Της Ζέφης Δημαδάμα
Η φωνή εκατομμυρίων γυναικών με αναπηρία, οι οποίες αντιμετωπίζουν πολλαπλές αρνητικές διακρίσεις, εμπόδια αλλά και κακοποίηση, βια, παρενόχληση, εξευτελισμούς σπάνια φτάνει στα αυτιά μας. Δύσκολα περνά από τους τοίχους του δωματίου, του σπιτιού ή των δομών που βρίσκονται.
Η πανδημία απομόνωσε περισσότερο τη φωνή τους. H κατάσταση έκτακτης ανάγκης που ζούμε όλες και όλοι αποκάλυψε σωρεία παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων για χιλιάδες γυναίκες και κορίτσια, ποσω μάλλον όταν αυτές έχουν κάποια μορφή αναπηρίας.
Παράλληλα όμως κατά το τελευταίο χρονικό διάστημα εκφράστηκε στην Ελλάδα το ελληνικό #Metoo, το οποίο στηρίξαμε και στηρίζουμε για να σπάσει επιτέλους ένα εφιαλτικό απόστημα. Στο ξέσπασμα του Κινήματος #Metoo δεν ακούσαμε παρά μόνο ίσως ψιθύρους γυναικών με αναπηρία. Λέτε ότι δεν υπάρχουν αντίστοιχα περιστατικά;
Στην Ελλάδα γνωρίζουμε ότι περίπου το 10% του πληθυσμού της χώρας μας είναι ΑΜΕΑ. Που βρίσκονται αυτοί οι συνάνθρωποι μας, πριν, κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά την πανδημία;
Αναρωτηθήκαμε ποτέ τι συμβαίνει σε ένα σπίτι με άνδρες, γυναίκες ή παιδιά με αναπηρίες εν μέσω της πανδημίας και του αναγκαστικού εγκλεισμού; Η πρόσβαση αυτών των ανθρώπων σε είδη πρώτης ανάγκης, σε ιατρικό προσωπικό ήταν και παραμένει δύσκολη.
Ταυτόχρονα, η ενδοοικογενειακή βια καραδοκεί. Η βια από την οικογένεια, το ευρύτερο συγγενικό περιβάλλον ή τους φροντιστές οξύνθηκε την περίοδο του εγκλεισμού. Η ενδοοικογενειακή βια, η σεξουαλική, σωματική, ψυχική βια δεν κάνει καμιά διάκριση, δεν κάνει διακρίσεις ούτε στα σε άτομα με αναπηρία, ενώ αντιθέτως σε πολλές περιπτώσεις η δυνατότητα καταγγελίας των περιστατικών είναι ακόμη πιο περιορισμένα.
Συγκριτικά, αναφέρεται ότι το 2019, πριν την πανδημία, το 34% των γυναικών με αναπηρία στη Γαλλία υπέστησαν βία, σε σύγκριση με το 19% των γυναικών χωρίς αναπηρίες (MIPROF). Όμως, οι γυναίκες με αναπηρία αντιμετωπίζουν και σε άλλο επίπεδο δυσμενείς συνθήκες δηλαδή την έλλειψη προσβασιμότητας και διαδικαστικών διευκολύνσεων σε νομικά ζητήματά, απουσία εξειδικευμένου προσωπικού, όπως πχ διερμηνέας νοηματικής γλώσσας, ενώ συχνά αντιμετωπίζουν αδιαφορία και περιφρόνηση από τις αρχές.
Τα ανθρώπινα δικαιώματα αφορούν όλους και όλες χωρίς εξαιρέσεις ή αστερίσκους. Η Ελλάδα και η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να αντιμετωπίσουν τα ζητήματα αυτά δυναμικά και να διασφαλίσουν πρόσβαση στη δικαιοσύνη για γυναίκες και κορίτσια με αναπηρία, πλήρη προσβασιμότητα σε όλες τις διαδικαστικές διασφαλίσεις, πρόσβαση σε πληροφορίες με την αρωγή ειδικευμένου προσωπικού και τεχνολογικής υποστήριξης.
Συγχρόνως, απαραίτητη είναι η ενίσχυση της στήριξής τους με έμφαση στην εξάλειψη της βίας με βάση και το φύλο και την αποτελεσματική εποπτεία των ίδιων των ατόμων είτε στο σπίτι, είτε σε δομές και κέντρα ψυχικής υγείας από ανεξάρτητες αρχές.
Χρειάζονται πράξεις και όχι ευχολόγια. Χρειάζεται υποστήριξη και όχι αδιαφορία. Χρειάζεται το Κίνημα #Metoo να φτάσει και σε αυτά τα κορίτσια και σε αυτές τις γυναίκες.
Ζέφη Δημαδάμα
* Αναπλ. Εκπρόσωπος Τύπου του Κινήματος Αλλαγής
Αντιπρόεδρος Γυναικών Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος
Διδάσκουσα (ΕΔΙΠ), Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών, Πάντειο Παν/μιο
