Κλείσιμο

Οι τελευταίες ώρες του Άσαντ στη Συρία: Η απόγνωση, τα ψέματα και η φυγή

Οι αξιωματούχοι του απεικονίζουν έναν ηγέτη που ζητά απελπισμένα βοήθεια προτού στηριχθεί στην εξαπάτηση και τη μυστικοπάθεια για να σχεδιάσει την έξοδό του 

Ο Μπασάρ αλ Άσαντ δεν εμπιστεύτηκε σχεδόν κανέναν για τα σχέδιά του να φύγει από τη Συρία καθώς κατέρρευσε η βασιλεία του. Αντίθετα, βοηθοί, αξιωματούχοι, ακόμη και συγγενείς εξαπατήθηκαν ή κρατήθηκαν στο σκοτάδι, είπαν στο Reuters περισσότερα από δώδεκα άτομα με γνώση των γεγονότων.

Ώρες πριν διαφύγει για τη Μόσχα, ο Άσαντ διαβεβαίωσε σε μια συνάντηση περίπου 30 αρχηγών στρατού και ασφαλείας στο υπουργείο Άμυνας το Σάββατο, ότι η ρωσική στρατιωτική υποστήριξη ήταν καθ' οδόν και προέτρεψε τις χερσαίες δυνάμεις να αντέξουν, σύμφωνα με διοικητή που ήταν παρών και ζήτησε ανωνυμία για να μιλήσει για το θέμα.

Εξαπάτηση και τη μυστικοπάθεια

Ο Άσαντ είπε στον διευθυντή του προεδρικού του γραφείου το Σάββατο, όταν τελείωσε τη δουλειά του, ότι θα επέστρεφε σπίτι του, αλλά αντ' αυτού κατευθύνθηκε προς το αεροδρόμιο, σύμφωνα με έναν βοηθό του στενού του κύκλου.

Τηλεφώνησε επίσης στη σύμβουλό του για τα μέσα ενημέρωσης, Buthaina Shaaban, και της ζήτησε να έρθει στο σπίτι του για να του γράψει μια ομιλία, είπε ο βοηθός. Όταν έφτασε ότι δεν ήταν κανείς εκεί.

«Ο Άσαντ δεν έκανε καν μια τελευταία κίνηση. Δεν συγκέντρωσε ούτε τα δικά του στρατεύματα», δήλωσε ο Ναντίμ Χούρι, εκτελεστικός διευθυντής της Arab Reform Initiative. «Άφησε τους υποστηρικτές του να αντιμετωπίσουν τη μοίρα τους».

Το Reuters δεν μπόρεσε να επικοινωνήσει με τον Άσαντ στη Μόσχα, όπου του έχει χορηγηθεί πολιτικό άσυλο. Συνεντεύξεις με 14 άτομα που γνωρίζουν τις τελευταίες μέρες και ώρες στην εξουσία απεικονίζουν έναν ηγέτη που ζητά εξωτερική βοήθεια για να παρατείνει την 24χρονη διακυβέρνησή του προτού στηριχθεί στην εξαπάτηση και τη μυστικοπάθεια για να σχεδιάσει την έξοδό του από τη Συρία τα ξημερώματα της Κυριακής.

Οι περισσότερες από τις πηγές, που περιλαμβάνουν βοηθούς του στενού κύκλου του πρώην προέδρου, περιφερειακούς διπλωμάτες και πηγές ασφαλείας και ανώτερους Ιρανούς αξιωματούχους, ζήτησαν να μην αποκαλυφθούν τα ονόματά τους για να μπορέσουν να συζητηθούν ελεύθερα ευαίσθητα θέματα.

Η οικογένεια δεν ενημερώθηκε

Ο Άσαντ δεν ενημέρωσε καν τον μικρότερο αδερφό του, Μάχερ, διοικητή της επίλεκτης 4ης Τεθωρακισμένης Μεραρχίας του Στρατού, για το σχέδιο εξόδου του, σύμφωνα με τρεις βοηθούς του. «Ο Μάχερ πέταξε ένα ελικόπτερο στο Ιράκ και μετά στη Ρωσία», είπε ένας από τους ανθρώπους.

Τα ξαδέρφια του Άσαντ από τη μητέρα, Εχάμπ και Ειάντ Μαχλούφ, έμειναν παρομοίως πίσω καθώς η Δαμασκός έπεσε στα χέρια των ανταρτών, σύμφωνα με Σύρο βοηθό και αξιωματούχο ασφαλείας του Λιβάνου. Το ζευγάρι προσπάθησε να διαφύγει με αυτοκίνητο στον Λίβανο, αλλά έπεσαν σε ενέδρα στο δρόμο από αντάρτες που πυροβόλησαν τον Εχάμπ και τραυμάτισαν τον Ειάντ, είπαν. Δεν υπήρξε επίσημη επιβεβαίωση του θανάτου και το Reuters δεν μπόρεσε να επαληθεύσει το περιστατικό.

Ο ίδιος ο Άσαντ έφυγε από τη Δαμασκό με αεροπλάνο την Κυριακή, 8 Δεκεμβρίου, πετώντας κάτω από το ραντάρ με απενεργοποιημένο τον αναμεταδότη του αεροσκάφους, είπαν δύο περιφερειακοί διπλωμάτες, ξεφεύγοντας από τα νύχια των ανταρτών που εισέβαλαν στην πρωτεύουσα. Η δραματική έξοδος τερμάτισε τα 24 χρόνια διακυβέρνησής του και τον μισό αιώνα αδιάσπαστης εξουσίας της οικογένειάς του και οδήγησε τον 13χρονο εμφύλιο πόλεμο σε απότομη διακοπή. Πέταξε στη ρωσική αεροπορική βάση Hmeimim στη συριακή παράκτια πόλη Λατάκια και από εκεί στη Μόσχα.

Η στενή οικογένεια του Άσαντ, η σύζυγος Άσμα και τα τρία παιδιά τους, τον περίμεναν ήδη στη ρωσική πρωτεύουσα, σύμφωνα με τρεις πρώην στενούς συνεργάτες του και έναν ανώτερο περιφερειακό αξιωματούχο.

Βίντεο από το σπίτι του Άσαντ, που τραβήχτηκαν από αντάρτες και πολίτες που συνωστίζονταν στο προεδρικό συγκρότημα μετά την πτήση του και αναρτήθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, υποδηλώνουν ότι έκανε μια βιαστική έξοδο, δείχνοντας μαγειρεμένο φαγητό στη σόμπα και πολλά προσωπικά αντικείμενα που άφησε πίσω του, όπως οικογενειακά άλμπουμ φωτογραφιών .

Ρωσία και Ιράν: Όχι στρατιωτική διάσωση

Δεν θα υπήρχε στρατιωτική διάσωση από τη Ρωσία, της οποίας η παρέμβαση το 2015 είχε βοηθήσει να ανατραπεί το ρεύμα του εμφυλίου προς όφελος του Άσαντ, ή από τον άλλο πιστό σύμμαχό του, το Ιράν.

Αυτό είχε γίνει σαφές στον Σύριο ηγέτη τις ημέρες που προηγήθηκαν της αποχώρησής του, όταν ζήτησε βοήθεια από διάφορες πλευρές σε έναν απελπισμένο αγώνα για να παραμείνει στην εξουσία και να διασφαλίσει την ασφάλειά του, σύμφωνα με τους ανθρώπους που έδωσε συνέντευξη στο Reuters.

Ο Άσαντ επισκέφθηκε τη Μόσχα στις 28 Νοεμβρίου, μια ημέρα μετά την επίθεση των δυνάμεων των συριακών ανταρτών στη βόρεια επαρχία του Χαλεπίου, αλλά οι εκκλήσεις του για στρατιωτική επέμβαση έπεσαν στο κενό στο Κρεμλίνο, το οποίο δεν ήταν διατεθειμένο να παρέμβει, είπαν τρεις περιφερειακοί διπλωμάτες. .

Ο Hadi al-Bahra, ο επικεφαλής της κύριας αντιπολίτευσης της Συρίας στο εξωτερικό, είπε ότι ο Άσαντ δεν μετέφερε την πραγματικότητα της κατάστασης στους βοηθούς του στην πατρίδα, επικαλούμενος μια πηγή από το στενό περιβάλλον του Άσαντ και έναν περιφερειακό αξιωματούχο.

«Είπε στους διοικητές και τους συνεργάτες του μετά το ταξίδι του στη Μόσχα ότι ερχόταν στρατιωτική υποστήριξη», πρόσθεσε ο Μπαχρά. «Τους έλεγε ψέματα. Το μήνυμα που έλαβε από τη Μόσχα ήταν αρνητικό».

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε στους δημοσιογράφους την Τετάρτη ότι η Ρωσία είχε καταβάλει μεγάλη προσπάθεια για να βοηθήσει στη σταθεροποίηση της Συρίας στο παρελθόν, αλλά η προτεραιότητά της τώρα ήταν η σύγκρουση στην Ουκρανία.

Τέσσερις ημέρες μετά από αυτό το ταξίδι, στις 2 Δεκεμβρίου, ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Abbas Araqchi συναντήθηκε με τον Assad στη Δαμασκό. Μέχρι εκείνη τη στιγμή, οι αντάρτες της ισλαμιστικής ομάδας Hayat Tahrir al-Sham (HTS) είχαν καταλάβει τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Συρίας το Χαλέπι και κατευθυνόταν προς τα νότια καθώς οι κυβερνητικές δυνάμεις κατέρρευσαν.

Ο Άσαντ ήταν εμφανώς στενοχωρημένος κατά τη διάρκεια της συνάντησης και παραδέχτηκε ότι «ο στρατός του ήταν πολύ αποδυναμωμένος για να υποστηρίξει αποτελεσματική αντίσταση», δήλωσε στο Reuters ανώτερος Ιρανός διπλωμάτης.

Ωστόσο, ο Άσαντ δεν ζήτησε ποτέ από την Τεχεράνη να αναπτύξει δυνάμεις στη Συρία, σύμφωνα με δύο ανώτερους Ιρανούς αξιωματούχους που είπαν ότι κατανοούσε ότι το Ισραήλ θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει οποιαδήποτε τέτοια επέμβαση ως λόγο για να στοχεύσει τις ιρανικές δυνάμεις στη Συρία ή ακόμα και το ίδιο το Ιράν.

Το Κρεμλίνο και το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών αρνήθηκαν να σχολιάσουν αυτό το άρθρο, ενώ το ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών δεν ήταν άμεσα διαθέσιμο να σχολιάσει.

Η απόγνωση και η αποδοχή

Αφού εξάντλησε τις επιλογές του, ο Άσαντ αποδέχθηκε τελικά το αναπόφευκτο της πτώσης του και αποφάσισε να εγκαταλείψει τη χώρα, τερματίζοντας τη δυναστική κυριαρχία της οικογένειάς του που χρονολογείται από το 1971.

Τρία μέλη του στενού κύκλου του Άσαντ δήλωσαν ότι αρχικά ήθελε να αναζητήσει καταφύγιο στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, καθώς οι αντάρτες κατέλαβαν το Χαλέπι και τη Χομς και προχωρούσαν προς τη Δαμασκό.

Είπαν ότι το αίτημά του απορρίφθηκε από τα Εμιράτα που φοβούνταν μια διεθνή αντίδραση επειδή φιλοξενούσε μια προσωπικότητα που υπόκειται σε αμερικανικές και ευρωπαϊκές κυρώσεις για φερόμενη χρήση χημικών όπλων σε μια καταστολή των ανταρτών, κατηγορίες που ο Άσαντ έχει απορρίψει ως κατασκεύασμα.

Η κυβέρνηση των ΗΑΕ απέφυγε να σχολιάσει κάτι για το θέμα.

Ωστόσο, η Μόσχα, αν και δεν ήθελε να επέμβει στρατιωτικά, δεν ήταν διατεθειμένη να εγκαταλείψει τον Άσαντ, σύμφωνα με ρωσική διπλωματική πηγή που μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ, που παρευρέθηκε στο φόρουμ της Ντόχα στο Κατάρ το Σάββατο και την Κυριακή, ηγήθηκε της διπλωματικής προσπάθειας για τη διασφάλιση της ασφάλειας του Άσαντ, δεσμεύοντας την Τουρκία και το Κατάρ να αξιοποιήσουν τις συνδέσεις τους με το HTS για να εξασφαλίσουν την ασφαλή έξοδο του Άσαντ στη Ρωσία, δήλωσαν δύο περιφερειακοί αξιωματούχοι. .

Μια δυτική πηγή ασφαλείας είπε ότι ο Λαβρόφ έκανε «ό,τι μπορούσε» για να εξασφαλίσει την ασφαλή μετακίνηση του Άσαντ.

Το Κατάρ και η Τουρκία συμφώνησαν με το HTS για να διευκολύνουν την έξοδο του Άσαντ, ανέφεραν τρεις από τις πηγές, παρά τον επίσημο ισχυρισμό και των δύο χωρών ότι δεν είχαν επαφές με το HTS, το οποίο έχει χαρακτηριστεί από τις ΗΠΑ και τον ΟΗΕ ως τρομοκρατική οργάνωση.

Η Μόσχα συντονίστηκε επίσης με γειτονικά κράτη για να διασφαλίσει ότι ένα ρωσικό αεροπλάνο που έφευγε από τον συριακό εναέριο χώρο με τον Άσαντ δεν θα αναχαιτιστεί ή θα στοχοποιηθεί, ανέφεραν τρεις από τις πηγές.

Το υπουργείο Εξωτερικών του Κατάρ δεν απάντησε αμέσως σε ερωτήματα σχετικά με την αποχώρηση του Άσαντ, ενώ το Reuters δεν μπόρεσε να επικοινωνήσει με το HTS για σχόλια.

Ο τελευταίος πρωθυπουργός του Άσαντ, Μοχάμεντ Τζαλάλι, είπε ότι μίλησε με τον τότε πρόεδρό του στο τηλέφωνο το βράδυ του Σαββάτου στις 22.30.

«Στην τελευταία μας κλήση, του είπα πόσο δύσκολη ήταν η κατάσταση και ότι υπήρξε τεράστια μετακίνηση (ανθρώπων) από τη Χομς προς τη Λατάκια... ότι επικρατούσε πανικός και φρίκη στους δρόμους», είπε στο σαουδαραβικό τηλεοπτικό δίκτυο Al Arabiya. αυτή την εβδομάδα.

«Απάντησε: "Αύριο, θα δούμε"», πρόσθεσε ο Τζαλάλι. «"Αύριο, αύριο", ήταν το τελευταίο πράγμα που μου είπε».

Ο Τζαλάλι είπε ότι προσπάθησε να τηλεφωνήσει ξανά στον Άσαντ όταν ξημέρωσε την Κυριακή, αλλά δεν υπήρξε απάντηση.

Πηγή: reuters.com