Γιατί ο χαρακτηρισμός «εγκληματίας πολέμου» για τον Πούτιν είναι πιο σημαντικός από όσο νομίζουμε

Αεροπορικές επιδρομές σε Σχολή Καλών Τεχνών και σε μαιευτήριο. Κτίρια κατοικιών τυλίγονται στις φλόγες μετά από χτύπημα των τανκ. Πάνω από 900 άμαχοι έχουν σκοτωθεί μέσα σε λίγες εβδομάδες.

Είναι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν εγκληματίας πολέμου; Πλήθος στοιχείων που προκύπτουν από την απρόκλητη και βάναυση εισβολή στην Ουκρανία, οδηγούν ορισμένους παγκόσμιους ηγέτες, μεταξύ των οποίων ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν να χρησιμοποιήσουν τον εν λόγω χαρακτηρισμό.

Το ερώτημα τώρα είναι τι σημαίνουν τα σχόλια του Μπάιντεν, τα οποία συνεχίστηκαν καθώς χαρακτήρισε τον Πούτιν «δολοφονικό δικτάτορα» και «ξεκάθαρο κακοποιό», για τον πόλεμο στην Ουκρανία από εδώ και πέρα.

Ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι την Κυριακή, δεν έδειξε να ανησυχεί ότι οι αναφορές Μπάιντεν θα διαταράξουν τις συνομιλίες με τη Ρωσία. Δήλωσε στο CNN ότι είναι έτοιμος για διαπραγματεύσεις με τον Πούτιν.

Τα σχόλια Μπάιντεν αποτέλεσαν ένα σημαντικό γεγονός, καθώς οι κορυφαίοι αξιωματούχοι απέφευγαν ως επί το πλείστον να πουν ότι στην Ουκρανία γίνονται εγκλήματα πολέμου, επικαλούμενοι τις εν εξελίξει συζητήσεις για το εάν αυτός ο όρος μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Ωστόσο, αμέσως μόλις ο Μπάιντεν είπε τις λέξεις «πιστεύω ότι είναι εγκληματίας πολέμου» στους δημοσιογράφους σε μια άσχετη εκδήλωση, η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζεν Ψάκι δήλωσε ότι τα σχόλια του προέδρου ήταν «από καρδιάς». Και άλλοι αξιωματούχοι χρησιμοποίησαν αντίστοιχο λεξιλόγιο.

«Όταν μιλάς από καρδιάς, μιλάς σαν άνθρωπος και βλέπεις αυτά που βλέπουμε όλοι μας στις εικόνες που μεταδίδουν οι τηλεοράσεις, ρωσική επίθεση σε μαιευτήριο στη Μαριούπολη, σε κτίρια κατοικιών, σε σχολεία, σε γειτονιές αμάχων, είναι δύσκολο να μην βγάλεις αυτό το συμπέρασμα», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Νεντ Πράις στο CNN.

Ακολούθησε η δήλωση του αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν ότι «προσωπικά» συμφωνεί με τον χαρακτηρισμό Μπάιντεν για τον Πούτιν, με την Τζεν Ψακί να λέει στους δημοσιογράφους ότι ο κορυφαίος διπλωμάτης των ΗΠΑ μιλούσε επίσης από καρδιάς.

Προς τι όλη αυτή η συζήτηση; Ενώ όροι όπως «εγκλήματα πολέμου» και «εγκληματίας πολέμου» χρησιμοποιούνται συχνά στην καθομιλουμένη, ο νομικός τους ορισμός μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ενδεχόμενο δίωξης.  Η Σύμβαση της Γενεύης, προσδιορίζει ως έγκλημα πολέμου τη σκόπιμη στόχευση εναντίον αμάχων.

Με άλλα λόγια, ο Λευκός Οίκος είναι προσεκτικός για να μην προτρέξει των διεθνών ερευνών που αφορούν την εισβολή της Ρωσίας.

Πόσο διαρκεί μια έρευνα για εγκλήματα πολέμου; Οι έρευνες του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου μπορεί να διαρκέσουν αρκετά χρόνια, ενώ μόνο λίγες δικαστικές αποφάσεις έχουν ληφθεί.

Με άλλα λόγια, μπορεί να περάσει καιρός έως ότου αποκτήσουν νομικό βάρος οι αναφορές του Μπάιντεν για «εγκλήματα πολέμου», εάν αποκτήσουν και ποτέ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το δικαστήριο δικάζει ανθρώπους και όχι χώρες, ενώ επικεντρώνει σε εκείνους που είχαν το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης: ηγέτες και αξιωματούχους.

Μπορεί η Ουκρανία να μην είναι μέλος του δικαστηρίου, ωστόσο αποδέχεται την δικαιοδοσία του. Ο Πούτιν θα μπορούσε συνεπώς θεωρητικά να κατηγορηθεί από το δικαστήριο γιατί παλαιότερα είχε διατάξει τη εγκλήματα πολέμου στην Κριμένα. 

Ωστόσο το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, δεν διεξάγει δίκες ερήμην, συνεπώς είτε θα έπρεπε να τον παραδώσει η Ρωσία είτε να συλληφθεί εκτός Ρωσίας, - κάτι που μοιάζει απίθανο.

Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.