της Ζέφη Δημαδάμα *
Έχουμε δημιουργήσει έναν κόσμο όπου οι γυναίκες περιορίζονται μόλις στο 25% των θέσεων ευθύνης ενώ οι ίδιες αποτελούν περισσότερο από το 50% του πληθυσμού.
Ειδικότερα, με βάση τα στοιχεία του ΟΗΕ την 1η Ιανουαρίου 2020 μόνο 10 από τις 152 χώρες είχαν εκλεγμένους αρχηγούς κρατών γυναίκες, ενώ οι άνδρες αποτελούσαν το 75% των βουλευτών, το 73% των διευθυντικών στελεχών και το 76% των υπεύθυνων στα κύρια μέσα ενημέρωσης.
Αλλά γιατί μετά από τόσες δεκαετίες αγώνων και πολιτικών η ισότητα των φύλων παραμένει δυσεπίλυτο ερώτημα και οι γυναίκες συνεχίζουν να υποεκπροσωπούνται στα κέντρα λήψης αποφάσεων;
Για μια ακόμη φορά απαιτείται να ανατρέξουμε στα στοιχεία μιας ακόμη έρευνας (Reykjavík Index, 2019) σχετικά με την εκπροσώπηση των γυναικών σε ισχυρούς ρόλους και θέσεις, όπου διαπιστώνουμε ότι ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων εξακολουθούν να έχουν ισχυρές επιφυλάξεις για τις γυναίκες σε υψηλές θέσεις.
Ακόμη και σε χώρες όπως η Γερμανία και παρά την πολυετή πρωθυπουργία της Μέρκελ οι πολίτες παραμένουν επιφυλακτικοί. Μόνο το 41% των πολιτών στη Γερμανία δήλωσαν ότι αισθάνονται άνετα με μια γυναίκα επικεφαλής της κυβέρνησης, σημειώνοντας ότι αποτελεί ένα ακόμη μύθο “ότι μία γυναίκα ηγέτης αλλάζει την κοινωνία”.
Ένα ακόμη εντυπωσιακό εύρημα αφορά στους νέους άνδρες, οι οποίοι δήλωσαν ότι θα ήταν μάλλον απίθανο να υποστηρίξουν και να ψηφίσουν γυναίκες για υψηλές θέσεις στην πολιτική. Αυτό προκαλεί έκπληξη δεδομένου ότι οι νεότερες γενιές θεωρούνται συχνά περισσότερο προοδευτικές από τις παλαιότερες.
Μια άλλη άποψη υποστηρίζει ότι ενδεχομένως οι νέοι άνδρες πιστεύουν ότι οι γυναίκες εκπροσωπούνται ήδη στην πολιτική, διότι στα σχολεία, στα πανεπιστήμια, βλέπουν περισσότερες γυναίκες άρα δεν αντιλαμβάνονται το χάσμα που υπάρχει στην πολιτική ή σε θέσεις ευθύνης.
Τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις είναι βαθιά ριζωμένα σε όλο τον κόσμο. Επιβεβαιώνεται οτι η έννοια της ηγεσίας είναι συνδεδεμένη με τις αντιλήψεις της αρρενωπότητας, της δύναμης και της εξουσίας των ανδρών.
Άλλωστε δεν είναι τυχαία τα πολυπληθή φαινόμενα κακοποίησης και παρενόχλησης που ήρθαν στο φως με το κίνημα #metoo που ξέσπασε πρόσφατα και στη χώρα μας. Η θέση εξουσίας που κατέχουν κυρίως οι άνδρες στην εργασία, στην πολιτική, στον πολιτισμό, τον αθλητισμό δημιουργεί τις προϋποθέσεις άσκησης βίας, σε βάρος κυρίως γυναικών και γενικότερα προς άτομα που εξ ορισμού θεωρούνται ευάλωτα ή αδύναμα να αντιδράσουν.
Τα παραπάνω αναδεικνύουν ένα διαφορετικό δίλημμα. Μήπως τελικά η λύση για την ισότητα των φύλων είναι να αλλάξουν τα ίδια τα χαρακτηριστικά των ηγετικών ρόλων; Χρειαζόμαστε ηγέτες με δύναμη, αποφασιστικότητα αλλά και με ενσυναίσθηση και ευαισθησία, όπως απέδειξε η διαχείριση της πανδημίας.
Τα κράτη με γυναίκες αρχηγούς είχαν λιγότερα κρούσματα κορονοιού και θανάτους, γιατί οι ίδιες έθεσαν ως προτεραιότητα την ανθρωπινή ζωή εν αντιθέσει με τους άνδρες που πήραν μεγαλύτερο ρίσκο στηρίζοντας πρωτίστως την οικονομία. Καταλήγουμε επομένως στο συμπέρασμα ότι οι γυναίκες ηγέτιδες τείνουν να αποφεύγουν το ρίσκο και αποφασίζουν να ρισκάρουν μόνο όταν οι πιθανότητες είναι υπέρ τους κι όχι εναντίον τους και αυτό ακριβώς έσωσε πολλές ανθρώπινες ζωές.
Η Ζέφη Δημαδάμα είναι Αντιπρόεδρος Γυναικών Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος (PesWomen), Αναπλ. Εκπρόσωπος Τύπου ΚΙΝΑΛ
