Πέντε εβδομάδες έχουν περάσει από όταν ο Ντόναλντ Τραμπ κάλεσε τον Βλαντίμιρ Πούτιν να ξεκινήσουν τις διαδικασίες για να μπει τέλος «σε αυτόν τον πολύ φρικτό πόλεμο» της Ουκρανίας. Οι εξοργισμένοι ηγέτες της ΕΕ άσκησαν πιέσεις για να έχουν μια κεντρική θέση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, τονίζοντας πως δεν πρέπει να υπάρξουν συνομιλίες «για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία», ωστόσο δεν εισακούστηκαν.
Ακολούθησαν και άλλες δυσάρεστες, σχεδόν καθημερινές «εκπλήξεις» από τον Αμερικανό πρόεδρο και την κυβέρνησή του. Αποκάλεσε «δικτάτορα» τον Ουκρανό ηγέτη, τον επέπληξε στο Οβάλ Γραφείο, ενώ ανακοίνωσε και ένα κύμα από δασμούς στο αλουμίνιο και τον χάλυβα.
Τελικά, οι ΗΠΑ και η Ουκρανία επιδιόρθωσαν τη σχέση τους και συμφώνησαν να διεξαγάγουν συνομιλίες στη Σαουδική Αραβία για ένα σχέδιο για κατάπαυση του πυρός για 30 ημέρες, διακόπτοντας όλες τις μάχες κατά μήκος της πρώτης γραμμής στην ξηρά, τη θάλασσα και τον αέρα.
Υπήρχε μόνο ένας όρος για την εφαρμογή της εκεχειρίας: να συμφωνήσει η Ρωσία. Αλλά όταν ο Τραμπ μίλησε ξανά με τον Πούτιν αυτή την εβδομάδα για να πιέσει για την εκεχειρία των 30 ημερών, ο ηγέτης της Ρωσίας ουσιαστικά αρνήθηκε.
Αντ' αυτού, ο Πούτιν έθεσε μια σειρά από όρους που μοιάζουν αδύνατοι να εφαρμοστούν και συμφώνησε να μην επιτεθεί σε «ενεργειακές υποδομές» της Ουκρανίας. Στη συνέχεια, εξαπέλυσε νέους βομβαρδισμούς κατά ουκρανικών πόλεων με εκατοντάδες drones και πυραύλους. Και ο Λευκός Οίκος δεν σχολίασε τίποτα.
Την επόμενη ημέρα, ο Τραμπ μίλησε με τον Ζελένσκι σε μια «πολύ καλή τηλεφωνική συνομιλία», όπως τη χαρακτήρισε, που διήρκεσε περίπου μία ώρα.
«Είμαστε σε πολύ καλό δρόμο», σχολίασε στη συνέχεια ο Αμερικανός πρόεδρος.
Ακολούθως, χτες, Πέμπτη, ο Ζελένσκι ενημέρωσε σχετικά τους ηγέτες της ΕΕ, που συγκεντρώθηκαν στις Βρυξέλλες για να συζητήσουν για το πώς θα μπορούσαν να στηρίξουν την Ουκρανία (και να αμυνθούν) καθώς οι ΗΠΑ υποβαθμίζουν τη δέσμευσή τους για την ασφάλεια της περιοχής.
Ο Ζελένσκι τους είπε ότι οι συνομιλίες με τον Τραμπ ήταν καλές, προτού απορρίψει οργισμένος τις απαιτήσεις του Πούτιν να γίνει η Ουκρανία ουδέτερη και να μειώσει τις στρατιωτικές της δυνατότητες.
«Ήταν ένα μικρό χάος, όπως όλοι γνωρίζουμε», δήλωσε ο Σουηδός πρωθυπουργός, μιλώντας σε δημοσιογράφους στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες.
Τα προβλήματα της ΕΕ και η διαμάχη για τα… ψάρια
Παράλληλα, η συνεδρίαση της Συνόδου Κορυφής έδειξε πόσο άσχημα έχουν «κολλήσει» οι ηγέτες της ΕΕ καθώς είναι αποκλεισμένοι από την πραγματική δράση που εκτυλίσσεται μεταξύ Τραμπ – Πούτιν και Ζελένσκι και αγωνίζονται να σημειώσουν πρόοδο όσον αφορά τη βοήθεια προς την Ουκρανία ή τον επανεξοπλισμό των δικών τους στρατών.
Στα επίσημα συμπεράσματα της Συνόδου σημειώνεται η ανάγκη για «επείγουσα» ενίσχυση της εγχώριας άμυνας και οι ηγέτες κάλεσαν για «συνέχιση των εργασιών σχετικά με τις σχετικές επιλογές χρηματοδότησης».
Ωστόσο, δεν πείστηκαν όλοι από τα σχέδια για τη διάρθρωση ενός νέου δανειοδοτικού προγράμματος ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ για τη στήριξη των αμυντικών επενδύσεων των χωρών της ΕΕ σε εξοπλισμό που κατασκευάζεται στην ΕΕ. Η Ισπανία προφανώς θέλει να επαναπροσδιορίσει τον όρο «άμυνα», καθώς θέλει να δαπανήσει χρήματα για την αντιμετώπιση της ανόδου της στάθμης της θάλασσας και την παράτυπη μετανάστευση.
Παράλληλα, η πρόταση της Κάγια Κάλας να προσφέρουν οι χώρες εθελοντικά έως και 40 δισεκατομμύρια ευρώ σε στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία φέτος, φαίνεται πως δεν περνάει.
Όσον αφορά την άμυνα, το σχέδιο δανεισμού της ΕΕ ως έχει, θα απέκλειε τη δαπάνη για όπλα αμερικανικής κατασκευής, αλλά και βρετανικής, δεδομένου ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι πλέον μέλος του μπλοκ. Σε μια εποχή που το Λονδίνο συνεργάζεται χέρι-χέρι με το Παρίσι για να συγκεντρώσει μια ειρηνευτική δύναμη για την Ουκρανία, αυτό φαίνεται σε κάποιους σαν γραφειοκρατική υπερβολή.
Στις Βρυξέλλες, αξιωματούχοι λένε ότι η λύση είναι να υπογράψει ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ ένα ολοκληρωμένο σύμφωνο άμυνας και ασφάλειας με την ΕΕ σε μια προγραμματισμένη σύνοδο κορυφής τον Μάιο. Και οι δύο πλευρές το επιθυμούν.
Αλλά για ορισμένους στην ΕΕ υπάρχει και άλλο ζήτημα: Αυτή η συμφωνία, λένε διπλωμάτες από παράκτια έθνη, πρέπει να καλύπτει και νέες ρυθμίσεις, όπως τα αλιευτικά δικαιώματα. Έτσι, το μέλλον της ευρωπαϊκής αμυντικής συνεργασίας θα μπορούσε ακόμη να ανασταλεί από μια κλασική διαμάχη του Brexit για τα… ψάρια.
Αν -και όχι όταν όταν- υπάρξει εκεχειρία
Στις συζητήσεις πίσω από τις κλειστές πόρτες, όπως αναφέρει το Politico, διπλωμάτες και αξιωματούχοι είπαν ότι υπήρχε μια νέα και ζοφερή αίσθηση «ρεαλισμού» στις Βρυξέλλες αυτή την εβδομάδα.
Οι Ευρωπαίοι αναγνωρίζουν πλέον ότι δεν θα συμμετάσχουν ποτέ στις ειρηνευτικές συνομιλίες που έχει στο μυαλό του ο Τραμπ και φαίνεται ότι δεν θα μπορέσουν να αντικαταστήσουν την υποστήριξη που παρείχε η Αμερική στο Κίεβο με στρατιωτική βοήθεια, όσο κι αν προσπαθεί η Κάγια Κάλας.
Την ίδια ώρα, στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο Στάρμερ συναντήθηκε με στρατιωτικούς που εργάζονται για τις προσπάθειες σχεδιασμού μιας πιθανής στρατιωτικής δύναμης που θα προέρχεται από χώρες όπως η Βρετανία και η Γαλλία και θα συμβάλει στη διασφάλιση οποιασδήποτε μελλοντικής ειρήνης έναντι ρωσικής επίθεσης.
Ωστόσο, ακόμη και ο ίδιος δεν είναι σίγουρος πως αυτό θα γίνει, περιορίζοντας επανειλημμένα τα σχόλιά του με φράσεις όπως «αν υπάρξει συμφωνία».
«Ελπίζουμε ότι θα υπάρξει συμφωνία», είπε ο Βρετανός ηγέτης. «Αλλά αυτό που ξέρω είναι ότι αν υπάρξει συμφωνία, ο χρόνος για να σχεδιαστεί, είναι τώρα. Δεν είναι μετά την επίτευξη της συμφωνίας. Γνωρίζω πολύ καλά ότι η συμφωνία μπορεί να γίνει σε στάδια».
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν θα συγκαλέσει ξανά τους ηγέτες την επόμενη εβδομάδα για την τελευταία σύνοδο κορυφής του «συνασπισμού των προθύμων», σε περίπτωση που μια μέρα χρειαστούν ειρηνευτές στην Ουκρανία.
Την ίδια ώρα, στην Ουάσινγκτον, ο Τραμπ διατηρεί την ψυχραιμία του, ενώ ο Πούτιν συνεχίζει να βομβαρδίζει την Ουκρανία.
Επιμέλεια: Αναστασία Κιτσικώστα
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
