Του Στέλιου Κάνδια
“Πάρε αυτή την αίτηση για να τη συμπληρώσεις
Τι ώρα είναι, μία, δεν προλαβαίνεις να τη δώσεις”
Ημισκούμπρια - Δημόσιο Forevah
Μια φορά κι έναν καιρό μια καθηγήτρια μου στη σχολή, γνωστή και αξιοσέβαστη δημοσιογράφος, έλεγε ότι ο άνθρωπος μπορεί να καταφέρει τα πάντα αν το θελήσει. Ακόμη και να γκρεμίσει τοίχο με τη δύναμη της σκέψης του! Δύσκολο το βλέπω. Εκτός κι αν θεωρήσουμε δύναμη της σκέψης την μπουλντόζα. Χρειάστηκε σκέψη για να εφευρεθεί άλλωστε. Όμως ο άνθρωπος είναι ικανός για θαύματα, για Ηράκλειους άθλους. Επί παραδείγματι να πατήσει πόδι στο φεγγάρι. Ή να δημιουργήσει τεχνητή νοημοσύνη. Ακόμη ακόμη, να περιορίσει την ελληνική γραφειοκρατία! Τώρα που το σκέφτομαι αν είναι δυνατή η αντιμετώπιση της ελληνικής γραφειοκρατίας και το διανοητικό α λα X-Men γκρέμισμα τοίχων μια χαρά εφικτό είναι.
Αυτό σκεφτόμουν όταν χρειάστηκα έξι (6) λεπτά σκάρτα για να καταθέσω (ημέρα Κυριακή μάλιστα, δεν έχω το Θεό μου) μέσω της διαδικτυακής πύλης solon.gov.gr αιτήσεις για πιστοποιητικό δημοσίευσης ή μη διαθήκης σε ειρηνοδικείο και πρωτοδικείο. Έξι λεπτά αντί της αλλοτινής ταλαιπωρίας. Nα το ξαναπώ και να το ξαναγράψω, να το φωνάξω με κεφαλαία για να το πιστέψω κι εγώ: ΕΞΙ ΛΕΠΤΑ. Για να προμηθευτώ τα προηγούμενα, (που η ισχύς τους είχε παρέλθει λόγω κορωνοϊού) χρειάστηκαν χονδρικά έξι ώρες υπομονής, εκνευρισμού, κόπωσης και ακούσιων γνωριμιών με ομοιοπαθείς συμπολίτες. Από τις έξι ώρες στα έξι λεπτά το λες και πρόοδο. Ή μάλλον το λες... πολιτισμικό σοκ. Η απόσταση που διανύσαμε μεταξύ π.Κ (προ κορωνοϊού) και μ.Κ εποχής φαντάζει χρόνια, όχι μήνες. Πιερρακάκη θα σού ανάψω λαμπάδα ίσαμε το μπόι σου.
Ανήκω στην προνομιούχο γενιά των 40αρηδων - 50αρηδων που μπορεί να εκτιμήσει ή και να απολαύσει περισσότερο την τεχνολογική πρόοδο σε σχέση με τις νεότερες γενιές, ακριβώς γιατί τη βίωσε σχεδόν στις απαρχές της. Στην εποχή που σε επιτιμούσαν όταν έπαιζες "κασέτες" στους ZX Spectrum, Commodore 64 ή CPC Amstrad. Ήταν όμως αυτά τα παιχνίδια που εγκλιμάτισαν την -τότε- νέα γενιά στη χρήση υπολογιστών.
Ως ασκούμενος σε αθλητική εφημερίδα ακόμα θυμάμαι να έχουμε μια τηλεφωνική γραμμή για όλα τα γραφεία(!) και να επικρατεί χάος όταν έπρεπε να μάθεις τα αποτελέσματα δεκάδων αγώνων όλων των κατηγοριών. Και λίγα χρόνια αργότερα, ως διαπιστευμένος δημοσιογράφος δεν μπορώ να ξεχάσω τους πρώτους υπολογιστές που έκαναν δειλά την εμφάνισή τους στα δημοσιογραφικά γραφεία, τους παλαιότερους δημοσιογράφους με το μπλοκάκι τους, και τις... σεντονιάδες των φαξ των πολυλογάδων υπουργών.
Κι αν στην ψυχαγωγία και τον ιδιωτικό τομέα οι υπολογιστές έκαναν την πρώτη δειλή τους εμφάνιση, το δημόσιο πήγαινε με την αργοκαρούτα που έλεγε κι ο Νίκος Αλέφαντος. Τα απαρχαιωμένα κομπιούτερ υπήρχαν μόνο για να τοποθετούνται ντοσιέ πάνω τους - ή για την αγαπημένη πασιέντζα. Η μηχανοργάνωση ήταν ανύπαρκτη, και η διασύνδεση μεταξύ υπουργείων ήταν ανέκδοτο, αφού συχνά και τα μηχανογραφικά συστήματα του... ίδιου υπουργείου ήταν ασύμβατα μεταξύ τους! Όσο για τα δικαιολογητικά για να κάνεις τη δουλειά σου; Συχνά αδικαιολόγητα, σουρεαλιστικά, θα λεγε κανείς φαεινές ιδέες σαδιστικών εγκεφάλων για να σου κάνουν τη ζωή δύσκολη. Η διαμόρφωση εστιών διαφθοράς, τα “γρηγορόσημα” ήταν η παρενέργεια του “Λεβιαθανικού” κράτους της πολυνομίας και της κακονομίας σε κάθε πτυχή της δημόσιας διοίκησης, που δέχθηκε ένα πρώτο πλήγμα από τα ΚΕΠ στις αρχές του νέου αιώνα.
Από τις ουρές των εφοριών και άλλων δημόσιων υπηρεσιών που θυμίζουν ΕΣΥ, και το ΕΓΩ -ορισμένων- δημόσιων υπαλλήλων που μας καταδυναστεύουν με τον αντιεπαγγελματισμό τους, το δημόσιο σύρεται επιτέλους, με τα χίλια ζόρια, kicking and screaming, στο κατώφλι της ψηφιακής εποχής. Χρειάστηκε να ενσκήψουν οι πληγές του Φαραώ για να εγκύψουν στο πρόβλημα οι κρατούντες για το e-δημόσιο του gov.gr, αλλά ας δούμε το ποτήρι μισογεμάτο.
Δεν είναι ότι λύθηκαν όλα τα προβλήματα βέβαια, κάθε άλλο, μένουν να γίνουν πολλά. Οι ουρές είναι ακόμα μέρος της ζωή μας. Σύμφωνα με το Δείκτη Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας (DESI) της Κομισιόν για το 2019, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα, η χώρα παραμένει ουραγός στις ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες παρά τη βελτίωση που έχει σημειώσει. Αλλά παρόλα αυτά, διαφαίνεται βούληση η δημόσια διοίκηση να οδηγηθεί στον 21ο αιώνα με σημαντικό όφελος για πολίτες, επιχειρήσεις και κατ' επέκταση για την οικονομία. Τα προβλήματα δεν κρύβονται κάτω από το χαλί, δεν μακιγιάρονται με κάποιο εικονικό φίλτρο του FaceApp, κι αυτό νομίζω έχει γίνει αντιληπτό. Άλλωστε το μακιγιάρισμα της πραγματικότητας, το δοκίμασαν πρώτες οι ελληνικές κυβερνήσεις της μεταπολίτευσης ακκιζόμενες στις τηλεοπτικές κάμερες. Όμως όσο όμορφη κοπέλα στο FaceApp κι αν γίνεις, στην πραγματικότητα γάιδαρος θε να παραμείνεις.