Τις συντάξεις τις χορηγεί ο ΕΦΚΑ. Όποιος εργάζεται είτε ως μισθωτός, είτε ως μη μισθωτός, πού ασφαλίζεται; Στον ΕΦΚΑ. Ποιο λοιπόν το νόημα να υποχρεώνεται ο συνταξιούχος που εργάζεται, να ενημερώνει τον ΕΦΚΑ, γι΄ αυτό που ο ίδιος ο ΕΦΚΑ γνωρίζει καλύτερα απ΄ όλους;
Ας δεχτούμε ότι ο νομοθέτης το προβλέπει ως μια επιπλέον δικλείδα ασφαλείας. Είναι δυνατόν να ορίζει ως ποινή να χάσει ο συνταξιούχος 12 μηνιαίες συντάξεις; Ορίζουμε ως ποινή για έναν συνταξιούχο πρόστιμο ίσο με 12 συντάξεις, αν δεν ενημερώσει τον ΕΦΚΑ για κάτι που ο ίδιος ο ΕΦΚΑ οφείλει να γνωρίζει και πράγματι γνωρίζει. Μπορεί κανείς να μου εξηγήσει, γιατί αυτό το ανεχόμαστε και δεν το αλλάζουμε;
Αν μια επιχείρηση υποβάλλει με καθυστέρηση έστω και μιας μέρας μια οποιαδήποτε δήλωση με φόρο έστω και ένα ευρώ, επιβαρύνεται με πρόστιμο 500 ευρώ. Αυτό αν την υποβάλλει οικειοθελώς. Αν όμως υποβάλλει τη δήλωση του ενός ευρώ καθυστερημένα, αφού η ΑΑΔΕ του επιδώσει κλήση προς έλεγχο, το πρόστιμο δεν θα είναι πλέον 500 ευρώ. Γίνεται το 50% του φόρου, δηλαδή για δηλώσεις με φόρο λιγότερο των 900 ευρώ, το πρόστιμο γίνεται πολύ μικρότερο μετά από κλήση για έλεγχο. Θα το έλεγε κάποιος και ως κίνητρο για να μην δηλωθεί ο φόρος οικειοθελώς.
Τουλάχιστον ο νόμος προβλέπει ότι σε περιπτώσεις ανωτέρας βίας το πρόστιμο δεν επιβάλλεται. Οπότε αν ο λογιστής ή ο επιχειρηματίας αρρωστήσει ή του έχει συμβεί οτιδήποτε έκτακτο, το πρόστιμο δεν θα επιβληθεί. Σωστά; Λάθος! Ούτε η πανδημία θεωρήθηκε ανωτέρα βία, ούτε η ασθένεια του λογιστή θεωρείται ανωτέρα βία. Ίσως, η ανωτέρα βία να περιορίζεται στην απαγωγή από εξωγήινους. Μην σας πάρω όμως στο λαιμό μου, γιατί η ΑΑΔΕ δεν έχει ακόμα αποφανθεί επ΄αυτού οπότε αν τυχόν απαχθείτε από εξωγήινους κινδυνεύετε να επιβαρυνθείτε με πρόστιμα κανονικά.
Πάλι καλά να λέμε που έχει έρθει η ψηφιοποίηση και κάνει τη ζωή μας πιο εύκολη. Π.χ. όταν εκδίδονται αποδείξεις από ταμειακή, αυτές διαβιβάζονται αυθημερόν στην ΑΑΔΕ, μέσω της πλατφόρμας My Data, δια μέσου της πλατφόρμας e-send, με τη βοήθεια του λογιστή όταν υπάρχει αναντιστοιχία. Επειδή όμως η διασύνδεση απαιτεί μηχανήματα και προγράμματα και αυτά σε αντίθεση με τους χαλκέντερους λογιστές που δεν αρρωσταίνουμε ποτέ, μπορεί κάτι να πάθουν, ο νομοθέτης έχει προβλέψει τι συμβαίνει σε περίπτωση βλάβης· επιβάλλονται οι ίδιες ακριβώς κυρώσεις που προβλέπονται και στη μη έκδοση αποδείξεων, ακόμα και αν αυτές έχουν εκδοθεί κανονικά και ο ΦΠΑ και ο φόρος εισοδήματος έχουν αποδοθεί στο ακέραιο. Άρα κάθε απόδειξη που εκδίδει η επιχείρηση αλλά η διαβίβαση δεν είναι εφικτή λόγω βλάβης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναντίον της από την ΑΑΔΕ ως τεκμήριο φοροδιαφυγής, ακόμα και αν δεν υπάρχει η παραμικρή απόκρυψη φορολογητέας ύλης.
Οι παραλογισμοί δεν τελειώνουν εδώ, αλλά στο άρθρο θα πρέπει να μπει ένα τέλος. Μια παγίδα που μας εμποδίζει να δούμε τα προβλήματα και να τα λύσουμε, είναι η διαπίστωση ότι στον ψηφιακό κόσμο οι επιδόσεις στις εισπράξεις του κράτους είναι καλύτερες. Αν συγκρίνουμε τον μη ψηφιακό κόσμο με την πεζοπορία, η ψηφιοποίηση είναι σαν να μπαίνουμε σε αυτοκίνητο. Αν με το αυτοκίνητο πάμε με 15 χλμ/ώρα, ναι μεν τρέχουμε με τριπλάσια ταχύτητα απ΄ ό,τι με τα πόδια, αλλά όποιος δεν παραδέχεται ότι πάει υπερβολικά αργά, είναι είτε ψεύτης, είτε τρελός. Επαναπαυόμαστε όμως ότι πάμε ταχύτερα απ΄ ό,τι πριν και μας διαφεύγει ότι οι υπόλοιπες χώρες πάνε με 100 και τις έχουμε χάσει από τα μάτια μας.
* Ο Αγαμέμνων Σταυρόπουλος είναι Οικονομολόγος - Φοροτεχνικός