ΚΑΙΡΟΣ

Ντόναλντ Τραμπ vs Κάμαλα Χάρις: Πώς οι αμερικανικές εκλογές θα επηρεάσουν τη Μέση Ανατολή

Your browser doesn’t support HTML5 audio

Καθώς η Αμερική ετοιμάζεται να ψηφίσει, ο Νετανιάχου δεν έχει κρύψει την εκτίμησή του για τον Τραμπ - και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι δεν είναι μόνος

Την τελευταία φορά που ο Ντόναλντ Τραμπ ήταν πρόεδρος, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ ήταν τόσο ευχαριστημένος που έδωσε το όνομά του σε μια κοινότητα, αναφέρει το BBC με αφορμή αποστολή του στα Υψώματα του Γκολάν.

Το «Trump Heights» είναι ένα απομονωμένο σύμπλεγμα προκατ σπιτιών στο βραχώδες, διάσπαρτο από ναρκοπέδια τοπίο των Υψωμάτων του Γκολάν, με έναν μεγάλο αγαλμάτινο αετό με επτάφωτο λυχνία να «φρουρεί» την πύλη εισόδου. 

Αυτή ήταν η ανταμοιβή του Τραμπ για την ανατροπή της πολιτικής μισού αιώνα των ΗΠΑ - και της ευρείας διεθνούς συναίνεσης - με την αναγνώριση των εδαφικών διεκδικήσεων του Ισραήλ στο Γκολάν, που κατελήφθη από τη Συρία στον πόλεμο του 1967 και αργότερα προσαρτήθηκε μονομερώς.

Το ερώτημα για τους κατοίκους εκεί – δύο δεκάδες οικογένειες και μερικούς στρατιώτες – είναι τι αντίκτυπο μπορεί να έχει τώρα ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος Τραμπ, ή η Δημοκρατική αντίπαλός του Κάμαλα Χάρις, στα συμφέροντα του Ισραήλ στην περιοχή.

Ο Έλικ Γκόλντμπεργκ και η σύζυγός του Χοντάγια μετακόμισαν στο Trump Heights με τα τέσσερα παιδιά τους για να έχουν την ασφάλεια μιας μικρής αγροτικής κοινότητας. Από τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου στο νότιο Ισραήλ πέρυσι, έχουν παρακολουθήσει τον πόλεμο του Ισραήλ με τη Χεζμπολάχ, έναν σύμμαχο της Χαμάς, να κλιμακώνεται κατά μήκος των βόρειων συνόρων με τον Λίβανο, 16 χιλιόμετρα μακριά τους.

«Τον τελευταίο χρόνο, ο όμορφος ανοιχτός χώρος μας με πράσινο έχει πολύ καπνό, και η υπέροχη θέα μας είναι η θέα των πυραύλων που μάς στέλνει η Χεζμπολάχ», είπε ο Έλικ στο BBC. «Αυτή είναι μια εμπόλεμη ζώνη και δεν ξέρουμε πότε θα τελειώσει αυτό». Ο Έλικ λέει ότι θέλει η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ «να κάνει το σωστό». Όταν ρωτάω τι σημαίνει αυτό, απαντά, «να υποστηρίξει το Ισραήλ». «Να υποστηρίξει ‘’τους καλούς’’ και να έχει την κοινή αίσθηση του σωστού και του λάθους», είπε. 

Είναι το είδος της γλώσσας που ακούτε πολύ στο Ισραήλ. Είναι επίσης το είδος της γλώσσας που καταλαβαίνει ο Τραμπ. Κέρδισε την εύνοια του Ισραηλινού ηγέτη, Μπενιαμίν Νετανιάχου, κατά την τελευταία του θητεία ως πρόεδρος των ΗΠΑ, ακυρώνοντας τη συμφωνία για τα πυρηνικά με το Ιράν, στην οποία το Ισραήλ αντιτάχθηκε, διαπραγματευόμενος ιστορικές συμφωνίες εξομάλυνσης με αρκετές αραβικές χώρες, και αναγνωρίζοντας την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ - ανατρέποντας μια πολιτική δεκαετιών στις ΗΠΑ.

Ο Νετανιάχου τον αποκάλεσε κάποτε «τον καλύτερο φίλο που είχε ποτέ το Ισραήλ στον Λευκό Οίκο».

Καθώς η Αμερική ετοιμάζεται να ψηφίσει, ο Ισραηλινός ηγέτης δεν έχει κρύψει την εκτίμησή του για τον Ρεπουμπλικανό υποψήφιο - και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι δεν είναι μόνος.

Περίπου τα δύο τρίτα των Ισραηλινών θα προτιμούσαν να δουν τον Τραμπ να επιστρέφει στον Λευκό Οίκο, σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες. Λιγότερο από το 20% φαίνεται να θέλει να κερδίσει η Κάμαλα Χάρις. Σύμφωνα με μια δημοσκόπηση, αυτό το ποσοστό μειώνεται σε μόλις 1% μεταξύ των υποστηρικτών του ίδιου του κ. Νετανιάχου.

Η Γκίλι Σμουέλεβιτς, 24 ετών, είπε ότι η Χάρις «έδειξε τα αληθινά της χρώματα» όταν φάνηκε να συμφωνεί με έναν διαδηλωτή σε μια συγκέντρωση που κατηγόρησε το Ισραήλ για γενοκτονία. Η αντιπρόεδρος είπε πως «αυτό για το οποίο μιλάει είναι αληθινό».

Αργότερα διευκρίνισε ότι δεν πίστευε ότι το Ισραήλ διέπραττε γενοκτονία. Η Ρίβκα, που ψωνίζει κοντά, είπε ότι στήριζε «100% τον Ντόναλντ Τραμπ».

«Νοιάζεται περισσότερο για το Ισραήλ. Είναι πιο δυνατός απέναντι στους εχθρούς μας και δεν φοβάται», δήλωσε. «Καταλαβαίνω ότι οι άνθρωποι δεν τον αγαπούν, αλλά δεν χρειάζεται να τον αγαπώ. Τον χρειάζομαι για να είναι καλός σύμμαχος του Ισραήλ».

Για πολλούς ανθρώπους στο Ισραήλ, οι καλοί σύμμαχοι ποτέ δεν πιέζουν, επικρίνουν ή περιορίζουν. Ο πόλεμος στη Γάζα συντέλεσε στο να δημιουργηθεί μια «σφήνα» μεταξύ του Ισραήλ, και του συμμάχου του, των ΗΠΑ.

Η Χάρις ήταν πιο ειλικρινής στην έκκλησή της για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και έχει δώσει μεγαλύτερη έμφαση σε ανθρωπιστικά ζητήματα.

Μετά τη συνάντηση με τον Νετανιάχου στον Λευκό Οίκο τον Ιούλιο, διεμήνυσε ότι «δεν θα σιωπήσει» για την κατάσταση στη Γάζα, και ξεκαθάρισε ότι του είχε εκφράσει τη «σοβαρή ανησυχία της για το μέγεθος του ανθρώπινου πόνου» και τους θανάτους αθώων πολιτών.

Ο Τραμπ έχει πλαισιώσει τον τερματισμό του πολέμου με όρους «νίκης» του Ισραήλ, και έχει αντιταχθεί στην άμεση κατάπαυση του πυρός στο παρελθόν, λέγοντας σύμφωνα με πληροφορίες στον Νετανιάχου «κάνε αυτό που πρέπει να κάνεις».

Ωστόσο, πολλοί Παλαιστίνιοι έχουν ελάχιστες ελπίδες και για τους δύο υποψήφιους. 

«Η συνολική εκτίμηση είναι ότι οι Δημοκρατικοί είναι κακοί, αλλά αν εκλεγεί ο Τραμπ θα είναι ακόμα χειρότερα», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Μουσταφά Μπαργκούτι, ένας αξιοσέβαστος Παλαιστίνιος αναλυτής και πολιτικός στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη. «Η κύρια διαφορά είναι ότι η Κάμαλα Χάρις θα είναι πιο ευαίσθητη στη μετατόπιση της αμερικανικής κοινής γνώμης, και αυτό σημαίνει περισσότερη υποστήριξη για την κατάπαυση του πυρός».

Ο πόλεμος της Γάζας έχει εντείνει την πίεση από συμμάχους των ΗΠΑ όπως η Σαουδική Αραβία για πρόοδο προς την κατεύθυνση ενός Παλαιστινιακού Κράτους.

Όμως κανένας από τους δύο υποψήφιους δεν έχει θέσει την ίδρυση ενός παλαιστινιακού κράτους στην πρώτη γραμμή της ατζέντας του. Όταν ο κ. Τραμπ ρωτήθηκε κατά τη διάρκεια των προεδρικών τηλεμαχιών αν θα το υποστήριζε, απάντησε: «Θα έπρεπε να το δω».

Πολλοί Παλαιστίνιοι έχουν εγκαταλείψει ελπίδες όσον αφορά την υπόσχεση για ένα παλαιστινιακό κράτος – και για την υποστήριξη των ΗΠΑ γενικότερα.

«Η γενική αίσθηση είναι ότι οι ΗΠΑ απέτυχαν δραστικά στην προστασία του διεθνούς δικαίου, απογοήτευσαν τους Παλαιστίνιους περισσότερες από μία φορές [και] πήραν το μέρος του Ισραήλ με απόλυτη προκατάληψη», είπε ο Μουσταφά Μπαργκούτι.

«Η αναφορά περί παλαιστινιακού κράτους δεν είναι παρά ένα σύνθημα».

Σε ευρύτερα περιφερειακά ζητήματα όπως το Ιράν, οι δύο υποψήφιοι έχουν ιστορικά διαφορετικές προσεγγίσεις, με τον Τραμπ να συμβουλεύει πρόσφατα το Ισραήλ «να χτυπήσει πρώτα τα πυρηνικά [εγκαταστάσεις] και να ανησυχεί για τα υπόλοιπα αργότερα». Μίλησε πριν το Ισραήλ πραγματοποιήσει πλήγματα στο Ιράν ως αντίποινα για μια ιρανική πυραυλική επίθεση νωρίτερα αυτόν τον μήνα.

«Ίσως ο Τραμπ να έπαιζε πιο ‘’σκληρό παιχνίδι’’ και οι Ιρανοί να ήταν πιο διστακτικοί αν ήταν πρόεδρος», εκτίμησε ο πρώην πρεσβευτής του Ισραήλ στις ΗΠΑ, Ντάνι Αγιαλόν, αλλά αποσαφήνισε ότι είναι εύκολο να υπερεκτιμηθούν οι διαφορές μεταξύ των δύο υποψηφίων.

Τόσο ο Χάρις όσο και ο Τραμπ μιλούν τώρα για τη σύναψη μιας νέας συμφωνίας ώστε να εμποδιστεί η πορεία του Ιράν προς ένα πυρηνικό όπλο και αμφότεροι θέλουν να επεκτείνουν τις συμφωνίες ομαλοποίησης μεταξύ του Ισραήλ και των γειτονικών αραβικών χωρών - ιδιαίτερα της Σαουδικής Αραβίας.

Αυτό που θα ήταν διαφορετικό είναι η προσέγγισή τους.

«Νομίζω ότι αν είναι η Κάμαλα Χάρις [στον Λευκό Οίκο], η κατεύθυνση θα είναι από κάτω προς τα πάνω», σχολίασε ο Ντάνι Αγιαλόν, κάτι που σημαίνει ότι οι εκεχειρίες στη Γάζα και τον Λίβανο θα έρθουν πρώτα, πριν στραφεί στα μεγαλύτερα ζητήματα του Ιράν ή των νέων περιφερειακών συμμαχιών. 

Με τον Τραμπ, λέει, «η κατεύθυνση θα είναι από πάνω προς τα κάτω - θα ασχοληθεί κατευθείαν με την Τεχεράνη, και από εκεί, θα προσπαθήσει να τακτοποιήσει όλες τις διαφορετικές γωνίες και θέατρα [συγκρούσεων]σε όλη τη Μέση Ανατολή».

Οι πολιτικοί γνώστες τόσο στο Ισραήλ όσο και στις ΗΠΑ βλέπουν την Κάμαλα Χάρις πιο κοντά στις παραδοσιακές δικομματικές θέσεις της Αμερικής για την εξωτερική πολιτική στη Μέση Ανατολή – και τον Ντόναλντ Τραμπ ως απρόβλεπτο, απρόθυμο να εμπλέξει την Αμερική σε εξωτερικές συγκρούσεις και επιρρεπή σε ad-hoc συμφωνίες.

Αλλά ο Πρέσβης Αγιαλόν πιστεύει ότι δεν είναι μόνο η πολιτική που έχει αντίκτυπο στη διάθεση της κοινής γνώμης για το Ισραήλ.

«Ο Μπάιντεν όλη τη χρονιά στάθηκε στο πλευρό του Ισραήλ», είπε. «Αλλά δεν αναγνωρίστηκε [η προσφορά του λόγω] πραγμάτων όπως η μη πρόσκληση του [Νετανιάχου] στον Λευκό Οίκο – πράγματα που είναι περισσότερο θέμα οπτικής παρά πραγματικά ζητήματα».

Όταν πρόκειται για σχέσεις ΗΠΑ-Ισραήλ, υπογραμμίζει, οι δημόσιες χειρονομίες -και τα συναισθήματα- μετράνε.

«Πολλά είναι προσωπικά θέματα. Τα [κοινά] συμφέροντα είναι δεδομένα, αλλά οι προσωπικότητες έχουν σημασία».

Πηγή: skai.gr