Οι μονομερείς κινήσεις εξουσίας της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχουν αρχίσει να προκαλούν μεγάλη δυσφορία στις χώρες της ΕΕ και κυρίως σε Γαλλία και Γερμανία.
Η πιο πρόσφατη απόφασή της να υπογράψει μια εμπορική συμφωνία - ορόσημο της ΕΕ με το νοτιοαμερικανικό μπλοκ Mercosur αποτέλεσε μια κίνηση που μία από τις πιο ισχυρές χώρες της ηπείρου, η Γαλλία, μισούσε.
«Η Φον ντερ Λάιεν έχει προσχωρήσει περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο πρόεδρο της Επιτροπής στο παρελθόν στην ερμηνεία της εντολής της, πιο πρόσφατα με την απόφαση της Mercosur», δήλωσε Ευρωπαίος διπλωμάτης στο Politico. Ο διπλωμάτης, όπως και άλλοι, θέλησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους για να μιλήσουν ελεύθερα.
Τις πρόσφατες αυτές μονομερείς κινήσεις της φον ντερ Λάιεν αναμένεται να συζητήσουν μεταξύ άλλων οι ηγέτες του μπλοκ στη σημερινή Σύνοδο Κορυφής.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος αντιτάχθηκε στη συμφωνία καθώς το Παρίσι φοβόταν ότι θα υπονόμευε τους αγρότες και θα πυροδοτούσε την οργή, δεν θα παραστεί πάντως στη σύνοδο, με το γραφείο του να αναφέρει ότι θα ταξιδέψει στο γαλλικό υπερπόντιο έδαφος της Μαγιότ που προσπαθεί να ορθοποδήσει μετά το πέρασμα του καταστροφικού κυκλώνα.
Αυτή δεν είναι όμως η πρώτη φορά που η φον ντερ Λάιεν κοντράρει μια από τις δύο μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, το Βερολίνο και το Παρίσι. Νωρίτερα φέτος, οι Βρυξέλλες επέβαλαν δασμούς στις εισαγωγές κινεζικών ηλεκτρικών οχημάτων, μια κίνηση που το Βερολίνο επίσης μισούσε.
Και ενώ ο νέος επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα διευθύνει την πρώτη του σύνοδο κορυφής, οι συζητήσεις στους διαδρόμους θα επικεντρωθούν στον πρόεδρο της Επιτροπής. «Η πραγματική συζήτηση θα είναι για τη φον ντερ Λάιεν και πόσο μακριά μπορεί να φτάσει», είπε ένας άλλος διπλωμάτης της ΕΕ.
Στην πρώτη πενταετή θητεία της, η φον ντερ Λάιεν ανέπτυξε τη φήμη για τη λήψη μονομερών αποφάσεων, την υπέρβαση της δουλειάς της σε σχέση με τα καθήκοντά της και την απομάκρυνση των ηγετών της ΕΕ από τη λήψη αποφάσεων σε βασικά ζητήματα, όπως οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Διπλασίασε την επιρροή της στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή μειώνοντας ισχυρά χαρτοφυλάκια και μοιράζοντάς τα σε πολλά άτομα, έτσι ώστε η τελική ετυμηγορία σε βασικούς τομείς της πολιτικής να ανήκει στην ίδια. Παράλληλα, με το γαλλο-γερμανικό δίδυμο να είναι απορροφημένο στα εσωτερικά του ζητήματα η φον ντερ Λάιεν άδραξε την ευκαιρία και προώθησε τις αποφάσεις παρά τα γαλλικά ή γερμανικά βέτο.
«Προχωράει στις αποφάσεις», είπε ένας αξιωματούχος της ΕΕ, αναφερόμενος τόσο στις αποφάσεις της για τη Mercosur όσο και για τα κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα.
Ανάγκη για ηγεσία
Οι υποστηρικτές της στις Βρυξέλλες, όπως ο αρχηγός του κεντροδεξιού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματός της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, υποστήριξαν ότι αυτό ακριβώς πρέπει να κάνει ένας αληθινός Ευρωπαίος ηγέτης — να υποστηρίζει τα ευρωπαϊκά συμφέροντα πάνω από τα ατομικά εθνικά συμφέροντα.
Όχι μόνο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι αρμόδια για την εμπορική πολιτική, υπάρχει επίσης «ανάγκη για ηγεσία», δήλωσε ο Μάνφρεντ Βέμπερ, ο επικεφαλής του ΕΛΚ. «Σε αυτό το πλαίσιο καλωσορίζω και υποστηρίζω την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για την ηγετική παρουσία της σε σχέση με τη Mercosur».
Υπάρχουν όμως και εκείνοι οι αξιωματούχοι που δεν κρύβουν την αγανάκτησή τους από την στάση της προέδρου της ΕΕ και τον τρόπο που λειτουργεί.
«Δεν μπορεί να συνεχίζει για πέντε χρόνια κάνοντας μια κίνηση προς τα δεξιά, μια κίνηση προς τα αριστερά ή μια κίνηση σε μια συγκεκριμένη χώρα», δήλωσε ο Γάλλος ευρωβουλευτής Christophe Grudler. «Πρέπει να παίξει το χαρτί της συναίνεσης, δεν πρέπει να πάει κατά μέτωπο με αυτή ή εκείνη τη χώρα, αλλά θα πρέπει περισσότερο να τις πείσει».
Για κάποιες άλλες χώρες, είναι πολύ ευαίσθητο θέμα το να ασκεί κανείς κριτική στη φον ντερ Λάιεν. Αλλά προειδοποιούν ότι υπάρχουν κόκκινες γραμμές που δεν πρέπει να ξεπεραστούν.
Στις συναντήσεις του Αντόνιο Κόστα με Ευρωπαίους ηγέτες ενόψει του νέου του ρόλου, ορισμένοι ηγέτες του ζήτησαν να επαναβαθμονομήσει την ισορροπία ισχύος μεταξύ της Επιτροπής και των χωρών της ΕΕ, δήλωσαν δύο διπλωμάτες της ΕΕ.
Ο Φον ντερ Λάιεν είχε μια πολύ δύσκολη σχέση με τον προκάτοχο του Κόστα, Σαρλ Μισέλ, αλλά ανώτεροι διπλωμάτες της ΕΕ είναι αισιόδοξοι ότι η συνεργασία μεταξύ της φον ντερ Λάιεν και της Κόστα θα είναι πιο ομαλή. Οι δυο τους έχουν καλή κατανόηση ωστόσο, το σόλο ταξίδι της φον ντερ Λάιεν στην Τουρκία χωρίς τον Κόστα την περασμένη εβδομάδα δημιούργησε μεγαλύτερο προβληματισμό για την στάση της.
«Η ηγεσία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο βρίσκεται σε ερείπια και πηδά στο κενό. Είναι ένα στοίχημα που είναι διατεθειμένη να πάρει. Αλλά είναι ένα ριψοκίνδυνο στοίχημα. Γνωρίζοντας πόσο ευαίσθητη είναι η Mercosur με τους Γάλλους τώρα, αυτό είναι σχεδόν δημόσια ταπείνωση», δήλωσε ο πρώτος αξιωματούχος της ΕΕ.
Η Φον ντερ Λάιεν θα πρέπει να βεβαιωθεί ότι θα έχει με το μέρος της τις βασικές χώρες της ΕΕ, αν θέλει να πετύχει στη δεύτερη θητεία της, τόνισαν άλλοι αξιωματούχοι.
Ωστόσο, υπάρχει μια ακόμη βασική πρόκληση που περιμένει την φον ντερ Λάιεν, μια συμφωνία μεταξύ των 27 κρατών μελών της ΕΕ για τον επταετή προϋπολογισμό της. Οι συνομιλίες για το επόμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ) όπως είναι στην ορολογία της ΕΕ αναμένεται να είναι πιο ακραίες από πριν, καθώς η ΕΕ αγωνίζεται να χρηματοδοτήσει τόσο τις αυξανόμενες αμυντικές της δαπάνες όσο και την πράσινη μετάβαση.
«Χρειάζεται μια συμφωνία MFF για τη μακροπρόθεσμη κληρονομιά της και αυτό δεν θα λειτουργήσει χωρίς την υποστήριξη βασικών κρατών μελών».
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.