Γιατί η ενέργεια είναι το αδύναμο σημείο του Ισραήλ;

Διαθέτοντας λίγους δικούς του φυσικούς πόρους, το ζήτημα της ενέργειας ανησυχεί εδώ και καιρό το Ισραήλ. Η κλιμάκωση των εντάσεων στα σύνορα με τον Λίβανο μπορεί να βυθίσει τη χώρα στο σκοτάδι, επηρεάζοντας αρνητικά το ηλεκτρικό της δίκτυο, σύμφωνα με τον πρώην αναπληρωτή σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας Τσακ Φράιλιχ στο Politico. 

«Αν η Χεζμπολάχ αποφασίσει ότι πρόκειται να επιτεθεί σε σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής και άλλες εγκαταστάσεις, είναι μεγάλο πρόβλημα», είπε. «Έχουν ακριβείς πυραύλους που μπορούν να στοχεύουν μη στρατιωτικές υποδομές και είναι δύσκολο να διοικήσεις μια σύγχρονη χώρα χωρίς ηλεκτρισμό και χωρίς υπολογιστές».

Η μερίδα του λέοντος των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής είναι με αέριο στο Ισραήλ. Μια από τις κύριες ιστορίες επιτυχίας της χώρας τα τελευταία χρόνια ήταν να απογαλακτιστεί από τις ξένες εισαγωγές μετά την ανακάλυψη περίπου 1.000 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου στα ανοικτά της ακτογραμμής του — που ισοδυναμεί με περίπου 70 χρόνια της τρέχουσας κατανάλωσής του.

Παιχνίδια με το αέριο

Σύμφωνα με τον Elai Rettig, επίκουρο καθηγητή ενεργειακής γεωπολιτικής στο Πανεπιστήμιο Bar-Ilan στο Τελ Αβίβ, το αέριο είναι επίσης διπλωματικό εργαλείο στην καταπολέμηση των προσπαθειών απομόνωσης του Ισραήλ, με τις γειτονικές χώρες να αγοράζουν τεράστιους όγκους.

«Για την Ιορδανία και την Αίγυπτο, θα ήταν αδύνατο να μποϊκοτάρουν το Ισραήλ σε αυτό το σημείο, επειδή το Ισραήλ είναι αυτό που κρατά τα φώτα αναμμένα στο Αμμάν και στο Κάιρο και κάποιοι θα έλεγαν ότι αποκλιμάκωσε την απάντησή τους και περιόρισε το πόσο μπορούν να ασκήσουν κριτική στο Ισραήλ». είπε. «Η Αίγυπτος έχει ήδη τρεις ή τέσσερις διακοπές ρεύματος την ημέρα και περίπου το 70% της ενέργειας της Ιορδανίας παράγεται με ισραηλινό αέριο».

Η κλιμακούμενη σύγκρουση με τη Χεζμπολάχ στο Νότιο Λίβανο απειλεί τώρα αυτό το περιφερειακό status quo. Το κοίτασμα Ταμάρ - ένα από τα τρία κύρια αποθέματα φυσικού αερίου - έχει ήδη κλείσει προσωρινά λόγω ανησυχιών για την ασφάλεια λόγω της εγγύτητάς του στη Γάζα και το κοίτασμα Λεβιάθαν είναι κοντά στα βόρεια σύνορα και θα μπορούσε να γίνει στόχος επιθέσεων με ρουκέτες.

«Ένας από τους λόγους για τους οποίους το Ισραήλ προσπάθησε να αποφύγει έναν πόλεμο δύο μετώπων, πηγαίνοντας ενάντια στη Χεζμπολάχ και τη Χαμάς ταυτόχρονα, είναι επειδή δεν έχει την πολυτέλεια να κλείσει ταυτόχρονα και το Ταμάρ και το Λεβιάθαν», είπε. «Δεν έχει εναλλακτική λύση στο αέριο. Αλλά αν χτυπήσετε αυτά τα χωράφια, πληγώνετε τους φίλους σας, όχι μόνο τους εχθρούς σας – επομένως αυτή η συνεργασία είναι επίσης κάτι σαν πηγή αποτροπής».

Η πρόσβαση σε αργό πετρέλαιο, βενζίνη και ντίζελ ήταν εδώ και πολύ καιρό ένας σημαντικός πονοκέφαλος για τους Ισραηλινούς πολιτικούς και τα εμπάργκο υπό την ηγεσία των Άραβων μετά από περιφερειακούς πολέμους το 1967 και το 1973 πυροδότησε εξοντωτικές ενεργειακές κρίσεις. Σε απάντηση, οι ισραηλινές υπηρεσίες ασφαλείας ξεκίνησαν ένα μυστικό πρόγραμμα εμπορίας όπλων για πετρέλαιο από τις αφρικανικές δικτατορίες.

Ενώ οι ακριβείς στατιστικές για τις εισαγωγές πετρελαίου του Ισραήλ είναι εθνικό μυστικό, το Αζερμπαϊτζάν έχει πλέον αναδειχθεί ως ο κορυφαίος εταίρος του, έχοντας πουλήσει στο Ισραήλ αργό πετρέλαιο αξίας 300 εκατομμυρίων δολαρίων μόνο τον περασμένο Ιανουάριο, ενώ έλαβε τεράστιους όγκους όπλων για χρήση στη σύγκρουσή του με τη γειτονική Αρμενία.

«Το Ισραήλ εκτιμούσε το Αζερμπαϊτζάν ως έναν κρίσιμο σύμμαχο στον κόσμο με μουσουλμανική πλειοψηφία, προσφέροντας όχι μόνο στρατηγική στήριξη αλλά και ουσιαστική ενεργειακή ασφάλεια», δήλωσε ο Αγιάζ Ρζάγιεφ, ερευνητής στο κέντρο Topchubashov του Μπακού.

Ωστόσο, ακόμη και αυτή η σχέση γίνεται πιο αβέβαιη καθώς ο πόλεμος στη Γάζα κλιμακώνεται, είπε ο Ρζάγιεφ, δεδομένου ότι «το Αζερμπαϊτζάν δίνει επίσης σημαντική σημασία στην αλληλεγγύη του με τα μουσουλμανικά κράτη». Η Τουρκία, ο στενότερος σύμμαχος του Αζερμπαϊτζάν, έχει γίνει κορυφαίος πρωταθλητής του παλαιστινιακού ζητήματος με τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να επιβάλλει ένα άνευ προηγουμένου εμπορικό εμπάργκο στο Ισραήλ.

«Το μεγάλο ερώτημα είναι τι κάνουν οι Τούρκοι», είπε ο Freilich, πρώην αξιωματούχος εθνικής ασφάλειας. «Το μεγαλύτερο μέρος του πετρελαίου του Ισραήλ έρχεται μέσω αγωγών από την Τουρκία και αν ήθελαν θα μπορούσαν να κόψουν το στόμιο».

Ο κίνδυνος των Χούθι

Εξισορροπώντας ήδη την απειλή άμεσων επιθέσεων στην υποδομή του και την αυξανόμενη πίεση στους εταίρους του, το Ισραήλ βλέπει επίσης όλο και περισσότερο τις γραμμές ανεφοδιασμού του να στοχοποιούνται - κυρίως από τους Χούθι.

Αν και τα αρνητικά αποτελέσματα από τα χτυπήματα των Χούθι ήταν μέχρι στιγμής περιορισμένα, «η περιφερειακή αγορά φυσικού αερίου είναι πιο εκτεθειμένη» και θα μπορούσε να κάνει την εισαγωγή φυσικού αερίου μέσω θαλάσσης πιο δαπανηρή και πιο περίπλοκη, δήλωσε ο Dan Marks, ειδικός ενεργειακής ασφάλειας στο Royal United Services Institute.

«Καθώς η παγκόσμια αγορά LNG είναι σφιχτή από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και είναι πιθανό να παραμείνει έτσι μέχρι το 2025, αυτό θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις στις τιμές», είπε. 

Ταυτόχρονα, διαφαίνεται μια πιο άμεση σύγκρουση με το Ιράν, αφού η Τεχεράνη δεσμεύτηκε να εκδικηθεί το Ισραήλ μετά τη δολοφονία του Ισμαήλ Χανίγιε, του αρχηγού της Χαμάς. Για το Ισραήλ, ωστόσο, η προοπτική διακοπής της ηλεκτροδότησης θα μπορούσε να προκαλέσει έντονη δυσαρέσκεια στους ισραηλινούς πολίτες, λένε οι ειδικοί.

«Οι Ισραηλινοί δεν είναι συνηθισμένοι στα μπλακ άουτ», είπε ο Ρέτιγκ, ο καθηγητής στο Bar-Ilan. «Έχουμε περίπου τρεις ώρες μπλακ άουτ το χρόνο κατά μέσο όρο συνήθως, οπότε και μόνο η σκέψη ότι θα είμαστε δύο μέρες χωρίς ρεύμα προκαλεί πανικό στους Ισραηλινούς και πηγαίνουν να αγοράσουν γεννήτριες».

Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.