Ουκρανία: Πώς οι μυστικές υπηρεσίες προσπάθησαν να αποτρέψουν τον πόλεμο

Του Μίλτου Σακελλάρη

Μέσα στον Φεβρουάριο, για περίπου 12 ημέρες, μία μικρή ομάδα μυστικών πρακτόρων, είχε αποφασίσει να κοιμάται νωρίς κάθε βράδυ. Γνώριζαν τις προβλέψεις των μυστικών υπηρεσιών ανά τον κόσμο για «ρωσική εισβολή» στην Ουκρανία: αν ο χειρότερος εφιάλτης για την παγκόσμια κοινότητα επιβεβαιωνόταν η πολεμική σύρραξη θα ξεκινούσε σίγουρα τις πρώτες πρωινές ώρες. Έπρεπε να είναι ξεκούραστοι γιατί μπορεί να έκαναν να κοιμηθούν ξανά αρκετό καιρό. Ήξεραν ότι μπορεί να μην έχουν για αρκετά μεγάλο διάστημα την επιλογή να ξαπλώσουν ήσυχα στα κρεβάτια τους, κοντά στις οικογένειές τους. 

Οι περισσότεροι αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών ακόμη και όταν παρακολουθούσαν τις ειδήσεις στις 24 Φεβρουαρίου δεν μπορούν να πιστέψουν ότι ο πόλεμος είχε μόλις ξεκινήσει. «Ήταν δύσκολο να πιστέψω ότι συνέβαινε στην πραγματικότητα μέχρι που ξύπνησα νωρίς εκείνο το πρωί και έβαλα το ραδιόφωνο. Εκείνη τη μέρα οι άνθρωποι πήγαν από το "Γιατί είσαι τόσο υστερικός;" στο «Γιατί δεν ήσουν πιο υστερικός;» λέει ένας αξιωματούχος στο BBC.

Ένα άλλο μέλος των μυστικών υπηρεσιών θυμάται πως παρά το γεγονός πως είχε δίκιο με το να προβλέπει την ρωσική εισβολή «δεν ένιωθα καμία ικανοποίηση, αλλά αισθανόμουν ότι για μήνες είχα προσπαθήσει να σταματήσω τον πόλεμο.».

Οι πρώτες ενδείξεις πολέμου

Τα πρώτα ξεκάθαρα «μηνύματα» από το ρωσικό στρατόπεδο ήρθαν πριν από περίπου ένα χρόνο. Οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου συγκέντρωσαν δορυφορικές εικόνες, οι οποίες έδειχναν τη συσσώρευση ρωσικών στρατευμάτων κοντά στην Ουκρανία. Τότε οι περισσότεροι αναλυτές δεν μπορούσαν να κατανοήσουν τις πραγματικές προθέσεις της Μόσχας. Αλλά οι αναλυτές είχαν ελάχιστη κατανόηση των πραγματικών προθέσεων της Μόσχας. Ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν πίστευε τότε ότι έπρεπε να ενεργήσει γρήγορα για να εκπληρώσει τη φιλοδοξία του να επαναφέρει την Ουκρανία στη σφαίρα επιρροής της χώρας του. Και πίστευε ότι ο μόνος τρόπος για να το κάνει ήταν η χρήση βίας. Έπρεπε να κερδίσει τη μάχη με αίμα. Και το απέδειξε με κάθε τρόπο.

«Ένιωθε σαν να είχε ένα παράθυρο ευκαιρίας», λέει ένα άτομο που συμμετείχε άμεσα στην «μυστική επιχείρηση αποτροπής του πολέμου». «Από το καλοκαίρι είδαμε μια μικρή ομάδα ανθρώπων να σχεδιάζει μια πλήρη στρατιωτική εισβολή σε ολόκληρη τη χώρα», εξηγεί ένας αξιωματούχος των δυτικών μυστικών υπηρεσιών, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα του BBC. Σχετικά με την ακριβή προέλευση των πληροφοριών αυτή σίγουρα θα παραμείνει ένα επτασφράγιστο μυστικό, το οποίο οι περισσότεροι πράκτορες και μέλη των ομάδων κατασκοπείας ανά τον κόσμο θα πάρουν μαζί τους στον τάφο τους.

Οι ενέργειες του Λευκού Οίκου

Οι πληροφορίες ήταν συγκεκριμένες. Και έφτασαν σε υψηλό επίπεδο μέχρι τα αυτιά του προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν.  Στις Νοεμβρίου ο διευθυντής της CIA Γουίλιαμ Μπερνς ταξίδεψε στη Μόσχα - για να προειδοποιήσει ότι η Ουάσιγκτον γνώριζε τι σχεδιαζόταν. Το ταξίδι, φυσικά,  δεν κρατήθηκε κρυφό. Ήταν η πρώτη φορά που επίσημα χείλη της Δύσης είπαν σε Ρώσους αξιωματούχους ότι η χώρα τους μπορεί να σκοπεύει σοβαρά να δράσει εναντίον της Ουκρανίας. Η επόμενη φάση της μυστικής μέχρι τότε επιχείρησης ήταν η δημοσιοποίηση μέρους των πληροφοριών. Ένα άτομο που συμμετείχε στις συζητήσεις, το οποίο όπως και άλλοι μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας στο BBC, θυμάται στιγμές που ρωτήθηκε: "Ποιο είναι το νόημα να τα γνωρίζουμε όλα αυτά, αν δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι με αυτά;".

Στην Ουάσιγκτον, η Διευθύντρια της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, Άβριλ Χάινς,- η οποία ενημέρωσε τους συμμάχους στο ΝΑΤΟ τον Νοέμβριο - και ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας, Τζέικ Σάλιβαν, πιστώνονται ότι πίεσαν για τη δημοσιοποίηση του υλικού. Οι ειδικοί στον αποχαρακτηρισμό, εκπαιδευμένοι να κατανοούν τους κινδύνους, άρχισαν να εργάζονται όλο το εικοσιτετράωρο για να καθορίσουν ποιες θα ήταν οι πληροφορίες που θα μπορούσαν να μοιραστούν με την παγκόσμια κοινότητα. Στόχος τους ήταν οι πληροφορίες να φτάσουν σε κάθε σπίτι προκειμένου όλοι να γνωρίζουν την αλήθεια. Βασικό πλεονέκτημα στην "μάχη της πληροφόρησης" αποτέλεσε τότε η δυνατότητα της χρήσης δορυφορικών εικόνων. Στις αρχές Δεκεμβρίου, λεπτομέρειες των σχεδίων της Ρωσίας για εισβολή στην Ουκρανία με δύναμη  175.000 ανδρών δημοσιεύτηκαν στην Washington Post. Στο Λονδίνο, οι πληροφορίες - προερχόμενες από την GCHQ και την MI6 - αντιμετωπίστηκαν σχεδόν με δυσπιστία σε ορισμένες πλευρές. Ένα κοινό πρόβλημα- εντός και εκτός της κυβέρνησης- ήταν ότι οι άνθρωποι απλά δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι ένας μεγάλος πόλεμος θα μπορούσε να ξεσπάσει στην Ευρώπη τον 21ο αιώνα. Τελικά, οι Αμερικανοί και οι Βρετανοί κατάσκοποι πιστεύουν ότι η δημοσιοποίηση αυτού του υλικού άρπαξε από τη Μόσχα την ευκαιρία της να δικαιολογήσει την εισβολή στους δικούς της ανθρώπους και σε άλλες χώρες ως «αμυντική κίνηση». 

Μπορεί οι μυστικοί πράκτορες να μην απέτρεψαν τον πόλεμο, όμως σίγουρα όλοι γνώριζαν τι ακριβώς επρόκειτο να συμβεί και ποια ήταν τα σχέδια του ισχυρού άνδρα της Μόσχας, Βλάντιμιρ Πούτιν. Το μόνο σίγουρο είναι πως από τα ξημερώματα της 24ης Φεβρουαρίου μέχρι και σήμερα ορισμένοι κατάσκοποι έχασαν τον ύπνο τους, ενώ άλλοι κοιμούνται έχοντας ήσυχη τη συνείδησή τους. 

Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.