ΚΑΙΡΟΣ

Οδοιπορικό στην «Κολομβία της Αλβανίας»

Το χωριό Λαζαράτι είναι γνωστό πλέον ως η «Κολομβία της Αλβανίας». Τώρα είναι περίοδος συγκομιδής της παραγωγής του χασίς και οι κάτοικοί του είναι σε αναβρασμό. Η φάση αυτή τους φέρνει επίσης στο κέντρο της προσοχής της μικρής κοινότητας της περιοχής Αργυροκάστρου. Ενδεικτική μια μικρή ιστοριούλα με έναν απ΄ αυτούς.

Βρεθήκαμε σε ένα οικογενειακό τραπέζι. Λέγεται Ιζετ. Είναι περίπου 40 χρόνων, και από τους ελάχιστους γηγενείς που έχει παντρευτεί μειονοτική Ελληνίδα.

«Με τι ασχολείσαι;», τον ρώτησε ο διπλανός μου. «Ανθοπώλης», απάντησε εκείνος. (σ.σ: Στην κωδικοποιημένη γλώσσα τους, «ανθοπώλης» σημαίνει χασισοκαλλιεργητής.) Δεν κάθισε πολύ στο τραπέζι. «Έχω δουλειά» είπε κάποια στιγμή και έφυγε.

Στο 7χρονο κορίτσι του διπλανού μου από το γειτονικό ελληνικό μειονοτικό χωριό της Δερβιτσιάνης, η λέξη Λαζαράτι του πάγωσε το χαμόγελο. Κάθε βράδυ δεν μπορεί να κοιμηθεί. Από τα μέσα Σεπτεμβρίου και έως ότου τελειώσει η συγκομιδή του χασίς οι πυροβολισμοί δεν σταματούν στο Λαζαράτι. Δίνουν σήμα στην αστυνομία και σε πιθανούς κλέφτες και κακοποιούς ότι είναι στο πόδι. Ένα απόβραδο, ενώ η 7χρονη έπαιζε στο μπαλκόνι του σπιτιού της, μια αδέσποτη σφαίρα σφηνώθηκε στα σιδερένια κάγκελα. Από τότε, με το που σουρουπώνει, η μάνα της δεν το αφήνει πια ούτε στο μπαλκόνι. Η σφαίρα είναι ακόμα σφηνωμένη εκεί.

Τα τοπικά και κεντρικά τηλεοπτικά κανάλια κάθε βράδυ δίνουν ειδήσεις με καταγγελίες των κατοίκων των προαστίων της πόλης Αργυροκάστρου, ότι αδέσποτες σφαίρες τους προκαλούν ζημιές στα σπίτια και απειλούν τις ζωές τους. Παρά τις αλλεπάλληλες καταγγελίες των κατοίκων, η αστυνομία δεν μπορεί να κάνει τίποτε. Με την ενσυνείδητη ανοχή της ανώτερης εξουσίας, το Λαζαράτι, λειτουργεί ως κράτος εν κράτει.

Πρόκειται, όμως για χιλιάδες πυροβολισμούς κάθε βράδυ. Τις σφαίρες δεν τις αγοράζουν. Έχουν αποθέματα από το 1997. Δυο ολόκληρα τούνελ με πυρομαχικά μετατράπηκαν σε δική τους περιουσία. Την περίοδο 1999-2001 έστειλαν πολλά πυρομαχικά στο Κοσσυφοπέδιο και τα Σκόπια. (Πιθανόν αυτό να έχουν υπόψη όταν αποκαλούν εαυτούς ως τους καλύτερους Αλβανούς).

Το Λαζαράτι, βρίσκεται μόλις 25 χιλιόμετρα μακριά από τα ελληνοαλβανικά σύνορα και χωρίζει τα χωριά της ελληνικής μειονότητας με την πόλη του Αργυροκάστρου. Είναι το μεγαλύτερο χωριό στο νομό Αργυροκάστρου με τέσσερις χιλιάδες κατοίκους. Όλοι τους ασχολούνται με την χασισοκαλλιέργεια. Και οικογένειες από το χωριό που ζουν σε άλλα μέρη έχουν εκεί την δική τους έκταση. Όποιος δεν θέλει να φυτέψει, τον αναγκάζουν για να είναι συνένοχος και να μη μπορεί να καταδώσει στην αστυνομία. Επίσης, και οποιοσδήποτε άλλος αποχτήσει την εμπιστοσύνη τους, μπορεί να νοικιάσει μια έκταση και να φυτέψει χασίς. Επιτρέπουν ακόμα και Έλληνες μειονοτικούς.

Για τη συγκομιδή, όπως και για τις άλλες υπηρεσίες, νοικιάζουν

Το Λαζαράτι, βρίσκεται μόλις 25 χιλιόμετρα μακριά από τα ελληνοαλβανικά σύνορα (...) είναι το μεγαλύτερο χωριό στο νομό Αργυροκάστρου με τέσσερις χιλιάδες κατοίκους. Όλοι τους ασχολούνται με την χασισοκαλλιέργεια

εργατικά χέρια από την πόλη Αργυροκάστρου. Πρέπει να είναι της εμπιστοσύνης τους και να έχουν απόδοση. Τους πληρώνουν καλά, - μέχρι και 20 Ευρώ την ημέρα. Σε μεγάλες καλάθες βάζουν ένα - ένα τα φύλλα. Μετά τα περούν στην πρέσα και τα συσκευάζουν αναλόγως. Σε μισό, ένα και δύο κιλά. Η τιμή του κιλού εδώ δεν ξεπερνάει τα 300 Ευρώ, αναλόγως με το σπόρο. Στο αποδέκτη εκτός χώρας φθάνει και τα 1000 Ευρώ. Συνολικά πρόκειται για μερικές δεκάδες τόνους, εφόσον υπολογίζεται ότι η πιο φτωχή οικογένεια θα εξασφαλίσει εισόδημα των 50 χιλιάδων Ευρώ.

Η φάση της πώλησης είναι η διεκπεραιωτική και απαιτεί εξειδικευμένο δίκτυο, με μεγάλη εχεμύθεια. Αναπόφευκτος ο ρόλος της αστυνομίας. Κάθε χρόνο η αστυνομία κατάσχει ποσότητες που συνολικά δεν ξεπερνούν τα 200 - 300 κιλά, που ανήκουν κυρίως σε άτομα εκτός δικτύου, ή χωρίς υποστήριξη, όπως αναφέρουν.

Ο μεγάλος αποδέκτης της παραγωγής χασίς “Made in Lazarati” είναι η Ελλάδα. Μετά έρχεται η Ιταλία και στη συνέχεια άλλες Ευρωπαϊκές κυρίως οι Κάτω Χώρες.

Στο Αργυροκάστρο η ύπαρξη του Λαζαρατιού θεωρείται πλέον θετικό οικονομικό φαινόμενο, εφόσον είναι η μόνη πηγή που διαθέτει και κυκλοφορεί ρευστό χρήμα στην αγορά. Αποκαταστάθηκε μάλιστα και ο μηχανισμός ανακατανομής του χρήματος αυτού. Ένας τρόπος είναι η αγορά ακινήτων. Δεύτερος είναι τα μέρη αγοράς. Η πόλη του Αργυροκάστρου που προσφέρεται σε κτιριακές εγκαταστάσεις και η ελληνική μειονοτική περιοχή της Δρόπολης που προσφέρεται για οικόπεδα και καλλιεργήσιμη γης. Οι επενδύσεις έρχονται σε τρίτη μοίρα. Οι Λαζαρατινοί, ωστόσο, είναι οι μεγαλύτεροι καταναλωτές και διαθέτουν τα ακριβότερα αυτοκίνητα στην Αλβανία. Η κατανάλωσή τους θεωρείται ο τέταρτος τρόπος ανακατανομής του χρήματός τους. Η οικονομική ισχύς και οι πολιτικές διασυνδέσεις με το κυβερνών κόμμα έχουν καταστήσει τους Λαζαρατινούς σε πολίτες πρώτης κατηγορίας, που ελέγχουν τη διοίκηση, ακόμα και τη δικαιοσύνη. Πηγή: Ανταπόκριση: Παναγιώτης Μπάρκας