Του Μίλτου Σακελλάρη
Όταν οι στρατιώτες μιας επίλεκτης ταξιαρχίας του ρωσικού στρατού ειδοποιήθηκαν στις αρχές Απριλίου να προετοιμαστούν για μια δεύτερη ανάπτυξή τους στην ευρύτερη περιοχή της Ουκρανίας, επικράτησε έντονος φόβος στις τάξεις του. Η συγκεκριμένη μονάδα, η οποία είχε σταματήσει στην Άπω Ανατολή της Ρωσίας, πριν από τον πόλεμο, εισήλθε για πρώτη φορά στην Ουκρανία από τη Λευκορωσία όταν ξεκίνησε η στρατιωτική επιχείρηση του Κρεμλίνου στα τέλη Φεβρουαρίου. Τα συναισθήματά τους ήταν ανάμεικτα. Γνώριζαν πως δεν ήθελαν να επιστρέψουν πίσω, στο ουκρανικό έδαφος, εκεί όπου είχαν δώσει τις πρώτες τους μάχες.
«Σύντομα έγινε σαφές ότι δεν ήταν όλοι μαζί σε αυτό. Πολλοί από εμάς απλά δεν θέλαμε να επιστρέψουμε», είπε στον Guardian ο Ντμίτρι, μέλος της μονάδας που ζήτησε να μην αναφερθεί στο ρεπορτάζ με το πραγματικό του όνομα. «Θέλω να επιστρέψω στην οικογένειά μου – και όχι σε ένα φέρετρο», τόνισε, ο άνδρας που δέχτηκε να μιλήσει στην βρετανική εφημερίδα. Ο Ντιμίτρι μαζί με άλλους οκτώ Ρώσους στρατιώτες αποφάσισαν να πουν στους διοικητές τους πως αρνούνται να συμμετάσχουν ξανά στις πολεμικές επιχειρήσεις της χώρας τους στην Ουκρανία. «Ήταν έξαλλοι. Αλλά τελικά ηρέμησαν γιατί δεν μπορούσαν να κάνουν πολλά», ανέφερε. Σύντομα μεταφέρθηκε στο Μπέλγκοροντ, μια ρωσική πόλη κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία, όπου βρίσκεται έκτοτε. «Υπηρέτησα πέντε χρόνια στο στρατό. Το συμβόλαιό μου λήγει τον Ιούνιο. Θα υπηρετήσω τον χρόνο που μου απομένει και μετά θα είμαι έξω από εδώ», είπε. «Δεν έχω τίποτα να ντρέπομαι. Δεν είμαστε επίσημα σε κατάσταση πολέμου, οπότε δεν μπορούσαν να με αναγκάσουν να μείνω.»
Οι δυσκολίες του ρωσικού στρατού
Η άρνηση της συγκεκριμένη ομάδας στρατιωτών να πολεμήσει καταδεικνύει ορισμένες από τις στρατιωτικές δυσκολίες που αντιμετώπισε ο ρωσικός στρατός ως αποτέλεσμα της πολιτικής απόφασης της Μόσχας να μην κηρύξει επίσημα τον πόλεμο στην Ουκρανία, προτιμώντας να τον περιγράψει με τον όρο «ειδική στρατιωτική επιχείρηση». Σύμφωνα με τους ρωσικούς στρατιωτικούς κανόνες, τα στρατεύματα που αρνούνται να πολεμήσουν στην Ουκρανία μπορεί να αντιμετωπίσουν απόλυση, αλλά δεν μπορούν να διωχθούν, είπε ο Μιχαήλ Μπενιάς, δικηγόρος που συμβουλεύει στρατιώτες που επιλέγουν να μην συνεχίσουν να πολεμούν στην Ουκρανία.
Ο ίδιος δικηγόρος ανέφερε πως «εκατοντάδες στρατιώτες είχαν έρθει σε επαφή με την ομάδα του για συμβουλές σχετικά με το πώς θα μπορούσαν να αποφύγουν να σταλούν να πολεμήσουν». Ανάμεσά τους ήταν 12 εθνοφύλακες από τη νότια πόλη Κρασνοντάρ της Ρωσίας, οι οποίοι απολύθηκαν αφού αρνήθηκαν να πάνε στην Ουκρανία. Όπως τόνισε στον Guardian, oι διοικητές των εκάστοτε ρωσικών στρατιωτικών μονάδων προσπαθούν να απειλήσουν τους στρατιώτες με φυλάκιση, σε περίπτωση που διαφωνήσουν. Πολλοί στρατιώτες, επομένως, επέλεξαν να απολυθούν ή να μεταφερθούν αντί να πάνε στο πολεμικό μέτωπο.
Εκτός από τον Ντμίτρι υπάρχουν και άλλοι Ρώσοι στρατιώτες οι οποίοι αρνούνται να πολεμήσουν επί ουκρανικού εδάφου. Ο Σεργκέι Μπόκοφ είναι ένας 23χρονος στρατιώτης, ο οποίος στα τέλη του περασμένου Απριλίου αποφάσισε να εγκαταλείψει τις πολεμικές συρράξεις και να γυρίσει στην πατρίδα του. «Οι διοικητές μας δεν είπαν τίποτα γιατί δεν ήμασταν οι πρώτοι που φύγαμε», είπε ο Μπόκοφ στο BBC. Σύμφωνα με τον ίδιο δικηγόρο θα ήταν πιο δύσκολο για τους στρατιώτες να αρνηθούν να πολεμήσουν εάν η Ρωσία είχε κηρύξει πόλεμο πλήρους κλίμακας στην Ουκρανία. «Κατά τη διάρκεια του πολέμου, οι κανόνες είναι τελείως διαφορετικοί. Τότε η άρνηση θα σήμαινε πολύ σκληρότερες ποινές. Θα κοιτούσαν τον χρόνο στη φυλακή», επισήμανε.
Τουλάχιστον για την ώρα δεν είναι ξεκάθαρο το πόσοι Ρώσοι στρατιώτες έχουν αρνηθεί να πολεμήσουν. Πρακτικά αυτές οι ιστορίες Ρώσων στρατιωτών που αρνούνται να μπουν στην Ουκρανία και να λάβουν μέρος στις μάχες καταδεικνύουν αυτό που τονίζουν αρκετοί αναλυτές και πολλές δυτικές κυβερνήσεις: ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της Ρωσίας στον πόλεμο που έχει κηρύξει είναι η σοβαρή έλλειψη στρατιωτών. Η Μόσχα έβαλε αρχικά περίπου το 80% των βασικών δυνάμεων χερσαίας μάχης της - 150.000 άνδρες - στον πόλεμο τον Φεβρουάριο, σύμφωνα με δυτικούς αξιωματούχους.
«Ο Πούτιν πρέπει να λάβει μια απόφαση σχετικά με την κινητοποίηση τις επόμενες εβδομάδες», δήλωσε στον Guardian ο Ρομπ Λι, στρατιωτικός αναλυτής. «Η Ρωσία δεν διαθέτει επαρκείς μονάδες εδάφους με συμβασιούχους στρατιώτες για μια βιώσιμη εναλλαγή. Τα στρατεύματα εξαντλούνται – δεν θα μπορέσουν να το διατηρήσουν τις μάχες για μεγάλο χρονικό διάστημα», ανέφερε.
Πάντως, το τελευταίο διάστημα οι ρωσικές αρχές έχουν ενισχύσει αθόρυβα τις προσπάθειές τους για τη στρατολόγηση νέων στρατιωτών καθώς κατέστη σαφές ότι μια γρήγορη νίκη στην Ουκρανία ήταν ανέφικτη.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.