ΚΑΙΡΟΣ

Μοχάμεντ Γιουνούς: Ποιος είναι ο "τραπεζίτης των φτωχών" που υπόσχεται να φέρει ηρεμία στο Μπανγκλαντές

Ο Γιουνούς είναι επιχειρηματίας και τραπεζίτης στον οποίο απονεμήθηκε το 2006 το Νόμπελ Ειρήνης για το πρωτοποριακό έργο του της μικροχρηματοδότησης  

O νομπελίστας γνωστός ως «τραπεζίτης των φτωχών», Μοχάμεντ Γιουνούς, θα επιδιώξει να φέρει σταθερότητα στο Μπανγκλαντές, αφού είπε το «ναι» στο κάλεσμα των φοιτητών διαδηλωτών της χώρας του να ηγηθεί προσωρινά της κυβέρνησης μετά από εβδομάδες αντικυβερνητικών διαδηλώσεων με εκατοντάδες νεκρούς.

Ο 84χρονος Μοχάμεντ Γιουνούς αναλαμβάνει να ηγηθεί της προσωρινής κυβέρνησης μετά την ανατροπή της πρωθυπουργού της νοτιοασιατικής χώρας και τη διάλυση του κοινοβουλίου.

Ο Γιουνούς είναι επιχειρηματίας και τραπεζίτης στον οποίο απονεμήθηκε το 2006 το Νόμπελ Ειρήνης για το πρωτοποριακό έργο του της μικροχρηματοδότησης, που βοήθησε στην άμβλυνση της φτώχειας στο Μπανγκλαντές και υιοθετήθηκε ευρέως σε όλο τον κόσμο.

Είναι εδώ και χρόνια επικριτής της πρώην πρωθυπουργού Σεΐχ Χασίνα, η οποία παραιτήθηκε πριν από δύο ημέρες και εγκατέλειψε τη χώρα μετά από χρόνια όλο και πιο αυταρχικής διακυβέρνησης.

Πηγή ανέφερε στο CNN ότι ο Γιουνούς βρισκόταν στη Γαλλία για μια μικρή ιατρική επέμβαση, αλλά θα επιστρέψει σύντομα στο Μπανγκλαντές για να αναλάβει τη θέση του μεταβατικού ηγέτη.

Η ομάδα Students Against Discrimination επιβεβαίωσε την επιστροφή του, λέγοντας στο CNN: «Είμαστε στην ευχάριστη θέση να πούμε ότι ο Δρ Γιουνούς αποδέχτηκε την πρόκληση για να σώσει το Μπανγκλαντές σύμφωνα με το αίτημα των μαθητών μας».

Ποιος είναι ο Γιουνούς

Γεννήθηκε το 1940 στο Chittagong, μια πόλη-λιμάνι στο νοτιοανατολικό Μπαγκλαντές, σύμφωνα με το προφίλ του στην ιστοσελίδα του βραβείου Νόμπελ.

Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Ντάκα, πριν λάβει την περίφημη υποτροφία Fulbright για να παρακολουθήσει το Πανεπιστήμιο Vanderbilt στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου έλαβε διδακτορικό στα οικονομικά.

Το 1972, ένα χρόνο μετά την ανεξαρτησία του Μπανγκλαντές από το Πακιστάν, επέστρεψε για να διδάξει στο Πανεπιστήμιο Chittagong.

Σύντομα όμως χτύπησε η καταστροφή. Ένας σοβαρός λιμός σάρωσε τη χώρα το 1974, σκοτώνοντας περίπου 1,5 εκατομμύριο ανθρώπους.

«Ήταν δύσκολο να διδάξω κομψές θεωρίες της οικονομίας στο πανεπιστήμιο, ενώ υπήρχε ο τρομερός λιμός στο Μπανγκλαντές. Ξαφνικά, ένιωσα το κενό αυτών των θεωριών μπροστά στη συντριπτική πείνα και τη φτώχεια» είπε ο ίδιος στη διάλεξή του για το Νόμπελ το 2006 μετά την παραλαβή του βραβείου.

«Ήθελα να κάνω κάτι άμεσο για να βοηθήσω τους ανθρώπους γύρω μου, ακόμα και αν ήταν μόνο ένας άνθρωπος, να περάσουν μια άλλη μέρα με λίγη περισσότερη ευκολία» είπε.

Ο Γιουνούς άρχισε να παρέχει μικρά δάνεια από την τσέπη του στους φτωχότερους κατοίκους της κοινότητάς του. Τελικά ίδρυσε την Grameen Bank το 1983, η οποία θα γινόταν παγκόσμιος ηγέτης στην ανακούφιση της φτώχειας μέσω μικροδανεισμού.

Η τράπεζα αναπτύχθηκε γρήγορα, με διαφορετικά υποκαταστήματα και παρόμοια μοντέλα να λειτουργούν πλέον σε όλο τον κόσμο.

Το βραβείο Νόμπελ ήρθε το 2006, αφού ο Γιουνούς και η Grameen Bank είχαν δανείσει συνολικά περίπου 6 δισ. δολάρια σε στεγαστικά, φοιτητικά και μικροεπιχειρηματικά δάνεια, και συγκεκριμένα για την υποστήριξη των γυναικών του Μπανγκλαντές.

Είναι επίσης ο ιδρυτής του Yunus Centre, μιας δεξαμενής σκέψης με έδρα την Ντάκα που βοηθά στην ανάπτυξη νέων κοινωνικών επιχειρήσεων.

Οι επικριτές του λένε ότι τα υψηλά επιτόκια ορισμένων μικροδανειστών είχαν εξαθλιώσει τους δανειολήπτες, καθώς τους έφεραν μεγάλα κέρδη από μικρά δάνεια.

Ο Γιουνούς έχει αποκρούσει αυτούς τους ισχυρισμούς, λέγοντας στο CNN νωρίτερα φέτος ότι η Grameen Bank δεν στοχεύει να βγάλει χρήματα, αλλά να βοηθήσει τους φτωχούς και να ενδυναμώσει τις μικρές επιχειρήσεις.

Προστριβές με την κυβέρνηση Χασίνα

Στη διάρκεια των ετών, ο Γιουνούς έχει επανειλημμένα έρθει σε σύγκρουση με την πρώην πρωθυπουργό Χασίνα, η οποία τον κατηγόρησε ότι «πίνει το αίμα των φτωχών», σύμφωνα με το Reuters.

Ο Γιουνούς πρότεινε εν συντομία τη σύσταση νέου πολιτικού κόμματος το 2007 ενόψει των κοινοβουλευτικών εκλογών, κάτι που η Χασίνα απέρριψε εκείνη την εποχή, λέγοντας ότι οι νεοφερμένοι πολιτικοί ήταν «επικίνδυνα στοιχεία… που πρέπει να αντιμετωπίζονται με καχυποψία».

Ο Γιουνούς τελικά δεν προχώρησε στη σύσταση του κόμματος.

Το 2011, η ελεγχόμενη από την κυβέρνηση κεντρική τράπεζα του Μπανγκλαντές διέγραψε τον Γιουνούς από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της Grameen Bank, λέγοντας ότι είχε περάσει το υποχρεωτικό όριο για συνταξιοδότηση.

Τα επόμενα χρόνια, ο Γιουνούς αντιμετώπισε πολλές νομικές διώξεις, με τους υποστηρικτές του να λένε ότι αδίκως είχε μπει στο στόχαστρο της κυβέρνησης.

Σε βάρος του υπήρχαν υποθέσεις για συκοφαντική δυσφήμιση, ασφάλεια τροφίμων και καταγγελίες για φορολογικές παρατυπίες, τις οποίες αρνήθηκε.

Τον Ιανουάριο, δικαστήριο στο Μπανγκλαντές τον καταδίκασε σε έξι μήνες φυλάκιση για παραβιάσεις του εργατικού δικαίου, με τον τραπεζίτη να αρνείται και πάλι οποιαδήποτε αδικοπραγία.

Σε ξεχωριστή υπόθεση, κατηγορήθηκε τον Ιούνιο για υπεξαίρεση.

Η κυβέρνηση της Χασίνα έλεγε ότι οι ενέργειές της εναντίον του Γιουνούς δεν είχαν πολιτικά κίνητρα, αλλά ο τραπεζίτης διαφώνησε. Δεν είναι επί του παρόντος σαφές τι θα συμβεί με αυτές τις διώξεις τώρα που η Χασίνα είναι εκτός εξουσίας.

Μιλώντας στο CNN τον Φεβρουάριο, ενώ είχε καταθέσει έφεση για την ποινή φυλάκισής του, ο Γιουνούς είπε ότι οι ισχυρισμοί για διαφθορά εναντίον του δεν είχαν βάση.

Σε συνέντευξη στο Reuters τον Ιούνιο, είπε ότι το Μπανγκλαντές έχει μετατραπεί σε κράτος «μονοκομματικό», με το κυβερνών κόμμα να εξουδετερώνει κάθε πολιτικό ανταγωνισμό.

Σε συνέντευξη στο CNN μετά την παραίτηση της Χασίνα τη Δευτέρα, ο Γιουνούς κάλεσε τον στρατό να παραδώσει τον έλεγχο της χώρας σε μια πολιτική κυβέρνηση. Κατηγόρησε τη Χασίνα, λέγοντας ότι «μας βασάνισε, έκανε αυτή τη χώρα αβίωτη για τους ανθρώπους».

«Οι άνθρωποι γιορτάζουν στους δρόμους και εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο το Μπαγκλαντές γιορτάζουν σαν να είναι αυτή η ημέρα της απελευθέρωσής μας», είπε.

Πηγή: skai.gr