Του Ιωάννη Μαρκέτου*
Ίσως το πιο δύσκολο έργο που έχεις να διαχειριστείς. Η επιμέλεια θέλει αφοσίωση.
Είναι μαραθώνιος, για να το θέσω πιο σωστά, έχει μόνο αρχή, είναι μια διαδικασία χωρίς τέλος γιατί όταν κουραστείς και σταματήσεις να είσαι επιμελής ,αυτό που επιμελείσαι , φθίνει, ξεθωριάζει ,χάνεται.
Συνήθως, μετά από κάποια γεγονότα που δεν είχαμε προβλέψει και μας στοίχησαν, είτε ατομικά είτε ως κοινωνία, προσπαθούμε να κάνουμε νόμους και πλαίσια.
Νόμους , κανόνες και διαδικασίες που θα δημιουργήσουν ένα αίσθημα κατ’ αρχάς δικαίου ή θα γιατρέψουν τη συνείδησή μας ότι βάζοντας κανόνες όλοι ξέρουν τα όριά τους.
Είναι εκείνοι οι κανόνες που θα στερήσουν τη δικαιολογία από όλους να πουν «μα δεν το ήξερα», ή «μα όλοι έτσι το κάνουν», «που το έχεις δει γραμμένο».
Το πρόβλημα με τους κανόνες , ακόμα και στα μαθηματικά, είναι ότι από την στιγμή που δημιουργούνται, ταυτόχρονα δημιουργούνται και οι εξαιρέσεις.
Με το που βάζουμε κανόνες ,ως δια μαγείας προσπαθούμε να γίνουμε η εξαίρεση του κανόνα. Θέλουμε και να ισχύουν οι κανόνες για τους άλλους, αλλά και να μην ισχύουν για εμάς τους ίδιους αυστηρά.
Δεν υπάρχει θρησκεία , πολιτισμός ή παιχνίδι που να μην έχει κανόνες ή οδηγίες , όπως και δεν υπάρχει θρησκεία , πολιτισμός ή παιχνίδι που να μην παραβιάζονται οι κανόνες ή οι οδηγίες.
Ποιός λοιπόν είναι ο σκοπός τους κανόνα, του νόμου, της διαδικασίας;
Ο σκοπός του είναι σημαντικός, ουσιαστικά είναι ο αρμός, της θρησκείας, του πολιτισμού αλλά και του παιχνιδιού.
Αν δεν ενσκήψουμε στην επιμέλεια, όλα τα παραπάνω δεν είναι παρά κουκίδες σκέψεων ή προθέσεων.
Μπορούμε να φανταστούμε τους κανόνες ως κουκίδες σε ένα λευκό χαρτί.
Αν τις δούμε από μακριά είναι ένα χαρτί με κουκίδες. Αδιάφορο, ασύνδετο, άχρηστο. Το πιο πιθανό είναι να το τσαλακώσουμε και να το πετάξουμε, να το σκίσουμε και να το κάψουμε ή να το ανακυκλώσουμε.
Όμως, όταν αρχίσουμε να συνδέουμε τις κουκίδες θα αρχίσει να φαίνεται το σχέδιο, η εικόνα, το μήνυμα που βρίσκεται μεταξύ των κουκίδων. Αυτό είναι η επιμέλεια.
Η επιμέλεια αφορά όλους μας και είναι η πιο κουραστική διαδικασία που έχουμε να ακολουθήσουμε. Εύκολα θυσιάζεται. Κανείς δε θα κλάψει για την επιμέλεια εκτός από εκείνον ή εκείνη που θα ζημιωθεί από τη μη φροντίδα.
Μπορεί να είναι ένα λουλούδι που δε ποτίσαμε, ένα κατοικίδιο που βαρεθήκαμε και αφήσαμε στον δρόμο, ένα παιδί που δεν φροντίσαμε όσο μεγάλωνε, που δεν το ακούσαμε, ή δεν ήμασταν δίπλα του, έναν γονιό που μεγάλωσε και τον αισθανόμαστε ως βάρος, μια σχέση που αφήσαμε να ξεθυμάνει, το σώμα που δεν το φροντίσαμε να είναι υγιές, το μυαλό που δεν ασκήσαμε για να γίνει πιο κοφτερό.
Ότι συμβαίνει στην κοινωνία και τις εταιρίες που εργαζόμαστε είναι η επιμέλεια που δείχνουμε στον εαυτό και την προσωπικότητά μας, είναι η αντανάκλασή της. Το να μην υπάρχει σεβασμός στην ανθρώπινη ζωή, το να γίνονται όχι μόνο βίαια αλλά και επαχθή εγκλήματα, το να υπάρχει εκφοβισμός στην κοινωνία και στην εργασία είναι γιατί το ανεχόμαστε. Ζούμε μόνο μέσα στο περιβάλλον που αποδεχόμαστε να ζήσουμε, διαφορετικά θα το είχαμε αλλάξει.
Η ανοχή στην ανομία και στην μη χρηστή συμπεριφορά, μάς εντάσσει στο ψηφιδωτό της εικόνας του θύτη ως όπλο και όχι στου θύματος ως ασπίδα. Εκτός και αν επιμεληθούμε της παράστασης του ψηφιδωτού και μετακινήσουμε τις ψηφίδες στη σωστή πλευρά της εικόνας.
*Ο Ιωάννης Μαρκέτος είναι κάτοχος MBA και ιδρυτής της MRK Consulting, www.mrkathens.gr ,σύμβουλος αποφυγής και διαχείρισης εργασιακού εκφοβισμού