Όταν οι ισραηλινές δυνάμεις σκότωσαν τον ηγέτη της Χαμάς Γιαχία Σινουάρ στη Γάζα την περασμένη εβδομάδα, πολλοί εντός και εκτός Ισραήλ ήλπιζαν ότι θα ήταν η στιγμή που ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου θα κήρυττε τη νίκη, και θα περιόριζε την επιχείρηση στον θύλακα, με την ελπίδα να εξασφαλίσει κατάπαυση του πυρός και συμφωνία απελευθέρωσης ομήρων.
Μια εβδομάδα μετά το θάνατο του Σινουάρ, γίνεται όλο και πιο ξεκάθαρο ότι έκαναν λάθος.
Ο Νετανιάχου, ο οποίος γιόρτασε τα 75α γενέθλιά του τη Δευτέρα, είναι ο μακροβιότερος πρωθυπουργός του Ισραήλ, καθοδηγώντας τη χώρα του στον μακροβιότερο πόλεμό της.
Οι διεθνείς σύμμαχοι του Ισραήλ, καθώς και πολλοί στο εσωτερικό της χώρας, πιέζουν τον Νετανιάχου να τερματίσει τον πόλεμο τώρα, επισημαίνοντας ότι η δολοφονία του Σινουάρ προήλθε από άλλες στρατιωτικές επιτυχίες, με πιο αξιοσημείωτη τη δολοφονία του ηγέτη της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα.
Αντίθετα, ο Νετανιάχου έχει δεσμευτεί να συνεχίσει να αγωνίζεται, αφήνοντας την υφήλιο να αναρωτιέται ποιος μπορεί να είναι ο τελικός του στόχος.
Έχει αφήσει να εννοηθεί ότι οι φιλοδοξίες του μπορεί να υπερβαίνουν κατά πολύ τη συντριβή της Χαμάς και της Χεζμπολάχ, τις δύο πιο άμεσες απειλές που αντιμετωπίζει το Ισραήλ. Είπε ότι η δολοφονία του Νασράλα ήταν «ένα αναγκαίο βήμα» προς την αλλαγή «της ισορροπίας δυνάμεων στην περιοχή για τα επόμενα χρόνια», εγείροντας ανησυχίες για την προθυμία του να βυθίσει το Ισραήλ σε μια άμεση αντιπαράθεση με το Ιράν.
Το Ισραήλ και το Ιράν βρίσκονται επικίνδυνα κοντά σε μια ακόμη μεγάλη κλιμάκωση, αφού το Ιράν εξαπέλυσε μια μαζική επίθεση με βαλλιστικούς πυραύλους εναντίον του Ισραήλ την 1η Οκτωβρίου.
Ο Νετανιάχου υποσχέθηκε αμέσως αντίποινα, αλλά τρεις εβδομάδες αργότερα, ο κόσμος εξακολουθεί να περιμένει να δει τι θα κάνει το Ισραήλ στη συνέχεια. Οι ΗΠΑ και άλλοι σύμμαχοι προέτρεψαν τον Νετανιάχου να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και να αποφύγει να χτυπήσει τους πυρηνικούς και πετρελαϊκούς πόρους του Ιράν, αλλά δεν είναι σαφές εάν τα κατάφεραν.
Ο Νετανιάχου έχει δηλώσει δημόσια ότι θέλει ο στρατός του να εξαλείψει τους πληρεξούσιους του Ιράν που αποτελούν την πιο άμεση απειλή για το Ισραήλ: τη Χαμάς στη Γάζα και τη Χεζμπολάχ στον νότιο Λίβανο. Αλλά είναι όλο και πιο προφανές ότι αυτός ο στόχος ενδεχομένως είναι αδύνατο να επιτευχθεί.
Η τρέχουσα κατάσταση στη βόρεια Γάζα δείχνει γιατί. Ο ισραηλινός στρατός έχει ήδη αποσυρθεί από την περιοχή δύο φορές αφότου ανακοίνωσε, και τις δύο φορές, ότι είχε συντρίψει τη Χαμάς εκεί.
Ωστόσο, νωρίτερα αυτό το μήνα, ο Ισραηλινός Στρατός εισήλθε ξανά αφού είδε, όπως είπε, σημάδια επανεμφάνισης της Χαμάς στην περιοχή.
Η Βόρεια Γάζα είναι τώρα για άλλη μια φορά ένα από τα επίκεντρα του πολέμου, με τις IDF να προκαλούν τεράστια ταλαιπωρία στους ανθρώπους που είχαν επιστρέψει σε ό,τι είχε απομείνει από τα σπίτια τους μετά την τελευταία ισραηλινή αποχώρηση.
Ομοίως, εβδομάδες μετά την επιχείρηση του Ισραήλ στον Λίβανο, η Χεζμπολάχ συνεχίζει να χτυπά. Ένα drone που εκτοξεύτηκε το Σαββατοκύριακο πέρασε μέσα από την ισραηλινή αεράμυνα και χτύπησε το παραθαλάσσιο σπίτι του Νετανιάχου περίπου 50 μίλια από τα σύνορα του Λιβάνου. Τη Δευτέρα, ένα drone που εκτοξεύτηκε από τον Λίβανο κατάφερε να περάσει την αεράμυνα του Ισραήλ και να χτυπήσει το παραθαλάσσιο σπίτι του Νετανιάχου στην παράκτια πόλη της Καισάρειας, περίπου 50 μίλια από τα σύνορα του Λιβάνου.
Η απροθυμία του Νετανιάχου να συνάψει συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, ακόμη και τώρα αφού εξασφάλισε αρκετές στρατιωτικές νίκες, έχει εξοργίσει πολλούς στο Ισραήλ. Οι μαζικές διαδηλώσεις εναντίον του και της κυβέρνησής του συνεχίζονται κάθε εβδομάδα, απαιτώντας μια συμφωνία με τη Χαμάς που θα εξασφάλιζε την απελευθέρωση των 101 ομήρων που κρατούνται ακόμα στη Γάζα.
Ο Αβίβ Μπουσίνσκι, πρώην σύμβουλος και εκπρόσωπος του Νετανιάχου που τώρα είναι πολιτικός αναλυτής, είπε ότι η μοίρα των ομήρων – δεκάδες από τους οποίους πιστεύεται ότι είναι ακόμα ζωντανοί – είναι κρίσιμη για τη μελλοντική κληρονομιά του Νετανιάχου.
«Εάν ο Νετανιάχου δεν είναι σε θέση να απελευθερώσει άλλους ομήρους, είτε με στρατιωτικά είτε με διπλωματικά μέσα, (ο κόσμος) θα πει ότι απέτυχε, και θα θυμούνται πάντα αυτό που αποκαλούν "Η πρόταση Νετανιάχου" του Ιουλίου, όπου, την τελευταία στιγμή, πρόσθεσε μερικούς ακόμη όρους σε μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που ουσιαστικά τερμάτισαν τη συμφωνία», ανέφερε.
Ο Μπουσίνσκι είπε στο CNN ότι εάν ο πόλεμος τελειώσει χωρίς να απελευθερωθούν ή να διασωθούν άλλοι όμηροι ή ανακτηθούν σοροί, είναι πιθανό κάποιοι να αρχίσουν τελικά να αμφισβητούν την απόφαση να σκοτώσουν τον Σινουάρ – είδηση που έγινε ευπρόσδεκτη σχεδόν σε όλο το Ισραήλ την περασμένη εβδομάδα.
«Και αυτός είναι ο μεγαλύτερος φόβος μου, ότι οι άνθρωποι θα πουν, "α, βλέπετε, κάναμε λάθος εξαλείφοντας το μόνο άτομο με το οποίο θα μπορούσες να διαπραγματευτείς… ποιος ξέρει τι θα είχε συμβεί, αλλά τουλάχιστον είχες κάποια πόρτα να χτυπήσεις’’», πρόσθεσε.
«Δεν υπάρχει κίνητρο για τον τερματισμό του πολέμου»
Ο Νετανιάχου παίζει ένα περίπλοκο παιχνίδι, προσπαθώντας να εξισορροπήσει τις αντιφατικές απαιτήσεις των πολλών συμμάχων του που δεν έχει την πολυτέλεια να χάσει.
Η κυβέρνησή του βασίζεται στην υποστήριξη ακροδεξιών όπως ο υπουργός Ασφαλείας Ίταμαρ Μπεν Γκβίρ και ο υπουργός Οικονομικών Μπέζαλελ Σμότριτς, που δεν κρύβουν το γεγονός ότι θέλουν το Ισραήλ να συνεχίσει να κατέχει τη Γάζα και προτείνουν ακόμη και την ανέγερση εβραϊκών οικισμών εκεί.
Τα ποσοστά αποδοχής του Νετανιάχου έχουν βελτιωθεί τον τελευταίο χρόνο, αλλά όχι επαρκώς για να μπορέσει να προκηρύξει νέες εκλογές και να κερδίσει. Άρα, έχει βαλτώσει.
«Ο τερματισμός του πολέμου της Γάζας και του πολέμου του Λιβάνου δεν αποτελεί επιλογή για τους πολιτικούς του εταίρους στον συνασπισμό. Θέλουν να πάνε μέχρι τέλους, οπότε δεν μπορεί να τελειώσει τον πόλεμο με τον σημερινό συνασπισμό», επισήμανε η Γκάιλ Ταλσίρ, πολιτική επιστήμονας στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ.
«Ο τυπικός Νετανιάχου που έχουμε δει τα τελευταία 15 χρόνια πιθανότατα θα όδευε προς μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας και μια μεγάλη συμφωνία (κατάπαυσης του πυρός) με την υποστήριξη των ΗΠΑ. Αλλά στην πραγματικότητα αυτή δεν είναι η πολιτική κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε, επομένως πολιτικά, με αυτόν τον συνασπισμό, δεν έχει κανένα κίνητρο να τερματίσει τον πόλεμο», πρόσθεσε.
Η Ταλσίρ εξήγησε ότι μια ευρύτερη κυβέρνηση εθνικής ενότητας δεν αποτελεί επιλογή για τον Νετανιάχου, καθώς πιθανότατα θα σήμαινε μια δημόσια έρευνα, με επικεφαλής έναν δικαστή, για τις αποτυχίες που οδήγησαν στις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου.
Επιπλέον, ο Νετανιάχου έχει δικαστικές εκκρεμότητες για πολλές κατηγορίες απάτης, παραβίασης εμπιστοσύνης και δωροδοκίας. Έχει προγραμματιστεί να αρχίσει να καταθέτει τον Δεκέμβριο – ο πρώτος εν ενεργεία Ισραηλινός πρωθυπουργός που θα εμφανιστεί στο δικαστήριο ως κατηγορούμενος.|
Πριν από τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, ο Νετανιάχου και η κυβέρνησή του προσπάθησαν να προωθήσουν μια αμφιλεγόμενη δικαστική μεταρρύθμιση, η οποία θα έδινε πολύ περισσότερη εξουσία επί των δικαστηρίων στην κυβέρνηση – επιτρέποντας ενδεχομένως στον Νετανιάχου να επηρεάσει τη δική του δίκη. Μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας δεν θα το επέτρεπε αυτό, είπε ο Ταλσίρ.
Η κληρονομιά του Νετανιάχου
Ταυτόχρονα, ο Νετανιάχου πρέπει να εξετάσει τις απαιτήσεις των ΗΠΑ. Η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει καταστήσει σαφές ότι θέλει το Ισραήλ να εργαστεί για μια συμφωνία που θα τερμάτιζε τον πόλεμο.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν επισκέφθηκε το Ισραήλ την Τρίτη, προτρέποντας τον Νετανιάχου και την κυβέρνησή του να κάνουν περισσότερα για να μετριάσουν τις εντάσεις.
Αλλά ο Νετανιάχου φαίνεται να έχει ολοένα και περισσότερο ανοσία στις πιέσεις από τις ΗΠΑ – Το ταξίδι του Μπλίνκεν αυτή την εβδομάδα είναι η 11η επίσκεψή του στη Μέση Ανατολή μέσα σε ένα χρόνο, ωστόσο, όπως και τα προηγούμενα ταξίδια, φαίνεται να έχει λίγα επιτεύγματα.
Οι εντάσεις μεταξύ του Νετανιάχου και του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν είναι γνωστές, αλλά είναι πιθανό να επιδεινωθούν περισσότερο στο εγγύς μέλλον.
Με τις αμερικανικές εκλογές να βρίσκονται στην κόψη του ξυραφιού, ο Μπάιντεν πρέπει να προσαρμόσει προσεκτικά την προσέγγισή του στο Ισραήλ, ώστε να μην βλάψει τις πιθανότητες νίκης της αντιπροέδρου Κάμαλα Χάρις. Πρέπει να θεωρηθεί ότι παίρνει σκληρή στάση απέναντι στη φρικτή ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα για να εμποδίσει τους Αραβοαμερικανούς και τους προοδευτικούς να εγκαταλείψουν το κόμμα του λόγω του πολέμου που διεξάγει το Ισραήλ. Ωστόσο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ πρέπει επίσης να συνεχίσει να υποστηρίζει το Ισραήλ για να μην εξοργίσει τους μετριοπαθείς και Εβραίους ψηφοφόρους που περιμένουν από τις ΗΠΑ να σταθούν δίπλα στο εβραϊκό κράτος ό,τι κι αν γίνει.
«Οι αμερικανικές εκλογές παίζουν δραματικό ρόλο στο πώς αντιλαμβάνεται ο Νετανιάχου τι πρόκειται να συμβεί», είπε η Ταλσίρ στο CNN. «Έχει ένα παράθυρο ευκαιρίας γιατί υπάρχει πολύ μικρή πιθανότητα ο Μπάιντεν να συγκρατήσει τον Νετανιάχου τώρα. Αλλά μετά τις 5 Νοεμβρίου, τα πράγματα θα αλλάξουν», πρόσθεσε.
Είπε ότι ανεξάρτητα από το ποιος θα κερδίσει, η κυβέρνηση Μπάιντεν μπορεί να ασκήσει πολύ μεγαλύτερη πίεση στο Ισραήλ για να τερματίσει τον πόλεμο στους δύο μήνες μεταξύ των εκλογών και της ορκωμοσίας του νέου προέδρου των ΗΠΑ.
Ο Μπάιντεν έχει ήδη αφήσει να εννοηθεί ότι μπορεί να εντείνει την πίεση – προειδοποιώντας το Τελ Αβίβ ότι οι ΗΠΑ μπορεί να σταματήσουν να προμηθεύουν το Ισραήλ με όπλα εκτός εάν βελτιωθεί η ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα.
«Ο Νετανιάχου γνωρίζει ότι αργότερα δεν υπάρχει μεγαλύτερη εικόνα νίκης, γιατί τόσο ο Σινουάρ όσο και ο Νασράλα είναι ήδη νεκροί. Οπότε το ερώτημα είναι αν αυτό που θέλει είναι να περιμένει τον (τέως πρόεδρο Ντόναλντ) Τραμπ (για να επανεκλεγεί) και να αποκτήσει κάποιου είδους μεγάλη αμυντική συμμαχία μεταξύ των ΗΠΑ, της Σαουδικής Αραβίας και του Ισραήλ, η οποία θα ήταν, από την οπτική του, πιθανότατα πιο πιθανή υπό τον Τραμπ», σχολίασε η Ταλσίρ, προσθέτοντας ότι η επίτευξη μιας τέτοιας συμφωνίας θα έδινε στον Νετανιάχου τεράστια πολιτική ώθηση στο εσωτερικό.
«Είναι ο αρχηγός του ισραηλινού κράτους στο πιο καταστροφικό σημείο από τότε που ιδρύθηκε, οπότε όσο πιο μακριά απέχει από τις 7 Οκτωβρίου και όσες περισσότερες στρατιωτικές νίκες έχει στα ‘’γαλόνια’’ του, τόσο πιο πιθανό είναι να αναδειχθεί ξανά νικητής», σημείωσε.
Για τον Νετανιάχου, η δημιουργία της εικόνας του πρωθυπουργού που έσωσε τη χώρα του είναι το όνειρο, είπε από πλευράς του ο Μπουσίνσκι, συμπληρώνοντας ότι αν το κατάφερνε, μπορεί να σκεφτεί ακόμη και την παραίτηση.
«Οι περισσότεροι πιστεύουν ότι δεν θα το κάνει, αλλά συνεργάστηκα μαζί του και τον έχω δει μια φορά, το 2001, να αρνείται την ευκαιρία να γίνει πρωθυπουργός. Ίσως έχει αλλάξει, αλλά νομίζω ότι αν καταφέρει να καταλήξει ως ένας μεγάλος ήρωας, κάποιος που έχει κάνει κάποιου είδους "πράξη Τσόρτσιλ" για το κράτος του Ισραήλ, θα έλεγε στον εαυτό του, ‘’φτάνει πια’’», είπε.
«Και τότε η αποστολή του θα ήταν να συνάψει κάποιου είδους συμφωνία με την εισαγγελία, ίσως τον αφήσουν να φύγει και θα μπορέσει να πάει στο εξωτερικό, να δώσει διαλέξεις ως εκείνος που νίκησε τον τρόμο… και αν δεν έχει κάποιο ποινικό μητρώο, θα μπορεί να συμμετέχει σε όλα τα είδη συμβουλευτικών επιτροπών και να κερδίζει πολλά χρήματα, τα οποία πιστεύει ότι του λείπουν».
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
