Η ιστορία του θρυλικού γεφυριού της Σαρακίνας στα Μετέωρα που άντεξε 500 χρόνια και κατέρρευσε από την κακοκαιρία

Τα τελευταία χρόνια η γέφυρα της Σαρακίνας εντάχθηκε σε πρόγραμμα με χρηματοδότρια την Περιφέρεια Θεσσαλίας, συνολικού ύψους 8,2 εκατομμυρίων ευρώ

Το θρυλικό τοξοτό γεφύρι της Σαρακίνας ήταν μια ακόμη απώλεια από το πέρασμα της κακοκαιρίας Daniel, που βρίσκεται  3 χιλιόμετρα νοτιότερα των Μετεώρων.

Πρόσφατα ολοκληρώθηκαν εργασίες συντήρησης και στερέωσης από τη περιφέρεια Θεσσαλίας ωστόσο δεν άντεξε από τη  θεομηνία που έπληξε την περιοχή. 

Το γεφύρι είναι κατασκευή του 16ου αιώνα, αναφέρεται από τους ερευνητές ως το σπουδαιότερο πολύτοξο γεφύρι της Δ.Θεσσαλίας και εικάζεται ότι είναι έργο του τότε Μητροπολίτη Λάρισας και σημερινού Αγίου Βησσαρίωνος. 

γεφύρι

Το γεφύρι της Γερακίνας πριν τη θεομηνία

γεφύρι

Το γεφύρι όπως ήταν το 16αι - Επεξεργασμένη φωτογραφία από τον Ν. Λ. Γκούμα το 2004

Ιστορικά στοιχεία σύμφωνα με γραπτές μαρτυρίες:

1808. Αρχές Μαΐου, περνάνε από τη γέφυρα της Σαρακίνας  δυνάμεις Αλβανών από τα Τρίκαλα με επικεφαλής τους Βελήμπαση και Μπεκήρ , οι οποίοι πάνε να ενωθούν με δυνάμεις Αλβανών υπό τον τρομερό Γιουσούφ Αράπη, που φύλαγαν τη γέφυρα της Κρύας Βρύσης δίπλα στο Μουργκάνι. Σε αυτούς είχε επιτεθεί νωρίτερα , ο Δημήτριος Βλαχάβας με τριακόσιους αρματολούς, θέλοντας να αποκόψει τη συγκοινωνία των Τούρκων με την Ήπειρο, όσο ο αδερφός του, παπά-Θύμιος Βλαχάβας έτρεχε να ξεσηκώσει άλλους καπεταναίους στον Όλυμπο κατά την προδομένη Επανάσταση του Μαΐου του1808.

1813. Ο Pouqueville F. αναφέρει την γέφυρα της Σαρακίνας ερειπωμένη. «σε μια απόσταση μιάμιση λεύγα από τις Ρακουλιές συναντάμε το χάνι Καινούργιο και από κει  ο δρόμος αποκλίνει για μισή λεύγα προς το χωριό Σαρακίνα, κάτω από το οποίο συναντάμε μια ερειπωμένη γέφυρα πάνω στο μεγάλο ποτάμι της Χασιάς(Πηνειός)»

1817. Ο Ιωάννης Οικονόμου-Λαρισαίος, αναφέρει ότι κοντά στη Σαρακήνα βρίσκεται γεφύρι, «το μισό από αυτό γκρεμισμένο λίγα χρόνια πριν από κατεβασιά του ποταμού23.»

1855. Ο πρωτομάστορας Κώστας Μπέκας από το χωρίο Πράμαντα Ιωαννίνων  αναλαμβάνει το έργο της ανακατασκευής της κατεστραμμένης κατά το ήμισυ πέτρινης γέφυρας δίνοντας λύση στο πρόβλημα της συγκοινωνίας και δίνοντας βάση μόνο στους λειτουργικούς σκοπούς που εξυπηρετούσε η γέφυρα, αδιαφορώντας για την αισθητική του νέου τμήματος.

Αντί του ενός κατεστραμμένου βάθρου με τα δύο τόξα άμφω, ο Κ.Μπέκας έστησε δύο νέα βάθρα ενώ το κατάστρωμα έγινε ξύλινο, προσφέροντας έτσι μεγάλη ανακούφιση και χαρά στους κατοίκους όλης της περιοχής, εξαιτίας της επαναλειτουργίας της γέφυρας.

Ο Κώστας Μπέκας γεννήθηκε γύρω στα 1825 στα Πράμαντα Ιωαννίνων και πέθανε σε ηλικία 75 χρονών. Εκτός της ανακατασκευής της γέφυρας της Σαρακίνας, έχτισε τα γεφύρια της Κλεντίνης, του Σαρανταπόρου και της Πλάκας το 1866.Ηταν τέτοια η παρουσία του και η εκτίμηση που του είχαν, ώστε στη περιοχή του περτουλίου, όταν έχτιζε το Γεφύρι της Σαρακινας, τραγουδούσαν: «Φουστανέλα με γαζί, Κώστας Μπέκας τη φορεί».

Τα στοιχεία της φύσης όμως πάλι έφεραν προβλήματα στο γεφύρι και η σπουδαιότητα της ύπαρξής του  μαρτυράται και από δύο γραπτές αναφορές στις αρχές του 20ου αιώνος :

Τον Οκτώβρη του 1908 τα ορμητικά νερά του Πηνειού παρέσυραν τον ξύλινο φορέα της γέφυρας με αποτέλεσμα να διακοπεί η συγκοινωνία. Σε άρθρο της εφημερίδας των Τρικάλων «Θάρρος» διαβάζουμε :

«Η γέφυρα Σαρακίνας, η μόνη δίοδος δι' ής συγκοινωνούσι με την πόλι μας ολόκληρος ο Ασπροπόταμος προ 20 και πλέον ημερών, κατεστράφη και όλος εκείνος ο πληθυσμός δεν δύναται να συγκοινωνή. Το δημόσιον πρέπει να λάβη ταχείαν μέριμναν διότι είναι άδικον να κατατυραννήται τόσος κόσμος.»

Ο Βίκτωρ Δούσμανης στο βιβλίο του Στρατιωτική Γεωγραφία της Θεσσαλίας ,κατά το 1933, αναφέρει :

Εις το μεταξύ Παρασκευής και Σαρακίνας τμήμα ο Πηνειός στενούται˙ ενταύθα δ' υπάρχει Βυζαντινή γέφυρα γνωστή υπό το όνομα γέφυρα της Σαρακίνας ήτις επιτρέπει την εκ της πεδιάδος προς την ορεινήν περιοχήν της χώνης εκροής του Πηνειου συγκοινωνίαν. Είναι δ' απαραίτητον να υπάρχη γέφυρα ειτε εις Σαρακίναν ειτε εις Καλαμπάκαν καθόσον η απο το τελευταιον τουτο χωρίον προς το Μαλακασι και τον δίοδον του Ζυγου οδος κατα το πλειστον κειται επι της δεξιας οχθης του ποταμου.»

Πηγή : 1. Νικόλαος Λ. Γκούμας .Η Σαρακίνα Καλαμπάκας , όπως εμφανίζεται στις γραπτές πηγές από την ίδρυσή της έως τα τέλη του 19ου αιώνα. Ιστορικά Γεγονότα και μνημεία. Γ΄Ιστορικο Συνεδριο Καλαμπακας 2007 , Πρακτικά Τόμος Β΄, Εκδόσεις Γένεσις, Καλαμπάκα 2009.) 

Πηγή: skai.gr