Η είδηση που αναπαράχθηκε ως κύριος τίτλος σε πολλά ΜΜΕ, ότι «Άφησαν ελεύθερους τα μέλη της άγριας συμμορίας, που άδειαζε σπίτια στην Εκάλη και τη Νέα Ερυθραία» όχι μόνο κατέπληξε τους πάντες, αλλά ανέδειξε τα κενά του νομικού μας συστήματος, που εκμεταλλεύονται προσφυώς οι δικηγόροι για να απαλλάσσουν τους πελάτες τους.
Τον τελευταίο καιρό στην περιοχή Εκάλης - Νέας Ερυθραίας - Κηφισιάς συνέβη πληθώρα κλοπών και διαρρήξεων από συμμορίες κλεπτών σε σπίτια, που σε κάποια έλλειπαν οι ένοικοι, με σημαντική λεία σε κοσμήματα και χρήματα. Οι ειδήσεις για τη δράση των κλεπτών είχαν κυκλοφορήσει τάχιστα στα Βόρεια Προάστια και είχαν προκαλέσει ανησυχία και τρόμο στους κατοίκους, που παρέμεναν στα σπίτια τους και λάμβαναν μέτρα ασφαλείας.
Μετά από επανειλημμένες κλοπές, η αστυνομία κατάφερε να εντοπίσει τη σπείρα εν δράσει από 4 Ρομά, που προσπάθησαν να διαφύγουν με αυτοκίνητο με πλαστή πινακίδα, επέπεσαν σε άλλα αυτοκίνητα, ο οδηγός προσπάθησε να εμβολίσει αστυνομικό και στο τέλος το αυτοκίνητο ακινητοποιήθηκε, αφού οι αστυνομικοί πυροβόλησαν τα λάστιχά του, και συνέλαβαν τους δράστες, που προσήγαγαν στον Εισαγγελέα. Κατά δημοσιογραφικές πληροφορίες, ο ανακριτής τους άφησε ελεύθερους με περιοριστικούς όρους, που δεν προσδιορίζονται ποιοι είναι και που συνήθως, ιδίως από τους Ρομά, δεν τηρούνται, αφού σύμφωνα με μία εκδοχή, υποσχέθηκαν ότι θα αποκαταστήσουν τις ζημίες σε τρεις περιπτώσεις κλοπών που ταυτοποίησε η ΕΛΛΑΣ, κατά άλλη εκδοχή, ότι τις τακτοποίησαν ήδη, που σημαίνει πλήρη αποζημίωση. Επίσης, άφησε ελεύθερο ακόμα και τον ενεχόμενο για απόπειρα ανθρωποκτονίας κατά αστυνομικού.
Η είδηση της μη κρατήσεώς τους έγινε viral. Προκάλεσε κατάπληξη στην κοινή γνώμη με πλήθος δυσμενών σε βάρος της δικαιοσύνης σχολίων σε ΜΜΕ και διαδίκτυο, αλλά και δικαιολογημένες διαμαρτυρίες των αστυνομικών, που διακινδυνεύουν τη ζωή τους με αρκετά πρόσφατα θύματα στην καταδίωξη των εγκληματιών. Χαρακτηριστική είναι και η δήλωση του προέδρου του συνδικαλιστικού οργάνου των αστυνομικών κ. Καλλιακμάνη πως «είναι τραγικό να αφεθούν ελεύθεροι όλοι αυτοί, που έκαναν ό,τι έκαναν, προσπάθησαν να ξεφύγουν, να χτυπήσουν τον αστυνομικό, που κινδύνεψε». Το φαινόμενο να συλλαμβάνονται Ρομά για κλοπές, να προσάγονται στο δικαστήριο κατά την αυτόφωρη διαδικασία, να ζητούν αναβολή της δίκης και να αφήνονται ελεύθεροι για να συνεχίσουν τη δράση τους, είναι συχνότατο με κυρία υπεύθυνη την Πολιτεία που δεν τροποποιεί τον ΚΠΔ για να αποτρέψει τέτοια φαινόμενα, που αποθαρρύνουν τους αστυνομικούς να αφοσιωθούν στο έργο τους και ενθαρρύνουν, λόγω της ατιμωρησίας, την εγκληματικότητα. Επίσης, στην κοινή γνώμη γεννήθηκαν ερωτήματα, πού βρήκαν οι Ρομά τα χρήματα για να πληρώσουν αποζημιώσεις, εγγυήσεις, δικηγόρους και αν διαπράχθηκε το αδίκημα της αποδοχής προϊόντων εγκλήματος στην περίπτωση που αυτά προέρχονται από κλοπές.
Το άρθρο 381 ΠΚ, που προστέθηκε με τον νέο ΠΚ (ν.4619/2019), προβλέπει ότι για την ποινική δίωξη των εγκλημάτων κατά της ιδιοκτησίας (αρθ.372-378 ΠΚ) απαιτείται έγκληση (η τροποποίηση του άρθρου αυτού με το ν.5090/2024 ισχύει από 1-5-24) και ότι αν ο δράστης αποδώσει το πράγμα ή ικανοποιήσει εντελώς τον ζημιωθέντα παραμένει ατιμώρητος. Με βάση τη διάταξη αυτή, γιατί η σπείρα των Ρομα υποσχέθηκε (αρκεί;) να αποζημιώσει τους τρεις ζημιωθέντες, ο ανακριτής τους άφησε ελεύθερους.
Έτσι όμως με βάση τη διάταξη αυτή μπορεί να στηθεί μια προσοδοφόρα επιχείρηση: Ο κλέφτης κλέβει ασύστολα μέχρι να τον πιάσουν, αλλά φροντίζει να βάλει κάτι στην πάντα σαν καβάντζα για να αποζημιώσει όσα θύματα ταυτοποιηθούν και τους δικηγόρους του, όταν συλλαμβάνεται αρνείται όλες τις κλοπές και αποζημιώνει μόνο τις κλοπές που υπάρχουν αποδείξεις, δηλαδή όχι όλες, τα δικαστήρια τον αφήνουν ελεύθερο και συνεχίζει τη δράση του εσαεί με το ίδιο σύστημα, χωρίς η Πολιτεία και η Αστυνομία να μπορούν να σταματήσουν τη δράση του, αρκεί να φροντίσει να έχει κάποιο απόθεμα για να καλύπτει τις... "υποχρεώσεις του", δηλαδή όπως λένε οι παπατζήδες "μονά ζυγά δικά μου".
Η λύση είναι απλή κατάργηση του άρθρου 381 ΠΚ, που θεσπίσθηκε αδόκιμα το 2019 και όταν ο δράστης παραπέμπεται κατά την αυτόφωρη διαδικασία να συνεχίζεται η κράτηση του, όταν ζητήσει αναβολή δίκης.
* Ο Λέανδρος Τ. Ρακιντζής είναι Αρεοπαγίτης ε.τ.
