Έπειτα από χρόνια μειούμενου ενδιαφέροντος για τα Βαλκάνια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε ότι η πόρτα για μελλοντική είσοδο στην ΕΕ είναι ανοιχτή για τη Σερβία, το Μαυροβούνιο, την Αλβανία, την ΠΓΔΜ, τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη και το Κόσοβο, καλώντας τα έξι κράτη να αξιοποιήσουν την «ιστορική» ευκαιρία που τους παρουσιάζεται.
Κατέστησε ωστόσο σαφές ότι δεν πρόκειται να χαλαρώσει τις προϋποθέσεις για ένταξη των δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ, επισημαίνοντας ότι και στις έξι χώρες διαπιστώνει σταθερά «κατάληψη» του κράτους από συμφέροντα, εκτεταμένη διαφθορά σε όλα τα επίπεδα διοίκησης, δεσμούς με το οργανωμένο έγκλημα και ύποπτο έλεγχο των μέσων ενημέρωσης.
Στο πλαίσιο αυτό, η Κομισιόν κάλεσε τους έξι επίδοξους εταίρους να προβούν έως το 2020 σε βαθιές αλλαγές σε έξι μέτωπα, δίνοντας έμφαση στην οικοδόμηση κράτους δικαίου, στην επίτευξη σχέσεων καλής γειτονίας με επίλυση χρόνιων διαφορών και στην ανάπτυξη της ιδιωτικής οικονομίας και του εμπορίου.
Μολονότι η στρατηγική που παρουσίασαν οι Βρυξέλλες δεν κάνει συγκεκριμένη αναφορά στο Σκοπιανό, το θέμα της ονομασίας φαίνεται πως καλύπτεται από το αίτημα για επίλυση διακρατικών διαφορών. «Οριστικές και δεσμευτικές λύσεις σε διαφωνίες [με γειτονικά κράτη] πρέπει να βρεθούν και να υλοποιηθούν προτού μία χώρα μπει» στην ΕΕ, αναφέρει χαρακτηριστικά η Επιτροπή.
Οι χώρες με τις μεγαλύτερες πιθανότητες ταχείας ένταξης στην ΕΕ είναι η Σερβία και το Μαυροβούνιο, οι μοναδικοί από τους επίδοξους εταίρους με τους οποίους οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις έχουν ήδη αρχίσει. Η Κομισιόν εκτιμά πως Βελιγράδι και Ποντγκόριτσα μπορούν να γίνουν μέλη της Ένωσης έως το 2025, αν και παραδέχεται πως πρόκειται για «φιλόδοξο» χρονοδιάγραμμα.
Για την Αλβανία και την ΠΓΔΜ το χρονοδιάγραμμα είναι λιγότερο σαφές. Οι Βρυξέλλες επισημαίνουν ότι Τίρανα και Σκόπια έχουν ήδη πετύχει «σημαντική πρόοδο στην ευρωπαϊκή τους πορεία» και συνεπώς η Κομισιόν είναι έτοιμη να συστήσει την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων, αλλά με προϋπόθεση να υλοποιηθούν ορισμένες αδιευκρίνιστες «προϋποθέσεις».
«Σε πρώτη φάση δεν τίθεται λόγος για ένταξη της ΠΓΔΜ ακόμη στην ΕΕ, αλλά για αρχικό στάδιο διαπραγματεύσεων», διευκρίνισε ο επίτροπος αρμόδιος για θέματα διεύρυνσης Γιοχάνες Χαν, απαντώντας σε ερώτηση του Αθηναϊκού Πρακτορείου.
Ο κ. Χαν τόνισε δε πως το ονοματολογικό δεν είναι η μοναδική εκκρεμότητα για τα Σκόπια. «Η ΠΓΔΜ πρέπει να ανταποκριθεί σε μία μεγάλη λίστα από προϋποθέσεις και μεταρρυθμίσεις που στην ουσία είναι εσωτερικές υποθέσεις, όπως η μεταρρύθμιση του συστήματος δικαιοσύνης, η νομοθεσία της σχετικά με τις μυστικές υπηρεσίες της, αλλά και στον τομέα των ΜΜΕ. Η λίστα είναι μεγάλη. Τον πακέτο είναι μεγάλο και έχουν πολλή δουλειά να κάνουν πριν από μια υποτιθέμενη ένταξη».
Προϋπόθεση για ένταξη της Σερβίας είναι η ομαλοποίηση των σχέσεων με το Κόσοβο, το οποίο κήρυξε την ανεξαρτησία του από τη Σερβία το 2008 και δεν αναγνωρίζεται από το Βελιγράδι αλλά ούτε κι από ορισμένα κράτη-μέλη της ΕΕ.
Η αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος των Βρυξελλών συνοδεύεται και από αύξηση της χρηματοδοτικής βοήθειας για τα δυτικά Βαλκάνια, με την Κομισιόν να προτείνει ενίσχυση της προενταξιακής βοήθειας για το 2019 και το 2020. Για φέτος οι έξι βαλκανικές χώρες είναι ήδη προγραμματισμένο να λάβουν στήριξη ύψους 1,07 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Με τη ρωσική επιρροή και τις κινεζικές επενδύσεις να παραμένουν ισχυροί παράγοντες στην περιοχή, η Επιτροπή καθιστά σαφές ότι εάν οι έξι επίδοξοι εταίροι αποφασίσουν να κυνηγήσουν την ένταξή τους στην ΕΕ, θα πρέπει και να αποδεχτούν ότι ανήκουν στο ευρωπαϊκό γεωπολιτικό στρατόπεδο.
«Η στρατηγική μας δίνει έμφαση στο ότι οι ηγέτες στην περιοχή [των Βαλκανίων] δεν πρέπει να αφήσουν καμία αμφιβολία όσον αφορά τον στρατηγικό τους προσανατολισμό και τη δέσμευσή τους», επισημαίνει η Κομισιόν, χωρίς να κάνει κάποια άμεση αναφορά στη Μόσχα ή στο Πεκίνο.
Η ενταξιακή προοπτική των έξι βαλκανικών κρατών θα βρεθεί στο επίκεντρο στην ειδική σύνοδο κορυφής της ΕΕ με τα δυτικά Βαλκάνια στη Σόφια, στις 17 Μαΐου.Πηγή: skai.gr - Αλέξανδρος Μαράκης
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.