Το μέτωπο της Ουκρανίας θα μπορούσε να «καταρρεύσει» καθώς τα ρωσικά εδαφικά κέρδη αυξάνονται, προειδοποιούν αναλυτές σύμφωνα με το BBC.
Η απόφαση του προέδρου Μπάιντεν να παράσχει νάρκες κατά προσωπικού στην Ουκρανία και να επιτρέψει τη χρήση πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς στο ρωσικό έδαφος έρχεται καθώς ο ρωσικός στρατός επιταχύνει τα κέρδη του στην πρώτη γραμμή.
Τα στοιχεία από το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου (ISW) δείχνουν ότι η Ρωσία έχει κερδίσει σχεδόν έξι φορές περισσότερο έδαφος το 2024 από ό,τι το 2023, και προχωρά προς βασικούς ουκρανικούς κόμβους υλικοτεχνικής υποστήριξης στην ανατολική περιοχή του Ντονμπάς.
Στο μεταξύ, η αιφνιδιαστική εισβολή της Ουκρανίας στην περιοχή Κουρσκ της Ρωσίας παραπαίει. Τα ρωσικά στρατεύματα απώθησαν την επίθεση του Κιέβου. Οι αναλυτές αμφισβήτησαν την επιτυχία της επίθεσης, με κάποιον να την αποκαλεί «στρατηγική καταστροφή» δεδομένης της έλλειψης ανθρώπινου δυναμικού που αντιμετωπίζει η Ουκρανία.
Αυτές οι εξελίξεις έρχονται σε μια περίοδο αυξημένης αβεβαιότητας με μια δεύτερη κυβέρνηση Ντόναλντ Τραμπ να πλησιάζει. Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ έχει δεσμευτεί να δώσει τέλος στον πόλεμο όταν αναλάβει τα καθήκοντά του τον Ιανουάριο, με κάποιους να φοβούνται ότι θα μπορούσε να τερματίσει τη μελλοντική στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία.
Η Ρωσία προελαύνει στην ανατολική Ουκρανία
Τους πρώτους μήνες του πολέμου η γραμμή του μετώπου κινήθηκε γρήγορα, με τη Ρωσία να κερδίζει έδαφος γρήγορα προτού απωθηθεί από μια ουκρανική αντεπίθεση. Αλλά το 2023 καμία από τις
δύο πλευρές δεν σημείωσε σημαντικά κέρδη - με τη σύγκρουση να οδηγείται σε μεγάλο βαθμό σε αδιέξοδο.
Αλλά νέα στοιχεία του ISW υποδηλώνουν ότι η ιστορία το 2024 είναι πιο ευνοϊκή για τη Ρωσία. Το ISW βασίζει την ανάλυσή του σε επιβεβαιωμένα πλάνα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και αναφορές για κινήσεις στρατευμάτων.
Τα στοιχεία της ISW δείχνουν ότι οι δυνάμεις της Μόσχας έχουν καταλάβει περίπου 2.700 τετραγωνικά χιλιόμετρα ουκρανικής επικράτειας μέχρι στιγμής φέτος, συγκριτικά με μόλις 465 τετραγωνικά χιλιόμετρα συνολικά το 2023, σχεδόν εξαπλάσια αύξηση.
Η Δρ Μαρίνα Μιρόν, ερευνήτρια αμυντικών θεμάτων στο Kings College του Λονδίνου, δήλωσε στο BBC ότι υπάρχει πιθανότητα το ανατολικό μέτωπο της Ουκρανίας «πραγματικά να καταρρεύσει» εάν η Ρωσία συνεχίσει να προχωρά με αυτόν τον ρυθμό.
Περισσότερα από 1.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα κατελήφθησαν μεταξύ 1ης Σεπτεμβρίου και 3 Νοεμβρίου, καταδεικνύοντας ότι η ρωσική προώθηση επιταχύνθηκε τους τελευταίους μήνες. Δύο περιοχές που δέχονται το κύριο βάρος αυτών των προελάσεων είναι το Κουπιάνσκ στην περιοχή του Χαρκόβου και το Κουράκοβο, που αποτελεί το «πρώτο βήμα» για τον βασικό υλικοτεχνικό κόμβο του Ποκρόφσκ στην περιοχή του Ντόνετσκ.
Το Κουπιάνσκ και οι περιοχές στα ανατολικά του ποταμού Οσκίλ απελευθερώθηκαν στην επίθεση στο Χάρκοβο το 2022, αλλά η Ρωσία σταδιακά ανακατέλαβε τη δεύτερη περιοχή. Σε πρόσφατη ενημέρωση, το Υπουργείο Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου είπε ότι οι ρωσικές δυνάμεις προσπαθούσαν να παραβιάσουν τις γραμμές στα βορειοανατολικά προάστια της πόλης.
Πλάνα που δημοσιεύτηκε στις 13 Νοεμβρίου και επαληθεύτηκαν από το BBC είναι συνεπή με αυτήν την ανάλυση. Το βίντεο δείχνει μια συνοδεία ρωσικών τεθωρακισμένων να αποκρούεται αφού έφτασε σε απόσταση 4 χιλιομέτρων από τη βασική γέφυρα στο Κουπιάνσκ, την τελευταία μεγάλη οδική διάβαση στην περιοχή.
Αν και αυτές οι αναφορές δεν μεταφράζονται απαραίτητα σε έλεγχο μιας περιοχής, είναι ενδεικτικές του πόση πίεση δέχεται η αμυντική γραμμή της Ουκρανίας.
Αλλού, από τότε που ανακατέλαβε την πόλη Βουλεντάρ τον Οκτώβριο - μια υπερυψωμένη θέση που βρίσκεται πάνω από βασικές γραμμές ανεφοδιασμού και για χάρη της οποίας η Μόσχα πέρασε δύο χρόνια πολεμώντας - η Ρωσία έχει ρίξει πόρους στο Κουράκοβο.
Οι δυνάμεις της Ουκρανίας που υπερασπίζονται την πόλη έχουν μέχρι στιγμής αποκρούσει επιθέσεις στα νότια και τα ανατολικά. Αλλά η πρώτη γραμμή πλησιάζει όλο και περισσότερο, με τη Ρωσία να απειλεί επίσης να περικυκλώσει τους υπερασπιστές από τα βόρεια και τα δυτικά.
Ο συνταγματάρχης Γεβγκένι Σασίκο, πρώην επικεφαλής στρατηγικών επικοινωνιών του γενικού επιτελείου της Ουκρανίας, είπε ότι η Ρωσία τοποθετεί «ισχυρά σαγόνια» γύρω από τα πλευρά μιας πόλης που αργά οι άμυνες «αλέθονται» μέχρι να καταρρεύσουν.
Πλάνα από την πόλη που επαληθεύτηκε από το BBC έδειξαν τεράστιες καταστροφές, με κατοικίες να έχουν υποστεί μεγάλες ζημιές.
Το ISW καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η Μόσχα κατέχει τώρα συνολικά 110.649 τετραγωνικά χιλιόμετρα στην Ουκρανία. Συγκριτικά, οι ουκρανικές δυνάμεις κατέλαβαν κάτι περισσότερο από 1.171 τετραγωνικά χιλιόμετρα τον πρώτο μήνα της εισβολής τους στο Κουρσκ - αν και οι ρωσικές δυνάμεις έχουν πλέον ανακαταλάβει σχεδόν το ήμισυ αυτού του εδάφους.
Παρά τα εδαφικά της κέρδη, η πρόοδος της Ρωσίας έχει τεράστιο κόστος.
Ανάλυση που πραγματοποιήθηκε από το BBC Russian επιβεβαίωσε ότι τουλάχιστον 78.329 στρατιώτες έχουν σκοτωθεί από τότε που η Ρωσία ξεκίνησε τη γενικευμένη εισβολή της τον Φεβρουάριο του 2022, με τις απώλειες της Μόσχας από τον Σεπτέμβριο έως τον Νοέμβριο του τρέχοντος έτους να είναι πάνω από μιάμιση φορά μεγαλύτερες σε σχέση με την ίδια περίοδο το 2023.
Οι απώλειες επιδεινώνονται από την τακτική της «κρεατομηχανής» που λέγεται ότι ευνοείται από τους Ρώσους διοικητές - δηλαδή τα κύματα νεοσύλλεκτων που ρίχνονται προς τις ουκρανικές θέσεις σε μια προσπάθεια εξάντλησης των αντίπαλων στρατευμάτων.
Παρά τις ρωσικές προόδους, ορισμένοι ειδικοί έχουν σημειώσει ότι η πραγματική ταχύτητα της επίθεσης είναι ακόμα αργή. Ο Ντέιβιντ Χάντελμαν, ένας στρατιωτικός αναλυτής, εκτίμησε ότι τα ουκρανικά στρατεύματα στα ανατολικά αποσύρονταν αργά για να διατηρήσουν το ανθρώπινο δυναμικό και τους πόρους, αντί να υποφέρουν από μια ευρύτερη κατάρρευση.
Το «Γκαμπί» του Κουρσκ
Η Ουκρανία ξεκίνησε την αιφνίδια εισβολή στη ρωσική περιοχή του Κουρσκ τον Αύγουστο. Δεν είναι σαφές γιατί η Ρωσία άργησε να απαντήσει στην επιχείρηση, στην οποία τα στρατεύματα του Κιέβου απέκτησαν γρήγορα τον έλεγχο σε μια σειρά από παραμεθόριες κοινότητες.
H Δρ Μιρόν ότι ενώ το Κρεμλίνο θα υφίσταντο ένα εσωτερικό πολιτικό κόστος για όσο συνεχιζόταν η εισβολή, το γενικό επιτελείο της Ρωσίας ήταν πρόθυμο να κρατήσει τις δυνάμεις της Ουκρανίας δεσμευμένες στο Κουρσκ, καθώς οι δυνάμεις της σημείωσαν κέρδη αλλού κατά μήκος της πρώτης γραμμής.
Όμως η Μόσχα έχει πλέον ξεκάθαρα πρόθεση να ανακτήσει την περιοχή που χάθηκε σε δικό της έδαφος. Περίπου 50.000 στρατιώτες έχουν αναπτυχθεί.
Επαληθευμένα βίντεο από την περιοχή του Κουρσκ δείχνουν ότι διεξάγονται σκληρές μάχες - και ότι η Ρωσία υφίσταται σημαντικές απώλειες σε ανθρώπινο δυναμικό και εξοπλισμό. Αλλά τα δεδομένα δείχνουν ξεκάθαρα ότι ο έλεγχος της Ουκρανίας στην περιοχή συρρικνώνεται.
Από τις αρχές Οκτωβρίου, οι ρωσικές αντεπιθέσεις έχουν ανακτήσει εδάφη έκτασης περίπου 593 τετραγωνικών χιλιομέτρων στη συνοριακή περιοχή, σύμφωνα με στοιχεία του ISW.
Η εισβολή στο Κουρσκ ήταν αρχικά ένα σημαντικό όφελος για την Ουκρανία από άποψη ηθικού σε μια εποχή σοβαρών αποτυχιών και το θράσος της επιχείρησης υπενθύμισε την ικανότητά της να αιφνιδιάζει και να βλάπτει τον εχθρό της.
Αλλά η Δρ Μιρόν παρατήρησε ότι ενώ η εισβολή στο Κουρσκ ήταν μια στιγμή «τακτικής λαμπρότητας», ήταν επίσης μια «στρατηγική καταστροφή» για την Ουκρανία.
«Η όλη ιδέα ήταν να κερδίσουμε ίσως κάποια πολιτική μόχλευση σε πιθανές διαπραγματεύσεις, αλλά στρατιωτικά να αποσύρουμε τις ρωσικές δυνάμεις από το Ντονμπάς για να απελευθερώσουν το Κουρσκ. Και αυτό που βλέπουμε είναι ότι οι ουκρανικές μονάδες είναι δεσμευμένες εκεί».
Μερικές από τις πιο έμπειρες και αποτελεσματικές μονάδες του Κιέβου είναι γνωστό ότι πολεμούν στο Κουρσκ. Στην επίθεση εμπλέκονται και μηχανοκίνητες μονάδες εξοπλισμένες με δυτικά τεθωρακισμένα τελευταίας τεχνολογίας.
Οι Ουκρανοί ηγέτες έδειχναν ότι ήλπιζαν ότι η εισβολή θα ανάγκαζε τη Μόσχα να ανακατευθύνει ορισμένες από τις δυνάμεις της από την ανατολική Ουκρανία, επιβραδύνοντας τη ρωσική προέλαση εκεί. Αντίθετα, οι εμπειρογνώμονες λένε ότι οι περισσότερες ενισχύσεις μεταφέρθηκαν στο Κουρσκ από μέρη στην Ουκρανία όπου οι μάχες δεν είναι τόσο έντονες.
«Σύμφωνα με Ουκρανούς στρατιώτες από διάφορα μέρη του μετώπου, τα ρωσικά στρατεύματα που ενισχύουν το Κουρσκ αποσύρθηκαν κυρίως από τη Χερσώνα και τη Ζαπορίζια», δήλωσε στο BBC ο Γιούρι Κλαβίλιε, αναλυτής εδάφους στο Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών.
«Οι μάχες εκεί δεν είναι τόσο έντονες όσο στην Ανατολή. Ορισμένες ρωσικές μονάδες που επιτέθηκαν στο Χάρκοβο ανακατευθύνθηκαν επίσης στο Κουρσκ καθώς η Ουκρανία κατάφερε να σταματήσει τη ρωσική επίθεση εκεί», πρόσθεσε.
Τα εδαφικά κέρδη και για τις δύο πλευρές είναι σημαντικά, προσδίδοντας ισχύ στη θέση τους σε οποιεσδήποτε πιθανές διαπραγματεύσεις. Αν και δεν έχουν συζητηθεί ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ Τραμπ ισχυρίστηκε ότι θα μπορούσε να τερματίσει τον πόλεμο εντός 24 ωρών, χωρίς να αναφέρει ακριβώς το πώς.
Στην Ουκρανία εξακολουθούν να υπάρχουν φόβοι ότι ο Τραμπ θα μπορούσε να μειώσει τη στρατιωτική βοήθεια ως μέσο εξαναγκασμού στο Κίεβο για να κάτσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι τόνισε στο Fox News την Τρίτη «Νομίζω ότι θα χάσουμε [τον πόλεμο]» εάν περάσουν οι περικοπές.
«Έχουμε την παραγωγή μας, αλλά δεν αρκεί να επικρατήσουμε και νομίζω ότι δεν αρκεί για να επιβιώσουμε», παραδέχθηκε.
Την Τρίτη, η Ουκρανία εκτόξευσε για πρώτη φορά πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς (ATACMS) που προμήθευσαν οι ΗΠΑ στη Ρωσία - μια ημέρα αφότου η Ουάσιγκτον της έδωσε την άδεια να το πράξει. Εικάζεται ότι η απόφαση ελήφθη εν μέρει για να βοηθήσει την Ουκρανία να διατηρήσει μέρος της περιοχής του Κουρσκ, για να χρησιμοποιηθεί ως διαπραγματευτικό «χαρτί» σε μελλοντικές διαπραγματεύσεις. Την Τετάρτη η απερχόμενη κυβέρνηση Μπάιντεν έστειλε νάρκες κατά προσωπικού στο Κίεβο, ενώ οι Ουκρανοί εκτόξευσαν για πρώτη φορά και βρετανικούς πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς Storm Shadow.
Η Δρ Μιρόν είπε στο BBC ότι η πρόοδος της Ρωσίας της έδωσε μια ισχυρότερη διαπραγματευτική θέση καθώς η νέα ομάδα εξωτερικής πολιτικής του Τραμπ ετοιμάζεται να αναλάβει τα καθήκοντά της.
«Ό,τι [εδάφη] ελέγχουν αυτή τη στιγμή, τους δίνουν ένα κάποιο πλεονέκτημα», είπε. «Εάν καταλήγαμε σε διαπραγματεύσεις, είμαι σίγουρη ότι, όπως τόνισε η ρωσική πλευρά, «θα το κάνουμε με βάση τη διαμόρφωση του πεδίου μάχης».
«Από τη ρωσική οπτική γωνία, έχουν πολύ καλύτερα ‘’χαρτιά’’ από τους Ουκρανούς».
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
