Το δίλημμα του Ιράν: Πώς να στηρίξει τη Χεζμπολάχ και να αποφύγει πόλεμο πλήρους κλίμακας

Ο πόλεμος του Ισραήλ εναντίον της Χεζμπολάχ στο νότιο Λίβανο αναδεικνύει την αμηχανία του Ιράν και του νέο πρόεδρό του, καθώς βρίσκεται αντιμέτωπος με πιέσεις για αντεπίθεση απέναντι στο Ισραήλ για να υπερασπιστεί έναν σημαντικό σύμμαχο την ώρα που ο Πεζεσκιάν προσπαθεί να προσεγγίσει τη Δύση.

Και ενώ η ένταση κλιμακώνεται, αναλυτές και διεθνής κοινότητα στρέφονται στο Ιράν και αναρωτιούνται ποια θα είναι η στάση του. 

Το Ιράν λέει ότι το Ισραήλ θέλει να το παγιδεύσει σε μια άμεση σύγκρουση βομβαρδίζοντας τη Χεζμπολάχ, την ώρα που ο νέος Ιρανός πρόεδρος προσπαθεί να προσεγγίσει τη Δύση.

Πιέζουν για δράση οι σκληροπυρηνικοί του Ιράν

Πολλοί σκληροπυρηνικοί συντηρητικοί στο Ιράν ανησυχούν για την έλλειψη δράσης του, καθώς το Ισραήλ στοχεύει την λιβανική ένοπλη ομάδα Χεζμπολάχ, τον πλησιέστερο και πιο μακροχρόνιο σύμμαχο της χώρας τους, αναφέρει το BBC.

Όταν ο Πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιάν  μίλησε στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ την Τρίτη, επέκρινε τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα και προειδοποίησε ότι οι επιθέσεις του στον Λίβανο δεν μπορούν να μείνουν αναπάντητες.

Ωστόσο, ο Πεζεσκιάν, ο οποίος εξελέγη τον Ιούλιο, υιοθέτησε έναν πιο μετριοπαθή τόνο από τους σκληροπυρηνικούς προκατόχους του, αποφεύγοντας την εχθρική ρητορική που ζητά την εξόντωση του πρωταρχικού εχθρού της Ισλαμικής Δημοκρατίας.

«Αναζητούμε την ειρήνη για όλους και δεν έχουμε πρόθεση να συγκρουστούμε με καμία χώρα», δήλωσε.

Εξέφρασε επίσης την ετοιμότητα της κυβέρνησής του να επαναλάβει τις πυρηνικές συνομιλίες με τις δυτικές δυνάμεις, λέγοντας: «Είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε με τους συμμετέχοντες στην πυρηνική συμφωνία του 2015».

Η στάση των Φρουρών της Επαναστάσης

Άλλοι ανώτεροι Ιρανοί αξιωματούχοι και διοικητές του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC) επέδειξαν επίσης μία ασυνήθιστη αυτοσυγκράτηση όταν εξέφρασαν τις προθέσεις τους για αντίποινα εναντίον του Ισραήλ για τις ενέργειές του εναντίον της χώρας τους και των βασικών συμμάχων της Χαμάς και Χεζμπολάχ.

Το Ιράν έχει εξοπλίσει, χρηματοδοτήσει και εκπαιδεύσει και τις δύο ένοπλες ομάδες, αλλά οι ηγέτες της Τεχεράνης βασίζονται στη Χεζμπολάχ ως σημαντικό αποτρεπτικό παράγοντα που εμποδίζει τις άμεσες επιθέσεις στη χώρα τους από το Ισραήλ.

Η υποστήριξη του Ιράν ήταν κρίσιμη για την εξέλιξη της Χεζμπολάχ στην πιο ισχυρή ένοπλη δύναμη και πολιτικό παράγοντα του Λιβάνου από τότε που το IRGC βοήθησε στην ίδρυση της ομάδας στη δεκαετία του 1980.

Είναι ο κύριος προμηθευτής των όπλων που μπορεί να αναπτύξει η Χεζμπολάχ εναντίον του Ισραήλ, ιδιαίτερα προηγμένων πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών, ενώ οι ΗΠΑ ισχυρίζονται ότι της παρέχουν επίσης κεφάλαια ύψους 700 εκατομμυρίων δολαρίων ετησίως.

Την περασμένη εβδομάδα, ο Μοτζτάμπα Αμανί, πρεσβευτής του Ιράν στον Λίβανο, τραυματίστηκε σοβαρά όταν ο βομβητής του εξερράγη την περασμένη εβδομάδα στην πρεσβεία στη Βηρυτό. Χιλιάδες ακόμη βομβητές και συσκευές επικοινωνίας που χρησιμοποιούνταν από μέλη της Χεζμπολάχ ανατινάχθηκαν επίσης σε δύο επιθέσεις που σκότωσαν συνολικά 39 άτομα.

Το Ιράν κατηγόρησε το Ισραήλ, αλλά δεν προέβη σε άμεσες δημόσιες απειλές για αντίποινα.

Αντίθετα, όταν το Ισραήλ έπληξε το ιρανικό προξενείο στη Δαμασκό τον Απρίλιο, σκοτώνοντας οκτώ υψηλόβαθμους διοικητές της Δύναμης Κουντς του IRGC, το Ιράν απάντησε γρήγορα εκτοξεύοντας εκατοντάδες drones και πυραύλους στο Ισραήλ.

Το Ιράν υποσχέθηκε επίσης να προχωρήσει σε αντίποινα αφού κατηγόρησε το Ισραήλ για τη δολοφονία του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια στην Τεχεράνη στα τέλη Ιουλίου, χωρίς ωστόσο να έχει προβεί σε κάποια ενέργεια ακόμη.

Ένας πρώην διοικητής του IRGC είπε στο BBC ότι η συνεχείς απειλές  του Ισραήλ χωρίς να ακολουθήσει μία απάντηση εναντίον του έπληττε περαιτέρω την αξιοπιστία της δύναμης μεταξύ των υποστηρικτών της εντός του Ιράν και των πληρεξουσίων της στο εξωτερικό.

Τη Δευτέρα, ο Πρόεδρος Πεζεσκιάν είπε σε μέλη των αμερικανικών μέσων ενημέρωσης στη Νέα Υόρκη ότι το Ισραήλ επιδιώκει να παρασύρει το Ιράν σε πόλεμο.

«Το Ιράν είναι έτοιμο να εκτονώσει τις εντάσεις με το Ισραήλ και να καταθέσει τα όπλα εάν το Ισραήλ κάνει το ίδιο», επέμεινε.

Ορισμένοι σκληροπυρηνικοί συντηρητικοί που πρόσκεινται στον Ανώτατο Ηγέτη του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, επέκριναν τον πρόεδρο επειδή μίλησε για εκτόνωση των εντάσεων με το Ισραήλ, υποστηρίζοντας ότι θα πρέπει να αναγνωρίσει τη θέση του και να αποφύγει να δίνει ζωντανές συνεντεύξεις.

Ο Πεζεσκιάν επρόκειτο να δώσει συνέντευξη Τύπου στη Νέα Υόρκη την Τετάρτη, αλλά ακυρώθηκε. Δεν ήταν σαφές αν αναγκάστηκε να ακυρώσει λόγω των σχολίων του.

Στο Ιράν, η εξουσία βρίσκεται στα χέρια του Αγιατολάχ Χαμενεΐ και του IRGC, οι οποίοι λαμβάνουν τις βασικές στρατηγικές αποφάσεις αντί του προέδρου.

Είναι αξιοσημείωτο ότι ο Αγιατολάχ Χαμενεΐ επίσης δεν αναφέρθηκε σε σχέδια για αντίποινα ή απειλές προς το Ισραήλ, γεγονός ασυνήθιστο για τον ίδιο.

Ο Μπαράκ Ραβίντ, ένας Ισραηλινός δημοσιογράφος στον αμερικανικό ειδησεογραφικό ιστότοπο Axios, ανέφερε την Τρίτη ότι δύο Ισραηλινοί αξιωματούχοι και δυτικοί διπλωμάτες είχαν δηλώσει ότι η Χεζμπολάχ προέτρεπε το Ιράν να τη βοηθήσει στην επίθεση εναντίον του Ισραήλ. Οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι ισχυρίστηκαν ότι το Ιράν απάντησε στη Χεζμπολάχ ότι «η συγκυρία δεν είναι κατάλληλη», σύμφωνα με τον Ραβίντ.

Την περασμένη εβδομάδα, ο παρουσιαστής του ιρανικού διαδικτυακού τηλεοπτικού δικτύου Maydan, που συνδέεται με το IRGC, επικαλέστηκε πηγές πληροφοριών του Ιράν σύμφωνα με τις οποίες το Ισραήλ «διεξήγαγε επίσης μια ειδική επιχείρηση τον περασμένο μήνα, σκοτώνοντας μέλη του IRGC και κλέβοντας έγγραφα».

Υποστήριξε ότι είχε απαγορευτεί στον ιρανικό Τύπο να αναφερθεί στο περιστατικό, το οποίο φέρεται να συνέβη στο εσωτερικό του Ιράν, και ότι οι αρχές προσπαθούσαν να ελέγξουν την αφήγηση.

Σε απάντηση, το Πρακτορείο Ειδήσεων Tasnim, το οποίο επίσης συνδέεται με το IRGC, διέψευσε τους ισχυρισμούς.

Η Ισλαμική Δημοκρατία βρίσκεται σε μια επισφαλή κατάσταση.

Ανησυχεί ότι η επίθεση στο Ισραήλ θα μπορούσε να προκαλέσει μια στρατιωτική απάντηση των ΗΠΑ, παρασύροντας τη χώρα σε μια ευρύτερη σύγκρουση.

Με μια ακρωτηριασμένη οικονομία λόγω των κυρώσεων των ΗΠΑ και τις συνεχιζόμενες εσωτερικές αναταραχές, ένα πιθανό χτύπημα των ΗΠΑ εναντίον του IRGC θα μπορούσε να αποδυναμώσει περαιτέρω τον μηχανισμό ασφαλείας του καθεστώτος, ενθαρρύνοντας πιθανώς τους Ιρανούς αντιπάλους να ξεσηκωθούν εναντίον του για άλλη μια φορά.

Ωστόσο, εάν το Ιράν απέχει από την άμεση επέμβαση στη σύγκρουση της Χεζμπολάχ με το Ισραήλ, κινδυνεύει να στείλει το μήνυμα σε άλλες συμμαχικές πολιτοφυλακές στην περιοχή ότι, σε περιόδους κρίσης, η Ισλαμική Δημοκρατία μπορεί να δώσει προτεραιότητα στη δική της επιβίωση και συμφέροντα έναντι των δικών τους.

Αυτό θα μπορούσε να αποδυναμώσει την επιρροή και τις συμμαχίες του Ιράν σε ολόκληρη την περιοχή.
 

Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.