Ρανούγκουλος ο ασιατικός (ranunculus) ή νεραγκούλα είναι ένα λουλούδι γνωστό και διαδεδομένο στην Ευρώπη ως βούτυρο του κήπου. Προσέξτε την λέξη και την προφορά ε? Μην σας ακούσει ο Μάρτιν Ρέι, ένας επιτυχημένος αρχιτέκτονας, ευπρεπής, δημοκρατικός, ταλαντούχος και όσα επίθετα βάζει ο νους σας στον καθωσπρεπισμό που επιβάλει η καλή κοινωνία. Γιατί αν σας ακούσει, θα σας διορθώνει επιμόνως μέχρι να την προφέρεται άριστα την λέξη. Ωστόσο, το λουλούδι έχει χάσει την σημασία του, ο ίδιος την υπομονή του και εσείς το νόημα…
Στις «τέλειες» οικογένειες το μαρτύριο είναι η ίδια η τελειότητα. Τέλειοι γονείς, υποδειγματικά παιδιά, τέλειες σχέσεις, όλα κάτω από το τραπέζι, απουσία αυτοσχεδιασμού, όλα by the book και οι συμπερφορές under guide licenses. Μέσα σε αυτό για να επιβιώσεις ψάχνεις διεξόδους, ενεργοποιείς μηχανισμούς άμυνας, το χιούμορ και ο αυτοσαρκασμός συνήθως μαρτυρούν την δυσφορία των υποκριτικά τέλειων ανθρώπων. Το γυάλινο κλουβί της σκηνής, του Νικορέστη Χανιωτάκη υπερτονίζει το πώς μεγαλώνουν τα παιδιά αυτών των βασανιστικά τέλειων οικογενειών. Η κοινωνία όμως, βρίσκει χώρο να τρυπώσει μέσα σε αυτό το κλουβάκι, όχι όμως και η φύση. Η φύση, η αγνότητα της και το ανθρώπινο ένστικτο με τις ατέλειες του, παραγκωνίζονται και ακριβώς εκεί ξεκινά η ρύπανση του συνειδητού και η ταχυπαλμία του ασυνείδητου.
Ο Μπίλλυ μεγάλωσε με τους πιο συγκαταβατικούς, όμορφους, εύπορους και κοινωνικά καταξιωμένους γονείς. Τα είχε όλα, αίγλη, αναγνώριση, ελευθερία ακόμα και η ομοφυλοφιλία αγκαλιάστηκε χωρίς ανάλυση από τους γονείς του. Η τουλάχιστον φαινομενικά. Οτιδήποτε αδιαχείριστο μέσα στην οικογένεια του, έβρισκε το καταφύγιο του, κάτω από το χαλάκι του σαλονιού ώσπου ήρθε η γίδα να τραβήξει αυτό το χαλάκι κάτω από τα πόδια και των τριών τους. Ξαφνικά το χιούμορ ήρθε να δώσει χώρο στο μυαλό να συνειδητοποιήσει την κατάσταση και η ψυχή γέμισε θυμό, απορία και συναίσθημα… Δραματική η φιγούρα του Μπίλλυ, με έκδηλα στοιχεία που μαρτυρούν το ταλέντου του Μιχάλη Ταμπακάκη.
H Στύβη, είναι μια έξυπνη, αισθησιακή, μητέρα και σύζυγος ξαφνικά μεταμορφώνεται σε μια γυναίκα κατώτερη των δεδομένων της «τέλειας» κοινωνίας. Χάνει την ψυχραιμία της, εκφράζεται με βωμολοχίες και ονοματίζει για πρώτη φορά τα πράγματα με το όνομα τους. Οι ρανούγκουλοι για πρώτη φορά σκόρπισαν στο αέρα και σε δεύτερο χρόνο στο πάτωμα, η ψυχραιμία έπεσε σε χειμερία νάρκη. Απώλεια ελέγχου, απώλεια συνείδησης, απώλεια ρόλων και αυτό είναι το μεγαλύτερο πένθος όλων. Η απώλεια των ρόλων, της ταυτότητας και του σεβασμού. Την σκότωσε άραγε για να λυτρωθεί, την σκότωσε για να επαναφέρει την τάξη ή την σκότωσε για να τον τιμωρήσει? Ουδείς γνωρίσει αν η ζήλεια της θα την ωθούσε και σε ανθρωποκτονία. Επιβλητική η παρουσία της Λουκίας Μιχαλοπούλου επί σκηνής υπό τις επιταγές του ρόλου και της δίκαιης αναγνώρισης της από το κοινό.
Ο Ρος, που έγινε συνεργός της «γίδας», με αγαθό κίνητρο, θέλησε να προστατέψει τον φίλο του από τον κοινωνικό διασυρμό που επερχόταν. Έπραξε με κοινωνική συνείδηση και λιγότερο με φιλική? Ποιος ξέρει, μάλλον το σοκ ήταν εν τέλει αρκετό για να συντάξει το γράμμα προς την Στύβη. Ο Γιάννης Δρακόπουλος με την απλότητα, που τον διακατέχει, ενσαρκώνει το ρόλο του με φυσικότητα, χωρίς να υπερβάλει. Προσπαθώντας να δώσει έναν κατευναστικό ήχο μέσα στις εκκωφαντικές κραυγές του φίλου του.
Ο Νίκος Κουρής, μεταμφιέζεται σε Μάρτιν. Ντυμένος με την κομψότητα του ρόλου και την τραγικότητα της συμπεριφοράς του, αποδίδει με επιδεξιότητα την φρίκη της εσωτερικής του πάλης που του προκαλεί το μυστικό του. Είναι κτηνοβάτης, ναι κυριολεκτικά είναι. Πώς κατέληξε σε αυτό? Πώς έφτασε να εκτονώνεται ένα τέτοιο εφευρετικό μυαλό με τέτοιο αποτρόπαιο τρόπο? Για πόσα χρόνια κατέστειλε τις ορμές του, ώστε να φτάσει σε ανεξέλεγκτα όρια συμπεριφορών? Πως ένας λόγιος άνθρωπος, υπέρμαχος του ορθού λόγου και της έκφρασης, ερωτεύεται παράφορα ένα τετράποδο της κατηγορίας «της αίγας». Οι άναρθρες κραυγές του, οι βρυχηθμοί του, τα παιδικά του βαβίσματα, σε ισοπεδώνουν καθώς σου διαπερνούν τον κοχλία του μέσου ωτός και τρυπώνουν καλά στην αμυγδαλή του μεταιχμιακού συστήματος του εγκεφάλου. Από εκεί αποθηκεύονται στην μνήμη σου και ξέρεις ότι κάτι σου θυμίζει από εσένα και το κεκαλυμμένο ψέμα σου.
Εμπειρία που αγγίζει κλινικά δεδομένα έγκλειστων ασθενών σε νοσηλευτικά ιδρύματα, τις γνώστες ψυχιατρικές πτέρυγες που σιγά-σιγά ξετρυπώνουν ως δια μαγείας μέσα σε «φυσιολογικά» σπίτια και κατά τα άλλα «νορμάλ» περιβάλλοντα. Έχετε το νου σας…
Όσο προλαβαίνετε, αρπάξτε με μανία το χέρι του συντρόφου σας και του ενήλικου παιδιού σας και τρέξτε στην παράσταση της Γίδας του Εντουάρντο Άλμπι. Μην φοβηθείτε να το πάρετε όλο μέσα σας και μην βιαστείτε να το κατακρίνετε, μιας και η εκπληκτικά χειριστική σκηνοθεσία του Νικορέστη Χανιωτάκη σε κάνει μέρος της παράστασης !
Ηλέκτρα Σιαλμά, MSc ,Ψυχοθεραπεύτρια , www.elektrasialma.gr
