Της Αθηνάς Παπακώστα
Το μικρό χωριό Przewodow με μόλις 500 κατοίκους στα πολωνό-ουκρανικά σύνορα έγινε το κέντρο του πλανήτη, όταν το μεσημέρι της Τρίτης κατέπεσε πύραυλος σοβιετικής σχεδίασης σκοτώνοντας δύο Πολωνούς πολίτες. Η υφήλιος «πάγωσε», καθώς οι πρώτες πληροφορίες έκαναν λόγο για ρωσικό πλήγμα, σε χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ, κάτι που θα μπορούσε να κλιμακώσει τη σύρραξη και να προκαλέσει εμπλοκή της Συμμαχίας σε πόλεμο με την Ρωσία.
Ήταν μία στιγμή που όλοι φοβόντουσαν από την 24η Φεβρουαρίου, ημέρα έναρξης της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, ότι δηλαδή ο πόλεμος θα διαχυθεί εκτός των ουκρανικών συνόρων.
Το χρονικό
Η Δύση αντέδρασε ζητώντας ψυχραιμία μέχρι το θρίλερ να ξεκαθαρίσει, η Πολωνία άρχισε έρευνα, ενώ εξέταζε την ενεργοποίηση του Άρθρου 4 της ιδρυτικής Συνθήκης της Συμμαχίας και ενίσχυσε την ετοιμότητα των ενόπλων δυνάμεων και της αεράμυνάς της.
Το Κίεβο έδειξε τη Μόσχα, η οποία από την πρώτη στιγμή αρνήθηκε κάθε εμπλοκή μιλώντας για προβοκάτσια.
Το ΝΑΤΟ συνεδρίασε εκτάκτως με τον Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού, Γενς Στόλτενμπεργκ, να σημειώνει ότι «σύμφωνα με την προκαταρκτική μας ανάλυση το περιστατικό προκλήθηκε πιθανότατα από πύραυλο του ουκρανικού αντιαεροπορικού συστήματος ο οποίος εβλήθη για την υπεράσπιση του ουκρανικού εδάφους απέναντι στους ρωσικούς πυραύλους Κρουζ».
Από την πλευρά τους, οι Ηνωμένες Πολιτείες τηρούσαν στάση αναμονής αποφεύγοντας να ρίξουν ευθύνες στη Ρωσία. Ο ίδιος ο πρόεδρος Μπάιντεν από το Μπαλί της Ινδονησίας είχε θεωρήσει ήδη από τα ξημερώματα της Τετάρτης «απίθανο» ο πύραυλος να εκτοξεύθηκε από τη Ρωσία.
Τελικά, η Βαρσοβία έκανε λόγο για «ατυχές περιστατικό» επισημαίνοντας ότι «δεν υπάρχουν καθόλου ενδείξεις για σκόπιμη επίθεση στην Πολωνία».
Για ένα ολόκληρο βράδυ, η υφήλιος βρέθηκε στα πρόθυρα γενίκευσης της ουκρανικής σύρραξης ώσπου επήλθε λήξη συναγερμού.
Κι όμως κάποιοι φοβούνται ακόμη για τα χειρότερα
«Τι θα γινόταν όμως εάν αυτό ή ένα παρόμοιο γεγονός αποδεικνυόταν τελικά μία εσκεμμένη επιχείρηση των Ρώσων; Τι είδους προστασία θα παρείχαν οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι υπόλοιποι σύμμαχοι της Συμμαχίας;», διερωτάται η βρετανική εφημερίδα The Guardian. Σύμφωνα με το Άρθρο 5 της ιδρυτικής Συνθήκης της Συμμαχίας «η επίθεση εναντίον ενός συμμάχου θεωρείται επίθεση εναντίον όλων των συμμάχων».
Τώρα όμως που τα χειρότερα αποφεύχθηκαν πόσο ασφαλής αισθάνεται η Πολωνία που μετρά δύο νεκρούς, έστω και μετά από ένα «θλιβερό ατύχημα» ή οποιοδήποτε άλλο Κράτος - Μέλος του Οργανισμού της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας στην ανατολική του πλευρά;
Η Πολωνία ζει εδώ και εννέα μήνες με τον φόβο της Ρωσίας. Τον περασμένο Μάρτιο, το 84% των Πολωνών δήλωνε πως φοβόταν ότι ο πόλεμος της Ουκρανίας θα επεκταθεί στη χώρα.
Ο ίδιος φόβος αποτυπώνεται και στις πρώτες δηλώσεις των χωρών της Βαλτικής: Λετονία, Λιθουανία και Εσθονία, οι οποίες έζησαν - για τουλάχιστον μισό αιώνα - ως μέρος της Σοβιετικής Ένωσης και μολονότι σήμερα βρίσκονται στο ΝΑΤΟ εξακολουθούν να φοβούνται ότι θα έχουν την μοίρα της Ουκρανίας. Για τους Λιθουανούς, τους Λετονούς και τους Εσθονούς μία ρωσική επίθεση να μοιάζει απίθανη αλλά όχι αδύνατη. Αμέσως Ρίγα έκανε λόγο για έγκλημα και κάλεσε για την ενεργοποίηση του Άρθρου 4 ενώ, έτοιμοι να υπερασπιστούν κάθε σπιθαμή του ΝΑΤΟϊκού εδάφους δήλωσαν Ταλίν και Βίλνιους.
Διαφωνία Κιέβου - Δύσης
Η Δύση ζητεί ψυχραιμία ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται οι έρευνες στο σημείο με τους Αμερικανούς να συνδράμουν σε αυτές τους Πολωνούς. Για ΗΠΑ και ΝΑΤΟ το τραγικό περιστατικό είναι απόρροια του μπαράζ πυραυλικών επιθέσεων που εξαπέλυσε η Ρωσία σε διάφορες πόλεις της Ουκρανίας την Τρίτη. Ταυτόχρονα στην προκαταρκτική τους ανάλυση λένε από κοινού με την Πολωνία ότι το περιστατικό προκλήθηκε πιθανότατα από πύραυλο του ουκρανικού αντιαεροπορικού συστήματος χωρίς όμως να κατηγορούν το Κίεβο αφού κρίνουν ότι υπερασπιζόταν το ουκρανικό έδαφος.
Η Ουκρανία όμως επιμένει στα περί ρωσικών πυραύλων και ζητεί τη διεξαγωγή κοινής έρευνας για το συμβάν. O Βολοντίμιρ Ζελένσκι αμφισβητεί την εν λόγω προκαταρκτική ανάλυση ΝΑΤΟ, ΗΠΑ και Πολωνίας και εμμένει να κατηγορεί τη Μόσχα. Η ουκρανική πλευρά ζητεί να λάβει γνώση των πληροφοριών στις οποίες βασίσθηκαν τα συμπεράσματα των συμμάχων της.
Ο Ολέξιι Ντανίλοφ, Γραμματέας του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας και Άμυνας της Ουκρανίας δήλωσε χαρακτηριστικά: «εάν κάποια θραύσματα πυραύλου σκότωσαν αυτούς τους ανθρώπους θα πρέπει να ζητήσουμε συγγνώμη αλλά, με συγχωρείτε, πρώτα θέλουμε πρόσβαση στα δεδομένα που έχετε στη διάθεσή σας. Θέλουμε να τα γνωρίζουμε».
Το Κίεβο διαφωνεί με τη Δύση για πρώτη φορά δημοσίως με τον Ζελένσκι να επιμένει και την Τετάρτη στους αρχικούς του ισχυρισμούς επικαλούμενος τις πληροφορίες που έχει στη διάθεσή του από τον αρχηγό της ουκρανικής πολεμικής αεροπορίας και τον αρχηγό των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, τονίζοντας, όπως μεταδίδουν οι Financial Times, ότι «δεν βγάζει κανένα νόημα να μην τους εμπιστευτώ. Πολεμάω μαζί τους».
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.