Επίκαιρα με Σάιρους Βανς
Με την άφιξη του ειδικού απεσταλμένου του προέδρου Τζόνσον, κυρίου Βανς, ήρχισε μια έντονος και αγωνιώδης διπλωματική δραστηριότης εις Αθήνα, Άγκυραν και Λευκωσίαν διά την διευθέτησιν της κρίσεως η οποία εδημιουργήθη εξ αφορμής του Κυπριακού.
ΚΙΟΥ Παττακός
Ερχόταν εδώ ο Cyrus Vance, ερχόταν και πήγαινε από Αθήνα-Άγκυρα, Άγκυρα-Λευκωσία, Λευκωσία-Άγκυρα-Αθήνα, και ούτω κάθε εξής, κάπου 10 μέρες, Συμβούλια του Στέμματος με τον βασιλέα, «τι θα κάνετε αν γίνει εισβολή».
Σπικάζ: Οι Τούρκοι θέτουν στον Βανς έναν όρο για να σταματήσουν την προετοιμασία της απόβασης.
ΚΙΟΥ Ντεμιρέλ
He said, 'What do you want, then you have the intervention'. I said that the soldiers should be taken out from the island with all arms and everything. He says 'if I can secure that, are you still willing to intervene' I said, well, if we get the result through peacefully, and we'll be very happy and we'll be thankful to anyone who can help that.
Ήρθε σε μένα και μου είπε, «Τι θέλετε, κάνοντας αυτή την παρέμβαση;». Είπα ότι οι στρατιώτες πρέπει να φύγουν από το νησί με όλα τα όπλα και τα πάντα. Είπε: «Εάν μπορώ να το εξασφαλίσω αυτό, είσαι ακόμα πρόθυμος να παρέμβεις;». Του είπα, «Λοιπόν, αν φτάσετε σε αυτό το αποτέλεσμα ειρηνικά, θα είμαστε πολύ χαρούμενοι και θα είμαστε ευγνώμονες σε όποιον μπορεί να βοηθήσει σε αυτό».
Επίκαιρα συνάντηση Βανς-Μακαρίου
Σπικάζ: Η χούντα παίρνει τότε την μοιραία απόφαση να αποσύρει την ελληνική μεραρχία.
ΚΙΟΥ Παττακός
Τελικώς – απεφάσισε η κυβέρνησις Κόλλια, βασιλέως και ημών, να αποσύρουμε τις δυνάμεις, κατόπιν συμφωνίας και επιμονής του Μακαρίου, ο οποίος φώναζε από πριν ακόμη, να φύγουν ο στρατός κατοχής – έτσι τον έλεγε – τις δυνάμεις τις Ελληνικές που είχε συμφωνήσει με τον Παπανδρέου να πάνε εκεί, μετά δεν τις ήθελε.
Σπικάζ: Ο Πανουργιάς δίνει την δική του εξήγηση για την απόσυρση της ελληνικής μεραρχίας. Εκτιμά ότι η θυσιάστηκε για να μην αναγκαστεί η χούντα να διώξει τον δικό της στρατό, τις δικές της μονάδες από την Αθήνα.
ΚΙΟΥ Πανουργιάς
Καλούνται ο στρατηγός ο Περίδης που ήταν στο Γ σώμα στρατού και ο στρατηγός ο διοικητής που ήταν υπεύθυνος εδώ για τα νησιά και ζητάνε να τους πει η ηγεσία η υπεύθυνη επί τόπου αν μπορούμε να αντισταθούμε σε περίπτωση χτυπήματος Τούρκων και ο Περρίδης. Τους λέει δεν περνάει μύτη στον Έβρο αλλά θα μου στείλετε τα άρματα που έχετε στη Θεσσαλονίκη, θα φέρετε τα τάγματα στη δύναμη την εμπόλεμο, θα μου φέρετε και 2-3 δυνάμεις καταδρομών και δεν περνάει τίποτα. Και προκειμένου να φύγουν τα στρατεύματα από Αθήνα και από Θεσσαλονίκη δέχθηκαν το τελεσίγραφο.
Σπικάζ: Οι Τούρκοι είναι πολύ ικανοποιημένοι. Θεωρούν ότι πέτυχαν τον στόχο τους.
ΚΙΟΥ Ντεμιρέλ
- How important was the withdrawal of the Greek division from Cyprus for you, for Turkey?
- It was very important. Psychologically, it was really important. You know, when you start war, you don't know where it stops.
- Πόσο σημαντική ήταν η αποχώρηση της Eλληνικής Mεραρχίας από την Κύπρο για εσάς, για την Τουρκία;
- Ήταν πολύ σημαντική. Ψυχολογικά, ήταν πραγματικά σημαντική. Ξέρετε, όταν ξεκινάς πόλεμο, δεν ξέρεις πού θα σταματήσει.
Σπικάζ: Η απόφαση του Παπαδόπουλου να αποσύρει τη μεραρχία αποδείχθηκε μοιραία για την Κύπρο αλλά και για τον ίδιο. Οι νεότεροι αξιωματικοί στρέφονται εναντίον του.
ΚΙΟΥ Αρ. Παλαϊνης
Όταν απέσυρε την μεραρχία από την Κύπρο, από τότε πλέον οριστικά είχαμε αποφασίσει να ρίξουμε τον Παπαδόπουλο και να βρούμε τη λύση που είχαμε σχεδιάσει.