Να ξεκαθαρίσουμε κάτι. Το πρόβλημα με την ακρίβεια δεν είναι ελληνικό. Το κόστος ζωής έχει αυξηθεί σημαντικά σε ολόκληρη την Ευρώπη. Και αυτό το κόστος θα παραμείνει υψηλό για αρκετό καιρό, ακόμη και αν ο κύριος Πούτιν αποφασίσει αύριο να λήξει αυτόν τον παράλογο πόλεμο στην Ουκρανία. Οπότε; Τι κάνουμε με το ακριβό ρεύμα, τη βενζίνη των 2.5 ευρώ, το ψωμί, τα ζυμαρικά; Πώς αντιμετωπίζουμε αυτό το κύμα ακρίβειας που ήρθε για να μείνει; Με ποιους τρόπους διατηρούμε τις τιμές σε χαμηλά επίπεδα;
Συνταγή πρώτη. Η εύκολη, άμεση αλλά όχι τόσο αποτελεσματική λύση της επιδοματικής πολιτικής. Αυτή είναι και η συνταγή που ακολουθεί η σημερινή κυβέρνηση. Επίδομα για τον φουσκωμένο λογαριασμό του ρεύματος, επίδομα για να βάλεις βενζίνη, επίδομα για να πας διακοπές, επίδομα για τα ψώνια στο σούπερ μάρκετ. Και παρότι η κυβέρνηση έχει δώσει όλες αυτές τις οικονομικές ενισχύσεις, ο κόσμος εξακολουθεί να γκρινιάζει για δύο βασικούς λόγους: πρώτον επειδή αυτά τα χρήματα εξανεμίζονται μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα, δεύτερον διότι τα μέτρα αυτά έχουν έναν προσωρινό χαρακτήρα.
Συνταγή δεύτερη. Αυτή της μείωσης των έμμεσων φόρων. Μια λύση πιο ακριβή, όχι κατ' ανάγκη πιο αποτελεσματική, εφόσον δεν είσαι σε θέση να διασφαλίσεις πως το οικονομικό όφελος θα φτάσει στο τέλος της ημέρας στην τσέπη του καταναλωτή. Το δοκίμασε η Γερμανία στα καύσιμα. Το μέτρο, σε πρώτο χρόνο, πέτυχε, «φρενάροντας» την τιμή της αμόλυβδης. Όμως, σε δεύτερο χρόνο οι τιμές των καυσίμων συνέχισαν τον καλπασμό τους. Αφήστε που στην Ελλάδα της αέναης φοροδιαφυγής και της περιορισμένης φορολογικής βάσης, οι έμμεσοι φόροι αποτελούν το 40% των συνολικών φορολογικών εσόδων. Οπότε μια μείωση π.χ. του ΦΠΑ ή του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα, θα άνοιγε μία μεγάλη μαύρη τρύπα στα δημόσια οικονομικά της χώρας.
Και ερχόμαστε στην τρίτη συνταγή για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, που δεν είναι άλλη από την πάταξη των φαινομένων αισχροκέρδειας. Παρότι οι αρμόδιοι υπουργοί διατείνονται πως γίνονται διαρκώς έλεγχοι και επιβάλλονται πρόστιμα, τα αποτελέσματα είναι πενιχρά. Από τη μια πλευρά οι δυνατότητες του ελεγκτικού μηχανισμού παραμένουν περιορισμένες, από την άλλη η κυβέρνηση δεν δείχνει να έχει την παραμικρή διάθεση να συγκρουστεί με καρτέλ/συμφέροντα και να κακοκαρδίσει κόσμο λίγο πριν τις εκλογές.
Όποια κυβέρνηση και αν προκύψει στις κάλπες, το τέρας της ακρίβειας δεν πρόκειται να τρομάξει. Θα είναι εδώ και τον χειμώνα. Και θα περιμένει τη νέα κυβέρνηση με άγριες διαθέσεις. Ενόψει, λοιπόν, των εκλογών, θα ήταν ωφέλιμο να μάθουμε τι σκοπεύουν να κάνουν τα κόμματα με την ακρίβεια. Εκτός από το να τάζουν και να μοιράζουν χρήματα στους πολίτες. Άλλωστε, όλοι θυμόμαστε πού μας οδήγησαν αυτές οι πρακτικές...
