Πολιτικές προηγούμενων ετών σε συνδυασμό με τις διαδοχικές κρίσεις (οικονομική, υγειονομική, ενεργειακή) δημιούργησαν την Ελλάδα της μελαγχολίας. Χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις έκλεισαν. Η χώρα έμενε για μεγάλα χρονικά διαστήματα χωρίς Αναπτυξιακό Νόμο. Η εξοντωτική φορολογία έδιωχνε τις νέες επενδύσεις. Η εμπιστοσύνη των αγορών και των επενδυτών κλονίστηκε, με αποτέλεσμα να μην εκδηλώνεται παρά μηδαμινό ενδιαφέρον για επενδύσεις στη χώρα μας. Η ανεργία εκτινάχθηκε στα ύψη. Η κοινωνική συνοχή διαταράχθηκε και η κοινωνική κινητικότητα μειώθηκε αισθητά.
Υπονομεύτηκε η ισότητα ευκαιριών με συνέπεια τον ισχυρό κλονισμό της κοινωνικής δικαιοσύνης. Η προοπτική ανάκαμψης της χώρας εξανεμίστηκε και η πιθανότητα εξόδου από τις κρίσεις φάνταζε μια πιθανότητα που ποτέ δεν θα γινόταν πραγματικότητα.
Και όλα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα να τρωθεί ο αξιακός της κώδικας, μιας ολόκληρης κοινωνίας η οποία έφτασε στο σημείο να μην αξιοποιεί τις καινοτόμες ιδέες, να μην ανταμείβει τη φιλοδοξία και το κέρδος ως κίνητρα δημιουργικότητας αλλά να τα ποινικοποιεί. Και κάπως έτσι βουλιάξαμε σε μια κατάσταση εθνικής μελαγχολίας. Από το 2019 και έπειτα η χώρα άλλαξε σελίδα. Στη χώρα εφαρμόστηκαν πολιτικές που επαναπροσδιορίζουν τον ρόλο του Κράτους σε σχέση με την υγιή αγορά, σε σχέση με την κοινωνία, σε σχέση με τον πολίτη. Πολιτικές οι οποίες εμφορούνται από την αρχή του ότι το κράτος πρέπει να παράγει κοινωνική ωφέλεια, δεν είναι επιχειρηματίας και κατά συνέπεια δεν πρέπει να παράγει πλούτο.
Πλούτο παράγουν η αγορά και οι εργαζόμενοι! Το οφείλει να είναι ρυθμιστής και εγγυητής της κοινωνικής δικαιοσύνης. Θεσπίζει κανόνες και εποπτεύει την εφαρμογή τους. Χαράσσει αναπτυξιακές στρατηγικές και διευκολύνει την εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας.
Οι νέες πολιτικές που εφαρμόστηκαν από το 2019 μέχρι και σήμερα δεν αφορούν όμως μόνο το κράτος αλλά και την ίδια την αγορά και την οικονομία της χώρας. Πολιτικές οι οποίες στηρίζονται σε μια έξυπνη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη και στοχεύουν στην αύξηση της απασχόλησης και στην τόνωση της εθνικής μας οικονομίας.
Λένε πως σε παγκόσμιο επίπεδο το κράτος έχει ρυθμιστικό ρόλο στην προαγωγή και την παραγωγή καινοτομιών, οι οποίες, με τη σειρά τους, γεννούν νέους κλάδους, στους οποίους μετακομίζουν ιδιωτικές επιχειρήσεις.
Για να συμβεί όμως αυτό πρέπει να βρεθεί το μέσο. Το μέσο στη δική μας περίπτωση έχει όνομα και αυτό είναι «Ερευνώ – Καινοτομώ 2021-2027». Αποτελεί «πράξη στρατηγικής σημασίας» του Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα» του ΕΣΠΑ 2021-2027, με στόχο τη σύνδεση της έρευνας και καινοτομίας με την επιχειρηματικότητα και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, της παραγωγικότητας και της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων προς διεθνείς αγορές. Φορέας Διαχείρισης είναι Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης και Εφαρμογής Δράσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης στους Τομείς της Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΥΔΕ ΕΚ). Για την υλοποίηση των σχεδίων τους, οι δυνητικοί Δικαιούχοι μπορούν να σχεδιάσουν το ερευνητικό τους έργο αξιοποιώντας ένα ευρύ φάσμα ενισχυόμενων δαπανών από τις κλασικές δραστηριότητες έρευνας και ανάπτυξης: βιομηχανική έρευνα, πειραματική ανάπτυξη.
Οι Δικαιούχοι της δράσης είναι:
α) Επιχειρήσεις και «Λοιποί φορείς που αντιμετωπίζονται ως επιχειρήσεις»,
β)Ερευνητικοί οργανισμοί και «Λοιποί φορείς που αντιμετωπίζονται ως ερευνητικοί οργανισμοί»
Χρηματοδοτικά εργαλεία όπως το «Ερευνώ – Καινοτομώ 2021-2027» είναι παράγοντες καταλυτικής σημασίας για την επίτευξη της ζεύξης μεταξύ των Ακαδημαϊκών ιδρυμάτων και της αγοράς. Είναι το μέσο για να συνδεθεί η επιστημονική γνώση και η έρευνα με την αγορά. Με αυτόν τον τρόπο θα ενσωματωθεί η έννοια της καινοτομίας στις επιχειρήσεις και θα τις κάνει πιο ανταγωνιστικές και ταυτόχρονα θα τις εξελίξει. Και επακόλουθο της εξέλιξης είναι η ανάπτυξη. Και ανάπτυξη σε επίπεδο εταιριών σημαίνει και δημιουργία νέων και καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας, μείωση της ανεργίας, παραμονή των νέων στη χώρα για εργασία και ανάταση της εθνικής μας οικονομίας. Σκοπός επετεύχθη! Έχουμε ακόμη δρόμο όμως μέχρι να φτάσουμε εκεί το σημαντικό όμως είναι ότι έγινε η αρχή!
Και κάπου εδώ κάποιος μπορεί να πει «μα καλά, τι, θα γίνουμε Silicon Valley»;
Το ερώτημα αυτό σε τοποθετεί σε μια άλλη εποχή, πίσω στο όχι και τόσο μακρινό 1980 όπου η Κοιλάδα του Πυριτίου ή κατά κόσμο γνωστή Silicon Valley πέτυχε τη μεγαλύτερη νόμιμη δημιουργία πλούτου στην ιστορία του πλανήτη. Η ιστορία της συνεχίζεται μέχρι και σήμερα στο σημείο εκείνο όπου ουρές επενδυτών συνωστίζονται για να χρηματοδοτήσουν με κάποια εκατομμύρια μια πολύ καλή εμπορικά εκμεταλλεύσιμη ιδέα. Λέγεται πως ο κύκλος εργασιών κάποιων εταιρειών της Κοιλάδας του Πυριτίου ήταν ίδιος με τον προϋπολογισμό ολόκληρων κρατών.
Το ζουμί του flash back δεν είναι να γίνουμε Silicon Valley αλλά να διδαχτούμε από το καλό παράδειγμα αυτής και από την ιστορία την ίδια. Κλείνοντας, αξίζει να ειπωθεί πως πριν λίγα χρόνια τις ισορροπίες σε επίπεδο αμερικανικής οικονομίας τις διαμόρφωναν οι εταιρείες πληροφορικής και το ένα τέταρτο των 100 μεγαλύτερων εταιρειών του κλάδου κατοικοεδρεύανε στην Κοιλάδα του Πυριτίου.
Restart λοιπόν, με νέες ιδέες, με τη βέλτιστη αξιοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων για τη χρηματοδότηση αυτών, για την επίτευξη της συναρμογής μεταξύ των Ακαδημαϊκών ιδρυμάτων και της αγοράς, κάνοντας εκείνο το βήμα με όπλο το παρόν και σοφία το παρελθόν. Έτσι θα μάθουμε να κατανοούμε για να δημιουργήσουμε με σιγουριά, το μέλλον!
* O Γιώργος Κουμπαράκης είναι CEO & Partner Break Even Consulting
