Στις 20 Ιανουαρίου 2017, την πρώτη ημέρα που ο Ντόναλντ Τραμπ μπήκε στο Οβάλ Γραφείο, το πρώτο πράγμα που παρατήρησε ήταν ο φωτισμός. «Πώς καταφέρνουν να έχουν τέτοιο φωτισμό;», αναρωτήθηκε πριν καλέσει την κόρη του Ιβάνκα και τον γαμπρό του, Τζάρεντ Κούσνερ, να μπουν μέσα και να βγάλουν φωτογραφίες μαζί του.
Οι δημοσιογράφοι Peter Baker και Susan Glasser χρησιμοποιούν αυτή την ιστορία στην αρχή του βιβλίου τους «The Divider», ίσως το καλύτερο βιβλίο για εκείνα τα ταραχώδη χρόνια στον Λευκό Οίκο.
Καθώς απομένουν, περίπου, 70 ημέρες μέχρι ο Τραμπ να περάσει ξανά αυτό το κατώφλι του Λευκού Οίκου, και να αναλάβει τον ρόλο του προέδρου για δεύτερη θητεία, η ιστορία εκείνης της πρώτης ημέρας αποτελεί μια έντονη υπενθύμιση: Ο Τραμπ, ο οποίος αρχικά ανέλαβε τα καθήκοντά του αιφνιδιαστικά και με ελάχιστη κατανόηση της πολυπλοκότητας της διακυβέρνησης της κορυφαίας δύναμης του κόσμου, θα επιστρέψει τώρα με αρκετά όπλα στη φαρέτρα του.
Μετά από τέσσερα χρόνια «πολιτικής εξορίας», είχε άπλετο χρόνο να σχεδιάσει την εκδίκησή του. Με άλλα λόγια, ο μεγιστάνας φαίνεται έτοιμος να εκπληρώσει τις υποσχέσεις του… Μάλιστα, αυτή τη φορά δεν χρειάζεται συστάσεις για το πού ή κυρίως ποιος ανάβει τα φώτα στον Λευκό Οίκο.
Τα πρώτα σημάδια που έστειλε ο Τραμπ για το τι σκοπεύει να κάνει στη δεύτερη θητεία του αρχίζουν να αχνοφαίνονται. Ο εκλεγμένος πρόεδρος, μόλις είχε ανακηρύξει τη νίκη, άρχισε να διαμορφώνει τη μεταβατική του ομάδα διορίζοντας τη Σούζι Γουάιλς, τη διακριτική και πιστή «αρχιτέκτονα» της επιτυχημένης εκστρατείας του. Η κίνηση αυτή ευθυγραμμίζεται με αυτό που ο μελλοντικός αντιπρόεδρός του, ο J.D. Vance, αποκάλεσε «τη μεγαλύτερη πολιτική επιστροφή στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών». Η Γουάιλς πρόκειται να γίνει προσωπάρχης του Τραμπ, μια θέση που δεν έχει καταλάβει ποτέ γυναίκα.
Ο «στρατός» του Τραμπ
Η σημασία της θέσης του προσωπάρχη -που μοιάζει με σκιώδη πρωθυπουργό- δεν μπορεί να υπερεκτιμηθεί, ούτε ο βαθμός εξουσίας που κατέχει όταν πρόκειται για την οργάνωση της ζωής εντός της επίσημης κατοικίας και τη διαχείριση της πρόσβασης στον πρόεδρο. Οι οπαδοί της σειράς «The West Wing» θα θυμούνται τον καθοριστικό ρόλο του Leo McGarry. Η Σούζι Γουάιλς, η οποία απαριθμεί στο LinkedIn μεταξύ των ικανοτήτων της τη «δημιουργία τάξης μέσα από το χάος», έθεσε ως προϋπόθεση για την αποδοχή του ρόλου της ότι έχει τον τελικό λόγο για το ποιος εισέρχεται στο Οβάλ Γραφείο. Και αυτό λέει πολλά για το τι θα δούμε το προσεχές διάστημα. Προφανώς, ο στόχος θα είναι να αποφευχθεί η εικόνα ενός τσίρκου.
Ο Τραμπ μπορεί να μην έχει αλλάξει, αλλά όλα γύρω του έχουν αλλάξει. Αν αυτές οι αλλαγές θα είναι αρκετές για να μετριάσουν τις παρορμήσεις ενός ανθρώπου που είναι διάσημος για την ατάκα του «Απολύεσαι!»… παραμένει αβέβαιο.
Ο Ράινς Πρίμπους, ο πρώτος από τους τέσσερις προσωπάρχες κατά τη διάρκεια της θητείας του Τραμπ από το 2017 έως το 2021, σημείωσε κάποτε ότι ο Τραμπ «συμπαθεί μόνο δύο είδη ανθρώπων: αυτούς που δούλευαν γι’ αυτόν και αυτούς που πρόκειται να δουλέψουν γι’ αυτόν». Για αυτό το νέο κεφάλαιο, ο Τραμπ αναζητά πιστά μέλη του κινήματος MAGA που είναι απίθανο να τον αμφισβητήσουν. Αυτή τη φορά, ο κατάλογος περιλαμβάνει ονόματα όπως ο επιχειρηματίας Ίλον Μασκ, ο οποίος έχει δηλώσει ότι σχεδιάζει να εργαστεί ως σύμβουλος στον περιορισμό των ομοσπονδιακών δαπανών, ή ο Robert F. Kennedy Jr., ένας διάσημος αντιεμβολιαστής που, προς έκπληξη του ιατρικού κατεστημένου, εξετάζεται για ηγετικό ρόλο στη διαχείριση της υγείας.
Άλλα ονόματα περιλαμβάνουν τον γερουσιαστή Μάρκο Ρούμπιο (Φλόριντα), ο οποίος φημολογείται ότι διεκδικεί το υπουργείο Εξωτερικών, αν δεν το αποτρέψει ο Κένεντι, και τον γερουσιαστή Μάικ Λι (Γιούτα), ο οποίος προωθείται ως υπουργός Δικαιοσύνης. Ο κυβερνήτης της Βόρειας Ντακότα, Νταγκ Μπέργκαμ, θεωρείται υποψήφιος για «τσάρος της ενέργειας». Ο Σκοτ Μπέσεντ εξετάζεται, επίσης, ως Υπουργός Οικονομικών.
Ένα άλλο κεντρικό πρόσωπο είναι ο επόμενος αντιπρόεδρός του, ο J.D. Vance. Ένας σταθερός ακροδεξιός λαϊκιστής και φωνακλάς. Αποτελεί μια επιλογή με την οποία ο Τραμπ φαίνεται να είναι πολύ πιο άνετος σε σύγκριση με τον Μάικ Πενς, τον αντιπρόεδρό του πριν από οκτώ χρόνια. Ο Πενς ξεκίνησε τη θητεία του το 2017, έχοντας πλήρη επίγνωση ότι ο ρόλος του θα ήταν σε μεγάλο βαθμό δύσκολος, και την ολοκλήρωσε υπό εξαιρετικές συνθήκες: φεύγοντας από έναν όχλο υποστηρικτών του Τραμπ που, κατά τη διάρκεια της επίθεσης στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου, ζητούσαν να τον κρεμάσουν.
Μια τέλεια καταιγίδα εξουσίας
Σε αντίθεση με την πρώτη του θητεία, το επερχόμενο υπουργικό συμβούλιο του Τραμπ είναι έτοιμο να επωφεληθεί από το γεγονός ότι η Γερουσία ελέγχεται από τους Ρεπουμπλικάνους. Πρόκειται για μια σημαντική διαφορά σε σχέση με το 2017, καθώς ο Τραμπ δεν επιστρέφει ως πρόεδρος που έχασε τη λαϊκή ψήφο ή εν μέσω υποψιών για ξένη ανάμειξη.
Αντιθέτως, θα εισέλθει στο αξίωμα με ενισχυμένη εντολή, σε καλή θέση για να επιδιώξει τους μακροχρόνιους στόχους του: τη διάλυση του γραφειοκρατικού μηχανισμού της Ουάσινγκτον -απειλώντας δυνητικά χιλιάδες ομοσπονδιακές θέσεις εργασίας- και τον περιορισμό των δικαιωμάτων των διαφυλικών ατόμων, ιδίως στον γυναικείο αθλητισμό και τον στρατό.
Σε αυτή την πρωτοφανή εξουσία προστίθεται και η υποστήριξη του Ανώτατου Δικαστηρίου, το οποίο διαθέτει πλέον μια συντηρητική υπερπλειοψηφία 6-3 που έχει να εμφανιστεί από τη δεκαετία του 1930. Αξίζει να σημειωθεί ότι τρεις από αυτούς τους δικαστές διορίστηκαν από τον Τραμπ κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του. Εάν καταφέρει να πείσει έναν από τους τρεις προοδευτικούς δικαστές να αποσυρθεί, θα μπορούσε να εδραιώσει την επιρροή του στο δικαστήριο για δεκαετίες.
Ο Τραμπ, ο οποίος έδειξε ελάχιστο σεβασμό για τον νόμο και τις δημοκρατικές παραδόσεις στην πρώτη του προεδρία, επιστρέφει στον Λευκό Οίκο σε ένα σενάριο σαφώς πιο ευνοϊκό από ότι πριν, με την αυτοπεποίθηση που γεννιέται από την υποστήριξη ενός ποικιλόμορφου συνασπισμού ψηφοφόρων.
Επιπλέον, η επιβίωση από δύο απόπειρες δολοφονίας κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας ενίσχυσε περαιτέρω τη θέση του ως μαχητή, ακόμη και ως κάποιου που τον άγγιξε ο Θεός… Εν μέσω της δυσαρέσκειας που τροφοδοτούσε ο πληθωρισμός και της απογοήτευσης από τον εφησυχασμό της ελίτ, ο Τραμπ κατάφερε να πείσει τους ψηφοφόρους να εστιάσουν στις περιόδους οικονομικής ευημερίας κατά την πρώτη του θητεία. Αυτή η επιλεκτική μνήμη επισκίασε τις πιο αμφιλεγόμενες στιγμές της κυβέρνησής του, όπως η σκληρή πολιτική διαχωρισμού των οικογενειών στα σύνορα, το γεγονός ότι άνοιξε τον δρόμο στο Ανώτατο Δικαστήριο για την ανατροπή του δικαιώματος στην άμβλωση και η διαβόητη πρότασή του να κάνει ένεση χλωρίνης ως φάρμακο για τον κορωνοϊό.
Έρχονται απελάσεις…
H υπόσχεσή του να πραγματοποιήσει τη μεγαλύτερη επιχείρηση απέλασης στην ιστορία των ΗΠΑ, χρησιμοποιώντας έναν νόμο του 18ου αιώνα που επιτρέπει την απέλαση των «εχθρών», θα γίνει πραγματικότητα. Αλλά πριν από αυτή την κίνηση -την πρώτη ημέρα της θητείας του- σχεδιάζει να «σφραγίσει» τα σύνορα. Δεν είναι σαφές πώς σκοπεύει να πραγματοποιήσει μια τόσο μεγάλης κλίμακας επιχείρηση, ούτε πώς θα την πληρώσει: υπάρχουν περίπου 11 εκατ. μετανάστες χωρίς χαρτιά στις ΗΠΑ, αν και οι Ρεπουμπλικάνοι συχνά διογκώνουν τον αριθμό αυτό σε 15 εκατομμύρια.
Μεταξύ άλλων μέτρων, ο Τραμπ -ο οποίος κέρδισε ιστορική υποστήριξη από τους Λατίνους ψηφοφόρους- έχει υποσχεθεί να τερματίσει το DACA, το πρόγραμμα που προστατεύει τους «ονειροπόλους», νέους που ήρθαν παράνομα στις ΗΠΑ και ανανεώνουν τα χαρτιά τους κάθε δύο χρόνια.
Οικονομικές υποσχέσεις
Η πρακτικότητα και ο αντίκτυπος των οικονομικών υποσχέσεων του Τραμπ παραμένουν, επίσης, ασαφείς. Οι προτάσεις αυτές, οι οποίες φαίνεται ότι έγιναν χωρίς ενδελεχή εξέταση των επιπτώσεών τους, ήταν αποτελεσματικές στο να πείσουν εκατ. ψηφοφόρους που ήταν πρόθυμοι να πιστέψουν στην ικανότητά του να μειώσει το κόστος διαβίωσης και να ελέγξει τον πληθωρισμό, παρά το γεγονός ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ έχει ήδη λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού.
Η στρατηγική του περιλαμβάνει, φοροελαφρύνσεις που εκτείνονται από εταιρικούς φόρους έως φόρους ακίνητης περιουσίας, ακόμη και φόρους στα επιδόματα κοινωνικής ασφάλισης, στα φιλοδωρήματα και στις αμοιβές υπερωριών. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι αυτή η σειρά λαϊκιστικών πρωτοβουλιών θα μπορούσε να επιδεινώσει το ήδη τρομερό δημόσιο έλλειμμα, προσθέτοντας ενδεχομένως περίπου 6 τρισεκατομμύρια δολάρια την επόμενη δεκαετία.
Οι προστατευτικές πολιτικές του Τραμπ αποσκοπούν στην ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής με την επιβολή δασμών, μια κίνηση που κινδυνεύει να πυροδοτήσει περαιτέρω εμπορικές εντάσεις με την Κίνα - ένα έθνος με το οποίο οι ΗΠΑ ανταλλάσσουν περίπου 750 δισ. δολάρια σε αγαθά και υπηρεσίες ετησίως. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Peterson για τα Διεθνή Οικονομικά, τα μέτρα αυτά θα μπορούσαν να επιβαρύνουν τα αμερικανικά νοικοκυριά με επιπλέον 2.600 δολάρια σε ετήσια έξοδα.
Μεταξύ των καθηκόντων που έχουν προγραμματιστεί για τις 20 Ιανουαρίου 2025 -την πρώτη ημέρα επιστροφής του Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο- θα είναι η διεκπεραίωση της απονομής χάριτος σε εκατοντάδες άτομα που έχουν φυλακιστεί για τον ρόλο τους στην επίθεση στο Καπιτώλιο, τα οποία ο ίδιος αποκαλεί «ομήρους» της ομοσπονδιακής δικαιοσύνης. Σε αντίθεση με την αρχική του θητεία, αυτή τη φορά θα προσεγγίσει την ημέρα αυτή με οικεία εξοικείωση με τις λειτουργίες της προεδρίας, χωρίς να ανησυχεί για το πώς ανάβουν τα φώτα…
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.