- Εθνικό πένθος στην Κούβα
- Πανηγυρισμοί στο Μαϊάμι
To «τέλος εποχής» για την Κούβα - και πιθανότατα όχι μόνο - σηματοδοτεί ο θάνατος του θρυλικού ηγέτη της κουβανικής επανάστασης Φιντέλ Κάστρο, πρόσωπο που λατρεύτηκε και μισήθηκε όσο λίγα στη σύγχρονη ιστορία.
Ο Φιντέλ Κάστρο πέθανε, σε ηλικία 90 ετών, την Παρασκευή το βράδυ, όπως ανακοίνωσε η δημόσια τηλεόραση της Κούβας. Η κουβανική τηλεόραση δεν παρέσχε περισσότερες λεπτομέρειες, αλλά ο Κάστρο αντιμετώπιζε εδώ και αρκετά χρόνια σοβαρά προβλήματα υγείας.
ανακοίνωσε ο αδελφός του, πρόεδρος της χώρας, Ραούλ Κάστρο σε διάγγελμά του το οποίο μετέδωσε απευθείας η δημόσια τηλεόραση της Κούβας:
Η σορός του «κομαντάντε» θα αποτεφρωθεί, όπως ανακοίνωσε ο αδελφός του.
Ο Φιντέλ Κάστρο κυβέρνησε την Κούβα με σιδερένια πυγμή επί σχεδόν μισό αιώνα πριν παραδώσει την εξουσία στον αδελφό του Ραούλ το 2008.
Οι φανατικοί υποστηρικτές του τον αποκαλούσαν με το μικρό του όνομα: «Φιντέλ», και έκαναν λόγο για έναν άνθρωπο ο οποίος έδωσε την Κούβα πίσω στο λαό της. Αλλά οι εξίσου φανατικοί αντίπαλοί του τον κατηγορούσαν για βάναυσα μέτρα καταστολής κάθε φωνής που εναντιωνόταν στο κομμουνιστικό καθεστώς που είχε επιβάλλει στην λατινοαμερικάνικη χώρα.
Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, ο Κάστρο αποτέλεσε το «αγκάθι» στην αυλή της Ουάσιγκτον.
Ένας ολοκληρωμένος τακτικιστής στο πεδίο της μάχης, ο ίδιος ο μικρός στρατός του από αντάρτες κατάφερε να ανατρέψει τον δικτάτορα Φουλχένσιο Μπατίστα το 1959, με μεγάλο του όπλο την ευρεία λαϊκή υποστήριξη.
Εντός δύο ετών από την ανάληψη της εξουσίας, δήλωσε ότι η κουβανική επανάσταση έχει « μαρξιστικό-λενινιστικό χαρακτήρα» συνάπτοντας συμμαχία με τη Σοβιετική Ένωση που θα στήριζε επί δεκαετίες οικονομικά την Κούβα.
Ωστόσο, παρά τον διαρκή κίνδυνο εισβολής από τις ΗΠΑ, καθώς και το μακροχρόνιο οικονομικό εμπάργκο στο νησί, ο Κάστρο κατόρθωσε να διατηρήσει το κομμουνιστικό καθεστώς του σε απόσταση μόλις 145 χιλιομέτρων από την ακτή της Φλόριδας.
Κατά τη διάρκεια της ηγεσίας του, πέρασαν και έφυγαν δέκα πρόεδροι των ΗΠΑ (Κένεντι, Τζόνσον, Νίξον, Φορντ, Κάρτερ, Ρέιγκαν κλπ.) και κατάφερε να επιβιώσει από δεκάδες απόπειρες κατά της ζωής του από τη CIA.
.
Τον Απρίλιο, ο Φιντέλ Κάστρο μίλησε στην τελευταία ημέρα του συνεδρίου του Κομμουνιστικού Κόμματος της χώρας, σε μια από τις σπάνιες δημόσιες εμφανίσεις των τελευταίων ετών (σ.σ προτελευταίο βίντεο). Παραδέχθηκε την προχωρημένη ηλικία του, αλλά υποστήριξε ότι τα κουβανικά κομμουνιστικά ιδεώδη «εξακολουθούν να αντέχουν στο χρόνο» και ότι ο λαός της Κούβας «θα είναι νικηφόρος».
«Σύντομα θα είμαι 90 ετών» δήλωσε, προσθέτοντας ότι «ποτέ δεν το είχα φανταστεί αυτό». «Για όλους έρχεται η σειρά μας» ανέφερε δε, προβλέποντας το θάνατό του.
Ο Φιντέλ Κάστρο, πλήρες όνομα Φιντέλ Αλεχάντρο Κάστρο Ρους (1926) υπήρξε πρωθυπουργός της Κούβας από το 1959 μέχρι το Δεκέμβριο του 1976 και αργότερα πρόεδρος της χώρας μέχρι τις 19 Φεβρουαρίου του 2008, οπότε τον διαδέχτηκε ο αδελφός του Ραούλ Κάστρο.
Ο Κάστρο γεννήθηκε στο Μπιράν της Κούβας στις 13 Αυγούστου 1926, σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αβάνας και για κάποιο χρονικό διάστημα άσκησε το επάγγελμα του δικηγόρου. Από φοιτητής ακόμα αναμείχτηκε στα επαναστατικά κινήματα εναντίον της δικτατορίας του Μπατίστα. Στην εξέγερση του Σαντιάγκο (26 Ιουλίου 1953) ήταν από τους αρχηγούς στην επίθεση κατά των στρατιωτικών καταυλισμών, συνελήφθη όμως και καταδικάστηκε σε φυλάκιση 15 ετών. Το 1955 αμνηστεύτηκε και κατέφυγε στις ΗΠΑ. Εκεί προσπάθησε να μυήσει στην επανάσταση τους εξόριστους Κουβανούς. Η αμερικάνικη κυβέρνηση όμως αντέδρασε κι έτσι ο Κάστρο διέφυγε στο Μεξικό. Από κει, με λίγους άντρες, αποβιβάστηκε στην Κούβα (2 Δεκεμβρίου 1956) και ανέβηκε στα βουνά.
Το επαναστατικό κίνημα πήρε μεγάλες διαστάσεις και οι αντάρτες, μετά από πολλές επιτυχίες, κατέλαβαν την 1η Ιανουαρίου 1959 την πρωτεύουσα Αβάνα. Ο Μπατίστα απέδρασε από την Κούβα και πρωθυπουργός ανέλαβε ο Φιντέλ Κάστρο (1959), αξίωμα το οποίο διατήρησε ως το 1976.
Η υποχώρηση του Σοβιετικού ηγέτη Νικίτα Χρουστσόφ στη μεγάλη κρίση της Κούβας τον Οκτώβριο του 1962 και η απομάκρυνση των σοβιετικών πυραύλων από το νησί προκάλεσε την οργή του Φιντέλ Κάστρο, με αποτέλεσμα να επέλθει ψυχρότητα στις σχέσεις Αβάνας-Μόσχας. Χρόνια αργότερα το ομολόγησε ο ίδιος ο ηγέτης της κουβανικής επανάστασης, στην εισήγησή του στο 1ο Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κούβας: "Οι Κουβανοί δυσκολεύτηκαν τότε να καταλάβουν σ' όλη της την έκταση την αξία αυτής της λύσης. Σήμερα όμως βλέπουμε αντικειμενικά ότι η κρίση του Οκτωβρίου του 1962 σήμαινε μια νίκη του επαναστατικού στρατοπέδου... Αν και οι Ηνωμένες Πολιτείες εγκατέστησαν αργότερα πολεμικές βάσεις στην Κεντρική Αμερική και στη Φλόριδα για οργάνωση πειρατικών επιδρομών στις ακτές μας κι έγιναν πολλές τέτοιες επιδρομές, οι επιδρομές αυτές δεν αποτελούσαν παρά τα τελευταία χτυπήματα του τραυματισμένου αλλά ανίκανου αυτοκρατορικού γοήτρου". Στα τέλη του Απριλίου του 1963 η Μόσχα έπεισε τον Φιντέλ να επισκεφτεί την Ε.Σ.Σ.Δ. Τις πρώτες πρωινές ώρες της 27ης Απριλίου του 1963 ένα σοβιετικό Τουπόλεφ-114, που μετέφερε τον Κουβανό ηγέτη, έφτασε στην πόλη Μούρμανσκ, στον πολικό κύκλο.
Την επομένη, 28 Απριλίου, η υποδοχή στη Μόσχα ήταν θριαμβευτική. Ο Νικίτα Χρουστσόφ και ο Λεονίντ Μπρέζνιεφ, πρόεδρος του Ανωτάτου Σοβιέτ, υποδέχθηκαν τον Κάστρο στο αεροδρόμιο Βνούκοβο. Στη συνέχεια επιβιβάστηκαν σε ανοικτό αυτοκίνητο, επευφημούμενοι από εκατοντάδες χιλιάδες Μοσχοβίτες στην πορεία προς την Κόκκινη Πλατεία, όπου έλαβε χώρα κολοσσιαία συγκέντρωση προς τιμήν του Κάστρο. Την Πρωτομαγιά ο Κάστρο και ο Χρουστσόφ παρακολούθησαν την παραδοσιακή συγκέντρωση από το μαυσωλείο της Κόκκινης Πλατείας, χαιρετώντας τα πλήθη που επευφημούσαν τον Κουβανό ηγέτη. Περίπου 100.000 άνθρωποι κατέκλυσαν και το Στάδιο Λένιν, όπου ο Κάστρο παρακολούθησε ποδοσφαιρικό αγώνα, αν και το αθλητικό πάθος του ήταν το μπέιζμπολ, το ερασιτεχνικό πρωτάθλημα του οποίου είχε εγκαινιάσει στην Αβάνα στις 13 Απριλίου, πριν ξεκινήσει για την Ε.Σ.Σ.Δ..
Το 1965 έγινε γενικός γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος Κούβας και το 1976 συγκέντρωσε στο πρόσωπό του τα αξιώματα του προέδρου του κράτους και του αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων. Το 1991 επανεξελέγη γενικός γραμματέας του κόμματος και το 1993, 1998 και 2003 το Συμβούλιο των Αντιπροσώπων ανανέωσε για πέντε χρόνια την προεδρική του θητεία. Αναδείχτηκε σε ηγετική μορφή του Τρίτου Κόσμου και ανέπτυξε τους δεσμούς της χώρας του τόσο με αφρικανικές όσο και με ασιατικές χώρες. Το 1975 έστειλε στρατεύματα στην Ανγκόλα στο πλευρό του Λαϊκού Κινήματος για την Απελευθέρωση της Ανγκόλας και το 1978 στην Αιθιοπία για την αντιμετώπιση της εισβολής της Σομαλίας.
Το γεγονός αυτό, καθώς και η βοήθεια που πρόσφερε στους Σαντινίστας της Νικαράγουας το 1979, επιδείνωσε ακόμη περισσότερο τις σχέσεις του με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το 1991 η ανατροπή των καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού και η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης σήμαναν την απαρχή μεγάλων οικονομικών δυσκολιών για την Κούβα και ο Κάστρο αναγκάστηκε να κάνει ορισμένα ανοίγματα προς την κατεύθυνση της φιλελευθεροποίησης της κουβανικής οικονομίας. Τιμήθηκε με το διεθνές βραβείο Λένιν (1961) και το χρυσό μετάλλιο Ζολιό-Κιουρί για την ειρήνη το 1972. Συνέγραψε πολιτικά έργα, τα νεότερα από τα οποία είναι Οκτωβριανή Επανάσταση και η Επανάσταση της Κούβας (1978), Φιδέλ (1987).
Ο ηγέτης της Κούβας, Φιδέλ Κάστρο, υποβλήθηκε σε εγχείρηση στο έντερο, καθώς έπασχε από καρκίνο, στο συγκεκριμένο σημείο, στις 31 Ιουλίου 2006 και μεταβίβασε προσωρινά την εξουσία στον αδελφό του, Ραούλ Κάστρο.
Στις 19 Φεβρουαρίου του 2008, έπειτα από μισό αιώνα στο τιμόνι της Κούβας, ο Κάστρο ανακοίνωσε την οριστική παραίτησή του.
Βραβεία
- Βραβείο Λένιν (1961).
- Χρυσό μετάλλιο Ζολιό-Κιουρί για την ειρήνη (1972)
Συγγραφικό έργο
- 1964: "Ten years of Revolution".
- 1968: "History will absolve me".
- 1987: "Fidel" (από κοινού με τον Φρέι Μπέτο).
- 1991: "How Far We Slaves Have Come: South Africa and Cuba in Today΄s World" (από κοινού με τον Νέλσον Μαντέλα).
- 2/8/2010: Παρουσιάζει σε επιλεγμένο ακροατήριο τα απομνημονεύματά του, με τον τίτλο "Στρατηγική Νίκη", για τη νίκη των ανταρτών εναντίον του κουβανικού στρατού, η οποία οδήγησε στην πτώση του δικτάτορα Μπατίστα.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.