Λονδίνο, Θανάσης Γκαβός
Ως «ριψοκίνδυνο» χαρακτηρίζει άρθρο της Daily Telegraph το «παιχνίδι» που παίζει ο πρόεδρος των επιτρόπων του Βρετανικού Μουσείου Τζορτζ Όσμπορν με τα Γλυπτά του Παρθενώνα.
Ο συντάκτης σχολιάζει πως τα Γλυπτά έχουν γίνει «πιόνια σκακιού» στα χέρια του κ. Όσμπορν, ο οποίος «δεν μπορεί να αντισταθεί στα πολιτικά παιχνίδια» γύρω από τα δημιουργήματα του Φειδία.
Σε αυτό το παιχνίδι, προσθέτει η εφημερίδα, τα ρίσκα είναι μεγάλα, όπως όμως μεγάλη είναι και η δυνητική ανταμοιβή.
«Ο Όσμπορν έχει καταλήξει στο συμπέρασμα πως το να μην κάνει τίποτα δεν είναι επιλογή», γράφει η εφημερίδα και επομένως έχει αρχίσει συναντήσεις με τον Έλληνα πρωθυπουργό, μεταξύ άλλων. Κατά το άρθρο, οι συναντήσεις είναι μια απόπειρα του κ. Όσμπορν να βρει έναν «τρίτο δρόμο» προς μια συμφωνία.
Η Telegraph συνδέει τις κινήσεις του προέδρου του Βρετανικού Μουσείου με την ανάγκη να βρει ένα δισεκατομμύριο λίρες για το Rosetta Project, το πρόγραμμα της επικείμενης ριζικής ανακαίνισης του κτιρίου που στεγάζει το μουσείο στο Μπλούμσμπερι του Λονδίνου.
Από τη μία πλευρά, επισημαίνει η εφημερίδα, η αγνόηση του ελληνικού αιτήματος για επανένωση των Γλυπτών θα μπορούσε να αποξενώσει πιθανούς δωρητές. Το ίδιο όμως θα μπορούσε να συμβεί και από την άλλη πλευρά, με «πολιτιστικά συντηρητικούς» δωρητές που θα ανησυχούσαν πως ο επαναπατρισμός των Γλυπτών θα προκαλούσε ένα ντόμινο διεκδικήσεων από άλλες χώρες με κίνδυνο να αδειάσουν τα βρετανικά μουσεία.
Σημειώνεται πάντως πως περιοδικές εκθέσεις άλλων ελληνικών αρχαιοτήτων στο Βρετανικό Μουσείο ως αντάλλαγμα για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα θα ενίσχυε τα ταμεία του λονδρέζικου ιδρύματος.
«Η λύση του Όσμπορν», συνεχίζει το άρθρο, «είναι να προτείνει ένα μερικό δάνειο των Γλυπτών στην Αθήνα, με αντάλλαγμα ένα ανταποδοτικό δάνειο μερικών εκ των δικών της θησαυρών, όπως αρχαία κεραμικά».
Όπως προστίθεται, ένα σενάριο είναι να επιστραφεί το 1/4 των Γλυπτών από το Λονδίνο στην Αθήνα για ορισμένη χρονική περίοδο, ίσως πέντε ετών και μετά να επιστρέψουν στο Βρετανικό Μουσείο. Έπειτα ένα διαφορετικό τέταρτο των Γλυπτών θα ξεκινούσε το ίδιο ταξίδι κ.ο.κ.
Η εφημερίδα σημειώνει πάντως πως αυτός ο εκ περιτροπής δανεισμός που περιγράφει έχει καταστεί σαφές από τον κ. Μητσοτάκη και τον Υπουργό Επικρατείας Γιώργο Γεραπετρίτη πως δεν συνιστά αποδεκτή αφετηρία για συζήτηση, καθώς η ελληνική πλευρά ανέκαθεν ζητούσε την επανένωση όλων των Γλυπτών.
Ωστόσο, κατά τη βρετανική εφημερίδα, «υπάρχουν κάποιες ενδείξεις μετακίνησης στην ελληνική θέση, που κάνει τη συμφωνία μια πραγματική πιθανότητα», με την εκτίμηση του συντάκτη να είναι πως ο Έλληνας πρωθυπουργός θα αποδεχόταν το θέμα της κυριότητας να συζητηθεί εντελώς χωριστά από το ζήτημα του πού βρίσκονται τα Γλυπτά. Στο σημείο αυτό το άρθρο παραπέμπει σε παλαιότερο δημοσίευμα με δηλώσεις εκπροσώπου του Βρετανικού Μουσείου περί «εποικοδομητικών συνομιλιών» με επιδίωξη μία «συνεργασία για τον Παρθενώνα».
Όπως συνεχίζεται, αν και η πρόταση για εκ περιτροπής δανεισμό του ενός τέταρτου των Γλυπτών δε θα γίνει δεκτή από τους Έλληνες, «υπάρχει αισιοδοξία ότι ίσως συμφωνήσουν να παίρνουν ενδεχομένως τα μισά από τα Γλυπτά κάθε φορά», με διαχωρισμό του ανάγλυφου της ζωφόρου από τα αγάλματα των αετωμάτων.
Το δημοσίευμα αναφέρει επίσης ότι υπάρχει μεγάλη συζήτηση στον κόσμο των βρετανικών μουσείων για τη σοβαρότητα των προθέσεων του Τζορτζ Όσμπορν, με κάποιους να θεωρούν ότι έχει κάνει μια πρόταση που ξέρει ότι θα απορριφθεί, ώστε να πει μετά «έκανα ό,τι καλύτερο μπορούσα». Αυτή η κυνική άποψη, σχολιάζει η εφημερίδα, δικαιολογείται από το υπόβαθρό του ως Υπουργός Οικονομικών.
Αλλά αυτοί που τον γνωρίζουν καλά, συνεχίζει το άρθρο, επιμένουν ότι η προσφορά του προς μια λύση είναι γνήσια και ότι πιστεύει πως εν τέλει οι διαπραγματεύσεις με την Αθήνα θα καρποφορήσουν.
Η Telegraph προσθέτει μάλιστα πως σε αυτή τη διαπραγμάτευση ο κ. Όσμπορν έχει τη σιωπηρή στήριξη της βρετανικής κυβέρνησης, παρά τις περί του αντιθέτου δημόσιες τοποθετήσεις.
Σε δηλώσεις της στην εφημερίδα η εκ των επιτρόπων διοίκησης του Βρετανικού Μουσείου καθηγήτρια Μαίρη Μπιρντ σχολιάζει ότι «τα αιτήματα αποκατάστασης εκθεμάτων δε θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως ενοχλήσεις, αλλά ως δυνατότητες αναμόρφωσης της σχέσης του μουσείου με άλλες ομάδες συμφερόντων και άλλα μέρη του κόσμου».
Η κυρία Μπιρντ παίρνει πάντως μια μέση θέση μεταξύ αυτών που δηλώνουν ότι υπάρχει κίνδυνος να αδειάσουν τα βρετανικά μουσεία από εκθέματα και εκείνων που θέλουν κάθε αντικείμενο να επιστρέψει στη χώρα προέλευσης. «Κάθε περίπτωση είναι διαφορετική», λέει η γνωστή Βρετανίδα καθηγήτρια κλασικών σπουδών.
Το άρθρο κλείνει με την παρατήρηση πως αν επανεκλεγεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα εντείνει τις προσπάθειές του για επαναπατρισμό των Γλυπτών. Επικαλούμενη πηγές και από τις δύο πλευρές, πάντως, η Telegraph σχολιάζει πως το πιο πιθανό είναι να απαιτηθούν «χρόνια παρά μήνες» για μια τέτοια συμφωνία.
Σημειώνεται, τέλος, πως με μια αλλαγή του νόμου του 1963 που απαγορεύει την αφαίρεση αντικειμένων από τη συλλογή του Βρετανικού Μουσείου να αποκλείεται από τον πρωθυπουργό Σούνακ, η γλώσσα που θα χρησιμοποιούνταν θα ήταν καθοριστική για οποιαδήποτε μελλοντική συμφωνία. «Να περιμένετε λέξεις όπως 'δάνειο' να εξαφανιστούν και πολλή κουβέντα για 'συνεργασία'».
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
