Κορωνοϊός: Αύξηση των κρουσμάτων προβλέπει μελέτη του ΑΠΘ – Τι λέει ο επικεφαλής στον ΣΚΑΪ

Για την χαλάρωση των μέτρων που έχει οδηγήσει στην αλματώδη αύξηση των κρουσμάτων κορονωιου καθώς και για την μελέτη του ΑΠΘ που προβλέπει αύξηση κρουσμάτων τέλος Αυγούστου μίλησαν στην τηλεόραση του ΣΚΑΙ ο Γιώργος Δάικος καθηγητής Παθολογίας Λοιμώξεων Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ και ο καθηγητής Δημοσθένης Σαρηγιάννης, επικεφαλής της μελέτης και Ερευνητικού Κέντρου για την υγεία – Καθηγητής ΑΠΘ.

«Ο ιος είναι ανάμεσα μας και δεν πρέπει να εφησυχάζουμε» αναφέρει ο κ. Δάικος ενώ ο επικεφαλής της ομάδας που έφτιαξε ένα μοντέλο που προβλέπει πως θα επεκταθεί ο κορωνοιος στην χώρα μας αναφέρει πως έπεσαν μέσα στις προβλέψεις που είχαν κάνει αρχές  του Ιουλίου για την αύξηση την σημερινή σύμφωνα με την οποία θα ερχόταν από τέλος Ιουλίου και θα συνεχιστεί μέχρι και τον 15αυγουστο με πολύ μεγάλη εισροή ασυμπτωματικών φορέων σε συνδυασμό με την χαλάρωση των μέτρων την οποία επεσήμανε και ο κ. Δάικος.

Όπως ο κ. Σαρηγιάννης εξηγεί αυτό που λέει το μοντέλο είναι πως αν δεν ακολουθήσουμε τα μέτρα που έχουν ήδη παρθεί και δεν αυστηροποιήσουμε την εφαρμογή τους αυτή η εξέλιξη θα συνεχιστεί ενώ επισημαίνει ότι το μοντέλο κάνει διάκριση στην τοπική και γενική διασπορά καθώς και στα διαφορετικά μέτρα που μπορεί κανείς να πάρει ξεκινώντας από τις αποστάσεις και την μάσκα μέχρι και το lockdown.  

«Ο περιορισμός τόσο του ημερησίου αριθμού κρουσμάτων σε περίπου 60 ημερησίως για όλη την περίοδο του Αυγούστου, αλλά και της αυξητικής τάσης που αναμένεται μετά το τέλος Αυγούστου, θα μπορούσε να αναχαιτιστεί με επιπλέον μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης, τα οποία δεν θα έπλητταν  την τουριστική δραστηριότητα (π.χ. καθυστέρηση ανοίγματος των σχολείων, περιορισμός συγχρωτισμού σε δημόσιες υπηρεσίες και κλειστούς δημόσιους χώρες και μέσα μαζικής μεταφοράς, σούπερ μάρκετ και πολυκαταστήματα, κ.α.)» , επισημαίνει ο καθηγητής Δημοσθένης Σαρηγιάννης και προτείνει: 

-    Τη διατήρηση και μαζική εφαρμογή των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης σε κλειστούς χώρους και σε μέσα μαζικής μεταφοράς (με περιορισμό στο 50% της πληρότητάς τους και ανάλογη αύξηση των δρομολογίων για την εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού)
-    Την  αποφυγή άσκοπου συγχρωτισμού, μαζικών κοινωνικών εκδηλώσεων και η μη τήρηση κανόνων σε χώρους θρησκευτικής λατρείας
-    Την υποχρεωτική και ορθή χρήση μάσκας σε εσωτερικούς χώρους.
-    Τα συγκεκριμένα μέτρα πρέπει να εφαρμοστούν υποχρεωτικά και να παρακολουθηθεί η εφαρμογή τους από όλους. Τα πρόστιμα για τη μη εφαρμογή των κανόνων θα μπορούσαν να είναι υψηλότερα (σε αντιστοιχεία με άλλες χώρες του εξωτερικού) 

Μελέτη της διασποράς του κορωνοϊού στην Ελλάδα κατά την καλοκαιρινή περίοδο

Το εργαστήριο Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του ΑΠΘ και η ομάδα HERACLES για το Εκθεσίωμα και την Ανθρώπινη Υγεία του Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας (ΚΕΔΕΚ), σε συνεργασία με τα Πανεπιστήμια Προηγμένων Σπουδών στην Παβία και την Πίζα της Ιταλίας, μελέτησαν τη διασπορά του κορωνοϊού στην Ελλάδα και αξιολόγησαν την αποτελεσματικότητα των μέτρων περιορισμού της μετάδοσης του.

Για το σκοπό αυτό, ο Καθ. κ. Σαρηγιάννης, μαζί με συνεργάτες από τα ανωτέρω ιδρύματα, ανέπτυξαν ένα υπολογιστικό εργαλείο διαχείρισης του κινδύνου στη δημόσια υγεία από την COVID-19. Toυπολογιστικό αυτό εργαλείο (CORE: Covid-19 RiskEvaluation) εμπεριέχει ένα μοντέλο διασποράς της επιδημίας, το οποίο αποτελεί εξέλιξη των πιο προηγμένων υπαρχόντων μοντέλων SEIR[1], λαμβάνοντας επίσης υπόψη τη δυναμική της διάδοσης που έχουν μη φαρμακολογικές παρεμβάσεις όπως η εφαρμογή τεστ ανίχνευσης του ιού στον γενικό πληθυσμό ή σε στοχευμένεςυπο-ομάδες πληθυσμού και τα μέτρα περιορισμού του πληθυσμού[2], στην εξέλιξη της διασποράς (περιγράφεται ως διαμέρισμα X) και την τελική εκτίμηση υγειονομικού κινδύνου στον πληθυσμό. Το μοντέλο διασποράς SEIR-X που είναι και ο κινητήρας υπολογισμού της διασποράς έχει επεκταθεί σε ένα μοντέλο πολλαπλών καταστάσεων του πληθυσμού, έτσι ώστε να περιγράφονται αναλυτικά οι διαφορετικές πιθανές καταστάσεις του εκτεθειμένου στον COVID-19 πληθυσμού με βάση την τυπολογία και σοβαρότητα των συμπτωμάτων της νόσου που αυτός παρουσιάζει (μοντέλο multi-stateSEIR-X, ή SEIR-Xms). Το υπολογιστικό αυτό εργαλείο εφαρμόζεται με επιτυχία σε όλες τις περιφέρειες της Β. Ιταλίας και στην Ελλάδα μέχρι τώρα.Η γραφική απεικόνιση του μοντέλου SEIR-Xmsπαρουσιάζεται στο Σχήμα 1.

Επιπλέον, για την καλύτερη αποτύπωση της μεταβολής της μεταδοτικότητας του ιού κατά τη διάρκεια του έτους (εποχιακή διακύμανση), η μεταδοτικότητα του νέου κορωναϊού περιγράφεται πλέον ως συνάρτηση των ημερήσιων μετεωρολογικών συνθηκών, καθώς επίσης και ως συνάρτηση του ιϊκού φορτίου των κρουσμάτων στα διάφορα στάδια εκδήλωσης της νόσου. Έχοντας λάβει υπόψιν χρονοσειρές προηγουμένων ετών όσον αφορά τις μετεωρολογικές συνθήκες και κάνοντας την αντίστοιχη προβολή για το έτος 2020, φαίνεται ότι η άνοδος της θερμοκρασίας, σε συνδυασμό με την αύξηση της υπεριώδους ακτινοβολίας και τη μεταβολή της υγρασίας κατά τη θερινή περίοδο, συντελούν στη μείωση της μεταδοτικότητας κατά την καλοκαιρινή περίοδο Σχήμα 2. Το γεγονός αυτό μπορεί εν μέρει να αντισταθμίσει την πιθανή αύξηση του Rt λόγω της άρσης των μέτρων. 

 

Εντούτοις, η πραγματική εικόνα είναι πιο σύνθετη, γιατί πλέον, πρέπει να ληφθεί υπόψιν και η εισροή των τουριστών. Σε προηγούμενα στάδια εφαρμογής του μοντέλου, είχε επισημανθεί ο κίνδυνος από την εισροή φορέων, και μάλιστα είχαν αναλυθεί σενάρια διαφορετικών ροών, σύμφωνα με τα οποία είχε επισημανθεί ο κίνδυνος πρόωρης αναζωπύρωσης, στη περίπτωση που σημαντικός αριθμός φορέων θα εισέρχονταν σε καθημερινή βάση. Με βάση τα πιο πρόσφατα αποτελέσματα του μοντέλου, και έχοντας πλέον αρχίσει να σχηματίζουμε εικόνα για τη ροή των ασυμπτωματικών/προσυμπτωματικών τουριστών, παρουσιάζονται οι νεότερες προβλέψεις. Ένα σημείο που είχε τονιστεί επανειλημμένα, είναι ότι στηνπερίπτωση που κάποιο κρούσμα βρίσκεται στην προσυμπτωματική φάση, παρατηρείται και η υψηλότερη μεταδοτικότητα, γι’ αυτό και είναι καίριας σημασίας ο εντοπισμός αυτών των φορέων της νόσου κατά την είσοδο τους στη χώρα και η απομόνωση τους.Συνολικά, η εικόνα των κρουσμάτων και των θανάτων όπως έχουν καταγραφεί και υπολογισθεί με το μοντέλο, παρουσιάζονται στο Σχήμα 3. Επιπλέον, για να έχουμε μια καλύτερη εικόνα της διασποράς στην κοινότητα, έχει υπολογισθεί ο συνολικός αριθμός των κρουσμάτων (πέρα των καταγεγραμμένων) στην κοινότητα. Για να υπολογιστεί ο συνολικός αριθμός των κρουσμάτων στην κοινότητα, ο αριθμός των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων πολλαπλασιάστηκε με ένα συντελεστή, ο οποίος με βάση τα αποτελέσματα διεθνούς μελέτης που λαμβάνει υπόψη τη θνησιμότητα του ιού (περίπου 1.4%) και τη χρονική υστέρηση μεταξύ μετάδοσης και θανάτου (περίπου 13 ημέρες) [3], για την Ελλάδα έχει προσδιοριστεί να κυμαίνεται μεταξύ 8.5 (για τις πρώτες ημέρες που επιβεβαιώθηκαν κρούσματα) έως 3.8 (για τις τελευταίες ημέρες όπου έχει περιορισθεί η διασπορά και έχουν πραγματοποιηθεί περισσότεροι έλεγχοι). Για αντιπαραβολή, ο αντίστοιχος συντελεστής στην Ιταλία τις πρώτες μέρες εκδήλωσης του φαινομένου ήταν ίσος με 16. Με βάση λοιπόν τα μέχρι τώρα αποτελέσματα, φαίνεται ότι τις τελευταίες ημέρες υπάρχει μια αυξητική τάση νέων κρουσμάτων, που κυρίως οφείλονται σε φορείς προερχόμενους από το εξωτερικό.

Η χρονική εξέλιξη των κρουσμάτων (σωρευτικά) παρουσιάζεται με την μπλε γραμμή, ενώ τα καταγεγραμμένα περιστατικά παρουσιάζονται με τις κόκκινες τελείες. Αντίστοιχα, ο συνολικός αριθμός των θανούντων, παρουσιάζεται με τη μαύρη γραμμή.

Με δεδομένους τους εντατικούς ελέγχους που πραγματοποιούνται στις πύλες εισόδου της χώρας, οι ροές ασυμπτωματικών/προσυμπτωματικών φορέων έχουν μειωθεί σε σχέση με το τέλος Ιουνίουκαι τις πρώτες μέρες του Ιουλίου από 50 με 55 ημερησίως (όπως είχε υπολογισθεί από το μοντέλο) σε περίπου 10 με 15, γεγονός που συντέλεσε στη σχετικά καλή εικόνα μέχρι και πριν 4 μέρες. Εντούτοις, οι αυξημένες ροές εκείνων των ημερών, σε συνδυασμό με την πλημμελή εφαρμογή των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης και χρήσης της μάσκας, συντέλεσαν σε διασπορά του ιού στην κοινότητα, η οποία εκδηλώνεται με την αύξηση των νέων κρουσμάτων τις τελευταίες 3 ημέρες. Για την καλύτερη αποτύπωση της πραγματικής εικόνας όπως αυτή διαμορφώνεται από το ρυθμό μεταβολής νέων κρουσμάτων, υπολογίζεται ότι ένας αριθμός περίπου 15 ασυμπτωματικών/προσυμπτωματικών φορέων εισέρχεται στη χώρα σε ημερήσια βάση από τις 14 Ιουλίου.

 

Με βάση αυτές τις προβλέψεις, διαφαίνεται μια συνεχής αύξηση των κρουσμάτων τις επόμενες ημέρες, η οποία θα αγγίξει τα 80 νέα κρούσματα την ημέρα την τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου (Σχήμα 4).

Στην περίπτωση αυτή, στις 30 Σεπτεμβρίου ο συνολικός αριθμός κρουσμάτων αναμένεται να διαμορφωθεί  σε περίπου 11.500, ενώ οι θάνατοι θα είναι περίπου 260 (Σχήμα 5).

Δείτε αναλυτικότερα την μελέτη με όλα τα γραφήματα εδώ 

Πηγή: skai.gr