«Ένας αιώνας Μίνως Μάτσας και Υιός» μέσα από τον Μάκη Μάτσα

O Μάκης Μάτσας ξεφυλλίζει το άλμπουμ της ζωής του και διηγείται γνωστές και άγνωστες ιστορίες από μεγάλα ονόματα της ελληνικής μουσικής

O Μάκης Μάτσας ξεφυλλίζει το άλμπουμ της ζωής του στην κάμερα του Prime Time και διηγείται στον Άρη Πορτοσάλτε ιστορίες «Πίσω απ’ τη Μαρκίζα».

Πιάνει το νήμα από την αρχή των πάντων – την εμπλοκή του οραματιστή πατέρα του, Μίνου, με την άγουρη ελληνική δισκογραφία των μέσων της δεκαετίας του 1920. Ανατρέχει στη μετατροπή μίας χρεοκοπημένης εταιρείας σε κολοσσό του ελληνικού πενταγράμμου, αποκαλύπτει πώς το έμφυτο χάρισμα στην εύρεση ταλέντων και το επιχειρηματικό δαιμόνιό του οδήγησαν στο κατώφλι της Μίνως Μάτσας και Υιός σπουδαίους καλλιτέχνες και αφηγείται γνωστές και άγνωστες ιστορίες από μεγάλα ονόματα της ελληνικής μουσικής: Μάρκος Βαμβακάρης, Βασίλης Τσιτσάνης, Μάνος Χατζιδάκις, Μίκης Θεοδωράκης, Θάνος Μικρούτσικος, Στράτος Διονυσίου, Στέλιος Καζαντζίδης, Δημήτρης Μητροπάνος, Τόλης Βοσκόπουλος, Γιώργος Νταλάρας, Χάρις Αλεξίου, Γιάννης Πάριος.

Η Μίνως Μάτσας και Υιός ξεκίνησε το 1926 από τον Μίνωα Μάτσα. "Ο πατέρας μου, τελειώνοντας τις σπουδές του έγραφε και στίχους. Τότε προσελήφθη στην πρώτη δισκογραφική εταιρεία που είχε ιδρυθεί στην Ελλάδα την Odeon Parlophone. Στην αρχή ήταν διευθυντής λογιστηρίου, αλλά μετέπειτα το ιδιοφυές ταλέντο του να μυρίζεται τους καλλιτέχνες, τον οδήγησε να βρει τον Βαμβακάρη και στη συνέχεια τον Τσιτσάνη, τον Παπαιωάννου, τον Καρδάρα και όλους τους άλλους. Και έτσι δημιούργησε το ρεμπέτικο λαϊκό τραγούδι" διηγείται ο Μάκης Μάτσας.

Η αφήγησή του συνεχίζεται με τον Βαμβακάρη και το πώς ενώ είχε ηχογραφήσει τέσσερα τραγούδια στην Κολούμπια, τα τραγούδια αυτά δεν είχαν κυκλοφορήσει, γιατί φοβόντουσαν την αντίδραση του κόσμου. Το μπουζούκι ήταν ακόμη άγνωστο. Όλες οι επιτυχίες του Βαμβακάρη, όπως και οι πρώτες επιτυχίες του Τσιτσάνη είναι επιτυχίες του πατέρα του Μάκη Μάτσα. Μάλιστα ο Μίνωας Μάτσας αρνήθηκε να ικανοποιήσει αίτημα του Νίκου Χατζηαποστόλου, του μεγάλου μουσουργού της εποχής, ο οποίος ζήτησε την έξοδο του Βαμβακάρη.

"Ίσως, δεν ξέρω, αν θα μπορούσε να υπάρξει το λαϊκό ρεμπέτικο τραγούδι χωρίς τον πατέρα μου" λέει ο Μάκης Μάτσας.

Τα χρόνια της κατοχής

Τα χρόνια της κατοχής είναι δύσκολα. Η οικογένεια, που ήταν Εβραίοι, φυγαδεύεται και καταφεύγει στο Δίκαστρο Ευρυτανίας, στην οικογένεια του Γιώργου Βλάχου. Κάποια στιγμή φτάνει η πληροφορία ότι οι Γερμανοί θα ανέβουν στο Δίκαστρο. Και η οικογένεια φεύγει, πάει στα βουνά και φτάνει περπατώντας στο Καρπενήσι. Και από εκεί, ενώ περιπλανιούνταν, έγινε η απελευθέρωση η οποία βρίσκει την οικογένεια Μάτσα καταστραμμένη, αδέκαρη, πεινασμένη. Η γραμματέας του Μίνου Μάτσα, Πεπίτσα Παπαοικονόμου, τους πήρε στο σπίτι της όπου και τους φιλοξένησε. Η δισκογραφία είχε κλείσει, το εργοστάσιο της Κολούμπια είχε γίνει εργοστάσιο επισκευής των τάνκς των Γερμανών. Ο πεθερός του Μίνου (ο οποίος ήταν μεγάλος υφασματέμπορος προ της κατοχής) τον βοηθάει και ανοίγει ένα υφασματάδικο στην Οδό Ερμού.

Η αρχή του Μάκη Μάτσα στη δισκογραφία

Το 1955 ο Μίνωας Μάτσας παθαίνει οξύτατο έμφραγμα, το οποίο τον κρατάει 6-7 μήνες στο κρεβάτι. Τότε ξεκίνησε και η κατάρρευση της εταιρείας, ενώ ο Μάκης Μάτσας την περίοδο εκείνη σπούδαζε. Μόλις τελείωσε τις σπουδές του ζήτησε από τον πατέρα του να ασχοληθεί με τη μουσική εταιρεία. "Τι λες παιδάκι μου, αυτή τη φαλιρισμένη εταιρεία με τόσα χρέη" ακούει τον πατέρα του να λέει. Ο Μάκης Μάτσας καταφέρνει να πείσει τον πατέρα του, ο οποίος του δίνει 200 λίρες με την υπόσχεση, όμως, ότι αν τις χάσει και αποτύχει θα αποσυρθεί. Ο Μάκης Μάτσας όχι μόνο δεν τις έχασε, αλλά κράτησε τις 100 από τις 200 λίρες τις οποίες, όπως εκμυστηρεύεται, θέλει να δώσει στα παιδιά του δώρο για να θυμούνται τον παππού τους.

Η αλλαγή ενός στίχου και ο Βαρθακούρης που έγινε Πάριος

Ο Μάκης Μάτσας άλλαξε μια φράση σε ένα τραγούδι που τραγουδιέται ακόμη και σήμερα. Το γνωστό "Αν δεν είχα και σενανε" στην αρχή ήταν "Αν δεν είχα τη μάνα μου" το οποίο, όμως, στον Μάκη Μάτσα δεν άρεσε. "Ηταν άλλος ο ρόλος της μάνας" λέει. Κι έτσι, ο στίχος άλλαξε σε "Αν δεν είχα και σενανε". Αλλά δεν άλλαξε μόνο ο στίχος. Στον Μάκη Μάτσα δεν άρεσε και το επίθετο του παλικαριού που ήρθε από την Πάρο, ο οποίος είχε καταπληκτική φωνή. Έτσι, ο Γιάννης Βαρθακούρης έγινε Γιάννης Πάριος.

"Όταν μου έρχεται στο μυαλό το όνομα Μάκης Μάτσας είναι σαν να μιλάω για την οικογένειά μου, σαν άνθρωπος, σαν καλλιτέχνης, σαν τον πατέρα μου που έχασα. Σε αγαπάω πολύ Μάκη" λέει ο Γιάννης Πάριος.

Η διήγηση του Μάκη Μάτσα συνεχίζεται με τη Χαρούλα Αλεξίου. "Θυμάμαι όταν ήρθε η Αλεξίου. Ήταν ένα πανέμορφο κορίτσι, αλλά τόσο συνεσταλμένο και τόσο ντροπαλό που έλεγα πώς θα πάρει αέρα αυτό το παιδί να βγει στην πίστα να τραγουδήσει. Σιγά σιγά τα απέκτησε όλα, τη θαυμάζω και τη χαίρομαι την Αλεξίου."

"Ο Μάκης Μάτσας είναι ένα μυθικό πρόσωπο για την ελληνική δισκογραφία. ... Είναι ένα πρόσωπο που το τιμούμε, που το σεβόμαστε και νομίζω ότι η δισκογραφία με την έννοια της παραγωγής και των ανθρώπων που το παίρνανε πολύ προσωπικά και προχωρούσαν τη δουλειά αυτή, έχει σταματήσει κάπου εκεί, δηλαδή στον Μάκη Μάτσα" λέει η Χάρις Αλεξίου.

Πώς ο Μάκης Μάτσας ανακάλυψε τον Γιώργο Νταλάρα

"Το πρώτο πράγμα που πρέπει να πω για τον κύριο Μάτσα είναι ότι του χρωστάω μια αιώνια ευγνωμοσύνη. Γιατί ενώ πολύ μικρός έκανα πάρα πολλές προσπάθειες να μπω στη δουλειά με το άγχος της επιβίωσης, ήταν ο μόνος που διέκρινε σε μένα αυτό που άλλοι άνθρωποι της δουλειάς δεν το έκαναν πριν" λέει ο Γιώργος Νταλάρας.

Το τραγούδι περνά τη χειρότερη περίοδο

"Αυτή τη στιγμή περνάμε τη χειρότερη περίοδο του τραγουδιού. Δεν ακούω επιτυχίες. Δεν ακούω αξιόλογα τραγούδια. Και περιμένω να δω πότε θα εμφανιστεί ένας νέος Χατζηδάκης ο οποίος θα δώσει την Επανάσταση. Διότι και την εποχή του Χατζηδάκη το τραγούδι είχε πέσει σε τέλμα" ακούμε τον Μάκη Μάτσα να λέει.

Η ταραχώδης σχέση με τον Στέλιο Καζαντζίδη

Για τον Στέλιο Καζαντζίδη αναφέρει πως ήταν ο μεγαλύτερος τραγουδιστής που υπήρξε στην Ελλάδα. Δυσκολεύτηκε όμως να τον πείσει να συνεργαστούν, ενώ και η μεταξύ τους συνεργασία ήταν αρκετά δύσκολη.

"Το 'Υπάρχω' είναι ο μεγαλύτερος δίσκος που έκανα, ο καλύτερος δίσκος για μένα, διότι από εκεί αναγνωρίστηκα κι εγώ σαν μεγάλος δημιουργός" λέει ο Μάκης Μάτσας και συνεχίζει: "Ο Καζαντζίδης όμως ήταν ιδιόμορφος. Δεν ήταν κακός, αλλά ήταν ιδιόμορφος. Δεν είναι τυχαίο ότι παντρεύτηκε με τη Μαρινέλα και σε δύο χρόνια χώρισαν." Για τη Μαρινέλα αναφέρει: "Τη Μαρινέλα, την πήρα εγώ μικρή, μετά έφυγε γιατί δεν ήθελε να συμβιώσει με τον Καζαντζίδη, πήγε στη Φίλιπς και μετά ξαναήρθε."

Ο "άρχοντας" Τόλης Βοσκόπουλος

Ο Μάκης Μάτσας αναφέρεται και στον Τόλη Βοσκόπουλο. "Είχε μια αρχοντιά αυτός ο άνθρωπος. Ήταν γιος λαχανοπώλη, αλλά είχε μέσα του έμφυτη την αρχοντιά."

Η γνωριμία με τον Λάκη Παπαδόπουλο

Για τον Μητροπάνο, σημειώνει πως έζησε τη μεγάλη του καριέρα, τη δεύτερη και μεγαλύτερη καριέρα του κοντά του. Αναφερόμενος στον Λευτέρη Παπαδόπουλο αναφέρει πώς τον γνώρισε, αλλά και πώς είναι αχώριστοι φίλοι από τότε.