Του Marc Champion*
Πέρυσι, ορισμένοι δυτικοί ηγέτες άρχισαν να καυχιούνται για τη «στρατηγική ήττα» της Ρωσίας στην Ουκρανία. Αυτή ήταν πάντα μια απαίσια ιδέα και μια αναφορά που ο Πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δεν κουράζεται να αναφέρει καθώς προωθεί τον ψευδή ισχυρισμό ότι έστειλε τον στρατό του πέρα από τα σύνορα για να υπερασπιστεί τη Ρωσία από τη δυτική επιθετικότητα, αντί να εισβάλει σε μια πρώην αποικία για κέρδος.
Τώρα, μετά από περισσότερες από 1.000 ημέρες αιματοχυσίας, αρχίζουμε επιτέλους να βλέπουμε το περίγραμμα μιας τέτοιας στρατηγικής ήττας να αναδύεται. Οι μόνοι πιθανοί χαμένοι είναι η Ουκρανία και οι σύμμαχοί της, όχι ο Πούτιν.
Δεν προσπαθώ εδώ να κατηγορήσω τον Ντόναλντ Τραμπ εκ των προτέρων, εάν τη νέα χρονιά ο Πούτιν καταφέρει να συντρίψει την Ουκρανία και να επιτύχει τους πολεμικούς του στόχους. Η ακατάλληλη, καταστροφική ρητορική από κάποια από τα μέλη της οικογένειάς του και τους συμβούλους του νεοεκλεγέντος προέδρου των ΗΠΑ δεν βοηθά και πρέπει να σταματήσει. Αλλά το πρωταρχικό λάθος βρίσκεται αλλού.
Ορισμένοι Ρεπουμπλικάνοι που υποστηρίζουν την προσέγγιση «ειρήνη τώρα» του Τραμπ λένε -συχνά με ακρίβεια- ότι κάποτε υποστήριζαν μια πολύ πιο ισχυρή πολιτική για να στηρίξουν το Κίεβο από την κυβέρνηση Μπάιντεν. Ήθελαν ο Λευκός Οίκος και οι Αμερικανοί σύμμαχοι στην Ευρώπη να δώσουν στην Ουκρανία ένα ευρύτερο φάσμα στρατιωτικής βοήθειας, σε μεγαλύτερες ποσότητες και πολύ πιο γρήγορα. Ο πόλεμος συνεχίζεται σήμερα, με τις ουκρανικές δυνάμεις να αγωνίζονται να κρατήσουν, σε μεγάλο βαθμό επειδή αυτό δεν συνέβη το 2014 ή το 2022.
Με λιγότερη ειλικρίνεια, αυτοί οι ίδιοι Ρεπουμπλικάνοι λένε τώρα ότι ο μόνος δρόμος προς τα εμπρός είναι να εξηγήσουν στους Ουκρανούς ότι ο χρόνος έχει τελειώσει και πρέπει να αποδεχτούν οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία είναι διατεθειμένος να προσφέρει ο Πούτιν, σύμφωνα με ένα χρονοδιάγραμμα της επιλογής του Τραμπ. Ας ελπίσουμε ότι δεν θα «μασήσουν» τώρα στις ανανεωμένες πυρηνικές απειλές του Πούτιν, καθώς το Κρεμλίνο αποκαλύπτει ότι έχει θέσει ένα νέο δόγμα σε ισχύ. Έχω γράψει στο παρελθόν σχετικά με το γιατί ένα πυρηνικό χτύπημα είναι απίθανο.
Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι συμφωνεί ότι ο πόλεμος πρέπει να τελειώσει το επόμενο έτος. Η διαφωνία είναι για το πώς. Το Κίεβο, όπως και οι Βαλτικοί, Βρετανοί, Πολωνοί και Σκανδιναβοί φίλοι του, κατανοούν ότι ο Πούτιν δεν έχει στην παρούσα φάση κίνητρο να διαπραγματευτεί οτιδήποτε και επομένως δεν θα το κάνει. Έχει το πλεονέκτημα στο πεδίο της μάχης και βλέπει την αποφασιστικότητα των Δυτικών να καταρρέει μπροστά στα μάτια του. Όταν ο Πούτιν λέει ειρήνη, εννοεί την παράδοση της Ουκρανίας.
Υπάρχει μόνο μία απάντηση σε αυτό το αίνιγμα που δεν οδηγεί σε στρατηγική ήττα για την Ουκρανία και τους συμμάχους της στον Οργανισμό του Βορειοατλαντικού Συμφώνου: μια ταχεία αλλαγή για την ευθυγράμμιση των ουκρανικών προμηθειών και την αναγέννηση δυνάμεων με έναν νέο στόχο επίτευξης μιας διαρκούς εκεχειρίας που αφήνει Ουκρανία και ασφαλή και ανεξάρτητη. Αυτό πρέπει να γίνει με διαβουλεύσεις και σε συνεννόηση, ένα αποτέλεσμα που έχει σχεδιαστεί να αποτρέψει οι ανανεωμένες πυρηνικές ιαχές του Πούτιν.
Αντίθετα, ο καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς έγινε την Παρασκευή ο πρώτος δυτικός ηγέτης που τηλεφώνησε στον Πούτιν εδώ και δύο χρόνια, χωρίς προηγουμένως να βεβαιωθεί ότι το Κίεβο και οι σύμμαχοι της χώρας του ήταν στο ίδιο επίπεδο και χωρίς προοπτική επιτυχίας. Ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σύντομα ακολούθησε διαρροή ιδεών για ένα ειρηνευτικό σχέδιο στο οποίο θέλει να μεσολαβήσει.
Και οι δύο άνδρες «όρμησαν» από την πόρτα που άνοιξε ο Τραμπ καλώντας για γρήγορο τερματισμό του πολέμου, και οι δύο το έκαναν για προσωπικό πολιτικό όφελος. Ο Σολτς οδεύει προς αποχώρηση από την εξουσία, αφού προκήρυξε πρόωρες εκλογές. Ζητάει απεγνωσμένα ένα θαύμα για να ανατρέψει την πολιτική του τύχη και το αποτέλεσμα ήταν η ασυντόνιστη, απρογραμμάτιστη τηλεφωνική συνομιλία του με τον Πούτιν.
Ο Ερντογάν θεωρεί τον εαυτό του ως μεσολαβητή μεταξύ της Μόσχας και της Δύσης από τότε που ξεκίνησε η σύγκρουση. Είχε νωρίς μια εντυπωσιακή επιτυχία στη διαπραγμάτευση μιας συμφωνίας για τη διατήρηση της ροής σιτηρών από τα αποκλεισμένα λιμάνια της Ουκρανίας, αλλά στάθηκε λιγότερο επιτυχής σε ό,τι αφορά τη μεγαλύτερη εικόνα. Δεν έχει καμία πρόθεση να αφήσει τον Τραμπ, τον Σολτς ή οποιονδήποτε άλλο να του κλέψει τη δόξα.
Όπως είπε ο Ζελένσκι μετά την κλήση του Σολτς, (ο Γερμανός καγκελάριος) κινδύνευε να ανοίξει το κουτί της Πανδώρας - και είχε δίκιο. Αυτό που είναι πιθανό να προκύψει είναι μια παρέλαση ματαιοδοξίας προσφορών για τον τερματισμό του πολέμου, που μπορεί να ωφελήσει μόνο τον Πούτιν. Το Κρεμλίνο απέρριψε γρήγορα ως «απαράδεκτο» το σχέδιο του Ερντογάν να παγώσει τις τρέχουσες γραμμές του μετώπου, να καθυστερήσει την προσπάθεια ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ για μια δεκαετία και να αναπτύξει διεθνείς ειρηνευτικές δυνάμεις σε μια αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη ασφαλείας.
Η Ουκρανία και οι υποστηρικτές της πρέπει να ευθυγραμμίσουν ξανά τη στρατηγική τους με πόρους, γρήγορα. Οι δυνάμεις του Κιέβου πολεμούν τόσο σκληρά και με τόση αποφασιστικότητα όσο ποτέ. Οι προμήθειες πυρομαχικών και το πλεονέκτημά τους στον πόλεμο με μη επανδρωμένα αεροσκάφη είναι σε καλύτερη κατάσταση από ό,τι στο μεγαλύτερο μέρος του περασμένου έτους, αλλά δεν είναι αρκετά για να αντισταθμίσουν το αυξανόμενο πλεονέκτημα της Ρωσίας σε ανθρώπινο δυναμικό. Ένας πόλεμος φθοράς, μια επιστράτευση που καθυστερούσε παράλογα ο Ζελένσκι και ένα τολμηρό, αλλά τελικά αποτυχημένο στοίχημα για την ανάκτηση της πρωτοβουλίας στο πεδίο μάχης με την κατάληψη ρωσικού εδάφους κοντά στο Κουρσκ, όλα συνέβαλαν. Οι ουκρανικές δυνάμεις παραχωρούν τώρα εδάφη με ταχύτερους ρυθμούς από ό,τι ποτέ άλλοτε από την άνοιξη του 2022.
Τίποτα από αυτά δεν σημαίνει ότι η Ρωσία έχει ξεπεράσει τις πολλαπλές αδυναμίες που της κόστισαν εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες, χωρίς -μέχρι σήμερα- να επιτύχει τον στόχο του Πούτιν να επιστρέψει την Ουκρανία στον έλεγχο της Μόσχας. Και όμως η Ρωσία μπορεί να διατηρήσει τις απώλειές της για περισσότερο. Έχει επίσης τώρα συμμάχους πρόθυμους να προμηθεύουν όπλα, ακόμη και στρατεύματα για να ενισχύσουν την πολεμική προσπάθεια.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει δίκιο να απελευθερώνει όση περισσότερη βοήθεια μπορεί πριν αποχωρήσει από τη σκηνή. Επίσης σωστή, αν και είναι πολύ αργά, είναι η απόφαση να επιτραπεί η χρήση από την Ουκρανία των τακτικών βαλλιστικών πυραύλων ATACMS εναντίον στόχων εντός της Ρωσίας. Η Ουκρανία φέρεται να εκτόξευσε έναν από αυτούς τους αμερικανικούς πυραύλους στη Ρωσία για πρώτη φορά νωρίς την Τρίτη, με στόχο μια αποθήκη πυρομαχικών.
Οι περιορισμοί είχαν επιβληθεί υπό τον φόβο της ρωσικής κλιμάκωσης, αλλά ο Πούτιν φυσικά είχε ήδη κλιμακώσει έτσι κι αλλιώς. Η ανάπτυξη βορειοκορεατικών στρατευμάτων και τακτικών βαλλιστικών πυραύλων του έχουν ήδη επιβεβαιωθεί. Οι πύραυλοι Hwasoong-11GA της ΛΔΚ έχουν μέγιστο βεληνεκές 900 χιλιομέτρων και ωφέλιμο φορτίο 500 κιλά, σε σύγκριση με 300 χιλιόμετρα και περίπου 240 κιλά για το ATACMS.
Οι σύμμαχοι της Ουκρανίας πρέπει να συντονίσουν τις προσπάθειές τους για την εκ των προτέρων τροφοδότηση με προμήθειες, αντί να ανταγωνίζονται για να «κερδίσουν» την ειρήνη. Οι ηγέτες, συμπεριλαμβανομένων των μελών της επερχόμενης κυβέρνησης Τραμπ, πρέπει να «πειθαρχήσουν» στα δημόσια και ιδιωτικά μηνύματά τους, ώστε ο Πούτιν να μην έχει αμφιβολία ότι η άρνηση να διαπραγματευτεί με τον Ζελένσκι -σε αντίθεση με την απλή απαίτηση όρων παράδοσης- θα συνεπαγόταν τόσο υψηλό κόστος που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τη θέση του στην πατρίδα.
Από μόνο του, το να επιτρέπεται στην Ουκρανία να χρησιμοποιεί το ATACMS εντός της Ρωσίας δεν μπορεί να το πετύχει αυτό. Ούτε μπορεί να το πετύχει η επίσπευση στο μέτωπο νέων αμερικανικών όπλων ύψους 5 δισεκ. δολαρίων τους επόμενους μήνες. Ούτε η σκανδιναβική πρωτοβουλία για τη χρηματοδότηση της διευρυνόμενης εγχώριας παραγωγής όπλων της Ουκρανίας, από πυρομαχικά έως πυραύλους. Ούτε καν μια συντονισμένη, τακτική απόσυρση των στρατευμάτων από το Κουρσκ για την ενίσχυση της πρώτης γραμμής εντός της Ουκρανίας, ή την καλύτερη εκπαίδευση και πιο αποτελεσματική ανάπτυξη των πρόσφατα κινητοποιημένων ουκρανικών δυνάμεων.
Ωστόσο, σε συνδυασμό με μια συνεκτική νέα στρατηγική, αυτές οι κινήσεις έχουν τη δυνατότητα να ανακόψουν γρήγορα τις ρωσικές εδαφικές προόδους ή ακόμη και να ανατρέψουν μερικές. Αυτό δεν είναι καθόλου ουτοπική ελπίδα… η πρωτοβουλία σε αυτόν τον πόλεμο έχει μετατοπιστεί πολλές φορές από τότε που ξεκίνησε. Το αυξανόμενο πλεονέκτημα της Ουκρανίας στις τεχνολογίες drone, παράλληλα με αδιέξοδο στο έδαφος και μια αυξανόμενη εκστρατεία μακράς εμβέλειας εναντίον των συγκεντρώσεων ρωσικών στρατευμάτων, των υποδομών πετρελαίου και των αεροδρομίων πίσω από τις γραμμές, θα μπορούσε ακόμη να πείσει το Κρεμλίνο ότι ο χρόνος δεν είναι πλέον με το μέρος του.
Ανεξάρτητα από το πόσο θλιβερό είναι πολιτικά, η κυβέρνηση Μπάιντεν και οι άλλοι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ θα πρέπει να κάνουν ό,τι μπορούν για να προετοιμαστούν και, στην πραγματικότητα, να βοηθήσουν τον Τραμπ. Πρέπει να αλλάξουν τη δυναμική στο πεδίο της μάχης επαρκώς, ώστε να δοθούν στον επόμενο Πρόεδρο των ΗΠΑ τα «φύλλα» που χρειάζεται για να επιτύχει μια πραγματική ειρήνη. Αυτό δεν θα αντιπροσωπεύει τη στρατηγική ήττα του Κρεμλίνου, γιατί ποτέ δεν προβλεπόταν να το πράξει. Θα μπορούσε, ωστόσο, να αναγκάσει τον Πούτιν να αποδεχθεί μια κατάπαυση του πυρός που αφήνει την Ουκρανία ανεξάρτητη και την εξασφαλίζει από περαιτέρω εισβολή.
* Ο Marc Champion είναι αρθρογράφος του Bloomberg Opinion που καλύπτει την Ευρώπη, τη Ρωσία και τη Μέση Ανατολή.
Πηγή: The Washington PostΔιαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
