Υπάρχουν πληγές που δεν φαίνονται. Είναι εκείνες οι πληγές που κρύβονται πολύ προσεκτικά πίσω από χαμόγελα κι από χαμηλωμένα βλέμματα. Η παιδική κακοποίηση είναι μια σκληρή πραγματικότητα που συχνά κρύβεται στη σιωπή και ο δάσκαλος, ο άνθρωπος που μπαίνει καθημερινά στη ζωή ενός παιδιού, μπορεί να γίνει η φωνή εκείνων που δεν μπορούν να μιλήσουν.
Ο δάσκαλος δεν είναι απλώς ένας επαγγελματίας που μεταφέρει πληροφορίες, αναθέτει ασκήσεις για το σπίτι και οργανώνει διαγωνίσματα. Κουβαλάει στην πλάτη του τη σοβαρή ευθύνη εκείνου που βλέπει τα παιδιά στην καθημερινότητά τους, στις μικρές και μεγάλες τους στιγμές. Είναι ο πρώτος που μπορεί να διακρίνει τα σημάδια πίσω από την κανονικότητα, πίσω από τη φαινομενική ηρεμία. Ένα παιδί που ξαφνικά αποσύρεται, που αποφεύγει την επαφή, που δείχνει να φοβάται ή να έχει έντονες αλλαγές στη συμπεριφορά, ίσως προσπαθεί να φωνάξει κάτι μέσα από τη σιωπή του. Μέσα από τη σύνδεση των δύο, επιτυγχάνεται η δυνατότητα του να μη χρειάζεται το παιδί να μιλήσει, να είναι σε θέση ο δάσκαλος να ακούει όλα όσα ο μαθητής δεν λέει, εκείνα που ίσως δεν μπορούν να ειπωθούν.
Όμως, τι μπορεί να κάνει ο δάσκαλος όταν υποψιάζεται ότι κάτι δεν πάει καλά; Πώς μπορεί να δράσει όταν το ένστικτό του του λέει ότι πίσω από μια αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά ενός παιδιού κρύβεται πόνος; Πρώτα απ’ όλα, χρειάζεται να καλλιεργήσει ένα κλίμα εμπιστοσύνης, να γίνει ο ίδιος δάσκαλος εμπιστοσύνης. Ένα παιδί που βιώνει κακοποίηση τις περισσότερες φορές φοβάται ή αισθάνεται ενοχές. Αν ο δάσκαλος καταφέρει να του δείξει ότι είναι εκείνος στον οποίο μπορεί να στηριχτεί, τότε ίσως το παιδί βρει τη δύναμη να μιλήσει. Είναι σημαντικό να επισημάνουμε πως τα δείγματα κακοποίησης δεν φαίνονται μόνο μέσα από τη συμπεριφορά του παιδιού, αλλά και από τα σημάδια στο σώμα του ή τις σχέσεις του με τους συμμαθητές του. Ένα παιδί που δείχνει υπερβολικό φόβο προς συγκεκριμένους ενήλικες ή έχει σημάδια τραυματισμού που δεν εξηγούνται εύκολα, μπορεί να χρειάζεται βοήθεια.
Το πιο σημαντικό, όμως, είναι να δράσει. Να μιλήσει σε ειδικούς, να ενημερώσει αρμόδιες αρχές ή να συνεργαστεί με ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς του σχολείου. Είναι σημαντικό να γνωρίζει ο δάσκαλος ότι έχει τη δύναμη να αλλάξει τη ζωή ενός παιδιού, να γίνει ο άνθρωπος που θα σπάσει τον κύκλο της κακοποίησης. Ο ρόλος του όμως, δεν περιορίζεται μόνο στο να εντοπίσει την κακοποίηση. Αντιθέτως καθημερινά οφείλει να υπενθυμίζει στα παιδιά την αξία του σεβασμού, της αγάπης, της ενσυναίσθησης και της αυτοεκτίμησης, ενθαρρύνοντάς τα να μιλούν όταν κάτι τα φοβίζει, να τα κάνει να αισθάνονται ότι η φωνή τους έχει αξία.
Η παιδική κακοποίηση είναι μια από τις μεγαλύτερες πληγές της κοινωνίας μας. Κάθε παιδί αξίζει μια ζωή γεμάτη με αγάπη, προστασία και ασφάλεια και ο δάσκαλος μπορεί να είναι ο πρώτος που θα του δείξει ότι ο κόσμος μπορεί να γίνει καλύτερος, ότι υπάρχει ένας άνθρωπος που θα σταθεί δίπλα του, ένας άνθρωπος που θα ακούσει τη σιωπή και θα κάνει τη φωνή του να ακουστεί.
Γιατί αν γλιτώσει το παιδί, τότε ναι υπάρχει ελπίδα...
