Στη Θεία Κωμωδία (Divina Commedia) του Δάντη (Dante Alighieri) υπάρχει ένας αθάνατος στίχος Che fece... il gran rifiuto (η μεγάλη άρνηση), που έχει περάσει στη νεοελληνική κουλτούρα με το ομώνυμο ποίημα του Κ. Καβάφη, που όσοι έχουν στοιχειώδη παιδεία το έχουν διαβάσει στα νιάτα τους.
Οι περισσότεροι όμως δεν το έχουν κατανοήσει, γιατί στο μεγάλο δίλημμα που κάποτε αντιμετώπισαν στη ζωή τους, στην εργασία τους, στο λειτούργημα τους, δεν είχαν το θάρρος να πάρουν τη, σύμφωνα με τη συνείδηση τους, σωστή απόφαση που δεν επιδέχεται αστερίσκους, δηλαδή κατά τον ποιητή να πουν το μεγάλο ναι ή το μεγάλο όχι, αλλά επιλέξανε στάση ζωής σύμφωνα με το μανιάτικο ρητό «του φευγάλα η μάνα δεν κλαίει ποτέ».
Διαχρονικά στη χώρα μας, αλλά ιδιαίτερα στις μέρες μας παρουσιάστηκαν πολλές ευκαιρίες για κάποιους πολιτικούς, δικαστές, διπλωμάτες, στρατιωτικούς, ιερωμένους, πνευματικούς ανθρώπους να πουν το μεγάλο όχι ή το μεγάλο ναι, αλλά μόνο ελάχιστοι το τόλμησαν, η πλειονότητα προτίμησαν την πεπατημένη, δηλαδή να τα έχουμε καλά με το «γκουβέρνο» και τα καλούδια του. Δεν τους αδικώ, ούτε τους κατακρίνω, γιατί δεν έχουν τα προσόντα ούτε το θυμικό να κάνουν την υπέρβαση, ούτε κανείς περιμένει τίποτα περισσότερο από αυτούς παρά μια καλή διαχείριση των πραγμάτων που τους έχουν εμπιστευθεί, που και αυτό είναι αμφίβολο αν το επιτυγχάνουν.
Στη χώρα μας δεν υπάρχει πλέον αξιολογική αναγνώριση και παραδοχή παρά μόνο celebrities, που δημιουργούνται από τα ΜΜΕ, με συνέπεια ο κατά τον ποιητή έπαινος «των σοφιστών και του δήμου» να είναι κατευθυνόμενος πολλές φορές με πολιτικά κριτήρια και δεν πρέπει να περιμένει κανένας να αναγνωριστεί, τουλάχιστον εκλογικά για το ήθος του και την προσφορά του στην κοινωνία και για το γενικό καλό.
Επομένως, ας αρκεστεί στην ηθική ικανοποίηση, ότι έπραξε το καθήκον του δίνοντας τουλάχιστον το παράδειγμα στο κοινωνικό του περιβάλλον, ότι υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που στέκουν ακόμα όρθιοι. Φυσικά, υπάρχουν και αυτοί με διαφορετική στάση ζωής, που νομίζουν, ότι είναι η σωστή και εμείς οι υπόλοιποι είμαστε λάθος, γιατί βάζουν ως κριτήριο μόνο τα δικά τους ατομικά συμφέροντα, που τα εξαρτούν με την εκάστοτε πολιτική κατάσταση και όχι το καλό της χώρας.
Το άρθρο μοιάζει σαν μαγική εικόνα, που καθένας μπορεί με ατομική επιλογή να αναγνωρίσει πρόσωπα και πράγματα, αλλά αυτό αποτελεί απλή σύμπτωση ανάλογα με τη θέση ζωής και τις προσλαμβάνουσες παραστάσεις καθενός.
O Λέανδρος Τ. Ρακιντζής είναι Αρεοπαγίτης ε.τ.