ΚΑΙΡΟΣ

Μετεωρίτης που έπεσε στη Γη διχάζει τη NASA: Άλυτο μυστήριο η προέλευσή του

Η αμερικανική Διοίκηση Διαστήματος φαίνεται να επιβεβαιώνει τον ισχυρισμό ότι ένας μετεωρίτης που προήλθε εκτός του ηλιακού μας συστήματος είχε εισέλθει στην ατμόσφαιρα της Γης, αλλά ορισμένοι επιστήμονες και η NASA δεν είναι ακόμα πεπεισμένοι, όπως αναφέρει το kathimerini.gr.

Το αντικείμενο, ένας μικρός μετεωρίτης με διάμετρο μόλις 0,45 μέτρα, έπεσε στην ατμόσφαιρα της Γης στις 8 Ιανουαρίου 2014, αφού ταξίδεψε στο διάστημα με ταχύτητα άνω των 210.000 χλμ/ώρα – αριθμός που υπερβαίνει κατά πολύ τη μέση ταχύτητα των μετεωριτών που κινούνται σε τροχιά εντός του ηλιακού συστήματος, σύμφωνα με δύο ερευνητές του Χάρβαρντ.

Οι συγγραφείς της μελέτης του 2019, υποστήριζουν ότι η υπερβολική ταχύτητα του μετεωρίτη υποδεικνύει διαστρική προέλευση και ότι το αντικείμενο προήλθε πιθανώς από το εσωτερικό ενός πλανητικού συστήματος ή ενός άστρου στον πυκνό δίσκο του Γαλαξία μας.

Ωστόσο, το έγγραφο δεν έγινε δεκτό για δημοσίευση. Οι υπεύθυνοι παρατήρησαν την έλλειψη επαρκών λεπτομερειών για την επαλήθευση του ισχυρισμού σχετικά με τον μετεωρίτη. «Πιστεύαμε ότι αυτό ήταν μια χαμένη υπόθεση», είπε ένας από τους ερευνητές, ο Αμίρ Σιράζ, ένας προπτυχιακός φοιτητής του Χάρβαρντ που σπουδάζει αστροφυσική. Χωρίς πιο εμπεριστατωμένα δεδομένα, παραδέχτηκε, ήταν δύσκολο «να καταλάβουμε αν το αντικείμενο ήταν πραγματικά διαστρικό ή όχι».

Όπως αποδείχθηκε, η αλήθεια ήταν εκεί έξω. Τον περασμένο μήνα, η Διαστημική Διοίκηση των ΗΠΑ δημοσίευσε ένα υπόμνημα προς τους επιστήμονες της NASA που ανέφερε ότι τα δεδομένα από τους αισθητήρες των δορυφόρων προειδοποίησης πυραύλων «ήταν αρκετά ακριβή για να υποδείξουν μια διαστρική τροχιά» για τον μετεωρίτη. Η δημοσίευση αυτή ήταν το αποκορύφωμα μιας τριετούς προσπάθειας του κ. Σιράζ και ενός γνωστού αστρονόμου του Χάρβαρντ, του Αβί Λεμπ.

Πολλοί επιστήμονες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων της NASA, λένε ότι ο στρατός δεν έχει ακόμη δημοσιεύσει αρκετά στοιχεία για να επιβεβαιώσει τη διαστρική προέλευση του μετεωρίτη. Αλλά δεν ήταν οι μόνες πληροφορίες για μετεωρίτες που κυκλοφόρησαν. Ο στρατός παρέδωσε επίσης στη NASA δεκαετίες μυστικών στρατιωτικών δεδομένων σχετικά με τη φωτεινότητα εκατοντάδων άλλων αντικειμένων.

«Είναι ένας ασυνήθιστος βαθμός ορατότητας ενός συνόλου δεδομένων που προέρχονται από αυτόν τον κόσμο», δήλωσε ο Ματ Ντάνιελς, βοηθός διευθυντής για την ασφάλεια του διαστήματος στο Γραφείο Επιστήμης και Τεχνολογικής Πολιτικής του Λευκού Οίκου, ο οποίος εργάστηκε για την δημοσιοποίηση των δεδομένων. «Βρισκόμαστε σε μια περίοδο ενθουσιασμού και αναγέννησης στα διαστημικά προγράμματα γενικά, και εν μέσω αυτής, νομίζω ότι σκεπτόμενοι ηγέτες σε πολλά μέρη είπαν: “Ξέρετε, τώρα είναι η καλή στιγμή να το κάνετε αυτό”».

Τα τελευταία χρόνια, υπήρχαν και άλλα παρόμοια περάσματα, όπως του Oumuamua – ενός διάσημου πλέον, σε σχήμα πούρου αντικειμένου, που κινείται επίσης πολύ γρήγορα για να έχει προέλθει από το ηλιακό μας σύστημα. Σε αντίθεση με τον μετεωρίτη του 2014, το Oumuamua εντοπίστηκε μακριά από τη Γη και ήδη απομακρύνεται με ταχύτητα από το ηλιακό σύστημα, σύμφωνα με τη NASA.

Ο Δρ Λεμπ, είχε προσελκύσει την προσοχή, υποστηρίζοντας ότι το Oumuamua ήταν τεχνολογικό κατασκεύασμα, ενώ άλλοι αστρονόμοι εξακολουθούν να συζητούν για το τι είδους αντικείμενο ήταν.

Το 2019, ο Μπορίσοφ, ένας αστεροειδής στο μέγεθος του Πύργου του Άιφελ, έγινε ο δεύτερος επιβεβαιωμένος διαστρικός επισκέπτης. Ένα κομμάτι του έσπασε το 2020 αφού πέρασε από τον ήλιο.

Ενώ τα δεδομένα από διαβαθμισμένους στρατιωτικούς δορυφόρους μπορεί να μην έχουν βοηθήσει τη μελέτη αυτών των διαστρικών επισκεπτών, θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους ακαδημαϊκούς ερευνητές να μελετήσουν αντικείμενα πιο κοντά στη Γη. Θα μπορούσαν επίσης να βοηθήσουν τη NASA στον ομοσπονδιακό ρόλο που της έχει ανατεθεί ως υπερασπιστής του πλανήτη Γη από δολοφονικούς αστεροειδείς. Και αυτός είναι ο στόχος μιας νέας συμφωνίας με τη Διαστημική Δύναμη των ΗΠΑ (U.S. Space Command) που στοχεύει να συνδράμει το Γραφείο Συντονισμού Πλανητικής Άμυνας της NASA να κατανοήσει καλύτερα τι συμβαίνει όταν οι διαστημικοί βράχοι φτάνουν στην ατμόσφαιρα.

Ο Δρ Ντάνιελς στον Λευκό Οίκο έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην προσπάθεια των ερευνητών του Χάρβαρντ να εξασφαλίσουν μια δημόσια δήλωση από τη Διοίκηση Διαστήματος. Αφού μια επιστημονική δημοσίευση απορρίφθηκε από το «The Astrophysical Journal Letters», ο Δρ. Λεμπ είπε ότι επικοινώνησε με έναν συνάδελφό του στο Εθνικό Εργαστήριο του Λος Άλαμος που τελικά τον έφερε σε επαφή με τον Δρ Ντάνιελς. Στη συνέχεια, ο αξιωματούχος του Λευκού Οίκου είπε για τον μετεωρίτη το 2020, με τη Διοίκηση Διαστήματος να ξεκινά τις κυβερνητικές προσπάθειες για τη δημοσιοποίηση δεδομένων του στρατιωτικού δορυφόρου σχετικά με τον υποτιθέμενο διαστρικό μετεωρίτη. «Ήξερα ότι αυτό θα ήταν μια πρόκληση, και γι’ αυτό ήταν μια συνεχής συζήτηση για αρκετό καιρό», είπε ο Δρ. Ντάνιελς.

Η κοινή χρήση απόρρητων δεδομένων από στρατιωτικούς δορυφόρους με αστρονόμους έχει οδηγήσει σε σημαντικές επιστημονικές ανακαλύψεις στο παρελθόν.

Μια ομάδα δορυφόρων που αναπτύχθηκε τη δεκαετία του 1960 από τις Ηνωμένες Πολιτείες για να ανιχνεύσει κρυφές εκρήξεις πυρηνικών όπλων στη Γη έγινε κατά λάθος το βασικό όργανο που χρησιμοποιήθηκε για να γίνει η πρώτη ανίχνευση εξωγήινων εκρήξεων ακτίνων γάμμα. Οι εκρήξεις εμφανίστηκαν στους δορυφόρους, με την κωδική ονομασία Vela, ως μεμονωμένες εκρήξεις ενέργειας, προκαλώντας σύγχυση στους αναλυτές του Εθνικού Εργαστηρίου του Λος Άλαμος.

Ωστόσο, ενώ τα επιχειρήματα σχετικά με τις εκρήξεις γάμμα επιλύθηκαν σε μεγάλο βαθμό αργότερα, η υπόθεση του κ. Σιράζ και του Δρ. Λεμπ σχετικά με τον διαστρικό μετεωρίτη εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο αμφισβήτησης.

Ενώ πολλοί – συμπεριλαμβανομένων των δύο αστρονόμων του Χάρβαρντ – ερμήνευσαν τη δήλωση της Διαστημικής Διοίκησης ως επιβεβαίωση ότι ο μετεωρίτης είναι διαστρικός, ορισμένοι αστρονόμοι πιστεύουν ότι χρειάζονται περισσότερα δεδομένα για να υποστηριχθεί ο ισχυρισμός.

«Τα στοιχεία δεν επαρκούν. Τα επιστημονικά αποτελέσματα δημοσιεύονται, δεν είναι μυστικά», είπε η Μαρία Χαζντούκοβα, ερευνήτρια στο Αστρονομικό Ινστιτούτο της Σλοβακικής Ακαδημίας Επιστημών που μελετά μετεωρίτες και εξέτασε το συμβάν. «Δεν λέω ότι δεν το πιστεύω, αλλά αν δεν έχω στοιχεία δεν μπορώ να το επιβεβαιώσω», πρόσθεσε.

Σε ανακοίνωσή της η NASA ανέφερε ότι «η σύντομη διάρκεια των δεδομένων, καθιστά δύσκολο τον οριστικό προσδιορισμό εάν η προέλευση του αντικειμένου ήταν πράγματι διαστρική».

Οι ερευνητές του Χάρβαρντ είχαν διαφορετική άποψη. «Πέντε δευτερόλεπτα είναι αρκετός χρόνος. Δεν έχει σημασία η διάρκεια, αλλά η ποιότητα των δεδομένων που συγκεντρώθηκαν. Μέσα σε πέντε δευτερόλεπτα μπορείς να κάνεις πολλά, όσον αφορά τα όργανα και τις μετρήσεις», ανέφερε ο Δρ. Λεμπ, ο οποίος μαζί με τον κ. Σιράζ σχεδιάζει να υποβάλει ξανά τη μελέτη στο «The Astrophysical Journal Letters». Και τα δεδομένα για τον μετεωρίτη του 2014 που προέρχονται τώρα από τη στρατιωτική υπηρεσία μπορεί να βοηθήσουν στην επιχειρηματολογία τους.