Γιατί ο Νετανιάχου «καρατόμησε» τον σκληροπυρηνικό υπουργό Άμυνας, Γιοάβ Γκάλαντ, λίγο πριν τα αποτελέσματα στις ΗΠΑ

«Ισως ο Νετανιάχου φοβόταν νίκη των Δημοκρατικών, που θα καθιστούσε πιο περίπλοκη τη λήψη αυτής της απόφασης» σχολιάζουν αναλυτές 

Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου απέπεμψε χθες Τρίτη τον υπουργό Άμυνας Γιοάβ Γκάλαντ - με τον οποίο είχαν βαθιές διαφωνίες όσον αφορά τον τόπο διεξαγωγής του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας - και τον αντικατέστησε με τον μέχρι χθες επικεφαλής της ισραηλινής διπλωματίας, τον Ισραέλ Κατς,  γνωστό με το προσωνύμιο «μπουλντόζα»,  που υποσχέθηκε να κατατροπώσει τους «εχθρούς» της χώρας.

Ήδη μέλος του συμβουλίου ασφαλείας της ισραηλινής κυβέρνησης, ο κ. Κατς «συνδυάζει την υπευθυνότητα και την ικανότητα της επίλυσης προβλημάτων με ηρεμία, που είναι απαραίτητα για να ηγηθεί σε αυτή την εκστρατεία», είπε ο ισραηλινός πρωθυπουργός.

Η απρόσμενη για αρκετούς εξέλιξη καταγράφτηκε εν μέσω αναμονής για το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ, τον βασικό σύμμαχο σε διεθνές επίπεδο του Ισραήλ, το οποίο έχει εμπλακεί σε πόλεμο σε δυο μέτωπα, εναντίον της παλαιστινιακής παράταξης Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας και εναντίον της Χεζμπολά στον Λίβανο.

Ο Γκάλαντ καλούσε να συμφωνηθεί κατάπαυση του πυρός ώστε να εξασφαλιστεί η απελευθέρωση ομήρων που κρατούνται ακόμη στη Λωρίδα της Γάζας αφότου έγινε η άνευ προηγουμένου επίθεση της Χαμάς εναντίον του νότιου Ισραήλ την 7η Οκτωβρίου 2023, ενώ ο Νετανιάχου έχει διακηρυγμένο στόχο τον αφανισμό του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος.

«Εν μέσω πολέμου, η εμπιστοσύνη είναι περισσότερο παρά ποτέ αναγκαία προϋπόθεση ανάμεσα στον πρωθυπουργό και στον υπουργό Άμυνας», όμως «τους τελευταίους μήνες, η εμπιστοσύνη αυτή αποσαθρώθηκε», ανέφερε ο Νετανιάχου σε επιστολή του στον Γκάλαντ.

«Παρουσιάστηκαν μεγάλες διαφορές (...) όσον αφορά τη διεξαγωγή της (στρατιωτικής) εκστρατείας, συνοδευόμενες από δηλώσεις και πράξεις οι οποίες αντέκειντο προς αποφάσεις της κυβέρνησης και του υπουργικού συμβουλίου», πρόσθεσε.

Ο ισραηλινός πρόεδρος Ισαάκ Χέρτσογκ προειδοποίησε εναντίον κάθε «αναταραχής» στην εδώ κι έναν χρόνο εμπόλεμη χώρα και απηύθυνε έκκληση να επιδειχθεί «υπευθυνότητα». «Το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται το κράτος του Ισραήλ αυτή τη στιγμή είναι αναταραχή και ρήξη εν μέσω πολέμου», ανέφερε μέσω X.

Ο κ. Νετανιάχου «έκανε καλά» που καθαίρεσε τον Γιοάβ Γκάλαντ, σχολίασε ο υπουργός Εσωτερικής Ασφαλείας Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ, που ανήκει στην άκρα δεξιά.

Γιατί τώρα

Σύμφωνα με τον πολιτικό αναλυτή Αβίβ Μπουσίνσκι, πρώην διευθυντής του γραφείου του Νετανιάχου, η αποπομπή του κ. Γκάλαντ δεν ήταν παρά «ζήτημα χρόνου». Αλλά «ίσως ο Νετανιάχου φοβόταν νίκη των Δημοκρατικών» στις ΗΠΑ, που θα καθιστούσε «πιο περίπλοκη» τη λήψη αυτής της απόφασης.

Ο κ. Νετανιάχου πιθανόν αισθάνεται πιο άνετα λόγω της «βελτίωσης της δημοτικότητάς του στις δημοσκοπήσεις» και «εκμεταλλεύτηκε επίσης το ότι η προσοχή του κόσμου βρισκόταν αλλού», στις εκλογές στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τον Τζόναθαν Ράινχολντ, διευθυντή του τμήματος πολιτικών μελετών στο πανεπιστήμιο Μπαρ Ιλάν.

Η αντίδραση των ΗΠΑ

Ο Γκάλαντ ήταν «σημαντικός εταίρος για όλα τα ζητήματα που αφορούσαν την υπεράσπιση του Ισραήλ» για τις ΗΠΑ, ανέφερε εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

«Θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με τον επόμενο υπουργό Άμυνας του Ισραήλ», πρόσθεσε.

Ο σκληροπυρηνικός Γκάλαντ και οι μαζικές αντιδράσεις στο Ισραήλ για την απομπομπή του 

Αν και ο Γκάλαντ αντιμετωπιζόταν ως σημαίνουσα μορφή του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας που πλέον έχει εξαπλωθεί στον Λίβανο, είχε προκαλέσει την οργή υπερορθόδοξων κομμάτων, συμμάχων-κλειδιών του πρωθυπουργού, διατάσσοντας την επιστράτευση 10.000 ανδρών αυτής της θρησκευτικής κοινότητας, που ωφελείτο από εξαίρεση από τη θητεία δυνάμει κανόνα που θεσπίστηκε όταν δημιουργήθηκε το κράτος του Ισραήλ το 1948.

Το 2018, το ζήτημα της επιστράτευσής τους είχε προκαλέσει πολιτική κρίση, οδηγώντας στην προκήρυξη πρόωρων εκλογών.

«Το Ισραήλ πρέπει να εξασφαλίσει την επιστροφή των ομήρων «το συντομότερο» και «όσο είναι ακόμα στη ζωή», ακόμη κι αν αυτό έχει τίμημα «επώδυνο συμβιβασμό», είπε χθες ο Γκάλαντ, μετά την αποπομπή του.

«Το ηθικό καθήκον μας είναι να φέρουμε πίσω (...) τους απαχθέντες από τη Χαμάς. Πρέπει να το κάνουμε όσο πιο γρήγορα είναι δυνατόν και όσο βρίσκονται ακόμη στη ζωή», έκρινε σε ομιλία του που αναμεταδόθηκε τηλεοπτικά.

«Είναι πιθανό να φέρουμε πίσω τους ομήρους, όμως αυτό θα συμπεριλάβει επώδυνους συμβιβασμούς», πρόσθεσε.

Μαζικές αντιδράσεις στο Ισραήλ

Χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στο Τελ Αβίβ το βράδυ για να διαδηλώσεων εναντίον της αποπομπής του υπουργού Άμυνας Γιοάβ Γκάλαντ και να απαιτήσουν ο διάδοχός του Ισραέλ Κατς να δώσει προτεραιότητα στη σύναψη συμφωνίας για την επιστροφή των ομήρων.

Ο κ. Γκάλαντ ήταν «ο μοναδικός φυσιολογικός άνθρωπος στην κυβέρνηση», σχολίασε ο Σαμουήλ Μίλερ, εκπαιδευτικός 54 ετών, προσάπτοντας στην κυβέρνηση Νετανιάχου πως άνοιξε «νέα μέτωπα», πως διεξάγει «αδικαιολόγητους πολέμους». Ο πρωθυπουργός «δεν κάνει τίποτα για να διατηρήσει την ειρήνη για εμάς, για τους Παλαιστίνιους και για όλες τις άλλες χώρες στην περιοχή», πρόσθεσε.

Το Φόρουμ των Οικογενειών, η κυριότερη συλλογικότητα των συγγενών ομήρων που παραμένουν κρατούνται στη Λωρίδα της Γάζα, εξέφρασε «βαθιά ανησυχία» για την αποπομπή του υπουργού Άμυνας Γκάλαντ, καλώντας τον διάδοχό του να «δώσει προτεραιότητα» στη σύναψη συμφωνίας για την απελευθέρωση των δικών τους.

Από τους 251 ανθρώπους που είχαν απαχθεί την 7η Οκτωβρίου 2023, 97 παραμένουν όμηροι στη Λωρίδα της Γάζας, πλην όμως 34 από αυτούς τους τελευταίους έχουν κηρυχθεί νεκροί από τον ισραηλινό στρατό.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ