Κλείσιμο

Η χειρονομία Βαρουφάκη και τα όρια της σάτιρας

Το επίμαχο βίντεο με πρωταγωνιστή τον έλληνα υπουργό Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη έγινε τις τελευταίες μέρες αντικείμενο αμφιλεγόμενης σάτιρας, προκαλώντας πλήρη σύγχυση ως προς την αυθεντικότητά του.

Η άσεμνη χειρονομία του Γιάνη Βαρουφάκη στο πλαίσιο ενός συνεδρίου στο Ζάγκρεμπ το 2013 απασχολεί από το βράδυ της Κυριακής τα γερμανικά μέσα ενημέρωσης και την κοινή γνώμη, ενώ δεν έμεινε ασχολίαστη ακόμη και από εκπροσώπους της γερμανικής πολιτικής.

Η αυθεντικότητα του επίμαχου βίντεο που προβλήθηκε το βράδυ της περασμένης Κυριακής σε εκπομπή του πρώτου καναλιού της γερμανικής τηλεόρασης ARD, στην οποία συμμετείχε από την Αθήνα ο έλληνας υπουργός Οικονομικών, αμφισβητήθηκε άμεσα από το Γιάνη Βαρουφάκη.

Πλήρης σύγχυση επικράτησε όμως όταν ο παρουσιαστής γερμανικής σατιρικής εκπομπής του δεύτερο προγράμματος ZDF ισχυρίστηκε ότι ο ίδιος είχε αλλοιώσει το βίντεο και ότι το υψωμένο μεσαίο δάχτυλο του Γιάνη Βαρουφάκη ήταν προϊόν μοντάζ. Για να διευκρινιστεί τελικά, μετά από πολλές συζητήσεις, απορίες και σχόλια, ότι επρόκειτο απλά για σάτιρα και ότι τελικά ο έλληνας υπουργός όντως προέβη στην επίμαχη χειρονομία.

«Η καλή σάτιρα είναι ίσως δύσκολο να αναγνωριστεί»

Σχολιάζοντας στο γερμανικό ραδιόφωνο Deutschlandfunk το σίριαλ γύρω από τη χειρονομία Βαρουφάκη, η Φράουκε Γκέρλαχ, διευθύντρια του ερευνητικού Ινστιτούτου Γκρίμε που εστιάζει στα ΜΜΕ, επισήμανε: Κατά πρώτο λόγο (σ.σ. ο παρουσιαστής της σατιρικής εκπομπής Γιαν Μπόμερμαν) κατέστησε σαφές τι δυνατότητες παραπληροφόρησης υπάρχουν στο διαδίκτυο, αλλά και με πόση τελειότητα μπορεί να παραποιηθεί κάτι [...] Επιπλέον έβαλε βέβαια και έναν καθρέφτη στον (σ.σ. παρουσιαστή του ARD) Γκύντερ Γιάουχ και στην εκπομπή του».

Ορισμένοι σχολιαστές είχαν ασκήσει κριτική στο γερμανό δημοσιογράφο για τον τρόπο παρουσίασης του επίμαχου βίντεο, λέγοντας ότι δεν επισημάνθηκε ότι τραβήχτηκε το 2013 και ότι ο Γιάνης Βαρουφάκης επέκρινε μεν την πολιτική της γερμανικής κυβέρνησης έναντι της Ελλάδας, αναφερόμενος όμως στο 2010.

Κι ενώ μεγάλο μέρος του αναγνωστικού κοινού και όχι μόνο δείχνει να μην έχει καταλάβει ακόμη τι ακριβώς συνέβη, εγείρεται το διαχρονικό ερώτημα για τα όρια της σάτιρας. Όπως σχολίασε η Φράουκε Γκέρλαχ: «το ερώτημα είναι αν (σ.σ. ο Μπόμερμαν) προχώρησε πολύ μακριά. Η σάτιρα επιτρέπεται να το κάνει. Ως εκ τούτου δεν μπορώ να πω ότι υπερέβαλε [...] Η καλή σάτιρα ίσως είναι δύσκολο να αναγνωριστεί και ίσως αυτό το στοιχείο είναι που την κάνει αυτό που είναι».


Πηγή: Άρης Καλτιριμτζής (dlf)