Η επίθεση εναντίον του Ιγκόρ Κιρίλοφ ήταν μέρος μιας κλιμακούμενης εκστρατείας των υπηρεσιών ασφαλείας και πληροφοριών της Ουκρανίας με στόχο τη δολοφονία προσώπων υψηλού προφίλ που εμπλέκονται στον πόλεμο της Ρωσίας. Η στρατηγική στοχεύει στο να φέρει τη σύγκρουση εντός της Ρωσίας, αυξάνοντας το άμεσο κόστος για τους ηγέτες της Μόσχας.
Όλο και περισσότερο, η εκστρατεία θέτει στο στόχαστρο σημαντικούς στρατιωτικούς στόχους, συμπεριλαμβανομένου ενός ανώτερου αξιωματικού του ναυτικού και ενός επιστήμονα του πυραυλικού προγράμματος. Σε συνδυασμό με πλήγματα μεγάλης εμβέλειας σε εγκαταστάσεις όπως οι βάσεις βομβαρδιστικών, είναι μέρος της στρατηγικής που περιλαμβάνει ασύμμετρες επιθέσεις για να διαταραχθεί και να αποθαρρυνθεί η ρωσική πολεμική μηχανή.
Ουκρανοί αξιωματούχοι ασφαλείας επισήμαναν στη Wall Street Journal ότι η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας, ή SBU, λειτουργεί στο πρότυπο της ισραηλινής Μοσάντ, που φημίζεται για την ανελέητη καταδίωξη των εχθρών της στο εξωτερικό.
«Ένα τέτοιο άδοξο τέλος περιμένει όλους εκείνους που σκοτώνουν Ουκρανούς», είπε ένας αξιωματούχος της SBU. «Η τιμωρία για εγκλήματα πολέμου είναι αναπόφευκτη».
Την Τετάρτη, η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας της Ρωσίας, ή FSB, ανακοίνωσε ότι συνέλαβε έναν 29χρονο πολίτη του Ουζμπεκιστάν που φέρεται να είχε στρατολογηθεί από την Ουκρανία για να τοποθετήσει τη βόμβα. Του υποσχέθηκαν 100.000 δολάρια και μια νέα ζωή σε μια χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανέφερε η υπηρεσία.
Η εκτέλεση του Κιρίλοφ ήταν η πιο τολμηρή στο πλαίσιο της στρατηγικής μεταφοράς του πολέμου εντός της Ρωσίας, δεδομένου και των αρχικών εκτιμήσεων της Μόσχας που «έβλεπε» ότι η επίθεση στην Ουκρανία θα τελείωνε σε λίγες μέρες. Παρά τα μη συγκρίσιμα μεγέθη ανάμεσα στις δύο χώρες τόσο σε έμψυχο όσο και σε εξοπλισμούς, η Ουκρανία προσπάθησε να χτυπήσει βαθιά μέσα στη Ρωσία χρησιμοποιώντας drones μεγάλου βεληνεκούς, πυραύλους που παρέχονται από τις ΗΠΑ και μυστικές επιχειρήσεις.
«Το Κίεβο έστειλε ένα μήνυμα ότι ακόμη και οι ανώτατοι αξιωματούχοι που είναι υπεύθυνοι για τις πολεμικές προσπάθειες και τα εγκλήματα της Ρωσίας δεν μπορούν να αισθάνονται ασφαλείς, ακόμη και στη Μόσχα», δήλωσε ο Andrius Tursa, σύμβουλος Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης στην Teneo.
Ωστόσο, αναλυτές εκτιμούν ότι η εκστρατεία του Κιέβου είναι απίθανο να αλλάξει ριζικά τη στρατηγική του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος βλέπει τον πόλεμο ως ζήτημα προσωπικής κληρονομιάς και υπαρξιακής πάλης ενάντια στη Δύση.
«Τέτοιες ενέργειες μπορούν μόνο να εξοργίσουν το καθεστώς και να του δώσουν επιπλέον κίνητρα για να συνεχίσει τις μάχες», δήλωσε ο Αντρέι Κολέσνικοφ, αρθρογράφος της ρωσικής εφημερίδας Novaya Gazeta με έδρα τη Μόσχα. «Επιπλέον, είναι ένα δώρο για προπαγάνδα – κοιτάξτε τις βρώμικες μεθόδους του εχθρού».
Ο εκπρόσωπος του Πούτιν Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε την Τετάρτη ότι η δολοφονία του Κιρίλοφ από την Ουκρανία «αποδεικνύει την ορθότητα των πράξεών μας» κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Μία από τις πρώτες και υψηλού προφίλ ουκρανικές επιχειρήσεις πραγματοποιήθηκε εναντίον του Ρώσου πολεμικού blogger Βλάντλεν Τατάρσκι την περασμένη άνοιξη. Σε μια εκδήλωση που φιλοξενούσε σε ένα καφέ της Αγίας Πετρούπολης ένα βράδυ, μια νεαρή ξανθιά γυναίκα έδωσε ένα μικρό αλλά βαρύ κουτί στον Τατάρσκι, του οποίου το πραγματικό όνομα ήταν Μαξίμ Φόμιν.
Δευτερόλεπτα αργότερα, καθώς ο Τατάρσκι περιεργαζόταν το κουτί, εξερράγη, σκοτώνοντάς τον.
Οι ρωσικές υπηρεσίες ασφαλείας αναγνώρισαν γρήγορα την ξανθιά γυναίκα ως Ντάρια Τρέποβα, μια Ρωσίδα ακτιβίστρια της αντιπολίτευσης. Είχε μπει στους φιλοπολεμικούς κύκλους της Ρωσίας ως ακτιβίστρια γνωστή ως Nastya και αργότερα είπε στο δικαστήριο ότι μια επαφή στο Κίεβο της είχε αναθέσει να παραδώσει μια προτομή που πίστευε ότι περιείχε συσκευή ακρόασης στον Τατάρσκι.
«Είχε όντως ένα μικρόφωνο μέσα», επέμεινε ένα άτομο που γνωρίζει τη λειτουργία της συσκευής. «Έτσι ο πράκτορας ήξερε πότε να ανατινάξει το κουτί».
Με τη δολοφονία του Τατάρσκι στις 2 Απριλίου 2023 η SBU έδειξε ότι διαθέτει τη σκληρότητα και την ικανότητα για δολοφονίας αυτού του είδους σε εχθρικό έδαφος, γεγονός που αιφνιδίασε τη Ρωσία και τους δυτικούς υποστηρικτές της Ουκρανίας.
Έκτοτε, η SBU και η υπηρεσία στρατιωτικών πληροφοριών της Ουκρανίας, γνωστή ως HUR, έχουν πραγματοποιήσει μια σειρά δολοφονιών στη Ρωσία που επικεντρώνονται όλο και περισσότερο σε στρατιωτικούς στόχους υψηλού προφίλ.
Η SBU προέκυψε από τον σοβιετικό προκάτοχό της, την KGB, αφότου η Ουκρανία κήρυξε την ανεξαρτησία της από τη Σοβιετική Ένωση το 1991. Στη Σοβιετική Ουκρανία, η KGB και οι πρόδρομοί της είχαν βάλει στο στόχαστρο οποιονδήποτε προωθούσε την ιδέα ενός ανεξάρτητου έθνους, ενώ παράλληλα είχε πραγματοποιήσει επιθέσεις και στη Δυτική Ευρώπη.
Μετά την ανεξαρτησία της Ουκρανίας, περίπου στα τέλη της δεκαετίας του 1990 οι προσπάθειες της SBU άρχισαν να στρέφονται εναντίον ακτιβιστών υπέρ της δημοκρατίας, πολιτικούς αντιπάλους ή επιχειρηματίες.
Στη συνέχεια, μετά την επανάσταση που εγκατέστησε μια φιλοδυτική κυβέρνηση στο Κίεβο, η Ρωσία εισέβαλε και κατέλαβε την Κριμαία και έστειλε κρυφά παραστρατιωτικούς στην ανατολική Ουκρανία το 2014.
Οι Ουκρανοί πράκτορες πραγματοποίησαν πολλές τέτοιες επιθέσεις στην κατεχόμενη ανατολική Ουκρανία, ανατινάζοντας τοπικούς διοικητές που είχε εγκαταστήσει η Μόσχα. Ένας σκοτώθηκε σε ένα καφέ, ένας άλλος στο ασανσέρ της πολυκατοικίας του.
Η Ρωσία αντέδρασε. Ο Ουκρανός συνταγματάρχης Maksym Shapoval, επικεφαλής των ειδικών δυνάμεων του HUR, ανατινάχθηκε στο αυτοκίνητό του. Ένας πρώην Ρώσος εισαγγελέας και μέλος του κοινοβουλίου που είχε καταφύγει στην Ουκρανία για προστασία πυροβολήθηκε στο κέντρο του Κιέβου.
Η πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022 αύξησε τα διακυβεύματα—και την προθυμία του Κιέβου να χτυπήσει.
Στις κατεχόμενες περιοχές της ανατολής και του νότου, η Ουκρανία βασίστηκε σε μεγάλα και πρόθυμα κομματικά δίκτυα που στοχεύουν τακτικά τοπικούς συνεργάτες και στρατιωτικούς αξιωματικούς με βομβιστικές επιθέσεις.
Τον Νοέμβριο, η SBU σκότωσε τον Ρώσο λοχαγό Valery Trankovsky, διοικητή του ναυτικού, σε βομβιστική επίθεση στο αυτοκίνητό του στη Σεβαστούπολη της Κριμαίας, σύμφωνα με αξιωματούχους της υπηρεσίας. Η SBU είπε ότι ήταν υπεύθυνος για την παροχή εντολών για την εκτόξευση πυραύλων κρουζ που έπληξαν και σκότωσαν αμάχους. Ο πρώην επικεφαλής ενός ρωσικού στρατοπέδου στην κατεχόμενη Ουκρανία, όπου το Κίεβο λέει ότι δεκάδες αιχμάλωτοι πολέμου έχουν σκοτωθεί και βασανιστεί, σκοτώθηκε όταν ανατινάχθηκε το αυτοκίνητό του αυτόν τον μήνα.
Οι επιχειρήσεις εντός της Ρωσίας βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε πληρωμένους δολοφόνους, σύμφωνα με ουκρανούς αξιωματούχους ασφαλείας. Οι Ουκρανοί χρησιμοποιούν το Telegram ή το σκοτεινό διαδίκτυο για να στρατολογήσουν έναν δολοφόνο, συνήθως από τον υπόκοσμο, συχνά για χρήματα ή χρησιμοποιώντας απειλές, είπε ένα άτομο που εμπλέκεται σε τέτοιες επιχειρήσεις.
«Συχνά οι εκτελεστές δεν ξέρουν τι ακριβώς κάνουν», είπε το άτομο, καθώς πολλοί μπορεί να εμπλέκονται σε ένα μόνο χτύπημα.
Στους στόχους περιλαμβάνονται πολεμικοί προπαγανδιστές, πρώην Ουκρανοί αξιωματούχοι που αυτομόλησαν και στρατιωτικοί.
Σε μια πρόσφατη επιχείρηση στις 12 Δεκεμβρίου, ένας κορυφαίος Ρώσος επιστήμονας του πυραυλικού προγράμματος, ο Μιχαήλ Σάτσκι, πυροβολήθηκε και σκοτώθηκε σε δάσος κοντά στη Μόσχα, σύμφωνα με ουκρανικές πηγές ασφαλείας.
Μερικές φορές, η SBU και η HUR παρακολουθούν τον ίδιο στόχο. Στα τέλη του περασμένου έτους, ομάδες από τις δύο υπηρεσίες κυνήγησαν τον Ilya Kyva, έναν πρώην Ουκρανό βουλευτή που είχε καταφύγει στη Ρωσία και είχε καταδικαστεί για προδοσία. Ο Kyva πυροβολήθηκε έξω από τη Μόσχα τον Δεκέμβριο.
Σε αντίθεση με το Κίεβο, η Ρωσία δεν κατάφερε να πραγματοποιήσει παρόμοια εκστρατεία στοχευμένων δολοφονιών εντός της Ουκρανίας μετά την εισβολή. Αυτό υποδηλώνει ότι, σε αντίθεση με την περίοδο πριν από την εισβολή, η Ουκρανία διαθέτει πλέον ανώτερες υπηρεσίες πληροφοριών και επιχειρησιακές δυνατότητες εντός της Ρωσίας.
Ωστόσο, η SBU δήλωσε τον Μάιο ότι απέτρεψε μια ρωσική συνωμοσία για τη δολοφονία του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, καθώς και των επικεφαλής των SBU και HUR.
Η Μόσχα έχει καταφύγει σε επιθέσεις εναντίον αντιπάλων της στο εξωτερικό.
Νωρίτερα φέτος, ο Ρώσος πιλότος ελικοπτέρου Maksim Kuzminov, ο οποίος είχε αυτομολήσει στην Ουκρανία με ανταμοιβή 500.000 δολαρίων και ενθάρρυνε δημόσια άλλους να κάνουν το ίδιο, δολοφονήθηκε στην Ισπανία. Η Ισπανία δεν έχει ταυτοποιήσει κάποιον ύποπτο, αν και οι ερευνητές πιστεύουν ότι η δολοφονία διατάχθηκε από το Κρεμλίνο, αναφέρει η Wall Street Journal.
Η δολοφονία του ακολούθησε μια σειρά από άλλους μυστηριώδεις θανάτους επιφανών Ρώσων, καθώς η ρωσική υπηρεσία πληροφοριών έχει γίνει πιο επιθετική στην προσπάθειά της να φιμώσει τους αντιπάλους στο εξωτερικό, θολώνοντας ολοένα και περισσότερο τις γραμμές μεταξύ διαφορετικών υπηρεσιών κατασκοπείας και χρησιμοποιώντας ξένους υπηκόους για τη διεξαγωγή επιχειρήσεων.
Η Μόσχα έχει επίσης κλιμακώσει τις επιχειρήσεις δολιοφθοράς στην Ευρώπη, στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και μια εμπρηστική επίθεση σε ουκρανική ιδιοκτησία στο Λονδίνο ενώ πραγματοποιεί επιθέσεις και εναντίον ζωτικής σημασίας υποδομών, όπως σε καλώδια δεδομένων και σε αγωγούς.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
