Της Αθηνάς Παπακώστα
Βρισκόμαστε 24 ώρες μακριά από την ημέρα διεξαγωγής των ενδιάμεσων εκλογών στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Σε αυτές τις κάλπες κρίνονται οι επιδόσεις του νυν προέδρου της χώρας, Τζο Μπάιντεν, τη στιγμή που οι δημοσκοπήσεις αναμένουν νίκη των Ρεπουμπλικάνων και ο τέως πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ ελπίζει σε αυτή για να ανακοινώσει ότι θα είναι υποψήφιος για τρίτη φορά.
Όμως τι είναι οι ενδιάμεσες εκλογές και γιατί όλοι λένε ότι είναι κρίσιμης σημασίας; Επιπλέον πώς επηρεάζουν την προεδρική θητεία Μπάιντεν για τα επόμενα δύο χρόνια και γιατί έχουν χαρακτήρα δημοψηφίσματος για την προεδρική κούρσα του 2024;
Με τη βοήθεια του βρετανικού BBC και των Τάιμς της Νέας Υόρκης θα προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε τη σημασία των ενδιάμεσων εκλογών αλλά και να καταλάβουμε πώς η τύχη της χώρας "παίζεται" στις κάλπες για το Κογκρέσο.
Τι είναι οι ενδιάμεσες εκλογές;
Αυτές οι εκλογές διεξάγονται για το Κογκρέσο το οποίο απαρτίζεται από δύο Σώματα: τη Βουλή των Αντιπροσώπων και τη Γερουσία.
Διεξάγονται κάθε δύο χρόνια και όταν συμπίπτουν χρονικά με τα μισά της τετραετούς προεδρικής θητείας, ονομάζονται ενδιάμεσες.
Διεξάγονται αύριο, Τρίτη, 8 Νοεμβρίου.
Το Κογκρέσο ψηφίζει τους εθνικούς νόμους. Η Βουλή των Αντιπροσώπων αποφασίζει ποιοι νόμοι ψηφίζονται και η Γερουσία μπορεί είτε να τους εγκρίνει είτε να τους μπλοκάρει. Έχει επίσης τη δυνατότητα να επικυρώσει προεδρικούς διορισμούς αλλά και να διενεργήσει έρευνα σε βάρος του Αμερικάνου προέδρου.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων έχει 435 μέλη. Όλες οι έδρες της Βουλής εκλέγονται αύριο και οι αντιπρόσωποι θα υπηρετήσουν για δύο χρόνια.
Η Γερουσία έχει 100 μέλη. Δεν εκλέγονται όλα σε αυτές τις εκλογές. Η ψηφοφορία αφορά στην εκλογή γερουσιαστών που θα καλύψουν 34 θέσεις. Το 1/3 δηλαδή της Γερουσίας. Η θητεία τους διαρκεί έξι χρόνια.
Σε αυτές τις εκλογές 36 Πολιτείες διενεργούν επίσης εκλογές για νέο κυβερνήτη.
Ποιος θα κερδίσει;
Οι πιθανότητες είναι εναντίον των Δημοκρατικών αλλά, ήταν μία παράξενη χρονιά, γράφουν οι Τάιμς της Νέας Υόρκης.
Παραδοσιακά, το κόμμα το οποίο βρίσκεται στην εξουσία, όπως τώρα οι Δημοκρατικοί, καταγράφει φτωχές επιδόσεις στις ενδιάμεσες εκλογές. Ο εκνευρισμός των ψηφοφόρων για τον εκάστοτε ένοικο του Λευκού Οίκου καταγράφεται στο εκλογικό αποτέλεσμα και τη νίκη κλέβει το αντίπαλο κόμμα.
Αυτή τη στιγμή, δημοσκοπικά, οι Δημοκρατικοί αισθάνονται την πίεση των Ρεπουμπλικάνων. Ειδικότερα, είναι πιο πιθανό το ρεπουμπλικανικό κόμμα να κερδίσει τη Βουλή των Αντιπροσώπων ενώ το εκλογικό αποτέλεσμα στη Γερουσία παίζεται ακόμη κορώνα ή γράμματα.
Και όλα αυτά ενώ πριν από πέντε μήνες, οι Δημοκρατικοί αισιοδοξούσαν να... σπάσουν την "παράδοση" μιας και φαινόταν ότι η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου να καταργήσει το συνταγματικό δικαίωμα στην άμβλωση τους έδινε δημοσκοπικό... αέρα.
Από τις συνολικά 435 έδρες της Βουλής των Αντιπροσώπων μόνο οι 30 θεωρούνται αμφίρροπες. Τα προάστια στις Πολιτείες της Πενσυλβάνια, της Καλιφόρνια, του Οχάιο και της Β. Καρολίνας θα παίξουν ρόλο καθοριστικό.
Στις Γερουσία τέσσερις είναι οι αμφίρροπες έδρες. Σε αυτή την αναμέτρηση η Νεβάδα, η Αριζόνα, η Τζόρτζια και η Πενσυλβάνια είναι οι Πολιτείες-κλειδιά.
Γιατί οι ενδιάμεσες εκλογές είναι σημαντικές;
Εάν οι Δημοκρατικοί χάσουν τον έλεγχο έστω και σε ένα από τα δύο Σώματα, τότε η πολιτική ατζέντα του προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν έχει πρόβλημα.
Το κλίμα διχασμού κυριαρχεί στις ΗΠΑ. Αυτό σημαίνει ότι ένα κόμμα μπορεί να "περάσει" τους νόμους που επιθυμεί μονάχα εάν ελέγχει την προεδρία, τη Βουλή των Αντιπροσώπων και τη Γερουσία.
Εάν οι Ρεπουμπλικάνοι κερδίσουν ένα από τα δύο Σώματα τότε μπορούν να εμποδίσουν τον Μπάιντεν και τους Δημοκρατικούς να πετύχουν τους στόχους που έχουν θέσει πριν το 2024 και τις επόμενες προεδρικές εκλογές.
Αντιθέτως, εάν οι Δημοκρατικοί κρατούσαν υπό τον έλεγχο τους τη Βουλή των Αντιπροσώπων και κατάφερναν να αυξήσουν και τη δύναμη τους στη Γερουσία, θα είχαν περισσότερες ευκαιρίες να περάσουν νέους νόμους.
Από τη στιγμή, μάλιστα, που η θητεία των Γερουσιαστών διαρκεί έξι χρόνια το να διατηρούσαν τον έλεγχο σε αυτό το Σώμα θα τους χάριζε ένα περιθώριο ελιγμών και το 2024, το οποίο θα λειτουργούσε ως ασπίδα για εκείνους κατά τη διάρκεια της προεδρικής κούρσας.
Τι θα φέρουν τα αποτελέσματα;
Στην περίπτωση που οι Ρεπουμπλικάνοι κερδίσουν ένα από τα δύο Σώματα τότε θα μπορούν να μπλοκάρουν τα σχέδια των Δημοκρατικών για την κλιματική αλλαγή, την επέκταση των κρατικών προγραμμάτων υγείας, την προστασία του δικαιώματος στην άμβλωση και την αυστηροποίηση του ελέγχου για τα όπλα.
Θα μπορούν ακόμη να τερματίσουν την έρευνα για την εισβολή στο Καπιτώλιο τον Ιανουάριο του 2021 από οπαδούς του Ντόναλντ Τραμπ μόνο και μόνο επειδή θα μπορούν να ελέγχουν τις επιτροπές. Γι' αυτόν τον λόγο η Επιτροπή που ερευνά αυτή τη στιγμή τα γεγονότα της 6ης Ιανουαρίου παλεύει με τον χρόνο για να προλάβει πριν το τέλος του έτους να δημοσιοποιήσει μία πλήρη έκθεση των ευρημάτων της.
Αντίστοιχα ο έλεγχος των επιτροπών ισοδυναμεί και με την έναρξη νέων δικών τους ερευνών όπως για παράδειγμα θα ήταν μία έρευνα για την απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν.
Παράλληλα, στο στόχαστρο τους θα μπορούσε να μπει και η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ και συγκεκριμένα η στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία.
Ο Μπάιντεν τι θα μπορούσε να κάνει;
Έχει τη δυνατότητα να ασκήσει βέτο και να μπλοκάρει νόμους που θα περάσουν οι Ρεπουμπλικάνοι. Αυτό, όμως, πρακτικά ισοδυναμεί με αδιέξοδο μέχρι τις επόμενες προεδρικές εκλογές.
Το "αγκάθι" του Συνταγματικού Δικαστηρίου
Η Γερουσία μπορεί να εγκρίνει τον διορισμό ομοσπονδιακών δικαστών ακόμη και στο επίπεδο του Ανώτατου Δικαστηρίου.
Εάν σε αυτές τις εκλογές ο έλεγχος περάσει στο Ρεπουμπλικανικό κόμμα
τότε οι υποψηφιότητες Μπάιντεν για το Ανώτατο Δικαστήριο θα μπλοκαριστούν, όπως έγινε και το 2016 όταν ο Μπάρακ Ομπάμα ήταν πρόεδρος των ΗΠΑ. Αντιθέτως, ο Ντόναλντ Τραμπ κατάφερε να διορίσει τρεις συντηρητικούς δικαστές στο Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας κατά τη διάρκεια της θητείας του.
Ενδιάμεσες εκλογές και προεδρική κούρσα του 2024
Οι ενδιάμεσες εκλογές θα μπορούσαν να μας δώσουν μια ιδέα για το ποιος θα μπορούσε να είναι ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικάνων το 2024.
Εάν οι υποψήφιοι που υποστηρίζονται από τον 76χρονο Τραμπ τα πάνε άσχημα, είναι λιγότερο πιθανό εκείνος να λάβει υποστήριξη από το Ρεπουμπλικανικό κόμμα για να διεκδικήσει ξανά την προεδρία. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι πρόκειται για εκλογές αντοχής για τον τέως αμερικανό πρόεδρο.
Στη Φλόριντα και το Τέξας, οι Ρεπουμπλικάνοι κυβερνήτες Ρον ΝτεΣάντις και Γκρεγκ Άμποτ ελπίζουν ότι η επανεκλογή τους θα τους επιτρέψει να προσπαθήσουν να εισέλθουν στον Λευκό Οίκο.
Εάν οι Δημοκρατικοί μπορέσουν να διατηρήσουν την εξουσία στο Μίσιγκαν, το Ουισκόνσιν και την Πενσυλβάνια, αυτό θα τους χαρίσει κάποια αυτοπεποίθηση καθώς οικοδομούν την εκστρατεία τους για το 2024 με σκοπό να επανεκλέξουν τον πρόεδρο Μπάιντεν.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
