Σακχαρώδης διαβήτης : Δεδομένα και νέες θεραπείες

Στο πεδίο της θεραπείας του σακχαρώδη διαβήτη, τα νέα είναι καλά. Νέα δεδομένα και νέες θεραπείες, που συναρθρώνουν όλες τις πληροφορίες, την εμπειρία και τις γνώσεις που έχουν αποκομίσει οι γιατροί που μάχονται εναντίον της νόσου, την καλύτερη αντιμετώπιση του αναμφισβήτητου γεγονότος ότι ο σακχαρώδης διαβήτης συνιστά την μεταβολική μάστιγα της εποχής μας, με τα πάσχοντα άτομα να αυξάνονται παγκοσμίως και στη χώρα μας. Η ενημέρωση που ακολουθεί το αποδεικνύει.

Σακχαρώδης διαβήτης: το μέλλον με αριθμούς

Ο σακχαρώδης διαβήτης (ΣΔ) είναι αναμφισβήτητα η μεταβολική πανδημία της εποχής μας, καθώς περισσότερα από 450 εκατομμύρια άτομα πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη στην παγκόσμια κοινότητα και εκτιμάται ότι ο αριθμός των ατόμων με διαβήτη θα αυξηθεί κατά 60% την προσεχή 20ετία.
Αντίστοιχα επιδημιολογικά δεδομένα για την Ελλάδα δείχνουν ότι ο αριθμός των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη προσεγγίζει το 1,5 εκατομμύριο. Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι ο αδιαφιλονίκητος πρωταγωνιστής μιας σειράς σημαντικών χρόνιων επιπλοκών: χρόνια νεφρική ανεπάρκεια και αιμοκάθαρση, μη τραυματικός ακρωτηριασμός κάτω άκρων, περιφερική αγγειοπάθεια, έμφραγμα μυοκαρδίου, αμφιβληστροειδοπάθεια έως απώλεια οράσεως κ.λπ.

Νέα δεδομένα

Η παγκόσμια ιατρική κοινότητα, ειδικά τα τελευταία χρόνια, καταβάλλει έντονες προσπάθειες για την αναχαίτιση αυτής της πανδημίας.

Αποτέλεσμα αυτών των προσπαθειών είναι η ενίσχυση του θεραπευτικού οπλοστασίου μας με νέες αγωγές που παρουσιάζουν εξαιρετική αποτελεσματικότητα στην αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη.

Έτσι, ενώ στα τέλη της δεκαετίας του `90 υπήρχαν 3 βασικές φαρμακευτικές αγωγές για τον διαβήτη, σήμερα διαθέτουμε αισίως 12 διαφορετικές εναλλακτικές αγωγές για την αντιμετώπιση και τη μείωση της υπεργλυκαιμίας, έκ των οποίων οι εννέα κυκλοφορούν ήδη στη χώρα μας!

Νέες θεραπείες

Οι πλέον νεότερες κατηγορίες είναι αυτές των ινκρετινικών αγωγών (αναστολείς DPP-4 και αγωνιστές SGLT-2). Οι ινκρετινικές αγωγές επιτυγχάνουν αξιοποίηση των ινκρετινικών ορμονών (κυρίως του GLP-1) που εκκρίνονται από το γαστρεντερικό επιθήλιο με τη λήψη τροφής και έχουν γενικότερη μεταβολική ευνοϊκή δράση σε πολλά όργανα. Αυτή την θετική ευγλυκαιμική δράση των ορμονών αυτών ενισχύουν και αξιοποιούν οι ινκρετινικές αγωγές.

Οι αναστολείς SGLT-2 αναστέλλουν την επαναρρόφηση της γλυκόζης από τα νεφρικά σωληνάρια και έτσι συμβάλλουν στην γλυκοζουρία άρα και στη μείωση της υπεργλυκαιμίας του αίματος. Οι αναστολείς SGLT-2 έχουν και πολλές άλλες ενδιαφέρουσες «πλειοτροπικές» δράσεις και ευνοούν την απώλεια σωματικού βάρους, τη μείωση της υπέρτασης, τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρδιαγγειακών συμβαμάτων.

Η ιατρική κοινότητα αναμένει με μεγάλο ενδιαφέρον τις νέες εξελίξεις σε αυτές τις πολλά υποσχόμενες νέες, θεραπευτικές αντιδιαβητικές κατηγορίες: τους GLP-1 αγωνιστές κα τους SGLT-2 αναστολείς.

Σε αυτό το πλαίσιο αναμένονται νέοι εξελιγμένοι ενέσιμοι εβδομαδιαίοι GLP-1 αγωνιστές, καθώς και δισκία GLP-1 αγωνιστών που θα έχουν παρόμοια δράση με τους ενέσιμους αγωνιστές. Αναμένονται επίσης και νέοι αναστολείς SGLT-2 (με SGLT-2 και SGLT-1 δράση) που θα ενισχύσουν τις θεραπευτικές μας δυνατότητες.

Οι νέες θεραπευτικές κατηγορίες έχουν τεκμηριωμένη πολυπαραγοντική πλειοτροπική δράση πέραν της αντιυπεργλυκαιμικής (μείωση του σακχάρου). Φαίνεται ότι συμβάλλουν στη μείωση του σωματικού βάρους, στη βελτίωση της αρτηριακής πίεσης, στην καρδιαγγειακή προστασία και στη μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου.

Εξελίξεις επίσης θα έχουμε στη θεραπευτική αντιμετώπιση των ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και ιδιαίτερα στον τομέα των αντλιών έγχυσης ινσουλίνης. Αναμένεται κυκλοφορία νέων αντλιών ινσουλίνης που, συνδεόμενες με τον αισθητήρα γλυκόζης και έχοντας ανάλογο λογισμικό, θα μπορούν να εγχέουν την κατάλληλη ποσότητα ινσουλίνης.

Επίσης, Νέα συστήματα συνεχούς καταγραφής γλυκόζης θα διασυνδέονται με τις αντλίες έγχυσης και θα βελτιώνουν τις θεραπευτικές προσπάθειες για τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1. Ήδη έχει εγκριθεί από τον FDA η κυκλοφορία ιδιαίτερα μικρής συσκευής καταγραφής υποδόρια τιθέμενης για 3 ή 6 μήνες, που δεν θα χρειάζεται ρύθμιση και αξιολόγηση και θα προβάλλει συνεχώς τις τιμές του σακχάρου στην αντλία ινσουλίνης (ή θα την τροφοδοτεί με αυτές).

Βαδίζουμε έτσι προς το βιοτεχνητό πάγκρεας με το οποίο, μέσω του αισθητήρα-καταγραφέα γλυκόζης και της προηγμένης με εξαιρετικά σύγχρονο λογισμικό αντλίας, θα έχουμε πλήρη και αυτόματη κάλυψη των αναγκών του ασθενούς σε ινσουλίνη. Μια προοπτική ιδιαίτερα ελπιδοφόρα για όλα τα νέα παιδιά με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1.

Είναι πλέον σαφές και άμεσα ορατό ότι το μέλλον της θεραπείας και για τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και για τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 είναι ιδιαίτερα φωτεινό και έμφορτο νέων δεδομένων και θεραπειών.