Καλωσορίσατε στη νέα Ουάσιγκτον του Ντόναλντ Τραμπ και του Ίλον Μασκ όπου το «πνεύμα των Χριστουγέννων» αναζητείται.
Ο νέος πρόεδρος και ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου συνέπραξαν την Τετάρτη για να απορριφθεί ένας βραχυπρόθεσμος συμβιβασμός για τις δαπάνες που σχεδιάστηκε από τον -Ρεπουμπλικανό- πρόεδρο της Βουλής Μάικ Τζόνσον προκειμένου η ομοσπονδιακή κυβέρνηση να λειτουργεί μέχρι τις αρχές της νέας θητείας του Τραμπ. Η προθεσμία για να μην παραλύσει το ομοσπονδιακό κράτος είναι έως τα μεσάνυχτα αύριο Παρασκευή (νωρίς το πρωί Σαββάτου, ώρα Ελλάδος).
Το μέτρο «stop gap» περιλαμβάνει βοήθεια σχεδόν 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τους Αμερικανούς που επλήγησαν από πολλαπλές καταστροφές, οικονομική βοήθεια για τους αγρότες, ομοσπονδιακή δέσμευση για την ανοικοδόμηση της γέφυρας Φράνσις Σκοτ Κι της Βαλτιμόρης και ποινικοποίηση του «revenge porn» εξηγεί σε ανάλυσή του το CNN.
Αλλά ο ελιγμός Τραμπ-Μασκ για το μπλοκάρισμα του μέτρου βύθισε την αμερικανική πρωτεύουσα σε μια από τις κλασικές κρίσεις του τέλους έτους, έθεσε τις ελπίδες του Τζόνσον να διατηρήσει τη θέση του απολύτως εν αμφιβόλω, και παράλληλα πρόσφερε μια καλή πρόγευση του χάους που μπορεί να σημειωθεί στη δεύτερη θητεία του Τραμπ.
Η αίσθηση αναταραχής επιδεινώθηκε από τη 10η συνεχόμενη ημέρα απωλειών στον δείκτη Dow Jones, «πιάνοντας» ένα ανάλογο αρνητικό ορόσημο επί διακυβέρνησης Φορντ. Το ξεπούλημα στην αγορά υπογράμμισε μια ασταθή εθνική στιγμή και ορισμένες από τις οικονομικές προκλήσεις που μπορεί να αντιμετωπίσει ο Τραμπ μετά την προειδοποίηση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας ότι ο πληθωρισμός θα σημειώσει άνοδο το επόμενο έτος.
Σαμποτάζ
Το σαμποτάζ της πρωτοβουλίας χρηματοδότησης του Τζόνσον προκάλεσε σοκ και σύγχυση στο Καπιτώλιο. Αλλά για πολλούς από τους υποστηρικτές του Τραμπ στα συντηρητικά μέσα ενημέρωσης που αναμένουν τεράστιες περικοπές στα ομοσπονδιακά προγράμματα, το χάος είναι το ζητούμενο. Ακόμα κι αν το αδιέξοδο οδηγήσει σε ένα επιζήμιο «λουκέτο» της κυβέρνησης, αυτό μπορεί να αντιπροσωπεύει πρόοδο για ορισμένους, καθώς η ίδια η κυβέρνηση αντιμετωπίζεται με περιφρόνηση από τη λαϊκιστική δεξιά. Και στοχεύοντας στο status quo της Ουάσιγκτον ακόμη και πριν ορκιστεί, ο Τραμπ κάνει ακριβώς αυτό που είπε ότι θα έκανε στην προεκλογική εκστρατεία.
Αλλά η ξαφνική περιπλοκή ανέδειξε επίσης ένα από τα βασικά ζητήματα που αντιμετωπίζει ο Τραμπ στη δεύτερη θητεία του: Αν θέλει να περάσει τις φορολογικές του περικοπές, να προχωρήσει τις ριζικές αλλαγές στη μετανάστευση, να υπερασπιστεί τη χώρα και να αφήσει μια σημαντική κληρονομιά, θα πρέπει να βρει τρόπο να κυβερνά – ακόμα κι αν αυτό τον φέρνει σε σύγκρουση με τους ψηφοφόρους της βάσης και τους ιδεολόγους της MAGA (Make America Great Again) που θα ήθελαν πολύ να γκρεμίσουν μέχρι ισοπέδωσης την κυβέρνηση.
Διακυβέρνηση «τύπου Μασκ»
Ένας από αυτούς τους «μέγα διαταράκτες» είναι ο Μασκ. Στη βιογραφία του για τον πρωτοπόρο του SpaceX, ο Βάλτερ Άιζακσον περιέγραψε τη φιλοσοφία του νέου «σούπερ φίλου» του εκλεγμένου προέδρου ως «Πάρτε ρίσκα. Μάθετε ανατινάζοντας πράγματα. Αναθεωρήστε. Επαναλάβετε».
Ο μεγιστάνας των πυραύλων ανταποκρίθηκε σε αυτό το μάντρα την Τετάρτη, εξαπολύοντας επιθέσεις στα σχέδια του Τζόνσον πριν ανατείλει ο ήλιος, «Αυτό το νομοσχέδιο δεν θα πρέπει να περάσει», έγραψε ο Μασκ στο X, ξεκινώντας ένα κύμα 70 αναρτήσεων στα οποία κατήγγειλε το νομοσχέδιο ως γεμάτο με δαπάνες «χοιρινού κρέατος» και προειδοποιούσε ότι όποιος το ψήφισε θα πρέπει να «πεταχθεί» στις εκλογές του 2026.
Ο Μασκ πυροδότησε την αντίθεση στο νομοσχέδιο όλη μέρα, προκαλώντας οργή στα μέσα ενημέρωσης MAGA, πριν ο Τραμπ και ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βάνς εκδώσουν αργά το απόγευμα δήλωση απαιτώντας έναν εξορθολογισμένο λογαριασμό δαπανών χωρίς παραχωρήσεις στους Δημοκρατικούς. Και επιδεινώνοντας το πανδαιμόνιο στο Καπιτώλιο, πρόσθεσαν άλλη μια τεράστια προϋπόθεση - το Κογκρέσο να αυξήσει το ανώτατο όριο δανεισμού της κυβέρνησης ενώ ο Τζο Μπάιντεν είναι ακόμη πρόεδρος - μια τεράστια πρόκληση σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Δεν ήταν αμέσως σαφές πόσο στενά συντονίζονταν ο Τραμπ και ο Μασκ. Αλλά το χρονοδιάγραμμα της πίεσης του Μασκ και η καθυστερημένη είσοδος του νέου προέδρου στη δημόσια διαμάχη πρόσφεραν στους αποθαρρυμένους Δημοκρατικούς ένα άνοιγμα. Ο εκπρόσωπος της Νέας Υόρκης Νταν Γκόλντμαν επινόησε ένα σενάριο στο Χ που είχε σαφώς υπολογιστεί για να «πονέσει» τον νέο πρόεδρο. «Ως σκιώδης νεοεκλεγείς πρόεδρος, ο Ίλον Μασκ κινεί τώρα τα νήματα στο Σώμα των Ρεπουμπλικανών για την κρατική χρηματοδότηση, ενώ ο Τραμπ κρύβεται στο Μαρ-α-Λάγκο πίσω από τους ‘’χειριστές’’ του», έγραψε ο Γκόλντμαν. «Φαίνεται όλο και περισσότερο ότι θα έχουμε 4 χρόνια έναν μη εκλεγμένο ολιγάρχη που κυβερνά τη χώρα τραβώντας τα νήματα της μαριονέτας του».
Επικίνδυνα διλήμματα
Ο γερουσιαστής των Ρεπουμπλικανών του Μιζούρι Τζος Χάουλι, που μίλησε με τον νέο πρόεδρο, είπε στο CNN, ότι ο Τραμπ είχε ενημερωθεί πλημμελώς από τον Τζόνσον.
Η κατάρρευση του νομοσχεδίου για το stop-gap στις δαπάνες έφερε τον Τζόνσον, τον Τραμπ και τους Δημοκρατικούς σε επικίνδυνα διλήμματα.
Αν ο Τζόνσον δεν μπορέσει να περάσει κάποιο είδος μέτρου για τις δαπάνες μέχρι την Παρασκευή τα μεσάνυχτα, η κυβέρνηση θα κλείσει εν μέρει.
Η προεδρία του Τζόνσον στη Βουλή βρίσκεται ξαφνικά σε τεράστιο κίνδυνο αφού τορπιλίστηκε από τον Τραμπ και τον Μασκ και όπως είπαν αρκετοί Ρεπουμπλικάνοι της Βουλής, δεν θα υποστήριζαν την επανεκλογή του.
Ένα κλείσιμο της κυβέρνησης θα μπορούσε να έχει απρόβλεπτες πολιτικές συνέπειες, καθώς θα έβλαπτε πολλούς Αμερικανούς, ενδεχομένως συμπεριλαμβανομένων ηλικιωμένων και βετεράνων που βασίζονται στην κυβερνητική βοήθεια, και θα μπορούσε επίσης να κλείσει ζωτικής σημασίας ομοσπονδιακές λειτουργίες.
Το «παιχνίδι εξουσίας» του Τραμπ είναι ένα στοίχημα, αφού τώρα έχει προκαλέσει μια αντιπαράθεση που μπορεί να παραμείνει ακόμη και το επόμενο έτος, επισκιάζοντας ενδεχομένως τις προετοιμασίες για την ορκωμοσία του στις 20 Ιανουαρίου.
Η αναμέτρηση είναι επίσης μια δοκιμασία για τους Δημοκρατικούς. Το κόμμα δεν θα ήθελε η διακυβέρνηση Μπάιντεν να βυθιστεί στο χάος τις τελευταίες ημέρες της εξουσίας της. Αλλά έχουν ελάχιστα κίνητρα για να σώσουν τον Τραμπ.
Καθώς οι νομοθέτες έφευγαν από το Καπιτώλιο το βράδυ της Τετάρτης χωρίς βεβαιότητα για το τι θα συμβεί στη συνέχεια ή πότε θα μπορούσαν να πάνε σπίτι τους για τις διακοπές, η χώρα βυθίστηκε στην πρώτη κρίση της δεύτερης εποχής Τραμπ.
Ο απερχόμενος ηγέτης των Ρεπουμπλικανών της Γερουσίας Μιτς ΜακΚόνελ συνόψισε την αναταραχή με μια πρόβλεψη για το 2025.
«Ω, έτσι θα πάει και το επόμενο έτος», ανέφερε χαρακτηριστικά στη συνάδελφό του στους Ρεπουμπλικανούς, γερουσιαστή Σούζαν Κόλινς του Μέιν, καθώς προχωρούσαν σε έναν διάδρομο της Γερουσίας.
Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης MAGA συσσωρεύουν πίεση στον Τζόνσον
Το μέγεθος του νομοσχεδίου του Τζόνσον προκάλεσε σάλο στα συντηρητικά μέσα ενημέρωσης. Οι «ειδήμονες» του MAGA εξοργίστηκαν ιδιαίτερα που οι νομοθέτες… απένειμαν στους εαυτούς τους αύξηση μισθών, εβδομάδες μετά τις εκλογές που οδήγησαν εν μέρει σε πληθωρισμό.
Οι υποστηρικτές του Τραμπ θέτουν το εξής ερώτημα: Αφού οι Ρεπουμπλικάνοι κέρδισαν το 2024 με την υπόσχεση να ακρωτηριάσουν τις δαπάνες της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και να περικόψουν τους προϋπολογισμούς, γιατί η πρώτη τους ενέργεια μετά τον θρίαμβο του Τραμπ, να είναι ένα «κλασικό όργιο δαπανών» στο τέλος του έτους;
Αλλά πολλοί Ρεπουμπλικάνοι ανησυχούν για τις πολιτικές επιπτώσεις ενός τερματισμού λειτουργίας της κυβέρνησης. Και αν υποθέσουμε ότι θέλουν μια διέξοδο, κάθε νέο νομοσχέδιο πρέπει να αναγνωρίζει την τρέχουσα πραγματικότητα. Οι Δημοκρατικοί —για μερικές εβδομάδες ακόμη— ελέγχουν τη Γερουσία, επομένως πρέπει να τους δοθεί κάποιο κίνητρο για συνεργασία. Και ο πρόεδρος των Ρεπουμπλικανών στη Βουλή θα χρειαστεί ψήφους των Δημοκρατικών λόγω της μικρής πλειοψηφίας που διαθέτει και της απροθυμίας ορισμένων από το κόμμα του να υποστηρίξουν οποιαδήποτε δαπάνη.
Ένα πρόεδρος (Βουλής) σε κίνδυνο
Ο Τζόνσον είπε ότι επιχείρησε να «πλασάρει» το νομοσχέδιό του στον Μασκ και τον συνπρόεδρό του στο νέο Τμήμα Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας του Τραμπ, Βιβέκ Ραμασουάμι, σε μια αλυσίδα από κείμενα. Εξηγώντας το «συντηρητικό παιχνίδι» πίσω από το σχέδιό του, είπε στο Fox το πρωί της Τετάρτης, «ότι το 2025 θα έχουμε ένα Κογκρέσο που ελέγχεται από τους Ρεπουμπλικάνους και τον Τραμπ πίσω στον Λευκό Οίκο και εμείς θα αποφασίζουμε για τις δαπάνες».
Αλλά το μόνο που έχει καταφέρει ο Τζόνσον είναι να θέσει τη θέση του σε κίνδυνο.
Ο Ρεπουμπλικανός εκπρόσωπος του Κεντάκι, Τόμας Μάσι, είπε στο CNN ότι ο Τζόνσον δεν θα πάρει την ψήφο του στο επόμενο Κογκρέσο, προσθέτοντας ότι «θα χρειαζόταν ένα χριστουγεννιάτικο θαύμα» για να αλλάξει γνώμη. Και ο Μπράιαν Λάνζ, ο οποίος υπηρέτησε ως ανώτερος σύμβουλος στην εκστρατεία του Τραμπ το 2024, είπε στο CNN ότι αρκετοί νομοθέτες είχαν την ίδια γνώμη. «Ο πρόεδρος δεν έχει τις ψήφους αυτή τη στιγμή. Θα πρέπει να σωθεί από τον Ντόναλντ Τραμπ» σημείωσε ο Λάντζα.
Αλλά αν ο Τζόνσον βρίσκεται σε κίνδυνο, η μοίρα του θα μπορούσε να περιπλέξει το εορταστικό κλίμα για την ορκωμοσία του Τραμπ το επόμενο έτος.
Οι Ρεπουμπλικάνοι αναζητούν απεγνωσμένα ένα γρήγορο ξεκίνημα για να αξιοποιήσουν στο έπακρο το αποκορύφωμα της δύναμης του Τραμπ. Αντιπαραθέσεις για τυχόν νέο πρόεδρο Βουλής θα ήταν αντιπαραγωγικές.
Και αν ο Τζόνσον, ο οποίος ήταν ο ίδιος το αποτέλεσμα συμβιβασμού της τελευταίας στιγμής, δεν μπορεί να εκλεγεί πρόεδρος, τότε ποιος μπορεί;
Σε μια από τις αναρτήσεις του στο X, ο Μασκ πρότεινε ότι ο καλύτερος δρόμος για τους Ρεπουμπλικάνους θα ήταν να «παγώσουν» την Ουάσιγκτον μέχρι να αναλάβει ο Τραμπ τα καθήκοντά του. «Κανένα νομοσχέδιο δεν πρέπει να εγκριθεί (από) το Κογκρέσο μέχρι τις 20 Ιανουαρίου», έγραψε. Αυτό θα προκαλούσε shutdown που θα διαρκούσε για εβδομάδες, θα προκαλούσε τεράστια πολιτική κρίση στον νέο πρόεδρο με το που αναλάμβανε τα καθήκοντά του και θα επέφερε σημαντική οικονομική ζημιά. Και η πλειοψηφία των Ρεπουμπλικάνων της Βουλής θα είναι ακόμη μικρότερη για να ξεκινήσει η θητεία του Τραμπ από ό,τι είναι τώρα, καθιστώντας ακόμη πιο δύσκολο να περάσει οτιδήποτε.
«Είναι απίθανο τι μπορεί να συμβεί τα Χριστούγεννα»
Το σαμποτάζ του Μασκ στο νομοσχέδιο για τις δαπάνες του Τζόνσον έδωσε στους Δημοκρατικούς μια πρώιμη ευκαιρία να καταφέρουν ένα πλήγμα στην επερχόμενη προεδρία Τραμπ.
Ο ηγέτης της μειονότητας της Βουλής των Αντιπροσώπων Χακίμ Τσέφρις προέβαλε τα δεινά των Αμερικανών πολιτών που θα πλήττονταν από το κλείσιμο της κυβέρνησης. «Καταλήξαμε σε μια δικομματική συμφωνία για να καλύψουμε τις ανάγκες του αμερικανικού λαού και να παρέχουμε βοήθεια σε αγρότες, οικογένειες, παιδιά, ηλικιωμένους, βετεράνους, ένστολους και Αμερικανούς της εργατικής τάξης», είπε ο Δημοκρατικός πολιτικός της Νέας Υόρκης. «Οι Ρεπουμπλικάνοι της Βουλής έλαβαν εντολή για κλείσιμο της κυβέρνησης για να πληγώσουν τους καθημερινούς Αμερικανούς σε όλη τη χώρα».
Οι Δημοκρατικοί της Βουλής θα συναντιόντουσαν την Πέμπτη το πρωί για να συζητήσουν τα επόμενα βήματά τους. Αλλά η δήλωση του Τζέφρις υποδηλώνει ότι θα μείνουν σταθεροί και θα απαιτήσουν από τον Τραμπ να υπαναχωρήσει.
Πολιτικά, υπάρχει μικρό κίνητρο για αυτούς να βοηθήσουν στον πολιτικό απεγκλωβισμό τον Τζόνσον και του εκλεγμένου προέδρου οι οποίοι είναι «στριμωγμένοι στη γωνία». Άλλωστε, ο Τραμπ απαίτησε να συνεργαστούν για την ψήφιση ενός απογυμνωμένου νομοσχεδίου χωρίς καμία από τις προτεραιότητές τους. Και η εντολή του για αύξηση του ανώτατου ορίου χρέους, η οποίο αναμένεται να υλοποιηθεί στη δεύτερη θητεία του, είναι μια ευκρινής προσπάθεια να επιρρίψει τον πολιτικό αντίκτυπο για ένα τέτοιο βήμα στον σημερινό πρόεδρο πριν αποχωρήσει από το αξίωμά του για να γλιτώσει ο ίδιος. Στην πραγματικότητα, ο Τραμπ το είπε με δικά του λόγια: «Η αύξηση του ορίου χρέους δεν είναι σπουδαία, αλλά θα προτιμούσαμε να την κάνουμε στη ‘’βάρδια’’ του Μπάιντεν».
Οι Ρεπουμπλικάνοι ιστορικά έχουν καταστήσει επώδυνη την άρση του ορίου δανεισμού της κυβέρνησης για τους Δημοκρατικούς προέδρους – πολλές φορές οδηγώντας τη χώρα στο χείλος μιας καταστροφικής χρεοκοπίας. Γιατί λοιπόν να βοηθήσουν τώρα οι Δημοκρατικοί;
Ο Λευκός Οίκος είπε ότι εναπόκειται στους Ρεπουμπλικάνους να επιλύσουν το χάος στη Βουλή. Αλλά δεν υπάρχει προφανής δρόμος για να γίνει αυτό, κάτι που σημαίνει ότι τα σύννεφα της αβεβαιότητας έχουν συγκεντρωθεί πάνω από την Ουάσινγκτον ενόψει της εορταστικής περιόδου.
Ο γερουσιαστής από τη Βόρεια Ντακότα, Κέβιν Κράμερ, είπε στο CNN ότι ήταν απογοητευμένος που ο Τραμπ δεν είχε ξεκαθαρίσει νωρίτερα τις απόψεις του. Και όταν ρωτήθηκε αν ήταν δυνατό να αυξηθεί το ανώτατο όριο του χρέους μέσα σε δύο μόνο ημέρες, έδειξε να αμφιβάλλει.
«Αλλά, ξέρετε, είναι σχεδόν Χριστούγεννα, και είναι απίθανο τι μπορεί να κάνουν οι άνθρωποι για να γυρίσουν στο σπίτι».
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.