ΚΑΙΡΟΣ

Πλακούδας στο Skai.gr: Ο Πούτιν θα προσφέρει στον Ερντογάν μία έντιμη έξοδο από την Συρία 

Στην Εύη Απολλωνάτου

Πάρα πολύ χρόνο και τύχη απαιτεί η έξοδος της Τουρκίας από το περίπλοκο συριακό μέτωπο, όπως εξηγεί στο skai.gr ο επίκουρος καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Στρατηγικής στο Rabdan Academy των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και αντιπρόεδρος του Κέντρου Διεθνών Στρατηγικών Αναλύσεων (ΚΕΔΙΣΑ), Σπύρος Πλακούδας, ο οποίος εκτιμά ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν θα προσφέρει μία έντιμη έξοδο διαφυγής στον Ερντογάν.  

Όπως σημειώνει ο επίκουρος καθηγητής του Rabdan Academy οι μαξιμαλιστικές θέσεις της Τουρκίας έναντι των προέδρων της Ρωσίας και της Συρίας δεν αποδίδουν και στόχος του Βλαντίμιρ Πούτιν και του Μπασάρ αλ Άσαντ είναι να οδηγήσουν τον Ταγίπ Ερντογάν «σε μία θέση του μη χείρον βέλτιστον» προκειμένου να αποδεχθεί τους όρους τους. 

Ολόκληρη η συνέντευξη του Σπύρου Πλακούδα: 

Είδαμε κατά τη συνάντηση Πούτιν-Ερντογάν στην Μόσχα ότι υπήρχε διάθεση συνεργασίας. Τελικά έχουμε άρση του αδιεξόδου στην Ιντλίμπ;
Καταρχάς πρέπει να παραδεχθούμε το εξής: Η επιμονή ανταμείβεται. Μετά από 4 τηλεφωνικές κλήσεις δέχθηκε ο Πούτιν τον Ερντογάν. Βέβαια η εν λόγω συνάντηση έλαβε χώρα υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις της Μόσχας γιατί η αρχική επιδίωξη της Άγκυρας για μία τετραμερή διάσκεψη κορυφής στην Κωνσταντινούπολη την ίδια ακριβώς ημέρα, 5 Μαρτίου ναυάγησε. 

Έβαλαν νερό στο κρασί τους και οι Ρώσοι που δεν κάλεσαν στην συνάντηση το Ιράν;
Ο Ερντογάν μετέβη ως ικέτης στην Μόσχα μετά την πρόσφατη κλιμάκωση (σ.σ. στην Ιντλίμπ). Όχι το αντίθετο. Υπάρχει μία εξαιρετική ανισορροπία μεταξύ της Τουρκίας και της Ρωσίας. Η Ρωσία σταδιακά πλην όμως σταθερά ωθεί την Άγκυρα να αποδεχθεί υπό προϋποθέσεις μία Συμφωνία των Αδάνων Νο2. Η εν λόγω συνάντηση πρέπει να ειδωθεί υπό το πρίσμα αυτό. Ίσως δηλαδή αποτελέσει το προοίμιο για μία εύθραυστη εκεχειρία και εν συνεχεία- πάντα υπό προϋποθέσεις- για μία συμφωνία εφ’όλης της ύλης επί του συριακού και του κουρδικού. 

Αν δηλαδή η Δαμασκός και η Ρωσία είναι σε θέση να θέσουν υπό έλεγχο τους Κούρδους αντάρτες τότε θα έχουμε μία νέα συμφωνία των Αδάνων ή θα χρειαστούν περισσότερες παραχωρήσεις στον Ερντογάν προκειμένου να φύγει από την βόρεια Συρία, διότι φαίνεται ότι διαπραγματεύεται μία μεγαλύτερη ατζέντα. 
Βεβαίως αλλά ποιος διαπραγματεύεται από θέση ισχύος και ποιος όχι. Αυτή τη στιγμή η Άγκυρα δεν διαθέτει τόσους άσσους στο μανίκι της όπως η Ρωσία, το κουρδικό χαρτί, το λιβυκό χαρτί, το ενεργειακό χαρτί. Την Άγκυρα ποιος θα την υποστηρίξει σε μία αντιπαράθεση απέναντι στην Ρωσία στο πεδίο μάχης της Ιντλίμπ; Οι ΗΠΑ, η Ε.Ε., το ΝΑΤΟ; Ο Άσαντ υπολογίζει τόσο στην άνευ όρων υποστήριξη του Ιράν όσο και στην υπό όρους υποστήριξη της Ρωσίας. Άρα για ποιο λόγο να συμβιβαστεί; Ο Ερντογάν πρέπει να συμβιβαστεί. Όπως προσέξαμε από το προσχέδιο της προηγούμενης πρότασης των Ρώσων η ζώνη ασφαλείας για την Τουρκία θα εκτείνεται μεν κατά πάσα πιθανότητα κατά μήκος όλων των τουρκοσυριακών συνόρων αλλά δεν θα υπερβαίνει σε βάθος τα 10 έως το πολύ 15 χιλιόμετρα. Ακόμη δεν έχει διευκρινιστεί και το διοικητικό καθεστώς. Αυτό θα κριθεί εν συνεχεία στις διαπραγματεύσεις. Δηλαδή θα διοικείται αποκλειστικώς από την Άγκυρα; Θα διοικείται από την Δαμασκό και την Άγκυρα; Θα συνδιαχειρίζεται από την Μόσχα και την Άγκυρα; Δεν το γνωρίζουμε ακόμα. Κατά πάσα πιθανότητα η Τουρκία θα συνεχίσει την πεπατημένη οδό, δηλαδή θα προβάλλει μαξιμαλιστικές αξιώσεις ούτως ώστε να συμβιβαστεί με κάτι πιο ρεαλιστικό αργότερα. Δυστυχώς όμως γι’ αυτήν η τακτική αυτή έχει αποτύχει παταγωδώς τόσο απέναντι στον Άσαντ όσο και του Πούτιν. 

Πως θα κλείσει το μέτωπο στη Συρία ο Ερντογάν στη Συρία, καθώς φαίνεται ότι όσο παραμένει δημιουργεί νέα προβλήματα για την χώρα του.
Ο Πούτιν θα προσπαθήσει να του προσφέρει μία έντιμη έξοδο διαφυγής. Αυτό προϋποθέτει πάρα πολύ χρόνο και τύχη γιατί θα πρέπει σε πρώτη φάση Μόσχα και Άγκυρα να συμφωνήσουν και σε δεύτερη φάση να συμφωνήσουν και η Τεχεράνη με την Δαμασκό στα συμφωνηθέντα Πούτιν-Ερντογάν. Δεύτερον κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων αυτών δεν θα πρέπει να υπάρξει μία νέα κατάρρευση αυτή της εκεχειρίας, της 10ης κατά σειρά. Θα δεσμευθούν σε αυτή την κατάπαυση πυρός και οι πληρεξούσιοι της Άγκυρας; Έχει παρά πολύ δρόμο ακόμα μέχρις ότου οδηγήσουν Πούτιν και σε μικρότερο βαθμό ο Άσαντ τον Ερντογάν σε μία θέση του μη χείρον βέλτιστον. 

Γνωρίζουμε ότι η Μόσχα διαπραγματευόταν με την Τουρκία μία συμφωνία-πακέτο τόσο για την Συρία όσο και για την Λιβύη. Τώρα θα πρέπει να αναμένουμε νέες εξελίξεις και στο λιβυκό μέτωπο;
Ναι αλλά παρά τις όποιες ειδήσεις και διαδόσεις στα ΜΜΕ η Ρωσία δεν ασκεί παρά ελάχιστη επιρροή επί του στρατηγού, Χαλίφα Χάφταρ. Η Αίγυπτος και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ασκούν την επιρροή στον Χάφταρ. Ακόμη κι αν υπάρξει κάποια διευθέτηση μεταξύ Πούτιν και Ερντογάν επί της Συρίας στη Λιβύη ο Ρώσος πρόεδρος ουσιαστικά θα του προσφέρει κάτι που δεν καθορίζει.  Να του υποσχεθεί μία εκεχειρία αφού δεν δεσμεύεται ο Χάφταρ; Και δεν δεσμεύεται γιατί τον υποστηρίζουν άνευ όρων τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Αίγυπτος, οι οποίες εξαιτίας της εμπλοκής του Ερντογάν στον «βάλτο» της Ιντλίμπ έχουν αυξήσει τις τελευταίες ημέρες την στρατιωτική πίεση επί του πρωθυπουργού της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Τρίπολης, Φαγιέζ αλ  Σαράζ. Μιλάμε για μία κλιμάκωση σταδιακή η οποία οφείλεται εν μέρει στην εμπλοκή του Ερντογάν στην Συρία αλλά δεν οφείλεται απαραίτητα σε «δάχτυλο» του Πούτιν. 

Εκείνο που φαίνεται ότι ενόχλησε έντονα την Τουρκία και προχώρησε σε επιχειρήσεις κατά του συριακού στρατού είναι ότι πέρα από την στήριξη της ρωσικής αεροπορίας η Δαμασκός είχε στο πλευρό της σε μάχες στην Ιντλίμπ και σιιτικές πολιτοφυλακές που στηρίζονται από το Ιράν. Πόσο δύσκολο εκτιμάτε ότι είναι να έχουμε μία σοβαρή σύγκρουση Τουρκίας-Ιράν το επόμενο διάστημα;
Πάντα υπήρχε μεταξύ των δύο πλευρών μία αμοιβαία δυσπιστία γιατί το Ιράν υποστήριζε άνευ όρων τον Άσαντ. Υπενθυμίζω την κρίσιμη για το μέλλον της Συρίας μάχη του Χαλεπίου υπό την καθοδήγηση τότε του μακαρίτη στρατηγού του Ιράν, Κασέμ Σολεϊμανί. Βέβαια και οι δύο πλευρές απέφευγαν όπως ο διάολος το λιβάνι μία ευθεία αντιπαράθεση μεταξύ τους. Υποστήριζαν τους τοπικούς συμμάχους τους δίχως όμως να οδηγούνται σε μία κλιμάκωση μεταξύ τους. Αυτό παραλίγο να εκτραχυνθεί τις προηγούμενες ημέρες μετά τα πλήγματα από οπλισμένα τουρκικά drone των θέσεων της Χεζμπολάχ κι άλλων σιιτικών πολιτοφυλακών στην περιοχή του Χαλεπίου. Για τον λόγο αυτό έγινε και η απειλή της Χεζμπολάχ ότι: «Οι όμηροι σας (δηλαδή οι περίπου 1.000 με 1.500 στρατιωτικοί και αξιωματικοί των Τούρκων στα παρατηρητήρια στα μετόπισθεν του συριακού αραβικού στρατού) βρίσκονται υπό την κάνη των όπλων μας». Η Τουρκία όντως σταμάτησε τις επιθέσεις εναντίον τους. Προ ημερών βέβαια στην κατάληψη της στρατηγικής σημασίας πόλης Σαρακέμπ στην ζεύξη των αυτοκινητοδρόμων Μ4 και Μ5 η Χεζμπολάχ ήταν η αιχμή του δόρατος. Το μήνυμα προς την Άγκυρα ήταν ξεκάθαρο.