Οι λογιστές από την πανδημία και μετά έχουμε υποστεί ένα σοκ, από το οποίο δεν έχουμε ακόμα συνέλθει. Ενώ ξαφνικά κληθήκαμε να διαχειριστούμε έναν τεράστιο όγκο έκτακτων εργασιών σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, εργασίες που αν δεν εκτελούνταν σωστά και έγκαιρα οι πελάτες μας θα στερούνταν τα μέτρα στήριξης της πανδημίας, το κράτος όχι μόνο δεν μας διευκόλυνε με αναστολή προστίμων και επέκταση προθεσμιών, αλλά μας επιβάρυνε με ένα σωρό νέες διαδικασίες, από τις πιο μεγάλες, όπως τα My Data, μέχρι τις πιο μικρές, όπως το πώς επικοινωνούμε με τις Δ.Ο.Υ. για κάθε ζήτημα.
Δεν αδιαφορεί μόνο το κράτος· αδιαφορεί και ο επιχειρηματικός κόσμος, αν και οι λογιστές μιλάμε για δικό του λογαριασμό και για τα δικά του συμφέροντα. Ακόμα χειρότερα, μας αντιμετωπίζουν αμφότεροι ως κυρίως ωφελημένους από την κατάσταση. Είναι λες και οι φορολογικές διαδικασίες είναι τόσο απεχθείς, που μόνο οι λογιστές μπορούν και οφείλουν να βγάλουν άκρη και επιπλέον λες και είναι θεμιτό να μην μας νοιάζει η ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρουμε, αφού είμαστε αναγκαίοι και δεν πρόκειται να μείνουμε χωρίς δουλειά λόγω γραφειοκρατίας.
Ένα στοιχείο που επιβαρύνει την κατάσταση, είναι ότι κάθε μεμονωμένο πρόβλημα στις φορολογικές διαδικασίες, είναι πολύ μικρό για να απασχολήσει την επικαιρότητα και δείχνει και εύκολα διαχειρίσιμο από την πλευρά μας. Το πρόβλημα όμως είναι αθροιστικό, γιατί όταν ο παραλογισμός και η ασάφεια διατρέχουν οριζόντια όλες τις διαδικασίες, η κατάσταση καταλήγει μη διαχειρίσιμη.
Οι Έλληνες έχουμε συνηθίσει σε αυτόν τον παραλογισμό και όχι μόνο δεν διαμαρτυρόμαστε, αλλά τον θεωρούμε και αναπόφευκτο. Δεν μπορείτε να φανταστείτε όμως πόσοι επίδοξοι ξένοι επενδυτές, φεύγουν τρέχοντας όταν έρχονται σε επαφή με το επιχειρηματικό μας περιβάλλον. Αυτοί που μένουν, συχνά είναι οι πιο τυχοδιώκτες, αλλά ακόμα και οι σοβαρότεροι που θα μείνουν, την κατάσταση αυτή την κοστολογούν.
Υπάρχει όμως ένας σοβαρότερος λόγος να ασχοληθεί η κοινωνία με το πρόβλημα των φορολογικών διαδικασιών. Καθώς δεν μεσολαβούν έκτακτα καιρικά φαινόμενα, ούτε γεωπολιτικές ισορροπίες, ούτε καν κονδύλια του προϋπολογισμού, τα προβλήματα των φορολογικών διαδικασιών είναι ο καλύτερος καθρέπτης των κρατικών παθογενειών. Το κράτος εδώ, είναι αντιμέτωπο μόνο με τον εαυτό του, δεν μπορεί να κρυφτεί πουθενά, παρά μόνο στη διάχυτη αδιαφορία για τα προβλήματα.
Τέλος, υπάρχει μια μεγάλη παγίδα. Αναμένουμε ότι η ψηφιοποίηση ως δια μαγείας θα ξεπεράσει τις κρατικές παθογένειες. Χωρίς όμως ανασχεδιασμό των διαδικασιών και ανατροφοδότηση, καταφέρνουμε το ακριβώς αντίθετο· δίνουμε στις παθογένειες ψηφιακά όπλα. Στα επόμενα άρθρα θα επιχειρήσω να αναλύσω γιατί η ψηφιοποίηση από μόνη της δεν αρκεί, αλλά οι κρατικές παθογένειες θα πρέπει να αντιμετωπιστούν κατά μέτωπο.
Ποια είναι η μεγαλύτερη κρατική παθογένεια; Ότι το κράτος αδιαφορεί πλήρως για την εξυπηρέτηση του πολίτη. Όταν προκύπτει οποιοδήποτε πρόβλημα, όσο κραυγαλέο και αν είναι και όσο εύκολη και αν είναι η επίλυσή του, κανείς κρατικός λειτουργός δεν παίρνει την πρωτοβουλία να το επιλύσει. Βλέπετε για τις κρατικές παθογένειες, τα προβλήματα δεν είναι προς επίλυση, αλλά προς εκμετάλλευση σε μια άτυπη αγορά επιρροής. Αν λοιπόν ένα μέσο στέλεχος, πάρει την πρωτοβουλία και λύσει ένα πρόβλημα, θα φοβάται μην δεχτεί επίπληξη από τον ανώτερό του, ότι δεν πούλησε τη λύση στους σωστούς ανθρώπους, με το σωστό αντίτιμο. Γι΄ αυτό η λύση για την αντιμετώπιση των κρατικών είναι η αξιολόγηση. Όχι των ανωτέρων προς τους κατώτερους, αλλά των πολιτών προς τις δημόσιες υπηρεσίες.
* Ο Αγαμέμνων Σταυρόπουλος είναι Οικονομολόγος - Φοροτεχνικός
