Το μεταναστευτικό πρόγραμμα του Τραμπ είναι σκληρό και καταδικασμένο να αποτύχει

Οι μετανάστες χωρίς έγγραφα έχουν μακρά θητεία στις ΗΠΑ και αποτελούν τον κρίκο σε βασικά επαγγέλματα και οι βιομηχανίες της γεωργίας, των κατασκευών και της υγείας θα πληγούν ιδιαίτερα

Η ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ φτάνει σε λίγες μόνο εβδομάδες και μαζί της η υπόσχεση ότι ο νέος πρόεδρος θα προσπαθήσει να εκπληρώσει γρήγορα μια από τις πιο ανησυχητικές και επιζήμιες προτεραιότητές του: τη μαζική απέλαση εκατομμυρίων μεταναστών χωρίς έγγραφα.

Εάν προχωρήσει, η εξέλιξη θα υπονομεύσει τους οικονομικούς στόχους της κυβέρνησης, τη μείωση του προϋπολογισμού και τη γραφειοκρατία, ενώ θα καταστρέψει οικογένειες. Ο εκλεγμένος πρόεδρος έχει πει ότι οι μετανάστες «δηλητηριάζουν το αίμα της χώρας», τούς έχει χαρακτηρίσει εγκληματίες, ζώα, εισβολείς και άλλα χειρότερα. Ωστόσο, οι μετανάστες χωρίς έγγραφα έχουν μακρά θητεία στις ΗΠΑ και αποτελούν τον κρίκο σε βασικά επαγγέλματα και στις βιομηχανίες - εγείροντας το ερώτημα για το πώς η μαζική απέλαση έγινε το επίκεντρο της ατζέντας της επερχόμενης κυβέρνησης.

Η θέση αυτή δεν είναι τόσο νέα. Οι ΗΠΑ πραγματοποιούν απελάσεις μεγάλης κλίμακας εδώ και δεκαετίες. Το Κογκρέσο και οι διαδοχικές κυβερνήσεις έχουν επενδύσει τεράστια ποσά στην επιβολή των απελάσεων, τα οποία αυξήθηκαν κατά εννέα φορές από το 2002. Ωστόσο, οι επικριτές του Τραμπ επιμένουν ότι το σχέδιό του θα απαιτήσει «τεράστιες» πρόσθετες επενδύσεις.

Η τελευταία θητεία του Τραμπ στον Λευκό Οίκο είχε λιγότερες ετήσιες απελάσεις  μεταναστών σε σχέση με τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Στη δεύτερη θητεία του έχει δεσμευτεί να απελαύνει ένα εκατομμύριο ανθρώπους ετησίως και να σφραγίσει τα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού. Κανένα από τα δύο δεν θα συμβεί, αλλά το σχέδιο θα έχει σοβαρές συνέπειες για τους μετανάστες.

Πολλοί θα προσπαθήσουν να αποφύγουν την πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες. Δεν θα αναφέρουν εγκλήματα ή δεν θα συνεργάζονται σε έρευνες λόγω του φόβου της απέλασης. Θα υπάρξει αύξηση των εγκλημάτων μίσους κατά των μεταναστών. Προτάσεις όπως το νομοσχέδιο 72 της Γερουσίας στο Μιζούρι, το οποίο προβλέπει την πληρωμή κατοίκων της πολιτείας που θα βρίσκουν και θα θέτουν υπό κράτηση τους παράνομους γείτονές τους, θα πολλαπλασιαστούν. Ακόμη και με όλες αυτές τις δυσμενείς συνθήκες εναντίον τους, είναι απίθανο να αποχωρήσει αυτοβούλως μεγάλος αριθμός, όπως προτρέπει η επερχόμενη διοίκηση. Οι περισσότεροι από τους παράτυπους μετανάστες έχουν φτιάξει τη ζωή τους στις ΗΠΑ και πιστεύουν ότι τα παιδιά τους, πολίτες των ΗΠΑ, θα έχουν  ένα καλύτερο μέλλον εδώ από ό,τι στις χώρες καταγωγής τους. Έτσι, θα κάνουν αυτό που έκαναν πάντα οι μετανάστες και θα προσπαθήσουν να το αντιμετωπίσουν.

Ο Τραμπ συνεχίζει να υπερασπίζεται τα σχέδιά του μέσω ενός συνδυασμού ψευδών προτάσεων που δεν θα επιβιώσουν στις νομικές προκλήσεις. Έχει διογκώσει τον αριθμό των μεταναστών χωρίς έγγραφα, στα 15-20 εκατομμύρια και έχει μεγιστοποιήσει την απειλή που αποτελούν. Υπάρχουν περίπου 11,7 εκατομμύρια άνθρωποι χωρίς έγγραφα στις ΗΠΑ, ελαφρώς κάτω από το ιστορικό υψηλό των 12 εκατομμυρίων του 2008.

Τα σχέδιά του θα αυξήσουν πραγματικά τον αριθμό των μεταναστών χωρίς έγγραφα, επειδή θέλει επίσης να αφαιρέσει το καθεστώς παραμονής από ομάδες στις οποίες παραχωρήθηκε προσωρινή κατοικία στις ΗΠΑ για ανθρωπιστικούς λόγους, σε περίπου 2,5 εκατομμύρια άτομα. Μετανάστες από τη  Βενεζουέλα, τη Νικαράγουα, την Αϊτή και άλλοι θα αναγκαστούν να επιστρέψουν στις επικίνδυνες χώρες από τις οποίες διέφυγαν. Ο Τομ Χόμαν, ο υποψήφιος «τσάρος για τα σύνορα» του Τραμπ, υποστηρίζει την απέλαση παιδιών που είναι Αμερικανοί υπήκοοι αλλά οι γονείς τους δεν διαθέτουν έγγραφα. Τα παιδιά σε πολλές πληγείσες οικογένειες, ωστόσο, θα παραμείνουν στις ΗΠΑ με δεύτερο γονέα ή νόμιμο κηδεμόνα ή θα τεθούν σε ανάδοχη φροντίδα.

Η νέα κυβέρνηση πιθανότατα θα επαναφέρει τα υψηλά τέλη, τους γραφειοκρατικούς φραγμούς και τις κανονιστικές απαιτήσεις που εφαρμόστηκαν κατά την τελευταία θητεία του Τραμπ, καθιστώντας πολύ πιο δύσκολο για τους μετανάστες να αποκτήσουν νόμιμο καθεστώς και μόνιμη διαμονή, διογκώνοντας περαιτέρω τον πληθυσμό χωρίς έγγραφα. 

Οι περισσότεροι από τους παράτυπους μετανάστες δεν μπορούν ή δεν πρέπει να απελαθούν. Πολλοί έχουν παγιδευτεί, για παράδειγμα, στο σύστημα μετανάστευσης όπου υπάρχουν 3,6 εκατομμύρια εκκρεμείς υποθέσεις και 4,1 εκατομμύρια αιτήσεις έκδοσης βίζας που δεν έχουν εγκριθεί. Μερικοί άνθρωποι ανήκουν και στις δύο κατηγορίες.

Ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης αυτών των ομάδων θα ήταν να περιμένουμε τη διευθέτηση των υποθέσεων τους. Ο καλύτερος τρόπος για να διορθωθεί το υποκείμενο πρόβλημα θα ήταν η μεταρρύθμιση του συστήματος θεωρήσεων και η επένδυση στα δικαστήρια μετανάστευσης και στους δικαστές ασύλου.

Ο νόμος Posse Comitatus του 1878 απαγορεύει στο στρατιωτικό προσωπικό να συμμετέχει στην επιβολή του πολιτικού νόμου. Ωστόσο, ο Τραμπ έχει υποστηρίξει ότι μπορεί να αναπτύξει τον στρατό για να απομακρύνει μετανάστες επειδή «αυτοί δεν είναι άμαχοι, αλλά είναι εισβολείς, που πιθανώς καμία χώρα δεν έχει ξαναδεί» (πες το στους Ουκρανούς). Ορκίζεται να «σώσει κάθε πόλη που έχει υποστεί εισβολή και έχει κατακτηθεί» (που δεν υπάρχει καμία).

Η πρόταση του Τραμπ να αρνηθεί την υπηκοότητα στα γεννημένα στις ΗΠΑ παιδιά μεταναστών χωρίς έγγραφα θα εφάρμοζε τη λογική της διαβόητης απόφασης του Dred Scott . Θα παραβίαζε την 14η Τροποποίηση και θα μεταμορφώσει μια χώρα που φημίζεται για την ιστορική της ιδιοφυΐα στην ενσωμάτωση μεταναστών σε μια χώρα με μια κληρονομική υποκατηγορία «παράνομων» προσώπων.

Ο Τραμπ έχει δεσμευτεί να απελάσει καταδικασμένους εγκληματίες. Ωστόσο, αυτές οι ομάδες αποτελούσαν την προτεραιότητα για απέλαση όλων των πρόσφατων κυβερνήσεων, με εξαίρεση την πρώτη κυβέρνηση Τραμπ, η οποία έθεσε τόσες πολλές προτεραιότητες που ουσιαστικά ήταν σαν να μην έθεσε καμία. Επιπλέον, από καιρό υπάρχουν προγράμματα και συστήματα για την απομάκρυνση ατόμων μετά την έκτιση των ποινών φυλάκισης. Το ίδιο ισχύει και για όσους διατάχθηκαν να απομακρυνθούν από δικαστή μετανάστευσης. Ωστόσο, η Υπηρεσία Μετανάστευσης και Τελωνείων, για διάφορους λόγους, δεν κατάφερε να εκτελέσει 1,4 εκατομμύρια εκκρεμείς εντολές απομάκρυνσης.

Η υπόθεση του Τραμπ για μαζικές απελάσεις βασίζεται επίσης στον ανακριβή ισχυρισμό ότι οι περισσότεροι μετανάστες εισήλθαν «ανεξέλεγκτα» στη χώρα. Αντίθετα, οι περισσότεροι άνθρωποι που διέσχισαν τα σύνορα παρουσιάζονται σε συνοριακούς πράκτορες και οι περισσότεροι από τους παράτυπους τα τελευταία χρόνια εισήλθαν νόμιμα με προσωρινή βίζα.

Ορισμένοι μετανάστες ψήφισαν τον Τραμπ, πιστεύοντας ότι θα βελτιώσει την οικονομία και θα απελάσει εγκληματίες. Ωστόσο, εάν το παρελθόν αποτελεί παράδειγμα,  η δεύτερη κυβέρνηση Τραμπ θα αντιμετωπίζει όλους τους μετανάστες χωρίς έγγραφα και τα παιδιά τους ως εγκληματίες. Αυτό σημαίνει ότι θα γίνει προσπάθεια απομάκρυνσης του 4,8% του εργατικού δυναμικού των ΗΠΑ. Τα τρία τέταρτα των μεταναστών χωρίς έγγραφα θεωρούνται «βασικοί εργαζόμενοι», σε σύγκριση με το 65% των γηγενών. Οι μετανάστες εργάζονται επίσης σε πιο επικίνδυνες βιομηχανίες και επαγγέλματα από τους ντόπιους, όπως δείχνουν τα ποσοστά τραυματισμών και θνησιμότητας. Οι βιομηχανίες της γεωργίας, των κατασκευών και της υγείας θα πληγούν ιδιαίτερα. Οι εργαζόμενοι θα εξαφανιστούν, το κόστος των καταναλωτών θα αυξηθεί και οι επιχειρήσεις - μεγάλες και μικρές - θα αποτύχουν.

Υπάρχει εναλλακτική. Από το 1929, οι ΗΠΑ έχουν προσφέρει νομιμοποίηση (που ονομάζεται «μητρώο») για κατοίκους χωρίς έγγραφα με καλό ηθικό χαρακτήρα, αναγνωρίζοντας ότι οι κατά τα άλλα άξιοι μετανάστες παγιδεύονται στο σύστημα  νόμιμης μετανάστευσης. Στις πρώτες δεκαετίες αυτού του νόμου, το Κογκρέσο μείωνε τον χρόνο παραμονής που χρειαζόταν. Ωστόσο, για να πληροί τις προϋποθέσεις σήμερα, ένας μετανάστης χωρίς έγγραφα θα πρέπει να έχει εισέλθει στις ΗΠΑ πριν από περισσότερο από μισό αιώνα. Ένα νομοσχέδιο που θα άλλαζε την ημερομηνία εισόδου στην 1η Ιανουαρίου 2010, θα κάλυπτε το 79% του πληθυσμού των ΗΠΑ χωρίς έγγραφα και θα μείωνε την πίεση στις ομοσπονδιακές υπηρεσίες μετανάστευσης.

Εάν ο Τραμπ είναι σοβαρός για την επίλυση των προκλήσεων σχετικά με τη μετανάστευση, θα πρέπει να υιοθετήσει ένα πρόγραμμα μητρώου, να παράσχει ισχυρή χρηματοδότηση για τα δικαστήρια μετανάστευσης και να μεταρρυθμίσει τη διαδικασία έκδοσης βίζας. Όλες αυτές οι ενέργειες θα συνεισέφεραν πολύ περισσότερα στη δημιουργία ενός επιτυχημένου και ασφαλούς μεταναστευτικού συστήματος παρά ένα σκληρό πρόγραμμα μαζικής απέλασης.

Ο Donald Kerwin είναι ο συντάκτης του Journal on Migration and Human Security. Είναι πρώην εκτελεστικός διευθυντής του Κέντρου Μελετών Μετανάστευσης της Νέας Υόρκης και πρώην ανώτερος επιστημονικός συνεργάτης στο Keough School of Global Affairs του Πανεπιστημίου της Notre Dame.
 

Πηγή: The Washington Post