Η γαλλική διπλωματία θα μπορούσε να οδηγηθεί σε μια άνευ προηγουμένου περίοδο αναταραχής, εάν η ακροδεξιά κερδίσει τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές, με Πρόεδρο τον Εμανουέλ Μακρόν και πιθανό πρωθυπουργό από το κόμμα της Εθνικής Συσπείρωσης (RN) να συναγωνίζονται για το ποιος θα μιλήσει για τη Γαλλία.
Το αντιμεταναστευτικό, ευρωσκεπτικιστικό κόμμα, Εθνική Συσπείρωση της Μαρίν Λεπέν διεύρυνε το προβάδισμά του έναντι του κεντρώου μπλοκ του Μακρόν, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις που δημοσιεύθηκαν την Παρασκευή, την τελευταία ημέρα της προεκλογικής εκστρατείας πριν από τον πρώτο γύρο των ψηφοφοριών της Κυριακής. Ο δεύτερος γύρος θα διεξαχθεί στις 7 Ιουλίου.
Ψηφοφόροι και διπλωμάτες έχουν συνηθίσει εδώ και πολύ καιρό ο πρόεδρος να παίρνει τις αποφάσεις για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας της Γαλλίας, που είναι μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και πυρηνική δύναμη, με έναν από τους πιο ισχυρούς στρατούς της Ευρώπης.
Αλλά αυτό που είναι γνωστό στη Γαλλία, ότι δηλαδή οι τομείς της άμυνας και της διπλωματίας 'ανήκουν' αποκλειστικά στον πρόεδρο, δεν αναφέρεται ρητά στο σύνταγμα, αλλά είναι περισσότερο ένας άγραφος κανόνας, και αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει προβλήματα εάν το κόμμα «Εθνική Συσπείρωση» σχηματίσει την επόμενη κυβέρνηση.
Κατά τη διάρκεια των τριών προηγούμενων περιόδων «συμβίωσης» από το 1958, όταν ο πρόεδρος και ο πρωθυπουργός προέρχονταν από διαφορετικά κόμματα, κάποιες φορές ξέσπασαν εντάσεις αλλά γρήγορα διευθετήθηκαν.
Αυτή τη φορά μπορεί να αποδειχθεί πιο δύσκολη η διαμάχη, καθώς ο Ζορντάν Μπαρντέλα, ο 28χρονος ηγέτης της Εθνικής Συσπείρωσης και πιθανότατα επόμενος πρωθυπουργός, έχει ήδη δηλώσει ότι θα αμφισβητούσε τον Μακρόν σε παγκόσμια ζητήματα.
«Θα είναι πόλεμος χαρακωμάτων», δήλωσε στο Reuters ο Ζεράρ Πετιπρέ, Γάλλος συνταγματολόγος.
Ακόμη και πριν από τις εκλογές χαράσσονταν οι γραμμές μάχης.
Ο Μακρόν είπε στους ηγέτες της φιλελεύθερης ομάδας Αναγέννηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες την Πέμπτη ότι θα προτείνει τον πιστό σύμμαχο Τιερί Μπρετόν ως επίτροπο της Γαλλίας στην επόμενη εκτελεστική εξουσία της ΕΕ, δήλωσε διπλωματική πηγή υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Αυτό προέκυψε αφότου ο Μπαρντέλα είπε ότι εξετάζει άλλους υποψηφίους για τη θέση. Η Λεπέν αποδοκίμασε την κίνηση του Μακρόν.
«Ο Εμανουέλ Μακρόν προσδοκά μια νίκη που δεν μπορεί να κερδίσει. Επομένως, δεν θα μπορέσει να κατονομάσει τον κ. Μπρετόν», είπε στο ραδιόφωνο Europe 1. «Είναι προνόμιο του πρωθυπουργού να ονομάσει τον Ευρωπαίο Επίτροπο».
Μόνο τιμητικός τίτλος;
Οι ειδικοί λένε ότι το γαλλικό σύνταγμα, ενώ παρέχει στον πρόεδρο μεγαλύτερες εξουσίες στην εξωτερική πολιτική από ό,τι στις περισσότερες κοινοβουλευτικές δημοκρατίες, αφήνει ακόμα τους κύριους μοχλούς της πολιτικής στα χέρια του πρωθυπουργού.
Ο πρόεδρος είναι ανώτατος διοικητής, προεδρεύει σε συνεδριάσεις άμυνας, διαπραγματεύεται διεθνείς συνθήκες και είναι τελικά το μόνο άτομο που μπορεί να διατάξει την αποτροπή χρήσης πυρηνικών της Γαλλίας.
Όμως ο πρωθυπουργός ηγείται της γαλλικής διοίκησης και ελέγχει τον κρατικό προϋπολογισμό, ο οποίος πρέπει να εγκριθεί από το κοινοβούλιο.
Αυτό ώθησε τη Λεπέν να πει ότι ο τίτλος του αρχιστράτηγου του προέδρου ήταν «τιμητικός», προκαλώντας οργή στο στρατόπεδο του Μακρόν.
«Είναι τιμητικός τίτλος γιατί ο πρωθυπουργός κρατά το πορτοφόλι», είπε.
«Η Ιορδανία δεν σκοπεύει να διαλέξει μια μάχη μαζί του, αλλά έχει θέσει κόκκινες γραμμές. Στην Ουκρανία, ο πρόεδρος δεν θα μπορέσει να στείλει στρατεύματα», πρόσθεσε, αναφερόμενη στην άρνηση του Μακρόν να αποκλείσει την πιθανότητα αποστολής γαλλικών στρατευμάτων στην Ουκρανία.
Ο Γάλλος συνταγματολόγος Πετιπρέ είπε ότι ήταν μέσα στα δικαιώματά της Λεπέν να ερμηνεύσει το καταστατικό ίδρυσης με αυτόν τον τρόπο, αλλά ότι θα μπορούσε τελικά να τη στοιχειώσει ξανά, καθώς ένας πρόεδρος έχει διάφορους τρόπους να κάνει τη ζωή μιας κυβέρνησης δύσκολη.
«Πυροβόλησε τον εαυτό της στο πόδι δίνοντας σημάδι για την έναρξη μιας σκληρής συμβίωσης», είπε. «Ο πρόεδρος έχει εκτεταμένες εξουσίες να αντισταθεί και τώρα θα ξέρει ότι πρέπει να τις χρησιμοποιήσει».
Ο Πετιπρέ ανέφερε την πρώτη περίοδο συμβίωσης το 1986, όταν ο σοσιαλιστής Φρανσουά Μιτεράν αρνήθηκε να δεχτεί τους υπουργούς Εξωτερικών και Άμυνας που πρότεινε ο συντηρητικός πρωθυπουργός Ζακ Σιράκ επειδή είχαν ασκήσει βίαια κριτική στον πρόεδρο. Ο Σιράκ έπρεπε τελικά να προτείνει δύο διαφορετικά ονόματα.
Παράξενη μονομαχία: Αυτός που πυροβολεί πρώτος είναι νεκρός
Προηγούμενες συμβιώσεις δημιουργήθηκαν για κάποιες αταίριαστες σκηνές σε παγκόσμιες συγκεντρώσεις. Ο Σιράκ επέμεινε να παρευρεθεί στη σύνοδο κορυφής των G-7 το 1986 στο Τόκιο μαζί με τον Μιτεράν, εκνευρίζοντας τον πρόεδρο, ο οποίος, ωστόσο κατάφερε, να είναι ο μόνος που θα μιλήσει στην τελευταία συνέντευξη Τύπου.
Μέχρι τη στιγμή μιας ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής αργότερα εκείνο το έτος, οι δύο άνδρες είχαν καταφέρει να συμφωνήσουν σε μια κοινή θέση ακόμη και για διχαστικά ζητήματα όπως το νοτιοαφρικανικό απαρτχάιντ.
Στο πλαίσιο μιας δεύτερης συμβίωσης το 1994, ο πρόεδρος και ο πρωθυπουργός της εποχής συμφώνησαν να στείλουν στρατεύματα στη Ρουάντα. Η τρίτη και πιο πρόσφατη συμβίωση, με τον Σιράκ ως πρόεδρο και τον σοσιαλιστή Λιονέλ Ζοσπέν ως πρωθυπουργό, κύλησε σχετικά ομαλά και στην εξωτερική πολιτική, με λίγες μόνο διαφωνίες.
Οι Γάλλοι δεν θα ήταν επιεικείς προς τους ηγέτες που εξέθεσαν τις διαιρέσεις τους στην παγκόσμια σκηνή, έτσι και οι δύο πλευρές θα έχουν συμφέρον να αποφύγουν την απροκάλυπτη εχθρότητα, δήλωσε η καθηγήτρια νομικής Αν-Μαρί Κοεντέ από το Πανεπιστήμιο του Παρισιού Pantheon-Sorbonne.
«Οι ειδικοί λένε ότι η συγκατοίκηση είναι μια παράξενη μονομαχία στην οποία αυτός που πυροβολεί πρώτος είναι νεκρός», είπε.
Ωστόσο, οι προηγούμενες συμβιώσεις ήταν μεταξύ ηγετών από κυρίαρχα κόμματα που συμφώνησαν σε μεγάλο βαθμό σε μείζονα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής και στη σημασία των συμμαχιών της Γαλλίας.
Το κόμμα Εθνική Συσπείρωση, το οποίο δεν κατείχε ποτέ την εξουσία, δεν έχει κρύψει την περιφρόνηση του για τους θεσμούς της ΕΕ και δήλωσε ότι θέλει η Γαλλία να εγκαταλείψει την ολοκληρωμένη διοίκηση του ΝΑΤΟ, αν και όχι όσο μαίνεται ο πόλεμος στην Ουκρανία.
«Αν υπάρξει συμβίωση μεταξύ του Εμανουέλ Μακρόν και της Εθνικής Συσπείρωσης, δεν θα έμοιαζε με τις προηγούμενες... και θα ήταν πολύ σκληρή», δήλωσε στο Reuters ένας πρώην υπουργός που έζησε μια περίοδο συμβίωσης, υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.