Κανείς στο περιθώριο

Θέλουμε να δημιουργήσουμε μια Ευρωπαϊκή Ένωση στην οποία θα προωθείται και θα προστατεύεται η πολυμορφία και στην οποία όλοι οι άνθρωποι θα μπορούν να είναι ο εαυτός τους

Το θέμα της φετινής Διεθνούς Ημέρας κατά της Ομοφοβίας, της Τρανσφοβίας, της Αμφιφοβίας και της Ιντερφοβίας (IDAHOBIT) είναι «Κανείς στο περιθώριο: ισότητα, ελευθερία και δικαιοσύνη για όλους». Η προσέγγιση αυτή συνάδει με τον τρόπο με τον οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην τρέχουσα θητεία της, προσέγγισε την ισότητα για όλους στο πλαίσιο του ευρύτερου στόχου για μια Ένωση Ισότητας. Για την επίτευξη του εν λόγω στόχου εγκρίναμε πέντε στρατηγικές ισότητας που καλύπτουν την ισότητα των φύλων, την καταπολέμηση του ρατσισμού, την ένταξη των Ρομά, τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία και την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ και εντείναμε το έργο μας για την ενσωμάτωση της διάστασης της ισότητας για όλους.   

Ως εκ τούτου, η φετινή Διεθνής Μέρα κατά της Ομοφοβίας, της Τρανσφοβίας, της Αμφιφοβίας και της Ιντερφοβίας μάς καλεί να λάβουμε υπόψη τα πολλαπλά προσωπικά χαρακτηριστικά και να εξετάσουμε τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις μας, καθώς και τις πράξεις στις οποίες προβαίνουμε είτε μεμονωμένα, είτε συλλογικά, καθώς ενδέχεται να επηρεάζουν τη συμπερίληψη, τη συμμετοχή και τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων.

Το 2020 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την πρώτη στρατηγική της για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ με σκοπό την αντιμετώπιση των ανισοτήτων και των προκλήσεων που επηρεάζουν τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα. Αυτό σηματοδότησε μια νέα φάση στις προσπάθειες της ΕΕ για την αντιμετώπιση των διακρίσεων κατά των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων, και έφερε σε επαφή τα κράτη μέλη και τα ενδιαφερόμενα μέρη σε όλα τα επίπεδα στο πλαίσιο αυτού του κοινού στόχου. 

Θέλουμε να δημιουργήσουμε μια Ευρωπαϊκή Ένωση στην οποία θα προωθείται και θα προστατεύεται η πολυμορφία και στην οποία όλοι οι άνθρωποι θα μπορούν να είναι ο εαυτός τους και να αγαπούν όποιον/-α επιθυμούν, χωρίς τον κίνδυνο διακρίσεων, αποκλεισμού, μίσους ή βίας. Η ΕΕ θα στηρίξει τα κράτη μέλη στην προσπάθεια αυτή, ιδίως ως προς τις εθνικές δράσεις που συμπληρώνουν τις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες. 

Τα πορίσματα της τρίτης σε ενωσιακό επίπεδο έρευνας για τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα, τα οποία δημοσιεύτηκαν από τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, δείχνουν ότι το 52 % των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων είναι πιο ανοιχτό όσον αφορά τον γενετήσιο προσανατολισμό, την ταυτότητα φύλου ή τα χαρακτηριστικά φύλου τους στο κοινωνικό τους περιβάλλον. Αυτό αντιπροσωπεύει αύξηση κατά 6 % σε σχέση με τα αποτελέσματα του 2019. Ωστόσο, το 55 % ανέφερε ότι υπέστη παρενόχληση λόγω μίσους, ποσοστό που αντιπροσωπεύει αύξηση κατά 18 % σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα. 

Τα πορίσματα αυτά φαίνεται να επιβεβαιώνουν αυτό που γνωρίζουμε ήδη, ότι δηλαδή η πανδημία COVID-19 αύξησε τον κίνδυνο σωματικής και συναισθηματικής κακοποίησης για τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα, καθώς, λόγω των μέτρων περιορισμού της κυκλοφορίας, πολλά άτομα βρέθηκαν σε εγκλεισμό μαζί με άτομα που ήταν εχθρικά απέναντί τους ή που δεν τους αποδέχονταν. Παρατηρήθηκε επίσης ότι η υγειονομική κρίση οδήγησε σε αύξηση της ρητορικής μίσους κατά των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων, καθώς ορισμένοι πολιτικοί και θρησκευτικοί ηγέτες κατηγόρησαν την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ για τη διασπορά του ιού.

Τα αποτελέσματα της διαβούλευσης της Επιτροπής με τα ενδιαφερόμενα μέρη για την εκπόνηση έκθεσης σχετικά με τη στρατηγική για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ συμφωνούσαν με τα πορίσματα αυτά, καθώς υπήρχαν στοιχεία ότι η τρέχουσα αύξηση του μίσους και της βίας κατά των ΛΟΑΤΚΙ επιδεινώνεται από την αύξηση της ρητορικής κατά της ταυτότητας φύλου και κατά των ΛΟΑΤΚΙ. Τα ενδιαφερόμενα μέρη παρατήρησαν επίσης ότι, ακόμη και σε χώρες όπου η κοινωνική αποδοχή είναι υψηλότερη, ορισμένες πολιτικές δυνάμεις αύξησαν τις προσπάθειές τους για τον περιορισμό των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ, τροφοδοτώντας τη βία και το μίσος κατά των ΛΟΑΤΚΙ για πολιτικό όφελος. 

Υπό το πρίσμα αυτής της κατάστασης, είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων για τον αυξανόμενο αριθμό κρατών μελών που ενισχύουν τη δέσμευσή τους για επίτευξη ισότητας για τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα σύμφωνα με τη στρατηγική για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ. Πράγματι, τα κράτη μέλη έχουν αναλάβει ενεργό ρόλο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με τη διοργάνωση εκδηλώσεων υψηλού επιπέδου και με εκκλήσεις προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και άλλους διεθνείς οργανισμούς για τη συστηματική αντιμετώπιση των διακρίσεων, του μίσους και της βίας κατά των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων.

Αυτόν τον μήνα απηύθυνα συγχαρητήρια στη βελγική Προεδρία για τη διεξαγωγή του πρώτου Συμβουλίου Απασχόλησης, Κοινωνικής Πολιτικής, Υγείας και Καταναλωτών που είναι αφιερωμένο στο θέμα της ισότητας. Ελπίζω ότι τον δρόμο αυτόν θα ακολουθήσουν και οι μελλοντικές Προεδρίες της ΕΕ.

Αυτή την εβδομάδα συμμετέχω στο Φόρουμ της Διεθνούς Ημέρας κατά της Ομοφοβίας, της Τρανσφοβίας, της Αμφιφοβίας και της Ιντερφοβίας στη Χάγη, και στη διάσκεψη της βελγικής Προεδρίας της ΕΕ για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ. Αυτό το υψηλό επίπεδο ενεργοποίησης για τα ζητήματα ΛΟΑΤΚΙ είναι άνευ προηγουμένου και πολύ ελπιδοφόρο για το μέλλον. Είναι ενθαρρυντικό οι χώρες της ΕΕ όχι μόνο να καταπολεμούν τις διακρίσεις, αλλά και να αναλαμβάνουν ενεργά ρόλο για την προώθηση της ισότητας τόσο στο εσωτερικό τους όσο και στο εξωτερικό. 

Ανυπομονώ επίσης να παραστώ στη διάσκεψη για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο φετινό EuroPride που θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο στη Θεσσαλονίκη, λόγω της σημασίας της για την περιοχή.   

Κατά τη διάρκεια της θητείας μου συμμετείχα σε όλα τα EuroPride και World Pride που πραγματοποιήθηκαν. Ο λόγος ήταν να μεταδώσω ακριβώς αυτό το μήνυμα, ότι κανείς δεν πρέπει να μείνει στο περιθώριο. Για να συμβεί αυτό, πρέπει να έχουμε επίγνωση της ανθρώπινης πολυμορφίας εν γένει, καθώς και του τρόπου με τον οποίο αυτή αλληλεπιδρά με την ιδιότητα ΛΟΑΤΚΙ.   

Την ημέρα τούτη επαναλαμβάνω την έκκληση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να καταστεί η ΕΕ μια ζώνη ελευθερίας για τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα. Μόνο αν διασφαλίσουμε ότι οι κοινωνίες είναι ανοικτές και συμπεριληπτικές μπορούμε επιτέλους να βιώσουμε την ισότητα ως κατάσταση στην οποία υπάρχουμε χωρίς φόβο, διακρίσεις ή βία. 

* Η Έλενα Ντάλι είναι Επίτροπος Ισότητας