Τη Δευτέρα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε ένα εκτελεστικό διάταγμα με το οποίο «παγώνει» την εφαρμογή του ομοσπονδιακού νόμου που καθιστά έγκλημα τη δωροδοκία από αμερικανικές εταιρείες ξένων αξιωματούχων. Την ίδια ημέρα, έδωσε πλήρη χάρη στον πρώην κυβερνήτη του Ιλινόις, Ροντ Μπλαγκότζεβιτς, επειδή προσπάθησε να πουλήσει μια έδρα στη Γερουσία, ενώ το υπουργείο Δικαιοσύνης διέταξε να αποσυρθούν οι κατηγορίες για διαφθορά κρατικού αξιωματούχου σε βάρος του δημάρχου της Νέας Υόρκης, Έρικ Άνταμς. Συνολικά, όλες αυτές οι κινήσεις καταδεικνύουν τη διάθεση ανοχής της νέας κυβέρνησης απέναντι σε φαινόμενα διαφθοράς - τουλάχιστον όσον αφορά τους συμμάχους του προέδρου.
Οι τηλεφωνικές παρακολουθήσεις του FBI έπιασαν τον Μπλαγκότζεβιτςνα συζητά την πώληση ενός «χρυσού» εισιτηρίου για τη Γερουσία, για την κάλυψη της θέσης που έμεινε κενή όταν εξελέγη πρόεδρος ο Μπαράκ Ομπάμα. Επίσης, απέσπασε 25.000 δολάρια από τον διευθύνοντα σύμβουλο ενός νοσοκομείου παίδων με αντάλλαγμα την έγκριση ενοϊκών πολιτικών αποζημίωσης, ενώ απαίτησε μίζες ύψους 100.000 δολαρίων προκειμένου να υπογράψει ένα νομοσχέδιο για τις ιπποδρομίες. Το 2020, ο Τραμπ έδωσε χάρη στον πρώην διαγωνιζόμενο του «Celebrity Apprentice», που αποφυλακίστηκε έχοντας εκτίσει μόνο οκτώ χρόνια από τα 14 που του είχαν συνολικά επιβληθεί. Ο Μπλαγκότζεβιτς απέκτησε ακόμη περισσότερο την εύνοια του προέδρου όταν δήλωσε πως ξέρει από πρώτο χέρι πώς είναι να διώκεσαι από τους ομοσπονδιακούς εισαγγελείς.
Το εν λόγω επιχείρημα είχε αναμφίβολα απήχηση στον Τραμπ και εξηγεί επίσης την απόφασή του να γλιτώσει και τον Άνταμς. Τον Σεπτέμβριο, ο Άνταμς δήλωσε αθώος για τις κατηγορίες ότι απολάμβανε πολυτελή ταξίδια και είχε δεχθεί παρανόμως χρηματοδοτήσεις από ξένους κατά την προεκλογική του εκστρατεία με αντάλλαγμα πολιτικά ρουσφέτια, όπως η επίσπευση της έγκρισης λειτουργίας ενός νέου τουρκικού προξενείου στο Μανχάταν για το οποίο οι επιθεωρητές είχαν προειδοποιήσει ότι δεν είναι ασφαλές. Πριν από λίγες εβδομάδες μάλιστα, το γραφείο του εισαγγελέα (που τώρα του ζητείται να απορρίψει τις κατηγορίες) δήλωσε στο δικαστήριο ότι είχε ανακαλύψει «πρόσθετα στοιχεία εγκληματικής συμπεριφοράς» του δημάρχου. Αλλά ο Άνταμς, παρότι Δημοκρατικός, ισχυρίστηκε παραδόξως ότι το υπουργείο Δικαιοσύνης άσκησε δίωξη εναντίον του διότι αντιτίθετο στη μεταναστευτική πολιτική του προέδρου Τζο Μπάιντεν.
Η πιο κραυγαλέα ωστόσο κίνηση του Τραμπ είναι η εντολή του προς τη Γενική Εισαγγελέα, Παμ Μποντάι, να σταματήσει την άσκηση διώξεων βάσει του Νόμου περί Διαφθοράς στο Εξωτερικό (FCPA) μέχρι η τελευταία να θέσει νέες προϋποθέσεις για τη χρήση του συγκεκριμένου νόμου. Ο συγκεκριμένος νόμος, που θεσπίστηκε μετά το σκάνδαλο του Γουότεργκεϊτ, θεωρούνταν η κορωνίδα στον αγώνα της Αμερικής κατά της παγκόσμιας διαφθοράς, αλλά ο Τραμπ τον είχε επικρίνει πολλάκις. Κατά την πρώτη του θητεία στον Λευκό Οίκο, είχε σκεφτεί να καταργήσει τον συγκεκριμένο νόμο, αλλά ο τότε υπουργός Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον -που ήταν προηγουμένως διευθύνων σύμβουλος της ExxonMobil- είχε εκφράσει την αντίθεσή του.
Επί σχεδόν μισό αιώνα, ο Νόμος περί Διαφθοράς στο Εξωτερικό αποδείχθηκε εξαιρετικά αποτελεσματικός στην αποτροπή των πολυεθνικών επιχειρήσεων από παράνομες πρακτικές. Το γεγονός ότι μπορούσαν να υποστούν σημαντικές συνέπειες σε περίπτωση συστηματικής δωροδοκίας αποτελούσε κίνητρο για τις αμερικανικές επιχειρήσεις να αποφεύγουν τέτοιες πρακτικές, κάτι που βοηθά και στη μείωση του κόστους. Επιπλέον, η αμερικανική κυβέρνηση είχε χρησιμοποιήσει πολύ αποτελεσματικά τον νόμο προκειμένου να κινηθεί εναντίον ξένων επιχειρήσεων, όπως ο ελβετικός κολοσσός των εμπορευμάτων Glencore, και να τιμωρήσει μεγάλες τράπεζες για παράτυπες πρακτικές, όπως την Goldman Sachs για τον ρόλο της στη «λεηλασία» ενός κυβερνητικού ταμείου της Μαλαισίας.
Τώρα όμως, ο Αμερικανός πρόεδρος θεωρεί ότι δεν είναι δίκαιο για τις αμερικανικές εταιρείες να μην μπορούν να δωροδοκήσουν, καθώς έτσι μειονεκτούν έναντι του ανταγωνισμού. «Ήταν μια ιδέα του Τζίμι Κάρτερ, και ενώ φαίνεται κακή, δεν είναι», δήλωσε ο Τραμπ τη Δευτέρα.
Ο ίδιος ο πρόεδρος άλλωστε έχει σημαντικά επιχειρηματικά συμφέροντα εκτός των αμερικανικών συνόρων. Η εταιρεία του Trump Organization, από την οποία δεν έχει αποχωρήσει, υπέγραψε πρόσφατα συμφωνίες για ξενοδοχεία και θέρετρα γκολφ στο Βιετνάμ, τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Τον Οκτώβριο, λίγο πριν από τις εκλογές, η εταιρεία αμυντικών συστημάτων RTX κατέληξε σε συμφωνία με το υπουργείο Δικαιοσύνης να πληρώσει σχεδόν 1 δισ. δολάρια προκειμένου να διευθετήσει κατηγορίες για υπερκοστολογήσεις ομοσπονδιακών συμβάσεων και δωροδοκία ξένων. Η εταιρεία, παλαιότερα γνωστή ως Raytheon, παραδέχτηκε ότι οι υπάλληλοί της είχαν εμπλακεί σε υπόθεση δωροδοκίας ενός ανώτερου αξιωματούχου της πολεμικής αεροπορίας του Κατάρ μεταξύ 2012 και 2016, κατά παράβαση του Νόμου FCPA. Εάν η κυβέρνηση διακηρύττει πλέον ότι θα κάνει τα στραβά μάτια, τέτοιες πρακτικές πιθανότητα θα γίνουν ρουτίνα. Ποιος ωφελείται από αυτό;
Πρόσθετες ανησυχίες όσον αφορά τη στάση του Τραμπ υπέρ της ανοχής κακών πρακτικών εγείρει το γεγονός ότι προσπαθεί να απολύσει τον επικεφαλής του Γραφείου του Ειδικού Εισαγγελέα, ο οποίος είναι αρμόδιος για την εφαρμογή του νόμου Hatch, που απαγορεύει στους ομοσπονδιακούς υπαλλήλους να εμπλέκονται σε κομματικές δραστηριότητες, καθώς και τον επικεφαλής του Γραφείου Κυβερνητικής Ηθικής. (Αργά τη Δευτέρα, ένας δικαστής διέταξε να αποκατασταθεί προσωρινά ο απολυθείς επικεφαλής του γραφείου του ειδικού εισαγγελέα ενώ αμφισβητεί την απόλυσή του.) Θυμηθείτε, επίσης, την απόλυση δέκα και πλέον γενικών επιθεωρητών τον προηγούμενο μήνα, κατά παράβαση του καταστατικού του Κογκρέσου.
Ο Τραμπ υπέγραψε επίσης πρόσφατα ένα εκτελεστικό διάταγμα που ακύρωσε την απαγόρευση του Μπάιντεν στους υπαλλήλους του εκτελεστικού κλάδου να δέχονται σημαντικά δώρα από εκτελεστικούς φορείς και έληξε τη διετή περίοδο υπαναχώρησης για τους εγγεγραμμένους λομπίστες που εντάχθηκαν στην εκτελεστική εξουσία (και αντίστροφα). Για τέτοια κατάσταση μιλάμε. Τα δικαστήρια μπορεί να έχουν ήδη κατακλυστεί από αγωγές και το Κογκρέσο που ελέγχεται από τους Ρεπουμπλικανούς θέλει να αποφύγει τυχόν συγκρούσεις με τον συγκεκριμένο πρόεδρο, αλλά είναι ζωτικής σημασίας οι δικαστές και οι βουλευτές να τελούν το συνταγματικό καθήκον τους που είναι να ελέγχουν την εκτελεστική εξουσία. Είναι ο μόνος τρόπος να αποτραπεί η διολίσθηση των Ηνωμένων Πολιτειών σε μια «χρυσή εποχή διαφθοράς».
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
