Η Ούμεο είναι η πρωτεύουσα της κομητείας Västerbotten. Αναπτύσσεται λίγα χιλιόμετρα εσωτερικά του Βοθνιακού κόλπου (του βορειότερου κόλπου της Βαλτικής θάλασσας), με το κέντρο της να βρίσκεται στις όχθες του ομώνυμου ποταμού Umeälven. Εδώ έχει την έδρα του και το σημαντικότερο πανεπιστήμιο της βόρειας Σουηδίας, με ευρύ φάσμα γνωστικών αντικειμένων, όπως Ιατρική, Βιοτεχνολογία, Περιβάλλον, Τέχνη, Κοινωνικές Επιστήμες κ.ά.
Με την πρώτη ματιά, όπως γράφει το «Politico», δεν υπάρχει τίποτα το αξιοσημείωτο στο πάρκο Arstidernas και το μπλε ατσάλινο κιόσκι του, σε σχήμα καρουζέλ, που αποτελεί δημοφιλές στέκι για τους φοιτητές, που συρρέουν εκεί μετά το μάθημα τα βράδια.
Και όμως, κάθε λεπτομέρειά του σχεδιάστηκε με γνώμονα ένα συγκεκριμένο κοινό: τα νεαρά κορίτσια. Τα καθίσματα είναι προσαρμοσμένα στο μέσο ύψος μιας έφηβης και η κατασκευή βρίσκεται σε μια πολυσύχναστη περιοχή του πάρκου, ώστε οι νεαρές γυναίκες να αισθάνονται ασφαλείς και να μπορούν να «βλέπουν ποιος έρχεται, ποιος είναι εκεί», δήλωσε η Annika Dalén, υπεύθυνη αστικής στρατηγικής για την ισότητα των φύλων της πόλης Ούμεο.
Οι λεπτομέρειες αυτές προήλθαν από τις ίδιες τις νεαρές γυναίκες, οι οποίες συμμετείχαν σε εργαστήρια για να βοηθήσουν στον σχεδιασμό του έργου. Ουσιαστικά, πρόκειται για μια ευρύτερη προσπάθεια των πολεοδόμων να επανασχεδιάσουν την Ούμεο, ώστε να εξυπηρετεί και τις γυναίκες κατοίκους, οι ανάγκες των οποίων συνήθως παραβλέπονται στον αστικό σχεδιασμό και τις πολιτικές της πόλης.
«Οι πόλεις μας σχεδιάζονται από άνδρες, για τους ίδιους και τις ανάγκες τους διαχρονικά», δήλωσε η Mary Dellenbaugh-Losse, αστική ερευνήτρια και σύμβουλος. Οι γυναίκες πολεοδόμοι «εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται και δεν βρίσκονται συχνά στο τραπέζι των συζητήσεων και λήψης των αποφάσεων».
Οι επιπτώσεις αυτής της ανισορροπίας, σύμφωνα με τις υπεύθυνες για την ισότητα των φύλων Dalen και Linda Gustafsson, είναι εμφανείς στις πόλεις παντού: Kακοφωτισμένες υπόγειες διαβάσεις και χώροι στάθμευσης, όπου οι γυναίκες είναι πιθανό να αισθάνονται ανασφαλείς. Γειτονιές με δρομολόγια δημόσιων συγκοινωνιών που δεν εξυπηρετούν το πρόγραμμα των γυναικών, το οποίο συνήθως περιλαμβάνει περισσότερες ευθύνες που σχετίζονται με τη φροντίδα. «Αν δεν εργαστούμε με γνώμονα την ισότητα των φύλων, δεν θα έχουμε μια πόλη όπου οι άνθρωποι θα θέλουν να ζουν», δήλωσε η Gustafsson.
Η Ούμεο έχει μια πλούσια προϊστορία όσον αφορά στον επανασχεδιασμό των πόλεων για τις γυναίκες: Από το 1978, μια επιτροπή για την ισότητα των φύλων εξετάζει τις πολιτικές της διοίκησης της πόλης από τη σκοπιά του φύλου.
«Η ισότητα των φύλων αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό του μακροπρόθεσμου σχεδιασμού της πόλης, στον οποίο δεσμεύεται να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις, ώστε γυναίκες και άνδρες να έχουν την ίδια δύναμη να διαμορφώνουν την κοινωνία και τη ζωή τους», σημειώνει η Charlotta Westerlund, δημοτική σύμβουλος που προεδρεύει της επιτροπής για την ισότητα των φύλων.
Η προσέγγιση της Ούμεο έχει προσελκύσει την προσοχή των πολεοδομικών σχεδιαστών και των φορέων χάραξης πολιτικής σε ολόκληρη την Ευρώπη και το 2019 η πόλη επιλέχθηκε ως επικεφαλής εταίρος στο δίκτυο «Gendered Landscape» που διοργανώθηκε από το URBACT, ένα πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από την ΕΕ. Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, φιλοξένησε την εκδήλωση λήξης του προγράμματος, στο οποίο συμμετέχουν άλλες έξι πόλεις. Η Ούμεο επιθυμεί, επίσης, να αποτελέσει παράδειγμα και να εμπνεύσει και άλλους φορείς ή πόλεις να αναλάβουν δράση.
«Πιο πράσινο, πιο δίκαιο»
Ο σχεδιασμός αστικών χώρων για τις γυναίκες απαιτεί «κριτική σκέψη, δημιουργικότητα και φαντασία», σύμφωνα με την Gustafsson. Αυτές οι αποφάσεις θα είναι το «κλειδί» για την αντιμετώπιση της επόμενης μεγάλης πρόκλησης της πόλης: Τη μείωση των εκπομπών καυσαερίων και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. «Όταν πρόκειται για την κλιματική αλλαγή, πρέπει να κάνουμε τις αλλαγές άμεσα», δήλωσε η Gustafsson. «Και όταν κάνεις αλλαγές γρήγορα, είναι εύκολο να ξεχάσεις την ανθρώπινη προοπτική και την ισότητα των φύλων».
Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι γυναίκες, ιδίως στα φτωχότερα νοικοκυριά, είναι πιο ευάλωτες στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Τείνουν, επίσης, να μένουν εκτός των διαδικασιών λήψης αποφάσεων. Στην Ούμεο, διοικητικοί υπάλληλοι, όπως η Gustafsson, υποστηρίζουν ότι τα μέτρα που αποσκοπούν στη μείωση των εκπομπών καυσαερίων πρέπει να λαμβάνουν υπόψη το φύλο, ώστε να διασφαλίζεται ότι οι γυναίκες δεν πλήττονται δυσανάλογα.
Έρευνες ταξιδιών και μελέτες που διεξήχθησαν στην Ούμεο έδειξαν ότι οι άνδρες ήταν πολύ πιο πιθανό από τις γυναίκες να χρησιμοποιήσουν το αυτοκίνητό τους στην πόλη. Μια μελέτη για το 2020, που ανατέθηκε από την υπηρεσία καινοτομίας της Σουηδίας, διαπίστωσε ότι αν οι άνδρες ταξίδευαν όπως οι γυναίκες, οι εκπομπές της Σουηδίας από τις επιβατικές μεταφορές θα μειώνονταν περίπου 20%!
Η Ούμεο έχει δεσμευτεί να γίνει κλιματικά ουδέτερη μέχρι το 2030. «Αν δεν εργαστούμε ταυτόχρονα για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και την επίτευξη της ισότητας των φύλων, δεν πρόκειται να το πετύχουμε», πρόσθεσε η Gustafsson.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
