Σεισμός στην Τουρκία: Γιατί η μαζική κατάρρευση κτιρίων ήταν αναμενόμενη

Στο περιθώριο της ισοπέδωσης ολόκληρων οικοδομικών τετραγώνων στις τουρκικές πόλεις από το καταστροφικό πέρασμα του σεισμού που στέρησε τη ζωή σε χιλιάδες πολίτες ζήτημα προς διερεύνηση αποτελεί εάν οι κακοτεχνίες ήταν ευθύνη των μηχανικών ή αποδίδονται στον κακό σχεδιασμό των αρχιτεκτόνων.

Τη λαϊκή οργή προκαλεί στην Τουρκία η αποκάλυψη των κακοτεχνιών σε χιλιάδες κτίρια, που κατέρρευσαν σαν τραπουλόχαρτα.

Φαίνεται ότι εργολάβοι, ευνοούμενοι του καθεστώτος, απολάμβαναν ένα είδος αμνηστίας για τις παραβάσεις που έκαναν, με αποτέλεσμα ολόκληρες πολυκατοικίες να χτίζονται χωρίς θεμέλια ή με σαθρά υλικά.

Πολυόροφο κτήριο που έχτισε η εταιρία του συλληφθέντος εργολάβου Μεχμέτ Γιασάρ Τζοσκούν, στην Αντιόχεια, διαφημιζόταν ως μια γωνιά στον παράδεισο, έγινε όμως κόλαση για περίπου 800 ανθρώπους που εκτιμάται ότι παγιδεύτηκαν στα συντρίμμια του.

Τα πλάνα πολιτών να τρέχουν πανικόβλητοι να σωθούν καθώς ένα τεράστιο σύννεφο σκόνης σηκώνεται από την σχεδόν ακαριαία κατάρρευση νεόδμητης πολυκατοικίας, «παγώνουν το αίμα».

Η μανία του σεισμού γίνεται ξεκάθαρα αντιληπτή από τις εικόνες κτηρίου το οποίο γέρνει ολόκληρο προς τα πίσω. Δεν έχει καταρρεύσει αλλά μοιάζει να μην έχει καν θεμέλια.

Στο κτήριο δεν υπάρχει ούτε μια ρωγμή, δεν έχουν σπάσει τα τζάμια.

«Αυτό που βλέπουμε εδώ μας υποδηλώνει ξεκάθαρα ότι κάτι πήγε στραβά με αυτά τα κτήρια κι αυτό μπορεί να είναι ότι εξ αρχής δεν κατασκευάστηκαν με βάση τον κώδικα ή η εφαρμογή του σχεδίου δεν έγινε σωστά. Ήταν με βεβαιότητα ελαττωματικά» δηλώνει η Γιασεμίν Ντιντέμ Ακτάς, Δομική Μηχανικός στο University College of London.

Το χτύπημα του Εγκέλαδου κατέδειξε ένα μεγάλο πρόβλημα στις κατασκευές στην Τουρκία.

Κακοτεχνίες που σύμφωνα με την τουρκική αντιπολίτευση η περίφημη συμμορία των 5 που χαίρουν ειδικών προνομίων, επέτρεψε να συμβούν.

Οι ειδικοί εξηγούν τι πήγε λάθος.

Όπως τονίζει ο Πρόεδρος ΟΑΣΠ, Ευθύμιος Λέκκας, οι αντισεισμικοί κανονισμοί στην Τουρκία δεν είναι τόσο αυστηροί όσο οι δικοί μας και δεν εφαρμόζονται στις περισσότερες περιπτώσεις, περίπου στο 40% των περιπτώσεων.

Δεύτερον, τα κτήρια έχουν υποβαθμισμένη ποιότητα.

Ο οπλισμός δεν έχει χαρακώσεις κατ'αρχάς.

Το μπετόν δεν είναι στην κατάσταση που έπρεπε να είναι.

Τρίτον, η διαμόρφωση του σκελετού του κτηρίου είναι τελείως λάθος, δεν συνδέεται η τοιχοποιία με τον φέροντα οργανισμό.
Τέταρτον, εκείνο το οποίο συμβαίνει είναι ότι δείχνουν περισσότερη επιμέλεια στην αρχιτεκτονική εμφάνιση των κτηρίων, παρά στην αντισεισμική θωράκιση.

Σύμφωνα με έρευνα του BBC, η κυβέρνηση στην Τουρκία δίνει συχνά "αμνηστία" στις κατασκευαστικές εταιρίες ενώ γίνονται νομικές εξαιρέσεις από την υποχρέωση για καταβολή προστίμων για οικοδομές που χτίστηκαν, χωρίς να έχουν προηγουμένως υιοθετηθεί οι απαιτούμενοι κανονισμοί ασφαλείας και δίχως τα απαιτούμενα πιστοποιητικά.

Στο περιθώριο της ισοπέδωσης ολόκληρων οικοδομικών τετραγώνων στις τουρκικές πόλεις από το καταστροφικό πέρασμα του εγκέλαδου που στέρησε τη ζωή σε τουλάχιστον 25.000 πολίτες σε Τουρκία και Συρία, ζήτημα προς διερεύνηση αποτελεί εάν οι κακοτεχνίες ήταν ευθύνη των μηχανικών ή αποδίδονται στον κακό σχεδιασμό των αρχιτεκτόνων.

«Ξεχωρίζουμε δύο πράγματα, ή τρία θα μπορούσα να πω. Τον ιδιοκτήτη, τον μηχανικό και τον αρχιτέκτονα. Στην συγκεκριμένη περίπτωση την ευθυνη την εχει κυρίως ο πολιτικός μηχανικός και ο ιδιοκτήτης. Διότι ο ιδιοκτήτης είναι αυτός που επιλέγει τον κατασκευαστή ή τον εργολάβο. Παρένθεση, ο Ερντογάν επέλεξε τους εργολάβους. Επομένως ο μηχανικός οφειλει να κανει εναν σωστο σχεδιασμό ωστε το κτήριο να γεννηθει, να ξεκινήσει να γίνεται αντισεισμικό», αναφέρει ο Καθηγητής Αντισεισμικών Κατασκευών του ΕΜΠ, Παναγιώτης Καρύδης.

Όπως αποκαλύπτει έκθεση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Υποδομών το 2018, το 50% των κτιρίων στην Τουρκία -ποσοστό που αντιστοιχεί σε περίπου 13.000.000 κτίρια - είχε κατασκευαστεί κατά παράβαση των κανονισμών.