Σύμβουλος της βασίλισας Ελισάβετ ήταν σοβιετικός κατάσκοπος - Ενημερώθηκε σχεδόν 10 χρόνια μετά - Τι δείχουν τα αρχεία της MI5

Αποχαρακτηρισμένα έγγραφα της MI5 ρίχνουν νέο φως στο πώς οι υπηρεσίες ασφαλείας απέκρυπταν την είδηση ότι ο Άντονι Μπλαντ είχε ομολογήσει τον Απρίλιο του 1964

Η εκλιπούσα βασίλισσα Ελισάβετ Β' δεν είχε ενημερωθεί για σχεδόν 10 χρόνια ότι ο Άντονι Μπλαντ, επιθεωρητής εικόνων και μέλος του βασιλικού οίκου, είχε ομολογήσει ότι ήταν διπλός πράκτορας της Σοβιετικής Ένωσης, όπως προκύπτει από απόρρητα αρχεία ασφαλείας σύμφωνα με τον Guardian.

Αποχαρακτηρισμένα έγγραφα της MI5 ρίχνουν νέο φως στο πώς οι υπηρεσίες ασφαλείας απέκρυπταν  την είδηση ότι ο ιστορικός τέχνης, μέλος του διαβόητου κατασκοπευτικού κυκλώματος Cambridge Five, είχε ομολογήσει τον Απρίλιο του 1964, με τα αρχεία να δείχνουν ότι η βασίλισσα ενημερώθηκε μόλις το 1973.

Μόνο με τους φόβους για την υγεία του Μπλαντ και την επακόλουθη αρνητική δημοσιότητα σε περίπτωση που η ομολογία του και η ασυλία του από τις διώξεις έβγαιναν στο φως της δημοσιότητας μετά τον θάνατό του, η κυβέρνηση του Έντουαρντ Χιθ ζήτησε από τον προσωπικό γραμματέα της βασίλισσας, Martin Charteris, να την ενημερώσει πλήρως.

Ο Charteris ανέφερε ότι «τα πήρε όλα αυτά πολύ ήρεμα και χωρίς έκπληξη: θυμόταν ότι είχε τεθεί υπό υποψίες ήδη από τον απόηχο της υπόθεσης Burgess/Maclean. Προφανώς κάποιος της ανέφερε κάτι στις αρχές της δεκαετίας του 1950, ίσως σύντομα μετά τη διαδοχή», σημείωσε τον Μάρτιο του 1973 ο τότε γενικός διευθυντής της MI5, Michael Hanley.

Ο Hanley είχε παροτρύνει το παλάτι τέσσερις μήνες νωρίτερα να διακόψει τους δεσμούς με τον Μπλαντ, ο οποίος παρέμεινε στη θέση του και μάλιστα χρίστηκε ιππότης μετά την ομολογία του ότι είχε κατασκοπεύσει για τους Ρώσους.

Μόνο ο Charteris και ο αναπληρωτής του, Philip Moore, «γνωρίζουν για αυτό στο παλάτι», έγραψε ο Hanley τον Νοέμβριο του 1972. «Ο Charteris πίστευε ότι η βασίλισσα δεν το γνώριζε και δεν έβλεπε κανένα πλεονέκτημα να της το πει - θα ενίσχυε μόνο τις ανησυχίες της». Ο Μπλαντ επρόκειτο να συνταξιοδοτηθεί σε ηλικία 65 ετών από τη θέση του. Ο Charteris «επιβεβαίωσε ότι η βασίλισσα δεν ήταν καθόλου ενθουσιώδης με τον Μπλαντ και τον έβλεπε σπάνια».

Τα αρχεία, που δόθηκαν στη δημοσιότητα, δείχνουν ότι ο τότε προσωπικός γραμματέας της βασίλισσας, Michael Adeane, ενημερώθηκε μόνο για την πρόθεση της MI5 να ανακρίνει τον Μπλαντ με νέα στοιχεία το 1964, αλλά δεν ενημερώθηκε για την πραγματική ομολογία του Μπλαντ μέχρι το 1967. Το 1971 το υπουργείο Εσωτερικών είπε στον Hanley για τον Μπλαντ ότι «η βασίλισσα δεν γνώριζε τίποτα για το ιστορικό ασφαλείας του». Ο Hanley σημείωσε ειρωνικά: «Είπα ότι με τον θάνατό του θα μπορούσε να μάθει πολλά από τις εφημερίδες».

Ο Μπλαντ, ο οποίος πέθανε σε ηλικία 75 ετών το 1983, ήταν ένας από τους «Πέντε του Κέιμπριτζ», μαζί με τους Kim Philby, Donald Maclean, Guy Burgess και John Cairncross, οι οποίοι είχαν στρατολογηθεί από τους Ρώσους κατά τη διάρκεια ή μετά το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ τη δεκαετία του 1930 και είχαν κατακτήσει ανώτερες θέσεις στις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες, το Υπουργείο Εξωτερικών και το Whitehall.

Ο πράκτορας της MI5 Arthur Martin περιγράφει με λεπτομέρειες την αντιπαράθεση με τον Μπλαντ στο διαμέρισμά του στις 23 Απριλίου 1964 με τη μαρτυρία του Michael Straight, ενός Αμερικανού τον οποίο ο Μπλαντ στρατολόγησε στο Cambridge. Ο Μπλαντ  ήταν υπό την υποψία της MI5 και είχε ανακριθεί 11 φορές από το 1951, όταν οι Burgess και Maclean αυτομόλησαν στη Ρωσία.

O Martin πρόσφερε στον Μπλαντ ασυλία από την ποινική δίωξη. Αφού κάθισε σιωπηλός για αρκετή ώρα, «η απάντηση του Μπλαντ  ήταν: «Δώσε μου πέντε λεπτά για να παλέψω με τη συνείδησή μου», έγραψε ο Martin. «Βγήκε από το δωμάτιο, πήρε ένα ποτό, επέστρεψε και στάθηκε στο παράθυρο κοιτάζοντας την πλατεία Πόρτμαν. Του έδωσα αρκετά λεπτά σιωπής και στη συνέχεια του απηύθυνα εκ νέου έκκληση να τα βγάλει όλα από μέσα του. Επέστρεψε στην καρέκλα του και διηγήθηκε την ιστορία του».

Καθώς εκτυλισσόταν η εξομολόγησή του, η νευρικότητα του Μπλαντ ήταν εμφανής: «Κάθε ερώτηση ακολουθούσε μια μεγάλη παύση κατά την οποία ο Μπλαντ φαινόταν να συζητά με τον εαυτό του για το πώς θα έπρεπε να απαντήσει». Στο τέλος, «φαινόταν πραγματικά συντετριμμένος», έγραψε ο Martin. Ο Μπλαντ εξέφρασε τη «βαθιά του ανακούφιση».

Κατά τη διάρκεια αρκετών ανακρίσεων, ο Μπλαντ περιέγραψε πώς ο Burgess, ο οποίος βρισκόταν στη βρετανική πρεσβεία στην Ουάσινγκτον μαζί με τον Philby, επέστρεψε ξαφνικά στο Ηνωμένο Βασίλειο το 1951 για να προειδοποιήσει τον Maclean, στο Υπουργείο Εξωτερικών, ότι κινδύνευε να εκτεθεί και ότι έπρεπε να φύγει στη Ρωσία.

Τα αρχεία δημοσιεύονται πριν από τα εγκαίνια, την άνοιξη, μιας έκθεσης που επικεντρώνεται στο έργο της MI5 στα Εθνικά Αρχεία στο Kew, στο νοτιοδυτικό Λονδίνο. Τα εκθέματα θα περιλαμβάνουν μια αναφορά της συνέντευξης του Μπλαντ και μια περιγραφή από πρώτο χέρι της ομολογίας του Philby το 1963.

Πηγή: skai.gr